Erge

Neste ibaia. Neste ibarrean Erge jainkoari eskainitako hiru inskripzioa agertu dira.

Erge akitanierazko izena zuen jainkoa izen zen. Piriniotako panteoiko jainkotzat klasifika daiteke eta gurtzza jaso zuen Akitanian erromatarren garaian eta agian lehenago ere bai.

Izenaren etimologia argitu gabe dago. Pirinio Garaiak departamenduko Montsérié herrian Erge jainkoari eskainitako santutegi garrantzitsu bat omen zen. Herri horretako mendi batean (Erge mendia, Marteau mendia, Marto mendia, Marto auzoa, cap del Martel auzoa edo Cap des Pènes) herri harresitu bat aurkitu zen eta barruan artefaktu arkeologiko ugari. Besteak beste, mailukaketaz landutako brontzezko mozorro bat topatu zuten, (akaso jainko baten irudia edo, botozko opari bat) eta Ergeri eskainitako esker oneko 12 aldare inguru. Haiekin batera beste aldare bat Marteri eskainita eta beste bat Jupiterri. Baina Leherenen kasuan ez bezala, aldaretan Marterekin lotuta agertzen dena, Erge izena sekula ez da erromatar Jainkoen izenenekin nahastu.

Orain arte 20 idazkun ezagutzen ditugu jainko honi eskainita: hamabi inskripzio inguru aurkitu dira Montsérién, bi Montéguten, hiru Hautageten eta beste hiru Neste haranean.

Erge jainkoari eskainitako aldaretxoa.

Santutegiaren inguruan agertzen diren zenbait egiturek K.a.III. mendekoak ematen dute. Agertutako zenbait objektu, berriz, K.a. I. eta II. mendekoak dira.

Ergeren medipean dagoen haitzuloa

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Montserin aurkitutako ondasun arkeologikoei buruz:

Datuak: Q16517042

Euskal mitologia

Jainko-Jainkosak	Abelion • Aberri • Aceio • Aegassis • Aereda • Ageion • Agho • Aherbelste • Alar • Alardoss • Alardost • Algassis • Ande • Anderexo • Andosto • Aneto • Arardo • Arixo • Armasto • Arpeninus • Arteh • Arthae • Arsilunnus • Asto Iluno • Averanus • Axo • Baeserte • Baiase • Baiosis • Baikorrix • Barsa • Bascei-Andoss • Beisiris • Belgo • Belisama • Benzozia • Bocco Harauso • Boriennus • Carpentus • Dahus • Dunzio • Eberris • Edelate • Egeion • Elhe • Erda • Erditse • Erge • Erriape • Experceennius • Fagus .Gar • Harauso • Helasse • Herauscorritsehe • Horolat • Idiatte • Ilixon • Ivilia • Leheren • Lex • Lurgor • Kagiris • Kantas Niskas • Mari • Ortzi • Ostri • Urtzi • Sexarboris • Stoiocus • Urtzi • Vaxus • Xuban

Izakiak	Aari • Ardi • Adarbakar • Addar • Aiar • Adur • Aide-gaizto • Aidegaxto • Aide • Aideko • Aidetitako • Aitor • Aizpak • Aker • Akerbeltz • Alarabi • Alarabie • Amalur • Amilamia • Anxo • Arruit • Astoa euskal mitologian • Atarabi • Autzek • Axarko • Basajaun • Basandere • Behigorri • Belagile • Beleko • Berezko • Beste Mutilak • Damatxo • Deabru • Eate • Egoi • Egu • Eguen • Eguzki Amandre • Ehiztari beltza • Eki • Ele • Eluaso • Erio • Errezabalgo aztia • Errolan • Etxajaun • Etsai • Etsaiak • Euzkibegi • Famerijelak • Frakazar • Gaizkina • Galtxagorri • Gauargi • Gaueko • Gar • Gerixeti • Gizotsoa • Harpeko Saindua • Hartza • Gorritxikiak • Heren • Herensuge • Herio • Idetargi • Iditu • Iduski-saindu • Ieltxu • Ihizi • Ilazki • Ilargi Amandre • Ilun • Inko • Inguma • Intxitxu • Ipotxak • Iratargi • Iratxo • Iraunsuge • Irel • Irelu • Ireltxu • Iretargi • Iruztargi • Itsas laminak • Jaun Zuria • Jentilak • Kaskarot • Kixmi • Kuusu • Lainaide • Lainogaixto • Laminak • Latasariak • Lehen • Lezekoandrea • Lur • Lurgor • Mari • Maide • Mairu • Maitagarriak • Maju • Makilakixki • Mamarro • Mamur • Mari • Martak • Martin Txiki • Markitos • Mateo Txistu • Done Mikel Aralarkoa • Mikelats • Mirokutana • Mozorroak • Numen • Ñañarri • Hodei • Olanoiko zakurra • Olentzero • Ortzi • Ostri • Otsoko • Ost • Patuak • Patxi Errementaria • Sorgin • Sugaar • Sugan • Sugoi • Sorsain • Sorsain • Tartalo • Torto • Traganarru (mitologia)• Txalgorri • Txorimalo • Xaindia • Yanagorri • Zaldi • Zezengorri

Lekuak	Agamunda • Agerre • Aitzgaizto • Aitzpelarreta • Aizkomendi • Aizkorri • Aizkultzeta • Akelarre • Aketegi • Albi • Aloña • Alos dorrea • Amabirjina-harria • Anboto • Andredena Mariako iturri • Armorkora • Aralar • Sorginetxe • Askaata • Askoa • Ata harana • Auñamendi • Azalegi • Baltzola • Basajaun haitza • Done Mikel Aralarkoaren santutegia • Errolan Harria • Erronkariarren zubia • Gaztelu zahar • Gaztelugatxe • Ipestikoarri • Iratiko oihana • Iratiko San Salbatore baseliza • Iruñarri • Jentilarri • Jentilbaratza • Kanbelu • Kastrexanako zubia • Txindoki • Lezao haitzulo • Ligiko zubia • Mondarrain • Murumendi • Obantzungo leizea • Orhi • Salbatore kapera • Saltarri • Sarako lezeak • Semeola • Sorginaren Txabola • Txurrumurru • Urgeldi • Xorroxin ur-jauzia • Zugarramurdiko leizeak

Kondairak	Aizkorriko dama • Anbotoko dama • Aralarko dama • Aralarko Herensugea • Bargotako aztia • Baronatarren kondaira • Ehiztari beltzaren kondaira • Errezabalgo aztia • Gizotsoa euskal mitologian • Jaun Zuriaren kondaira • Kixmiren jaiotza eta Olentzeroren jatorria • Ligiko zubia • Martin Txiki eta Basajaunak • Mondarraingo dama • Murumendiko dama • Arrigorriagako gudua • Goñiko Teodosioaren kondaira • Hiru olatuak

Ipuinak	Makilakixki • Patxi Errementaria

Jaiak	Akelarre • Inauteriak • Lantzeko inauteria • Joaldunak • Miel Otxin • Momorrotxo • San Joan sua • Txatxo • Zaldiko • Zanpantzarrak • Ziripot • Bobo • Zuberoako maskarada • Zeledon

Bestelakoak	Aizkora (mitologia) • Amets • Argizaiola • Armorkora • Agotak • Eguzkilore • Hilarri • Idinarru • Kutxa • Kutunak • Mairu baratz • Makila • Mugarri • Lauburu • Trikuharri • Zutarri

Izaki mitologikoen zerrenda • Mitologiako lekuen zerrenda • Kondaira guztien zerrenda • Sorginkeria Euskal Herrian

Bilatu

Nabigazio menua

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]