Edukira joan

Yazd

Koordenatuak: 31°53′50″N 54°22′03″E / 31.8972°N 54.3675°E / 31.8972; 54.3675
Wikipedia, Entziklopedia askea
Yazd
Irango udalerria
Administrazioa
Estatua Iran
ProbintziaYazd
Geografia
Koordenatuak31°53′50″N 54°22′03″E / 31.8972°N 54.3675°E / 31.8972; 54.3675
Yazd is located in Iran
Yazd
Yazd
Garaiera1.216 metro
Demografia
Biztanleria529.673 biztanle
Bestelako informazioa
Telefono aurrizkia0351
Ordu-eremuaUTC+03:30
Webgune ofiziala

Yazd[1] (persieraz: یزد‎Yazd) Irango erdialdeko hiri bat da, Yazd probintziako hiriburua. 2011n 486.152 biztanle zituen. Aipatzekoak dira hiriko monumentu, mausoleo eta meskitak, Masjed-e Jom-eh (Ostiraleko meskita) batez ere, Irango minareterik garaienak dituena. Oro har, edertasun bereziko hiria da: minareteek, etxeak aireztatzeko dorreek (lurpeko ubideetatik haizea hartuz) eta etxe-gangek itxura bitxia ematen diote. Hiriko biztanle batzuk Zoroastroren jarraitzaileak dira (Yazd da Iranen geratzen den zoroastrismoaren azkeneko gunea).

Yazd Irango goi-lautadan dago, Dasht-e Kavir eta Dasht-e Lut basamortuen artean, 1.216 metroko garaieran.

    Datu klimatikoak (Yazd)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 27.0 28.0 32.0 37.0 41.0 44.0 45.0 45.6 42.0 36.0 30.0 27.4 '
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 12.2 14.8 19.5 21.9 33.4 36.3 39.5 36.1 35.3 26.5 19.3 17.0 26.0
Batez besteko tenperatura (ºC) 5.1 8.0 13.5 19.5 25.4 30.8 32.4 30.4 26.1 19.5 12.1 6.8 19.1
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) −0.8 0.1 5.3 9.5 17.7 20.0 23.3 19.9 18.7 8.6 2.3 −0.7 10.3
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) −14.0 −10.0 −7.0 0.0 5.6 11.0 16.0 12.0 2.0 −3.0 −10.0 −16.0 '
Pilatutako prezipitazioa (mm) 7.0 0.8 11.0 21.9 0.6 2.0 0.0 0.0 3.0 0.0 2.0 0.0 48.3
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 1 3 2 11 1 1 1 0 1 0 2 0 23
Eguzki orduak 181.6 203.0 207.5 230.9 293.9 334.1 340.7 335.0 313.1 278.1 217.8 193.4 3129.1
Hezetasuna (%) 53 46 37 33 25 18 17 18 19 27 38 47 31.5
Iturria (1): World Meteorological Organisation
Iturria (2): NOAA (muturrekoak, batez bestekoak, eguzkia, hezetasuna, 1961–1990)[2]

Historian garrantzi handia izan du Erdialdeko Asiako merkataritzan, Khorasanerako bidea eta Irakekiko lotunea baitzen; Erdialdeko Asia eta India lotzen zituzten merkataritza-bide nagusiak bertatik igarotzen ziren. Sasandar Inperioaren garaietatik ospe handia izan zuen bertako zetak, eta gaur egun ere garrantzi handia du zeta-industriak.

Lurpeko ubidez loturik dago Shir Khu mendiekin, eta handik eramaten da hiriko eta inguruetako premiak asetzeko behar den ura. Nekazaritza, abere-hazkuntza eta haiei loturiko industria (kotoia, artilea, zeta, fruituak, barazki-kontserbak) dira ekonomia-jarduera nagusiak. Kobre-meategiak ere badira inguruetan.

Yadz hiriaren panorama, Amir Chakmak gunetik.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]