Richard Smalley

Richard Smalley
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Richard Errett Smalley
Jaiotza	Akron, 1943ko ekainaren 6a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	Akron
Heriotza	Houston, 2005eko urriaren 28a (62 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: chronic lymphocytic leukemia (en)
Hezkuntza
Heziketa	Princetongo Unibertsitatea 1973) Doktoretza : kimika organiko Hope College (en) Southwest High School (en) Michigango Unibertsitatea 1965) Zientziatan graduatua : kimika Chicagoko Unibertsitatea Southwest Early College Campus (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	kimikaria, katedraduna eta zientzialaria
Enplegatzailea(k)	Rice Unibertsitatea
Jasotako sariak	ikusi Kimikako Nobel Saria  (1996) John Scott Award  (1993) Franklin domina  (1996) Richtmyer Memorial Lecture Award  (1993) Fellow of the American Physical Society Irving Langmuir Award in Chemical Physics  (1991) Welch Award in Chemistry  (1992) Ernest Orlando Lawrence Award  (1991) Glenn T. Seaborg Medal  (2002) Carbon Medal  (1997) James C. McGroddy Prize for New Materials  (1992) William H. Nichols Medal  (1993) [[]]  (1998ko martxoaren 19a) EPS Europhysics Prize  (1994)
Kidetza	Ameriketako Fisika Elkartea Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Zientziak Aurrera Egiteko Elkarte Amerikarra Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala

Richard Errett Smalley (Akron, Ohio, 1943ko ekainaren 6a - Houston, 2005eko urriaren 28a) estatubatuar kimikari eta fisikaria izan zen.

Biografia

Michigango Hope Collegen egin zituen kimikako lehen ikasketak; Michigango Unibertsitatean eskuratu zuen lizentzia 1965ean, eta handik zortzi urtera doktore izendatu zuten Princetongo Unibertsitatean. Ondoren irakasle gisa lan egin zuen, eta 1981ean katedra eskuratu zuen. 1973an Chicagoko Unibertsitatera aldatu zen Smalley, eta 1976an Houstongo Rice Unibertsitatean hasi zen irakasle eta ikerketa-buru gisa. Smalleyk eta haren lankide Robert F. Curlek atomoek zenbait sustantziaren multzo txikietan duten egoera ikertu zuten. Smalleyk laser izpien bidez gaiak lurruntzeko sistema bat asmatu zuen, zeinaren bidez lurrundutako atomoek berak kontrolatzeko moduko multzoak osatzen zituzten, eta horrela gaiei buruzko ikerketak egin zitzaketen. 1984an Kroto zientzialariak sistema hura karbonoarekin erabiltzeko proposamena egin zion. Horrela, egitura esferikoak osatzen dituzten karbonozko atomo sail berri bat, fullereno izenekoa, aurkitu zuen Smalleyk, eta kimikaren baitan alor berri bat sortu zuen. Aurkikuntza horri esker Kimikako Nobel Saria eman zieten Smalley, Kroto eta Curl zientzialariei 1996an. Harrezkero, fullerenoen egituren inguruko lanak egiten jarraitu dute, eta erakutsi dute posible dela atomo espezifikoak txertatzea egitura horietan; aurkikuntza horri esker ate berriak zabaldu dizkiote industrian eta medikuntzan duten aplikazioari. 1997an Rice Unibertsitateko Nanoeskalen Zientzia eta Teknologia Zentroko zuzendari izendatu zuten. 2005. urtean hil zen Houstoneko M.D. Anderson Cancer Center ospitalean leuzemia baten ondorioz.

Kanpo estekak

• Datuak: Q106746
• Multimedia: Richard Smalley / Q106746