Urdiñarbe

Urdiñarbe
	Zuberoa, Euskal Herria
	Urdiñarbeko eliza.
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Zuberoa
Administrazioa
Estatua	Frantzia
Eskualdea	Akitania Berria
Departamendua	Pirinio Atlantikoak
Elkargoa	Euskal Hirigune Elkargoa
Barrutia	Oloroe-Donamaria
Kantonamendua	Oloroe-Donamaria-1
Izen ofiziala	Ordiarp
Auzapeza	Jean-Michel Arrayet; (2020-2026)
Posta kodea	64130
INSEE kodea	64244
Herritarra	urdiñarbetar
Ezizena	jente desunesta
Geografia
Azalera	29.71
Garaiera	131 – 1.239
Demografia
Biztanleria	534 (2018: 6)
Dentsitatea	17,87 biztanle/km²
Zahartzea	% 25,79
Ugalkortasuna	‰ 39,27
Ekonomia
Jarduera	% 71,12 (2011)
Desberdintasuna	% 3,92 (2011)
Langabezia	% 4,42 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 59,03 (2010)
Erabilera	% 26,75 (2011)

Urdiñarbe ([uʁ̞ðiɲaʁ̞βe]) Zuberoako mendebaldeko udalerri bat da, Arbaila eskualdekoa.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ingurune naturala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Uhaitzandi ibaia udalerritik igarotzen da, bertara isurtzen den Arangorena errekarekin (12,5 km) batera (baita azken honen ibaiadarra den Abarakia erreka ere).

Udalerri mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lohitzüne-Oihergi eta Ainharbe iparraldean
Altzürükü hegoaldean
Garindaine, Gotaine-Irabarne eta Idauze-Mendi ekialdean
Pagola eta Muskildi mendebaldean

Etxeak eta auzoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ahetzea (Ahetxiri)
Baiona Ttipia
Bouillon
Garraibi
Ibar Eskuina
Jentein etxeko auzoa
Jauregi
Khalbegi
Larrüntzün (Jenteingo auzoa)
Lanbarre
Larregi
Larzabal
Miranda
Miranda Napal (edo Naphal Salharranka)
Salda

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urdiñarbe, antzina, Orreagako abadetxearen menekoa zen enkomienda izan zen.

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XIX. mendearen hasieran 1.000 biztanle inguru zituen Urdiñarbek. Ordutik aurrera, populazio galera etengabea izan zuen 200 urtez, eta XXI. mendearen hasieran 500 lagun inguru bizi ziren udalerrian.

Urdiñarbeko biztanleria

Datuen iturburua: INSEE

Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urdiñarbeko Michel Barreix^[2] (Ahotsak^[3] proiekturako)

Zuberera dute urdiñarbetarrek berezko euskalki, Basabürüako hizkera^[4]^[5] mintzatzen da zehazki. Herrian badute bertso-eskola.

Jaiak eta ospakizunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtero, maiatzaldean, herriak musika festibal bat ospatzen du: Müsikaren egüna.

Bestalde, Zuberoan sona handia duen Le Coucou des Bois diskoteka herri honetan dago.

Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Historiaurreko gotorleku bat dago Gazteluzar edo Ullumendin, 1980. urtetik aurrera monumentu izendaturik dagoena.^[6]
Hainbat Erdi Aroko etxe aurki daitezke herrigunean.
Ahetzia izeneko gaztelua dago udalerriko lurretan.
XII. mendeko San Mikel eliza erromanikoa monumentu historiko dago izendaturik 1922. urtetik aurrera.^[7]