Zerrenda:Eusko-akitanierazko izendun idazkunak
Idazkunak, eta aurkitu diren lekuak
- Helasseren aldarea (HEp 1989, 13)
- Illunaren hilobi estela (CIL II, 5815)
- Deae Andei (CIL XIII, 15)
- Vivus Fucusen hilarria (L 13, 00002) Q27106772
- Herculi Ilunno Andoseren estatu-oinarria (CIL XII, 4316) Q126912800
- P(ublius) Cornelius / Phileros aldarea Mouxen (CIL 12, 05369) (Larraso jainkoari dago eskainita. Gorrotxategik uste du Akitaniarren eremutik urrunegi dagoela eta izena euskararekin lotzeko etimologia arazoak daudela.)
- T(itus) Valerius C(ai) f(ilius) Senecio et besteren aldarea (CILXIII, 5421) (Larraso jainkoarren santutegiko gela zaharberritu zutela aipatzen du inskripzioak. Aurrekoaren arazo berberak lituzke.
Burgos
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Poza de la Saleko Suttunius-en aldarea (CIL 02, 00746 = ILER 00929 = CPILCaceres 00093 = CasLeon 00088 = Meseta 00229 = AE 1976, 00316 = CIRPBurgos 00521) (?)
Errioxa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sempronius Nigrinus-en estela (AE 1997, 923; HEp 7, 1997, 586 )
- Aherbelsteren idazkuna CIL XIII, 00174 Q124360503
- Argassen aldarea (CIL XIII, 72) Q124328821
- Saint Aventingo elizako aldarea: Sacazeren 347. zenbakidun idazkuna (Abelliion edo Abelin jainkoa aipatzen du)
- Saint Aventingo elizako aldarea: Sacazeren 346. zenbakidun idazkuna (Abelliion edo Abelin jainkoa aipatzen du)
- Caubouseko hileta-estela (CIL XIII, 324)
- Sexsarboriri eskainitakoak
- Arbast Sexsarbori (CIL, XIII, 129)
- Castèthviague Sexarbori (CIL, XIII, 132 )
- Castèthviague Sexarbori (CIL, XIII, 175)
- Sutugius jainkoari eskaintakoak:
- Saint-Plancardeko Sutugius (AE 1950, 00222 = EDCS-15000050)
- Saint-Plancardeko Sutugius (AE 1950, 00223 = ILTG 00046 = CAG-31-02, 428 or. = EDCS-13302967)
- Saint-Plancardeko Sutugius (AE 1950, 00224 = EDCS-15000052)
- Saint-Plancardeko Sutugius (CIL 13, 00164 = CAG-31-02, p 428 = EDCS-10400318)
- Saint-Plancardeko Sutugius (ILTG 00045 = CAG-31-02, 428 or. = AE 2013, +01050 = EDCS-13302966)
- Saint-Plancardeko Sutugius ( ILTG 00047 = CAG-31-02, p 428 = AE 2013, +01050 = EDCS-13302968)
- Hotarriren Orcotarris filioren hileta-estela. (CIL XIII, 342) Cazaril-Laspènes
- Claudio Leto eta Ereseren hilarria. CIL XIII, 341 Cazaril-Laspènes
- Andosso Primuli filio-ren epitafioa (CIL XIII, 264)
- Ra 380 hileta idazkuna (CIL XIII, 00136) Q30144367
Italia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Escunhauko Anderexoren idazkuna (CIL XIII, 23) Q127380510
- Argiñarizko Loxaeren aldarea (ILER 00865) Q126891182
- Barbaringo Selaitseren aldarea (IRMusNav 00019) Q126894806
- Barbaringo Selatseren aldarea ( (IRMusNav 00020) Q126894785
- Barbaringo Selatseren aldarea ( (IRMusNav 00021) Q126894808
- Burumendiko Losaeren aldarea Q126890857
- Errezuko Larahiren aldarea Q126889690
- Girgilaoko Argiñarizko Loxaren aldarea Q126891182
- Iruxoko Laraheren aldarea Q126889630
- Izkueko Itsacurrinneren aldarea Q126870487
- Lerateko Losaeren aldarea Q126890274
- Larragako Errensa jainkosari eskainitako aldarea. Q113483544
- Lergako hilarria Q20108062
- Larunbeko Larraheren aldarea Q126688653
- Muruzabaleko Larrahi-ren aldarea Q126888304
- Muzkiko Urderen aldarea Q126895171
- Uxueko Lacubegiren aldarea. Q124714546
- Ziraukiko Anitzeko Losaeren aldarea Q126891258
- Irulegiko eskua Q115210199
- Andeloseko mosaikoa Q128693168
- Baskoien txanponak
- Ageio/Ageioni jainkoari eskainitako aldareak
- Ascako Ageionen aldarea (CIL XIII, 384)
- Ascako deo [A]GEIONI (CIL XIII 385)
- Asca AGEIONI deo: (CIL XIII, 386)
- Rebouceko AGEIONI BASSIARIO: (CIL XIII, 221 add.)
- deo AGEIO[NI]: Esparros (Pirinio Garaiak), Schenck-David 2005, 69. or
- Beudean/Beaudéaneko Ageioniren aldarea (CIL XIII, 383)
- Montéguteko AGEIONI deo (CIL XIII 180)
- Esparroseko deo AGEIO[NI]: (Schenck-David, Jean-Luc: L’archéologie de trois sanctuaires des Pyrénées centrales. Contribution à l’étude des religions antiques de la cité des Convènes, 69. or.[1])
- Erge jainkoaren 24 aldaretako inskripzioak
- Bazerteko (Gourdan) Baeserteren aldarea (CIL 13, 00085 = D 04519 = CAG-31-02, 170 or. Julian Sacazeren 203. zenbakidun inskripzioa da)
- Gembrieko Baeserteren aldarea (CIL 13, 00085 = D 04519 = CAG-31-02, 170 or.)
- Sosteko Baeserteren aldarea (CIL 13, 00318b )
- Salechango Asspercius filius-en hileta-estela. (CIL 13, 00314 = CAG-65, 235 or. = EDCS-10400467)
- Vigneceko Oidrito (Fabre, G., "Un nouveau pagus pyrénéen, d'après l'inscription votive de Vignec (Hautes-Pyrénées)", 2003)[2]Q115193261
- Hannarr-en epitafioa ILS (D), CIL eta AE kodeak jarrita ditu, baita Clauss Slaby datu baseren ID. Q27903125
Idazkun batzuen egungo kokapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Idazkunaren identifikazio kodea | Identifikatzeko izen arrunta | Idatzirik duen euskal-akitanierazko izenak* | Egungo kokalekua | Gordeta edo erakusgai dagoen lekua | Ikusgai bai ala ez | Aurkitu zen lekua | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | CIL XIII, 23
IRC-02, 00061 |
Q127380510 | ILVRBERRIXO / ANDEREXO | Sant Pèir d'Escunhauko elizaren horman. Originalaren kopia da. Idazkun honen originala osatu zuten duela urte batzuk, eta herritar batek kopia bat dohaintzan eman zuen. | Escunhau, Aran bailara | Kopia bai | Escunhau, Aran bailara |
2 | AE 2001, 1224
HEp 11, 2001, 0521 |
Antestius Sesencoren estela | Sesenco | Partikular baten esku. | Santa Cruz de Yanguas, Soria, Gaztela eta Leon. | Ez | La Laguna, Soria |
3 | HEp 2, 1990, 668
HEp 3, 1993, 359 AE 1990, 566 AE 2001, +01222 HEp 19, 2010, 300 |
Antestia Oandissenen estela | Oandissen | Partikular baten esku. | Soria | Ez | |
4 | CAG 65, 286
EDCS-79500120 ILA-Turba (edo ILA-Elusa), 119 |
Astelloren aldarea | [3]astello* | Lurdako gaztelu-museoan. | Lurda, Okzitania | Bai | |
5 | HAE 2464 | Andrearriagako estela | Belteso | San Telmo museoan originala
Kopia: Anderregi, etxe ondoan, Andrearriaga bidea, 003. |
Donostia, Gipuzkoa
Kopia: Oiartzun, Gipuzkoa |
Bai | Anderregi etxe ondoan, Oiartzun, Gipuzkoa |
6 | CIL XIII, 72
CAG-31-02, 159 or EDCS-10400226 |
Argassen aldarea Q124328821 | Argassi(?) | Saint-Raymond museoa | Okzitaniako Tolosa | Galié, Garona Garaia. | |
7 | ILER 00865
EDCS-75400179 |
Argiñarizko Loxaeren aldarea | Loxae | Ezezaguna | -- | -- | Argiñaritz |
8 | CIL I, 709 | Ascoliko brontzea | Arranes, Arbiscar, Agirnes, Enneges (proposamena) | Museo Kapitolinoak | Erroma, Italia | Bai | Erroma, Italia |
9 | IRMusNav 19
EDCS-10301646 HEp 4, 1994, 572 AE 1911, 92 |
Barbaringo Selatseren aldarea | Selatse edo Stelaitse | Nafarroako Museoa | Iruñea | Barbarin | |
10 | IRMusNav 20
AE 1911, 00093 HEp 1994, 00573 |
Barbaringo Selatseren aldarea | Selatse edo Stela(i)tse | Nafarroako Museoa | Iruñea | Barbarin | |
11 | IRMusNav, 21
HEp 1994, 574 EDCS-10301648 Record No. 1915 ILER[oh 6] 924 |
Barbaringo Selaitseren aldarea Q126894808 | Selatse edo Stelaitse | Nafarroako Museoa | Iruñea | Barbarin | |
12 | IRMN, 25
HEp 9, 1999, 433 |
Burumendiko Losaeren aldarea | Losae | Nafarroako arkeologia biltegia | Deierri | Ez | Burumendi, Allotz, Deierri |
13 | Errensa jainkosari eskainitako aldarea - Datuak nahiko osatuta daude. | ||||||
14 | Hagenbacheko botozko plakak | Asko dira, ikusi artikulua | Historisches Museum der Pfalz (Palatinatuko museohistorikoa) | Spira, Alemania | Hagenbach, Renania-Palatinatua | ||
15 | ILS (D), CIL eta AE kodeak jarrita ditu, baita Clauss Slaby datu baseren ID. | Hannarr-en epitafioa Q27903125 | |||||
16 | Helasseren aldarea Q109331448 | BIABT Arabako Arkeologia museoa | Miñao, Araba | ||||
17 | CIL XIII, 409 (4, 4. or.) | Herauscorritseren idazkuna | Herauscorritsehe | Atarratzeko udaletxean
Kopia: Maidalenaren baseliza, Arhane mendia. |
Atarratze, Zuberoa | Bai | Arhane mendia, Atarratze, Zuberoa |
18 | Herculi Ilunno Andoseren estatua oinarria | Saint-Raymond museoa | Okzitaniako Tolosa | Bai | Narbona, Aude | ||
19 | Iruxoko Laraheren aldarea Q126889630 | ||||||
20 | Izkueko Itsacurrinneren aldarea | ||||||
21 | EDCS–10301672 | Lergako hilarria | Umme Sahar edo Ummesahar; Narunges, Abisunhar | Nafarroako museoa | Iruñea, Nafarroa | Bai | Lerga, Nafarroa Garaia |
22 | Lacubegiren idazkuna | Lacubegi | Zuriko Andre Maria baseliza, Uxue, Nafarroa Garaia | ||||
23 | Lerateko Losaeren aldarea | Losae | |||||
24 | Larunbeko aldarea, Larrahe jainkoari eskainita | Larrahe | |||||
25 | Oidrito jainkoaren aldarea | Oidrito | |||||
26 | CIL XIII, 00136 | Ra 380 hileta idazkuna | Sembi | Saint-Raymond museoaren biltegia | Okzitaniako Tolosa | Ez | Bossens, Garona Garaia |
27 | CIL XIII, 00002 (4, 1 or)
CAG-09, 72 or. AE 1996, 01041 |
Vivus Fuscusen idazkuna | Neureseni, Sendi | Saint-Raymond museoan. | Okzitaniako Tolosa | Bai | Bethmale /Vathmala (Consoranni) |
28 | Ziraukiko Anitzeko Losaeren aldarea | Losae | San Roman eliza (Zirauki) | Zirauki, Nafarroa Garaia | Bai | Anitz, Zirauki |
Laburdurak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ILER: J. Vives, Inscripciones latinas de la España romana, Universidad de Barcelona, Bartzelona 1971
- CIL: Corpus Inscriptionum Latinarum
- CAG: Carte archéologique de la Gaule
- AE: L'Anné épigraphique
- ILS: Inscriptiones Latinae Selectae, Hermann DESSAU (ed.), Weidmannos, Berlin 1892-1916
- IRMusNav: Nafarroako Museoko erregistro zenbakia
- EDCS: Clauss / Slaby epigrafia datu basea
- IRC: Inscripciones romanas de Cataluna
- ILA: Inscriptions Latines d'Aquitaine
Oharrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- *Idatzirik duen euskal-akitanierazko izenak agertzen diren bezala transkribatu ditugu, hau da, datiboan, genitiboan edo nominatiboan egon daitezke.
- [3]astello*: Inskripzioan, izenaren zati bat falta da hasieran, eta uste da 3 hizkirentzat lekua legokeela
Idazkun batzuk aurkitu ziren tokiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Aurkitu ziren puntuak ikus daitezke mapan. Berdez daudenak teonimoak dituztenak dira, jainko-jainkosen izenak dituztenak, alegia, eta horiz daudenak teonimorik ez dutenak. Teonimoak dituztenak, eskaintzailearen izena izan dezakete, hau da pertsona-izena.
- Wikidata Query Serviceko bilaketa: https://w.wiki/AgEz
Idazkunen gaur egungo kokapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Orain arte ezagutzen diren idazkunak museoetan egon daitezke erakusketa publikoan, aurkitu ziren horman sartuta, bilduma pribatu batean, edo erakunde publiko baten gordailuan. Mapa honetan, idazkunak non dauden markatu da. Bilduma pribatuetan ez beste lekuetan ikus daitezke, gordailuetan ezik, hor baimena behar izaten baita:
- Wikidata Query Serviceko bilaketa: https://w.wiki/AgFd
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Pirinioetako panteoia
- Kategoria: Antzinako euskal-akitaniarren erlijioa
- Kategoria:Erromatartze garaiko epigrafia Euskal Herrian
- Akitaniera
- Akitaniera Sorian
- Aitzineuskara
- Baskoien hizkuntza
- Euskararen historia
- Euskararen jatorria
- Pertsona eta jainko-jainkosa izen baskoniko
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Frantsesez) Schenck-David, Jean-Luc. (2005). L'archéologie de trois sanctuaires des Pyrénées centrales : contribution à l'étude des religions antiques de la cité des Convènes. in: Pirénéica, 1. Musée archéologique départemental de Saint-Bertrand-de-Comminges, 127 or. ISBN 9782912729040..
- ↑ (Frantsesez) Fabre, Georges. (2004). «Un nouveau pagus pyrénéen, d'après l'inscription votive de Vignec (Hautes-Pyrénées)» Histoire, espaces et marges de l'Antiquité. Hommages à Monique Clavel-Lévêque (Besançon: Institut des Sciences et Techniques de l'Antiquité) 3. lib.: 181-192..
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bibliografia zabala zehaztu da artikulu hauetan: Akitaniera; Akitaniera Sorian; Pirinioetako panteoia; Pertsona eta jainko izen baskonikoak eta abar
- (Ingelesez eta beste) Epigraphik-Datenbank Clauss / Slaby (EDCS)
- (Ingelesez eta alemanez) Epigraphische Datenbank Heidelberg Heidelbergo Unibertsitatea
- (Ingelesez eta alemanez) Corpus Inscriptionum Latinarum. Berlin-Brandenburg Academy of Sciences and Humanities (BBAW)
- (Gaztelaniaz) Hispania Epigraphica (Hep) Madrilgo Konplutentse Unibertsitatea.
- (Gaztelaniaz) Bases de Datos. Archivo Epigráfico de Hispania-UCM Madrilgo Konplutentse Unibertsitatea.
- (Gaztelaniaz) Gorrotxategi Txurruka, Joakin; 1984: Estudio sobre la Onomástica Indígena de Aquitania, Bilbao 1984.
- (Gaztelaniaz) Gorrotxategi Txurruka, Joakin; 1993: “Onomástica Indígena de Aquitania: adiciones y correcciones I (OIA Add. I)”, in Festschrift für Jürgen Untermann zum 65. Geburstag, Innsbruck 1993, 145-55.
- (Frantsesez) Sacaze, Julien. Inscriptions antiques de des Pyrénées. Tolosa, 1847-1889: Online irakurgai hemen: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1420973p/f19.item