Edukira joan

2024ko Udako Olinpiar Jokoen irekiera ekitaldia

Wikipedia, Entziklopedia askea
2024ko Udako Olinpiar Jokoen irekiera ekitaldia
Irudia
Map
MotaOlinpiar Jokoetako irekiera ekitaldia
Honen parte da2024ko Udako Olinpiar Jokoak
Data2024ko uztailaren 26a (19:30 (en) Itzuli. UTC+02:00)
ezezaguna →
KokalekuSena
HerrialdeaFrantzia
AntolatzaileaNazioarteko Olinpiar Batzordea
ZuzendariaThomas Jolly
Parte hartzaileak326.000

IMDB: tt32810933 Edit the value on Wikidata

2024ko Udako Olinpiar Jokoen irekiera ekitaldia 2024ko uztailaren 26an egin zen Parisen, bertako 19:30etik (17:30 UTC) aurrera. Karta Olinpikoan xedatutakoaren arabera, ekitaldi mota honen barruan izan behar dira hiri antolatzailearen eta herrialdearen kulturaren ekitaldi adierazgarriak, atleten desfilea eta su ontzi olinpikoaren piztea. Jokoei formalki Emmanuel Macron Frantziako presidenteak eman zien hasiera.

Udako olinpiar jokoen edizio honetako berrikuntza nagusia izan zen irekiera ekitaldia estadio batetik kanpo egitea lehen aldiz.[1] Segizioa Austerlitzeko zubian hasi eta Sena ibaian zehar ibili zen, ekialdetik mendebaldera, Trocaderoko lorategietara iritsi arte, bertan amaitu baitzen.

Prestakizunak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekitaldiaren planifikazioa 2023. urtearen amaieran bukatu zuten. Ekitaldi nagusiaren aurretik, zenbait entsegu egin ziren publikorik gabe, zenbait tokitan, eta beste batzuk ekitaldiaren gunean, Thierry Reboul Jokoen markaren, sormenaren eta parte hartzearen zuzendari exekutiboak «janaurrekotzat» hartuak.[2] Lehen kamera hartzea 2023ko irailean egin zuten, eta ekitaldiaren estaldura egiteko 130 kamera beharrezkotzat jo zituzten.[3] Ekitaldia 80 pantaila erraldoitan aurreikuspena egin zuten, Senaren ibilbidean zehar.[4] Thomas Jolly aktore eta antzerki zuzendariak eratuta, estadio olinpiko batetik kanpo egindako lehen inaugurazio ekitaldia izango zen.[5] Maud Le Pladecek sortu zuen ideia koreografikoa.[6]

Hasiera batean, sarrerarik ordaindu gabeko 500.000 ikusle baino gehiago espero ziren, eta 100.000 ikusle gehiago ibaiaren beheko kaietan,[7] ordainpeko sarrerarekin; guztira, 600.000.[8] Zifra horien arabera, metro koadroko 3 pertsonako okupazio tasa izango litzateke.[7] Hala ere, Amélie Oudéa-Castéra Frantziako Kirol eta Olinpiar eta Paralinpiar Jokoen ministroak 2023ko maiatzean iradoki zuen 300.000 - 400.000 arteko muga ezartzea doaneko ikusleentzat, eta, segurtasunari edo garraioari buruzko kezka gehigarrien ondoren, zifra gehienez 300.000 izatera murriztu zen 2023ko azaroaren amaieran.[7] 2023ko abenduaren amaieran, beste murrizketa bat proposatu zen, segurtasun zerbitzuek nahiago izango zutelako zeremonia estadio batean egitea, segurtasun neurrien inplementazioa errazteko.[9] Harmailak François-Mitterrand Liburutegitik Eiffel dorreraino zabaltzeko aurreikuspena egin zen.[7]

Ikusleak Sena ibaiaren ertzean lerrokatuko ziren, 6 km-tan zehar goiko eta beheko kaietan eserita, baita alde bakoitzeko espaloietan ere.[3][4] Talde antolatzailea 6.000 eta 8.000 lagunez osatzeko aurreikuspena egin zen, zeremoniaren aurreko egunetako segurtasuna barne hartuta. Zeremonian 2.000 bat dantzari parte hartzekoak ziren.[3] Uretan, airean eta lurrean jardun beharreko langileak guztira 45.000 inguru izatea aurreikusten zen, batez beste 3.750 pertsona kilometro koadro bakoitzeko (0,4 mi2).[9] Kopuru horretan ez dira sartzen, alde batetik, ordainpeko txartel jabeen sarreran dauden kanpadendak zaintzeko beharrezko 2.000 agenteak; eta, bestetik, ibilbide osoan zehar goratutako kaiak zaintzeko poliziak.[9] Segizioak eta kirolariak ibaian gora ibiltzeko aurreikuspena zegoen, Austerlitzeko zubitik Jenako zubiraino, Eiffel dorrearen eta Trocaderoko lorategien aurrean, ekitaldi nagusia bertan aurreikusi baitzen.[8]

Emmanuel Macronek eman zien hasiera ofizialki 2024ko Parisko jokoei.

2023ko maiatzean, ikuskizunerako sarrerak zozketa bidez jarri ziren salgai lehen aldiz, 90 €-tik(£ 80 - $ 99) 2700 €-ra (£ 2390 - $ 2960) bitarteko salneurriz;[10] azken horiek izan ziren olinpiar joko batzuetarako inoiz salgai jarri ziren garestienak.[11]

2023an, irekiera zeremonian ibai ondoko liburu postuak kentzeko planak egin zituzten, eta, praktika gisa, 2023ko azaroan, zenbait liburu postu desegin zituzten.[12] Alabaina, 2024ko otsailean, Macron presidenteak liburu saltzaileen kiosko txikiak kentzeko plana baztertu zuen.[13]

2023ko urrian, segurtasun kezkak zabaldu baziren ere Ukrainako inbasioa, Israel-Palestina gerra, 2023ko gerrak eta Arraseko (Pas-de-Calais) eskola batean izandako sastakatzea zirela eta, bai Frantziako gobernuak eta bai 2024ko Parisko Olinpiar eta Paralinpiar Jokoen Batzorde Antolatzaileak (COJOP2024) azaldu zuten ofizialki ez zegoela irekiera ekitaldiaren lekua aldatzeko asmorik, egindako planak «mehatxu guztiak aintzat hartzen» baitzituen. Oudéa-Castéra ministroak telebistan adierazi zuen testuinguruari arreta jartzen ari zirela, eta gobernua «aldagaiak doitzeko» lanean aritu zela, jatorrizko formatuari eutsi nahian.[14] 2023ko abenduan, Macron presidenteak esan zuen irekiera zeremoniarako beste eszenatokirik zeukatela, segurtasun gorabehera handiren batek Senaren aukera albo batera uztera behartuz gero. Horren aurrean, COJOP2024k baieztatu zuen «identifikatutako arrisku egoera guztietarako kontingentzia planak» zituztela: «bero boladak, zibererasoak, eta zeremonia ez da salbuespena».[8]

Hasieran, 200 ordezkaritza baino gehiago 160 itsasontzi eta gabarratan banatzea espero zen,[15] eta horietatik 50 inguruk 2023ko uztailean egindako entsegu txiki batean parte hartu zuten, atleten ordezkaritzak, telebista taldeak eta larrialdi zerbitzuak garraiatuz.[5] 2013ko apirilean, 42 konpainiatako 116 ontzik parte hartzeko konpromisoa hartu zuten, Paristik bertatik etorritako ontzi guztien % 98rekin eta eskualdeko gainerako nabigazio konpainiekin, Highfield Boats bertako babeslea kasu.[10]

2024ko otsailean iragarri zuten hasiera ekitaldira joango ziren ikusleen kopurua murriztu egingo zela: proposatutako 600.000 ikusleetatik 300.000 ingurura. Zeremoniarako 100.000 sarrera izango ziren ordainpekoak, eta 200.000 sarrera inguru doan.[16] Hurrengo hilabetean, zehazki 326.000 sarrera izango zirela argitu zuten: horietatik, 104.000 txartel ordainpekoak beheko harmailetan, eta 222.000 doako txartel goiko harmailetarako.[17] Doako sarrerak hiru txandatan banatu ziren, eta gune behartsuetan bizi diren familientzat, kirol mugimenduentzat, gazteentzat, Olinpiar Jokoak antolatzen lagundutakoentzat, hiriko merkatarientzat eta langileentzat izan ziren, orobat.[18] Hasieran proposatu bezala, turistei ez zitzaien doako sarrerarik eman.[19]

Zeremoniaren entsegua, 2024ko ekainaren 24rako aurreikusita zegoena, atzeratu egin zen, Sena ibaiaren emari handia zela eta.[20]

Ekitaldiaren funtsezko lantaldea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zeremonia eta zuziaren erreleboa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Olinpiar jokoetan parte hartzaile diren 10.500 bat atleten desfilea, herrialdeen arabera multzokatuta, Sena ibaian zehar egin zen, 2024ko uztailaren 26an, euripean, 9 km inguruko bidean.[27] Zeremoniaren beste ekitaldi batzuk Trocaderoko lorategietan izan ziren, bertara bildu baitzituzten, lehorreratu ondoren, ordezkaritza guztiak.[28] Gerald Darmanin Barne ministroaren arabera, 25.000 segurtasun agente behar izan ziren, eta 35.000 polizia inguru zabaldu ziren irekiera zeremoniarako.[29][30]

Map
2024ko Udako Olinpiar Jokoen irekiera ekitaldia, Sena ibaian.

Tony Estanguet COJOP2024ko presidenteak antolatu zuen su olinpikoa zeraman zuzi olinpikoaren 80 eguneko erreleboa. Zuzia Greziatik abiatu zen itsasontziz Marseillarantz, bidean igarota Mont-Saint-Michel, Versaillesko jauregia eta Antilla Frantsesak, su olinpikoa pizteko zeremoniara iritsi aurretik.[31] Sugarra 2024ko apirilaren 16an piztu zen Olinpian, Grezian, hurrengo 10 egunetan Greziatik bidaiatuz, apirilaren 26an Atenaseko Panathinaiko estadioan (grezieraz: Παναθηναϊκό στάδιο) COJOP2024ri eman aurretik.[32] Belem belaontzian irten zen Pireotik, eta 2024ko maiatzaren 8an iritsi zen Marseillara, 1.000 bat ontzik eskoltatuta.[33]

Sena inguruko sarrerak 17:30etan (CEST) ireki ziren, bi ordu geroago zeremonia 19:30etan hasi baino bi ordu lehenago.[34] Zeremonia ia osorik euripean egin zen, 1952an Helsinkikoa egin zenetik euripean gertatutako Udako Olinpiar Jokoetan lehen irekiera ekitaldia.[35]

Ikusleak eseri eta zuzi olinpikoaren erreleboak Stade de France inguratzen duen besoa amaitu ondoren, ekitaldia Jamel Debbouze aktoreak egindako bideo batekin hasi zen, aurreko jokoen irekiera ekitaldien irudiekin, sugarra estadio huts batera eramanez, zeremonia kanpoan egingo zela ohartu izan ez balira bezala. Tartekatuta agertzen ziren albistarien klipak, esanez estadioaren barrualdera iritsi ondoren zeremonia Senan zehar egingo zela. Zinedine Zidane futbolaria inguratu zen, zuzia hiriko kaleetan barrena eramateko, haur hirukote baten arreta erakarriz, Parisek jokoak antolatu dituen hiru aldiak irudikatuz; gero, Parisko metrorantz abiatu zen. Trena geltokitik atera ahal izan baino lehen, baina, «matxuratu» egin zen, eta, horren ondorioz, Zidanek umeei zuzia pasa behar izan zien trenaren leihotik.

Opera Garnier, gauez.
Pariseko katakonben ikuspegi bat.

Parisko katakonbak eta Opera Garnier azpiko lurpeko lakua zeharkatu ondoren, haurren ondora iritsi zen ontzi bat atoian zeraman izaki mozorrotu eta txanodun bat. Mozorrotutako eramaileak zenbait frantziar heroi maskaradun irudikatzen zituen, hala nola, Arsène Lupin eta Operaren Mamua, besteak beste, baita olinpiar izpiritua eta Sequana, Senaren jainkosa.[28] Haur hirukotea ontzian igo zen, eta kanpoko mundurako bidaia hasi ahala, kamera Trocaderoko lorategietara joan zen, Thomas Bach Nazioarteko Olinpiar Batzordeko presidentea eta Emmanuel Macron Frantziako Errepublikako presidentea jendetzari ongietorria emateko altxatzen ziren bitartean. Horren ostean, ontzia tunel batean zehar joan zen, Sena zeharkatzen ari zela «Ça ira» esaldia argitzen zen bitartean. Orduan, maskaradun zuzi eramailea ekitaldiaren atal artean agertu zen, Sena ibaian eta Parisko teilatuetan, aurrez grabatutako eszenetan, zeremoniaren lotura hari gisa.

Parisen 19:30ak zirela, Austerlitzeko zubiaren gaineko pirotekniak, olinpiar gaiez atondua, Sena ibaiaren ur txorrotekin egindako Frantziako banderaren hiru koloreak islatzen zituen bitartean, atleten parada hasi zen, Greziako ordezkaritza eta Errefuxiatuen Olinpiar Taldea buru zirela, Barhaingo ordezkaritza bitarte.[36][37] Olinpiar historian lehen aldiz, 95 bat ontzitan joan ziren atletak desfilean, eta lehen aldiz, baita ere, txertatu zen desfilea programa artistikoaren barruan.

Ekitaldiaren lehen atala, «Xarmatu» izenburuaz, ekitaldi musikal batekin abiatu zen, Lady Gagaren kanta batekin, zortzi dantzariren laguntzaz. Dantzariek ostruka arrosaren lumaz egindako haizemaile handiak astintzen zituzten, denak Diorrek egindako jantzi pertsonalizatuekin. Atala aurrez grabatua izan zen «segurtasun arrazoiengatik»[38] eta «kabaret irudipen bat» eman nahi zuen, Zizi Jeanmaire dantzariak famatutako «Mon truc en plume» performance batekin, Sena ibaiaren ezkerreko ertzean urre koloreko eskailera baten ondoan ipinitako piano beltz batekin.[39] Abeslariak satin beltzezko bularretako bat zeraman, luma beltzezko jaka baten azpian.[40]

Bangladesheko taldearekin hasi zen berriro desfilea, Txinaren ordezkaritza bitarte, dantzariak eta akrobatak frantziar lorategi itxurako Senako txalupetan jarduten ziren bitartean.

Synchronicité

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bigarren atala, «Sinkronizazio» izenburuaz, Notre-Dame katedralaren berreraikitze taldeen omenez 420 dantzarik egindako performancearekin hasi zen, katedralean 2019an izandako sutearen kalteak konpontzeko Île de la Cité-ko eskulangileek egindako lana ohoratuz. Horrez gain, Guillaume Diop dantzari frantziar senegaldarra, Parisko Operako lehen dantzari izar beltza,[41] eta Martin Fourcade eta Michael Phelps olinpiar txapeldunak izan ziren atal honetan. Notre-Dame berreraikitzeaz gain, sekuentziak olinpiar dominen fabrikazioa ere nabarmendu zuen Monnaie de Paris erakundeak eginak hiru metaletan, Louis Vuitton etxeak sortutako kutxatan.

Ekitaldiaren hirugarren atala, «Askatasun» izenburuaz, Conciergerie jauregiko aitzindegian hasi zen, Frantziako Iraultzari omenaldia eginez Ah! Ça Ira! abesti iraultzailearen izenburua hartuta, Maria Antonietaren lepomozteari eta Miserableak musikalari erreferentzia eginez, A la volonté du peuple (Entzuten al duzu jendeari abesten?) abestiarekin abiatu baitzen. Interpreteen artean, Gojira heavy metaleko lapurtar banda eta Marina Viotti mezzosopranoa zeuden, Carmen operako L'amour est un oiseau rebelle habanera interpretatzen. Frantziako Liburutegi Nazionalean dantzariek frantses literatur lan klasikoak eta garaikideak interpretatu zituzten. Eszenatokiak maitasun forma ezberdinak jorratu zituen, LGBT eta poliamodio gaiak barne, XY konpainiako akrobatek eta Gratte-Ciel konpainiako zirku artistek adierazia. Nathan Paulin funanbulistak erakustaldia eskaini zuen kanpoan.

Frantses literaturaren erreferentzia ugariak jaso zituen atal honek, besteak beste: Paul Verlaine (1874), Guy de Maupassant (1885), Alfred de Musset (1834), Annie Ernaux (1992), Leila Slimani (2021), Raymond Radiquet (1923), Pierre Choderlos de Laclos (1782), Molière (1670) eta Pierre de Marivaux (1732).

Guardia Errepublikanoaren bandak Charles Aznavour kantariaren For me formidable umorezko kanta jo zuen Pont des Arts zubian, laugarren atala irekitzeko, «Berdintasun» izenburuaz. Aya Nakamura kantariak Pookie kantatu zuen, For me formidable kantaren egokitzapen bat eta Djadja kanta ospetsua, Frantziako Institutuaren aitzinean, Frantziako Armadaren abesbatzak eta Guardia Errepublikanoaren musikariek lagunduta.

Ikusleentzako harmailak Orsay museoaren aurrean

Bosgarren atala, «Senidetasun» izenburuaz, Camille Saint-Saëns musikariaren Danse macabre piezarekin hasi zen eta Louvre museoko Gioconda koadroaren 1911ko lapurretari erreferentzia eginez. Desfilea Zipreko ordezkariekin abiatu zen berriro, Gaboneko ordezkaritza bitarte, Alexandre Kantorow pianistak Maurice Ravelen Jeux d'eau pieza jotzen zuen bitartean, euri zaparrada baten pean. Desfileko txalupek aurrera egin zuten, Gambiaren ordezkaritzarekin, Jamaikaren ordezkaritza bitarte.

Zeremonia Orsay museora sartu zen, irudien munduari omenaldia egiteko, bereziki Lumièretar eta Georges Méliès zinemagile frantziarrei, haur literatura frantsesarekin batera, besteak beste Printze Txikia edo Paul Dukasen L'apprenti sorcier poema sinfonikoa. Horren ondoren, Nazioarteko Espazio Estazioa agertu zen, teleskopio hori batek itsaspeko sekuentzia bat proiektatuz, Minions animazioko pertsonaien bideo bati bide emanez. Los Angeles hiriari egindako keinu bat izan zen, 2028ko Udako Olinpiar Jokoen hiri antolatzailea. Urpeko batean, zenbait kirol ekitaldi egin zituzten, ontzia lehertu eta lapurtutako Gioconda Senaren ur gainean agertzen den arte. Axelle Saint-Cirel mezzosopranoak, Marianne frantziarren pertsonifikazio nazionala irudikatuz, Frantziako ereserki nazionala abestu zuen Grand Palais gainean, frantses banderan inspiratutako Dior etxearen soineko batekin.

Seigarren atala, «Ahizpatasun» izendatua, hamar emakume frantses aipagarri nabarmentzeko baliatu zuten, urrezko estatuekin Sena osoan zehar: Olympe de Gouges, Alice Milliat, Gisèle Halimi, Paulette Nardal, Jeanne Barret, Christine de Pizan, Louise Michel, Alice Guy-Blanché, Simone Veil eta Simone de Beauvoir (azken horren estatua ez zen jalgi zeremonian). Horren ostean, Axelle Saint-Cirelek Frantziako ereserki nazionalaren seigarren bertsoa abestu zuen, abesbatza batek lagunduta.

Eraztun olinpikoak Eiffel dorrean.

Zazpigarren atalean, «Kiroltasun» izenaz, herrialde ordezkarien desfileak jarraitu zuen, Japoniarekin hasi eta Norvegia bitarte. Jakub Joxef Orliński kontratenor poloniarrak pieza barroko bat kantatu zuen, eta segidan Rim'K raperoak King abestu zuen.

Zortzigarren atala, «Jai» izenburuaz, modari egindako omenaldi batekin hasi zen, Debilly zaldainean jarritako alfonbra gorri baten gainean. Moda desfileak ekitaldiaren amaierara arte jarraitu zuen, Australiako eta Ameriketako Estatu Batuetako ordezkaritzak heldu ziren arte, Brisbane (Australia) 2032an eta Los Angeles (AEB) 2028an izanik Udako Olinpiar Jokoetako hurrengo edizioen antolatzaile. Maskaradun zuzi eramaileak Debilly zaldaina zeharkatu zuen, eta zuzeneko bideo batek Tahitiko ongietorri batzordea nabarmendu zuen, han egin baitziren surf ekitaldiak.

Europar Batasunari egindako omenaldi bat The Final Countdown abestiarekin, eta Eiffel dorrearen inguruan droneek EBko banderako 12 izarrak osatuz. Drag queen artistak agertu ziren, Nicky Doll barne, dantzariak, besteak beste Germain Louvet, Electro Street eta Mazelfreten kolektiboa, Debilly zubiko alfonbra gorri lausotuan jarraituz Eurodanceko pieza ezagunekin, adibidez Freed from Desire, Be my Lover, Stereo Love, It's Rainy Day eta Sandstorm, baita dantzarako LED pisu bat zeukan gabarra batekin ere. Philippe Katerine kantariak, ia biluzik eta Dioniso ardoaren jainko greziar urdin bat bezala margoturik (Frantziako ardogintzaren eta Antzinako Greziako Olinpiar Jokoen omenez), jainkoaren papera egin zuen, mahai luze baten erdian etzanda, drag queen guztiak alboetan zituela, bakanal baten antzera.[42][43][44][45] Ontzien desfilea Frantziako ordezkaritzarekin amaitu zen, Sena ibaian itsasontzi baten gainean.

Lehen zortzi ataletako soinu bandak chanson frantsesaren klasiko berregokituak eta pop kultura nahasi zituen, Barbara Butch DJren eskutik,[46] besteak beste, Serge Gainsburg, Dalida, Moulin Ruogeko dantzarien cancan, Erik Satie, Michel Berger, Daniel Balavoine, Modjo, David Guetta, Véronique Sanson, Mylène Farmer, Johnny Hallyday eta beste.

Bederatzigarren atalak, «Iluntasun» izena hartuta, aurreko atalaren doinuarekin jarraitu zuen, musika umorean ilunago bihurtuz, eta gabarrako dantzariak frenetikoago bihurtuz. Bere LED pisuak hondamendi klimatikoen muntaketa bat agertu zuen heinean, lehorteak, uholdeak eta baso suteak barne, dantzariak astiro desagertu ziren, banan-banan. Sena ilundu zelarik, Juliette Armanet kantaria agertu zen baltsa baten gainean Imagine kantatuz, bakerako dei gisa, Sofiane Pamartek lagunduta piano sutsu batean.

Hamargarren atalak, «Elkartasun» izenburuaz, zaldizko maskaradun bat erakutsi zuen, Joana Arc-ekoa (Floriane Issert, Jendarmeriako kidea) heroi frantziarra irudikatzen zuena, olinpiar bandera bat lepotik zintzilik, zilarrezko armadura ilunez jantzita, Sena ibaian zehar metalezko zaldi mekaniko bat muntatuz Jokoen izpiritua zabaltzeko.[47][48] Atal honek Pierre de Coubertin eta historia aipatu zituen, artxiboko irudi ugarirekin eta iragan Jokoetako puntu nabarmenekin. Herrialde parte hartzaileetako banderak zeramatzaten boluntarioak Eiffel dorrearen azpian bildu ziren. Zaldizkoa, lehorrean, zaldi zuri baten gainean agertu zen, beste bandera olinpiko bat ekarriz, tolestuta, Trocaderon ezarritako mastaraino, atletaz inguraturik. Olinpiar ereserkia Frantziako Irratiko Abesbatzak abestu zuen Maîtrise de Radio France abesbatzarekin eta Orchestre National de France orkestrarekin batera, Frantziako Indar Armatuetako kideek bandera altxatzen zuten bitartean, nahi gabe, buruz behera altxatu zutena.[49]

Hamaikagarren atalean, «Hotsanditasun» izenpean, ereinotz olinpikoa eman zion Nazioarteko Olinpiar Batzordeak (NOB) Filippo Grandi italiar diplomatikoari, Iheslarientzako Nazio Batuen Goi Mandatari gisa. Tony Estanguet batzorde antolatzaileko buruak eta Thomas Bach NOBeko presidenteak egin zieten ongietorria parte hartzaile eta ikusleei, frantsesez eta ingelesez. Emmanuel Macron presidenteak Jokoak irekitzat jo zituen, hitz hauek esanez:[50]

« Je proclame ouverts les Jeux de Paris, célébrant la XXXIIIe olympiade des temps modernes (Irekitzat jotzen ditut Parisko Jokoak, aro modernoko 33. olinpiadak ospatzeko) »
Emmanuel Macron

Olinpiar zina egin zuten Mélina Robert-Michon eta Florent Manaudou Frantziako bandera eramaileek, Christophe Massina entrenatzaileak eta borrokako arbitro batek. Zinedine Zidanek mozorrotutako eramailearen sugar olinpikoa hartu eta Rafael Nadal teniseko espainiar jokalariari eman zion, zeonak Sena gainetik eraman baitzuen ontzi batean, beste txapeldun olinpiko batzuekin batera: Carl Lewis, Serena Williams eta Nadia Comăneci, Trocaderon Shaheem Sanchez dantzari gor batek Marc Cerroneren Supermature ikanta interpretatzen zuen bitartean Frantziako keinu hizkuntzan, atzean Eiffel dorrean argi joku ikusgarri bat erakusten zelarik, eraztun olinpikoen inguruan. Ontzia Louvre musotik gertu porturatu zen, non Amélie Mauresmo tenis txapeldunak Tony Parker saskibaloi jokalariarekin batera erreleboa jarraitu baitzuen. Hiru txapeldun paralinpikoak batu zitzaizkien, Nantenin Keïta, Alexis Hanquinquant eta Marie-Amélie Le Fur, hamabigarren eta azken sekuentzia ofizialki irekiz.

Marie-José Pérec, 2016an.
Teddy Riner, 2016an

Azken atalean (Betierekotasun), sugarra Tuileriak lorategian zehar eraman zuten, olinpiar sua bertan kokatu behar baitzen, Louvreko Carrouselean sartu ondoren. Frantziako zenbait txapeldun olinpikok eraman zuten zuzia: Jean-François Lamour, Félicia Ballanger, Florian Rousseau, Émilie Le Pennec, David Douillet, Clarisse Agbegnenou, Alain Bernard, Laure Manaudou, Renaud Lavillenie, Laura Flessel eta Charles Coste.[51] Azken erreleboa Marie-José Pérec korrikalariak eta Teddy Riner judokak egin zuten, olinpiar sua argiztatuz, 40 LED konputarizatuko eraztun bat eta presio handiko 200 aerosol banatzaile, 30 metroko altuerako heliozko esfera bat gainean zuena, aire beroko globo baten antzera, airean goratuz, Montgolfier anaiak 1783an egindako lehen hegaldia gogora ekarriz. Suontzia kable hodi antzeko bati lotuta dago, Grand Bassin Ronden erdian ainguratuta, aireratu ez dadin, eta suontzia urez eta elektrizitatez hornitzeko, gauez aireratu eta egunean zehar berriro lurrean lotuta. Erregai fosilak zuzenean erabili gabe argiztatzen den lehen suontzi olinpikoa da.[52]

Polemika bizia sortu zuen, sare sozialetan ekitaldia egiten ari zela, eta ondorengo egun eta orduetan ere bai, ikuskizuneko Festivité ataleko bakanal moduko baten ikuskizunak (ikus gorago). Debilly pasabideko ikuskizunean, DJ bat eta zenbait drag antzezlek erakutsitakoari, Leonardo da Vinciren Azken Afaria freskoaren antza ikusi zioten batzuek. Erlijioari eta bereziki kristautasunari kritika zelako erreakzio haserrerik ez zen faltatu. Iritzi hori azaldu zutenen artean egon zire Matteo Salvini ministro italiarra, Viktor Orban lehen ministro hungariarra[53] edo José Ignacio Munilla gotzain euskalduna, blasfemia nabaritu zuena ikuskizunean.[54]

Antolakuntzak erantzun zuen irudikatu nahi izan zena ez zela izan Azken Afaria, baizik eta Dioniso eta haren alaba Senako jainkosa Sequanaren arteko harremanaren irudikapen bat.[55][56][57] Dijon hiriko Magnin museoak aprobetxatu zuen polemika adierazteko han gordeta dagoen Jan van Bijlerten 17. mendeko lan bat, Jainkoen jaia, izan zela irudikapenaren inspirazioa. Antolakuntzak ez zuen margolan hori zehatz aipatu, baina Jolly ikuskizun-zuzendariak bai esan zuen bakanala zela motiboa, eta ez Azken Afaria.[58]

Debilly zubiko ikuskizunean batzuek ikusi omen zutena, margolan bat edo bestea berregina. Debilly zubiko ikuskizunean batzuek ikusi omen zutena, margolan bat edo bestea berregina.
Debilly zubiko ikuskizunean batzuek ikusi omen zutena, margolan bat edo bestea berregina.


Guztiarekin, inor minduta sentitu bazen, barkamena eskatu zuen antolakuntzaren izenean bozeramaile ofizial batek.[59]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Frantsesez) «Cérémonie d'ouverture» Jeux Olympiques Paris 2024 (web.archive.org) 2024-07-27 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  2. (Frantsesez) Daheron, Vincent. (2021-12-13). «Entretien. "Le potentiel imaginaire de la Seine est quasiment sans limite", se félicite Thierry Reboul, directeur des cérémonies de Paris 2024» franceinfo: (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  3. a b c (Ingelesez) Lloyd, Owen. (2023-09-20). «Paris 2024 Opening Ceremony preparations to be finalised by end of year» Inside the games (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  4. a b (Frantsesez) Delorme, Anne-Claire. (2024-07-27). «JO de Paris 2024 : une cérémonie d'ouverture qui s'annonce grandiose» Explore France (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  5. a b (Ingelesez) «Seine-sational? Paris rehearses waterborne opening ceremony for 2024 Olympics» France24 (web.archive.org) 2023-07-17 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  6. (Frantsesez) «Maud Le Pladec, Directrice de la Danse des quatre cérémonies des Jeux de Paris 2024 et chorégraphe de la cérémonie d’ouverture des Jeux Olympiques - Newsroom Paris 2024» Jeux Olympiques Paris 2024 (web.archive.org) 2024-06-18 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  7. a b c d (Frantsesez) Lepeltier, Nicolas; Le Coeur, Philippe. (2023-10-31). «Cérémonie d’ouverture de Paris 2024 : les pouvoirs publics penchent pour environ 300 000 spectateurs en accès gratuit» Le Monde (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  8. a b c (Ingelesez) Pretot, Julien. (2023-12-21). «Paris 2024 has contingency plans for opening ceremony» Reuters.
  9. a b c (Ingelesez) Daffunchio Picazo, Raúl. (2023-12-28). «Paris 2024: From a big opening for all to a small one for some» Inside the games (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  10. a b (Ingelesez) Burke, Patrick. (2023-04-24). «Paris 2024 reveals flotilla of boats signed up for Opening Ceremony along Seine» Inside the games (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  11. (Ingelesez) Muñana, Gustavo. (2023-11-23). «Olympics-Paris 2024 to sell 400,000 tickets next week, 7.2 million already sold» Inside the games (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  12. (Frantsesez) «Les bouquinistes retirés des quais de Seine pour les JO 2024» Actualité - Les univers du livre (web.archive.org) 2023-08-05 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  13. (Frantsesez) AFP. (2024-02-13). «Paris 2024 : les bouquinistes des quais de Seine ne seront finalement pas déplacés pour la cérémonie d’ouverture des JO» Le Monde (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  14. (Frantsesez) Lepeltier, Nicolas; Le Coeur, Philippe. (2023-10-31). «Cérémonie d’ouverture de Paris 2024 : les pouvoirs publics penchent pour environ 300 000 spectateurs en accès gratuit» Le Monde (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  15. (Frantsesez) Mongaillard, Vincent. (2024-07-04). «Cérémonie d’ouverture des JO 2024 : les prochaines répétitions des bateaux auront lieu à partir du 20 juillet» Le Parisien (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  16. (Frantsesez) AFP. (2024-01-31). «Paris 2024. Cérémonie d'ouverture des JO : la jauge de spectateurs revue à la baisse» Le Progrès (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  17. (Frantsesez) «JO Paris 2024 : 326.000 billets pour la cérémonie d'ouverture, dont 222.000 gratuits mais sur invitation» France Bleu (web.archive.org) 2024-03-05 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  18. (Frantsesez) «JO 2024 : des billets gratuits pour des publics ciblés» Gouvernement français (web.archive.org) 2023-05-22 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  19. AP. (2024-03-06). «Paris won’t allow tourists free access to Olympics opening ceremony along the Seine River» El Pais (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  20. (Frantsesez) «JO Paris 2024 : la répétition de la cérémonie d’ouverture prévue ce lundi est reportée» Le Parisien (web.archive.org) 2024-06-21 (Noiz kontsultatua: 2024-07-30).
  21. (Frantsesez) Prudent, Robin. (2024-04-17). «"Je n'y connaissais rien !" : comment Thomas Jolly est devenu le metteur en scène de la cérémonie d'ouverture des Jeux olympiques de Paris 2024» franceinfo: (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  22. (Frantsesez) James, Alexandra. (2024-07-26). «Victor Le Masne : "Composer la musique JO, c'est un immense défi, c'est représenter la France"» France Musique (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  23. Le Lay, Maxime. (2024-07-26). «JO 2024. Qui est Maud Le Pladec, directrice de la danse des cérémonies de Paris 2024 ?» Ouest-France (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  24. (Frantsesez) Dussard, Thierry. (2024-07-25). «Maud Le Pladec, chorégraphe en chef de la cérémonie d’ouverture des Jeux» Le Télégramme (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  25. (Frantsesez) Raja, Norine. (2024-07-03). «Jeux olympiques de Paris 2024 : comment Daphné Bürki va rhabiller la cérémonie d'ouverture» Vanity Fair (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  26. (Frantsesez) Adda, Laura; Leenknegt, Florence. (2024-06-29). «Cérémonie d'ouverture des Jeux olympiques : découvrez les danseurs en répétition et les ateliers des costumiers» TF1 info (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  27. (Frantsesez) France Télévisions. (2024-07-27). «Paris 2024 : malgré la pluie, des spectateurs conquis par la cérémonie d’ouverture» franceinfo: (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  28. a b (Frantsesez) «Paris 2024 : revivez la cérémonie d’ouverture des Jeux olympiques» Le Monde (web.archive.org) 2024-07-27 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  29. (Frantsesez) «La cérémonie d'ouverture des Jeux Olympiques de Paris 2024» Anticiper les Jeux (web.archive.org) 2024-07-26 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  30. (Frantsesez) «Cérémonie d'ouverture des JO 2024 à Paris : Gérald Darmanin annonce "19 interpellations"» Actu Paris (web.archive.org) 2024-07-27 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  31. (Frantsesez) «Le parcours du Relais de la Flamme Olympique» Jeux Olympiques Paris 2024 (web.archive.org) 2024-04-16 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  32. (Frantsesez) «Cérémonie de Remise de la Flamme Olympique au Stade Panathénaïque» Guide Officiel d'Athènes (web.archive.org) 2024-04-26 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  33. (Frantsesez) «JO Paris 2024 : tout savoir sur l'arrivée de la flamme olympique à Marseille ce mercredi» France Bleu (web.archive.org) 2024-05-07 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  34. (Frantsesez) AFP. (2024-07-27). «JO-2024: le long d'une Seine ultrasécurisée, la longue attente des spectateurs avant la cérémonie d'ouverture» L'Avenir (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  35. (Frantsesez) Kebe, Sourakata. (2024-07-31). «Jeux Olympiques : Une cérémonie entrée dans la légende !» Score.fr (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  36. Olinpiar Jokoetan partaide ziren herrialdeek frantsesezko izenaren arabera ezarritako hurrenkera alfabetikoan joan ziren desfilean, nahiz txalupetan ipinitako idazkunetan ingelesezko izenak soilik ageri.
  37. (Frantsesez) «Paris 2024 : la plus grande équipe de réfugiés de l’histoire des Jeux» Courrier International (web.archive.org) 2024-07-26 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  38. (Frantsesez) Lescuyer, Thibaut (CMI). (2024-07-29). «JO 2024. Pourquoi la prestation de Lady Gaga n’a-t-elle pas été retransmise en direct ?» Ouest-France.fr (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  39. (Frantsesez) Nadal, Thibault. (2024-07-28). «Cérémonie d'ouverture des JO de Paris 2024 : le show de Lady Gaga était-il en direct ?» Actu Paris (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  40. (Ingelesez) «LVMH's luxury wares earn top billing at Olympics opening» Reuters.
  41. (Frantsesez) «Cérémonie d'ouverture des JO 2024 : le danseur étoile Guillaume Diop danse sur le toit de l'Hôtel de Ville de Paris» Auvio (web.archive.org) 2024-07-31 (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  42. (Frantsesez) AFP. (2024-07-27). «JO 2024 : Zinédine Zidane, Lady Gaga, Céline Dion, un spectacle total sur la Seine et le déluge… Paris s’offre une cérémonie d’ouverture inoubliable» Le Monde (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  43. (Frantsesez) AFP. (2024-07-27). «La cérémonie d’ouverture des JO de Paris enthousiasme la gauche mais indigne une partie de la droite et de l’extrême droite» Le Monde (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  44. (Frantsesez) «Cérémonie d'ouverture de Paris 2024 : "Une image comme ça, on n'aurait jamais pu la créer, même au cinéma"» France Inter (web.archive.org) 2024-07-27 (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  45. (Frantsesez) «JO 2024: la drag-queen Piche répond aux critiques après sa performance à la cérémonie d'ouverture» RMC Sport (web.archive.org) 2024-07-29 (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  46. (Frantsesez) «La cérémonie d’ouverture des JO continue de faire couler beaucoup d’encre» Radio-Canada (web.archive.org) 2024-07-30 (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  47. (Frantsesez) «JO Paris 2024 : qui était la cavalière sur le cheval d'argent à la cérémonie d'ouverture ? - Sortiraparis.com» Sortir à Paris (web.archive.org) 2024-07-31 (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  48. (Ingelesez) Brodeur, Michael Andor. (2024-07-29). «A grand vision guides unprecedented Opening Ceremonies down the Seine» The Washington Post ISSN 0190-8286. (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  49. (Frantsesez) Agence QMI. (2024-07-27). «Bourde pendant la cérémonie d’ouverture: le drapeau olympique hissé à l’envers» Le Journal de Montréal (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  50. Eurosport France. (2024-07-26). 🔥 Emmanuel Macron ouvre les Jeux de #paris2024 ! #olympics #olympics2024 #macron. (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  51. (Frantsesez) «Suivez avec nous la cérémonie d'ouverture des JO de Paris 2024» La Montagne (web.archive.org) 2024-07-25 (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  52. (Frantsesez) Scotti, Alexandre. (2024-07-29). «JO Paris 2024 : une flamme olympique innovante, déjà victime de son succès - Les Numériques» Les Numériques (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  53. (Gaztelaniaz) «La organización de París-2024 defiende polémica inauguración – DW – 29/07/2024» dw.com (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
  54. (Gaztelaniaz) ReL. (2024-07-27). «5 reflexiones de Munilla de la blasfema inauguración de los JJOO: «El islamismo se frota las manos»» https://www.religionenlibertad.com (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
  55. (Frantsesez) AFP. (2024-07-28). «"J'ai voulu faire une cérémonie qui répare, qui réconcilie" : Thomas Jolly dévoile les coulisses de l'événement et réagit aux polémiques» franceinfo: (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  56. (Ingelesez) Kaloi, Stephanie. (2024-07-28). «Paris Olympics Producers Say ‘The Last Supper’ Inspired That Opening Ceremony Scene: ‘Many Have Done It Before’» The Wrap (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  57. (Ingelesez) Gray, Jeremy. (2024-07-28). «Olympics opening ceremony ‘Last Supper’ controversy a misunderstanding, Birmingham business owner says - al.com» AL.com (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-08-01).
  58. (Ingelesez) Henley, Jon. (2024-07-29). «Olympic ‘Last Supper’ scene was in fact based on painting of Greek gods, say art experts» The Guardian ISSN 0261-3077. (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
  59. (Ingelesez) Cascone, Sarah. (2024-07-29). «Controversy Erupts Over Paris Olympics Take on Leonardo’s ‘Last Supper’» Artnet News (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]