Manchester
- Artikulu hau Ingalaterrako hiriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Manchester (argipena)».
| Manchester Manchester | ||
|---|---|---|
| hiria | ||
 | ||
| ||
| Administrazioa | ||
| Estatu burujabe |  Erresuma Batua | |
| Herrialdea |  Ingalaterra | |
| Ingalaterrako eskualdea | Ipar-mendebaldeko Ingalaterra | |
| Ingalaterrako konderri zeremoniala | Manchester Handia | |
| Metropolitan borough | Manchester | |
| Izen ofiziala | Manchester | |
| Jatorrizko izena | Manchester | |
| Posta kodea | M | |
| Geografia | ||
| Koordenatuak | 53°28′N 2°14′W / 53.47°N 2.23°W53°28′N 2°14′W / 53.47°N 2.23°W | |
 | ||
 | ||
| Azalera | 115.6 km² | |
| Altuera | 38 m | |
| Mugakideak | Bolton | |
| Demografia | ||
| Biztanleria | 547.627 (2018) 2.127 (2017) | |
| Dentsitatea | 4.737,26 bizt/km² | |
| Informazio gehigarria | ||
| Sorrera | 1301 (egutegi gregorianoa) | |
| Telefono aurrizkia | 0161 | |
| Ordu eremua | UTC±00:00 | |
| Hiri senidetuak | Los Angeles, Palembang, Chemnitz, Kanpur, Kordoba, Rehovot, Amsterdam, San Petersburgo, Wuhan, Faisalabad, Aydın (en)  , Taldykorgan eta Amsterdam | |
| Hizkuntza ofiziala | ingeles | |
| cms.manchester.gov.uk | ||
Manchester Ingalaterrako ipar-mendebaldeko hiri bat da, North West England eskualdean dagoena. Ingalaterrako hiririk handienetan zazpigarrena da (441.200 biztanle 2005ean).
Manchestertik hurbil, Liverpoolgo portua dago, Europako garrantzitsuenetarikoa.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1780an Richard Arkwrightek hiriak kotoiarekin lotuko zuen jarduera handiari hasiera eman zion.
- 1830ean Manchesterren amaitu zen lehenengo trenaren ibilaldia bidaiariekin, Liverpooletik etorrita.
- 1845ean Friedrich Engelsek "Die Lage der arbeitenden Klasse in England" ("Ingalaterrako langileen egoera") lana idatzi zuen aurreko urteetan Manchesterren egon ondoren.
- 1894an itsasontzietarako ubidea zabaldu zuten, 58 kilometrokoa.
- 1940ko abenduaren 22an ejerzito alemaniarrak hiria bonbardatu zuen.
- 1961 eta 1983 artean industria arloko krisialdi sakona jasan zuen hiriak, tartean Margaret Thatcherren gobernuak hartutako erabaki batzuen ondorioz.
- 1996ko ekainaren 15ean Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarrak atentatu bortitza egin zuen hirian, kalte ekonomiko ugari ekarriz, hildakorik egon ez arren.
Musika[aldatu | aldatu iturburu kodea]
The Smiths, The Stone Roses, Inspiral Carpets, The Chemical Brothers eta Oasis taldeak nabarmendu dira mundu mailan 1980ko hamarkadatik, besteak beste.
Kirolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Manchester United eta Manchester City FC hiriko futbol talde nagusiak dira, lehenengoa Europako inoizko hoberenen artean ere egonda.
Manchestertar ezagunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Thomas De Quincey (1785-1859), idazlea.
- Frances Hodgson Burnett (1849-1924), idazlea.
- John Henry Poynting (1852-1914), fisikaria.
- Elihu Thomson (1853-1937), ingeniaria.
- David Lloyd George (1863-1945), poltikaria, Erresuma Batuko Lehen Ministroa izandakoa.
- Harry Edwin Wood (1881-1946), astronomoa.
- Robert Edwards (1925-2013), Medikuntzako Nobel Saridun biologoa.
- David Warner (1941-), aktorea.
- Nobby Stiles (1942-2020), futbolaria, Munduko txapelduna selekzioarekin.
- Morrissey (1959-), The Smiths taldeko abeslaria.
- Lisa Stansfield (1966-), abeslaria.
- Noel Gallagher (1967-), Oasis taldeko abeslari eta gitarra-jotzailea.
- Simon Yates (1992-), txirrindularia.
Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udaletxea
Piccadilly Gardens lorategiak
Katedrala
Manchester Central Library liburutegia
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- (Ingelesez) Manchester hiriko webgune ofiziala
Datuak: Q18125
Multimedia: Manchester
| ||||||||||||||