Valladolid-Leon burdinbidea

Wikipedia, Entziklopedia askea
Valladolid — Leon
abiadura handiko burdinbidea
Atlantikoko ardatza

Renfe Operadoraren DEko tren bat Paredes de Navan
Kokapena
Herrialdeak Espainia
Deskribapena
Kodea084
MotaAbiadura Handiko bidea
Hasiera2015eko irailaren 29a
Ezaugarri teknikoak
Luzera166,141 km
Bidearen zabalera1 435 mm
Bide kopuruaBide bikoitza
Bide bakarra (tarte batzuk)
Elektrifikazioa25 kV AC
Gehieneko abiadura350 km/h
Ustiapena
EgoeraZerbitzuan
JabeaADIF
OperadoreaRenfe Operadora
 Eskema
exCONTg
 Leon — Gijon
exSTR + KBHFa
20px link=Fitxategi:BSicon_exSTR.svg
Leon
BHF
Palentzia
ABZgl+l CONTfq
 Valladolid — Gasteiz
BHF
Valladolid–Campo Grande
CONTf
 Madril — Valladolid

Valladolid — Leon abiadura handiko burdinbidea Iberiar penintsulako burdinbide bat da, Valladolid–Campo Grande eta Leon geltokiak lotzen ditu.

Burdinbidea 2015eko irailaren 29an inauguratu zen Valladolid–Campo Grande eta Leon geltokien artean.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Proiektua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Burdinbidea, geltokietatik igarotzean izan ezik, bide bikoitzerako plataformarekin eraikiko litzateke, baina zati batzuetan bide bakarra instalatu da instalazioa eta mantentze-lanak merkatzeko. Horrela, gaur egun bide bikoitza dago iparraldeko irteeran, Valladolideko geltokiaren barruan (1,638 km), Las Pajareras eta Cerrato AV bifurkazioaren artean (36,170 km), Las Barreras eta Las Arenas bifurkazioa artean (37,592 km), eta Vilechako bifurkazioko aldagailua eta Leongo geltokiaren artean (7,205 km). Hau da: bide bikoitza dago plataforma berrian, Valladolideko ipar konexio berritik Villamuriel aldagailuraino, Palentzia eta Leon arteko tartean, trenak errazago gurutzatzeko, eta azken horren sarreran. Bide bakarreko tarteek 6,413, 36,469 eta 40,654 kilometroko luzera dute.[1]

Geltokietatik igarotzeko, lehendik zegoen trenbide baten nazioarteko zabalera (zabalera iberiarra duena) egokitu beharko litzateke tarte hauetan: Valladolid-Ipar konexioa (8,051 km), Villamuriel-Becerril bidegurutzea (10,139 km), eta Onzonilla-Leon (6,618 km).

Zabalera dualeko hiru aldagailu asmatu ziren, CAF eta Talgo trenetarako egokiak; Villamurielgoa, TCRS2 motakoa (horizontala), Palentziako geltokiaren aurretik dago eta Santanderrerako trenetarako erabiltzen da. Vilechakoak eta Sailkapenekoak, TCRS3 motakoak (pieza mugikorrak), Leongo geltokiaren hegoaldean daude eta Gijon eta Ponferradarako trenetarako erabiltzen dira; Vilechakoak Leonen geldialdirik egiten ez duten trenetarako ere balio du.

Valladolidetik irtetean Canal del Duero bidurkazioa (104 desbideratzea 186,283 km-n) aurkituko genuke, zabalera estandarreko trenak San Cristóbal poligonoko trenbide-gune berriko tailer berrietara irten ahal izateko Duero-Valladolid Fuente Amarga burdinbidea berriaren bidez. Horren ondorioz, tren horiek Madril-Hendaia burdinbidearen 243 metroko tarte batetik igaroko lirateke (255,723 KPtik 255,966 KPra), hirugarren erreiaren bidez zabalera mistoko instalazioarekin. 255,966 KPan desbideratze misto bat egongo litzateke, eta, horri esker, zabalera estandarreko trenak nahiz zabalera iberikokoak sartu ahal izango lirateke tailerrera.[2]

burdinbidea berriarekin, Valladolid eta Leon arteko distantzia 170,967 kilometrotik 166,141 kilometrora pasako litzateke, eta Valladolid eta Palentzia artekoa, berriz, 48,402 kilometrotik 51,318 kilometrora.

Bilakaera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Burdinbidea 2015eko irailaren 29an inauguratu zen 200 kilometro ordukoko gehienezko abiadurarekin ERTMS sistema instalatu arte. Hasiera batean 2016rako aurreikusita zegoen ERTMS instalazioa 2019ko uztailera arte atzeratu zen. Une horretan, abiadura handiko trenek 300 kilometro ordukoko abiadura hartu zuten eta Alvia trenek urte horretako abenduaren erdialdean ekin zioten sistema horri, eta tren horietan 250 kilometro ordukoko gehieneko abiadura lortu zuten.[3]

Bidaiarientzako zerbitzuak irailaren 30ean hasi ziren, astean 45 zerbitzurekin Madril eta Leon arteko noranzkoan, gehi 21 zerbitzuak Madril eta Santander artean, burdinbideatik Villamuriel Campoetakoako aldagailuraino doazenak. Ordutik aurrera, egunero bi hegazti zerbitzu programatu ziren Madril eta Leon artean (Renferen 112 serieko trenekin), lau Alvia zerbitzu Gijonera arte (Renferen 130 seriea), horietako bat ez zen Leonen sartuko eta ez zen Palentzian geldialdirik egingo, hiru Alvia zerbitzu Santanderreraino (Renferen 130 seriea), Alvia zerbitzu bat Ponferradaraino (Renferen 121 seriea) eta AV City bat Leonera.[4]

2019ko uztailaren 1era arte, ERTMS blokeo-sistema martxan jarri zen arte, 200 kilometro ordukoko gehieneko abiaduran zirkulatu zen. Horrela, behin sistema instalatuta, Madril eta Leonen arteko denborarik onena 2 ordu eta 6 minutukoa izan zen, batez besteko abiadura 164 kilometro ordukokoa izanik ordu 1 eta 57 minutukoa, batez besteko abiadura 176,9 kilometro ordukokoa izanik. Madril eta Palentzia artean ordu eta 26 minututik 18 minutura igaro zen, batez beste 171 kilometro ordukoko abiadurarekin. Atocha-Chamartin burdinbide tuneletako hirugarrena eraikitzeko lanak izandako atzerapenaren ondorioz abiadurarik handienean jarri zuten martxan, eta, azkenean, 2019ko uztailean jarri zuten martxan.[5]

Zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
  Madril
Chamartin
Segovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentzia Leon
Alvia  Madril
Chamartin
Segovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentziaAguilar de CampooReinosaTorrelavega Santander
Alvia  Madril
Chamartin
Segovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentziaLeonla Pola de ḶḷenaMieres–PonteOviedo/Uviéu Gijón/Xixón
Alvia  Madril
Chamartin
Segovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentziaLeonEstorga Ponferrada
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonla Pola de ḶḷenaMieres–PonteOviedo/Uviéu Gijón/Xixón
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonEstorgaPonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaSantiago de Compostela Coruña
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonEstorgaPonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaO PorriñoRedondela Vigo
Guixar
Alvia  Alacant
Terminal
Villena AHAlbacete–Los LlanosCuenca–Fernando ZobelMadril–Atochako AteaMadril–ChamartinSegovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentziaLeonla Pola de ḶḷenaMieres–PonteOviedo/Uviéu Gijón/Xixón

Azpiegitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

exCONTg
 Leon — Gijon
KBHFxa
345,450 Leon
RAq SKRZ-Au RAq
LE-20 autobia
CONTgq ABZgr
 Palentzia — Coruña
RAq SKRZ-Au RAq
LE-30 autobia
CONTgq ABZg+r
 Palentzia — Coruña
RAq SKRZ-Au RAq
LE-11 autobia
ÜST
338,245 Villecha
WASSERq hSTRae WASSERq
Tornerosko bidezubia
STRq KRZo STRq
 Palentzia — Coruña
WASSERq hKRZWae WASSERq
Esla ibaia
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Pormako ubidea
RAq SKRZ-Ao RAq
A-231 autobia
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Valdearcos erreka
WASSERq hKRZWae WASSERq
Pormako ubidea
RAq SKRZ-Ao RAq
A-231 autobia
RAq SKRZ-Ao RAq
N-601 errepidea
RAq SKRZ-Au RAq
A-60 autobia
ÜST
Santas Martas
WASSERq hKRZWae WASSERq
Utielga erreka
WASSERq hKRZWae WASSERq
Granja erreka
WASSERq hSTRae WASSERq
Donejakue bidea
WASSERq hKRZWae WASSERq
Olmo erreka
RAq SKRZ-Ao RAq
A-231 autobia
WASSERq hKRZWae WASSERq
Coso erreka
WASSERq hSTRae WASSERq
Donejakue bidea
RAq SKRZ-Au RAq
N-120 errepidea
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Ibarreko erreka
WASSERq hKRZWae WASSERq
Ceya ibaia
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Valderaduey ibaia
STRq KRZo STRq
 Palentzia — Coruña
DST
276,537 Villada
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Sequillo ibaia
WASSERq hKRZWae WASSERq
Huerga ibaia
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Valdeguinate ibaia
WASSERq hKRZWae WASSERq
Retortillo ibaia
STRq KRZo STRq
 Palentzia — Coruña
ÜST
Paredes de Nava
WASSERq hKRZWae WASSERq
Gaztelako ubidea
WASSERq hKRZWae WASSERq
Gaztelako ubidea
RAq SKRZ-Au RAq
A-65 autobia
BHF
230,627 Palentzia
RAq SKRZ-Au RAq
A-67 autobia
ABZg+l CONTfq
 Palentzia — Coruña
eABZgl exCONTfq
223,530  Valladolid — Gasteiz
TUNNEL1
Túnel de Cerrato (500 m)
RAq SKRZ-Ao RAq
A-62 autobia
RAq SKRZ-Ao RAq
N-620 errepidea
STRq KRZo STRq
 Madril — Hendaia
eABZg+l exCONTfq
217,578  Valladolid — Gasteiz
eDST
Venta de Baños
WASSERq hKRZWae WASSERq
Pisuerga ibaia
WASSERq hKRZWae WASSERq
Charcongo bidezubia
WASSERq hKRZWae WASSERq
Cevico erreka
ÜST
208,447 Dueñas
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Madrazo erreka
TUNNEL1
Peña Rayadako tunela
WASSERq hKRZWae WASSERq
Pisuerga ibaia
WASSERq WBRÜCKE1 WASSERq
Santovenia erreka
STRq KRZo STRq
 Madril — Hendaia
ÜST
187,360 Las Pajareras
ABZg+l CONTfq
186,283 Tailerak
BHF
179,309 Valladolid–Campo Grande
CONTf
 Madril — Valladolid

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) Palentino, Diario. (2015-06-19). «Pastorrek iraileko lehen astera jo du hegaztia etor dadin» Diario Palentino (Noiz kontsultatua: 2021-02-24).
  2. «FCMAF - Erreportajeak: Trenbide Azpiegiturak» www.fcmaf.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-24).
  3. «Albisteak» prensa.adifaltavelocidad.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-24).
  4. «Prentsa aretoa» prensa.adifaltavelocidad.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-24).
  5. (Gaztelaniaz) León, Diario de. «Atocha-Chamartin tunelaren atzerapena hegaztiaren probetarako orduko 300 km-ra Leonen» Diario de León (Noiz kontsultatua: 2021-02-24).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]