Bering itsasartea: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
No edit summary |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Ur eremu infotaula |
|||
[[Fitxategi:Bering Strait.jpeg|thumb|200px|right|Bering [[satelite]]zko foto batean]] |
|||
| izena = Bering itsasartea |
|||
| bertoko_izena = |
|||
| irudia = Bering_Strait.jpeg |
|||
| irudia_tamaina = |
|||
| irudia_oina = |
|||
| dn = 66 |
|||
| mn = 0 |
|||
| sn = 0 |
|||
| de = 169 |
|||
| me = 0 |
|||
| se = 0 |
|||
| E = W |
|||
| kodea2 = Ozeano Barea |
|||
| kokapena = |
|||
| ozeano = [[Ozeano Artikoa]]<br>[[Ozeano Barea]] |
|||
| eskualdea = |
|||
| kontinente = [[Asia]]<br>[[Ipar Amerika]] |
|||
| azalera = |
|||
| luzera = |
|||
| zabalera = 82 kilometro |
|||
| sakonera = 30-50 metro |
|||
}} |
|||
'''Bering'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0170.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2012-05-25|izenburua= 170. araua: Amerikako toponimia}}</ref> ({{lang-ru|Берингов пролив}}, ''Beringov proliv''; [[yupikera]]z: ''Imakpi''k) [[Ozeano Barea]] eta [[Ozeano Artikoa]] lotzen dituen [[itsasarte]]a da. [[Siberia]] eta [[Alaska]]ren artean kokaturik dago. Eskualdea esploratu zuen [[Vitus Bering]] [[daniar]] itsasgizonaren omenezkoa da izena. |
|||
== Geografia == |
|||
'''Bering'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0170.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2012-05-25|izenburua= 170. araua: Amerikako toponimia}}</ref> [[Asia]]ko ekialdeko muturra eta [[Ipar Amerika]]ko mendebaldeko muturraren artean kokaturiko itsasartea da, [[Alaska]] eta [[Siberia]] artekoa. 85 [[kilometro]]ko zabalera du, eta batez besteko sakonera 30 eta 50 metroen artean dago. Iparraldeko [[Txuktxien itsasoa|Chukchi itsasoa]] ([[Ozeano Artikoa]]) eta hegoaldeko [[Bering (itsasoa)|Bering itsasoa]] ([[Ozeano Barea]]) lotzen ditu. |
|||
Bering itsasarteak [[Alaska]] ([[AEB]], [[Ipar Amerika]]) eta [[Siberia]]ko ipar-ekialdea ([[Errusia]], [[Asia]]) banatu, eta Ozeano Artikoa ([[Txuktxien itsasoa]]) eta Ozeano Barea ([[Bering itsasoa]]) lotzen ditu. 82 kilometroko zabalera du gunerik estuenean, eta batez besteko sakonera 30-50 metro artekoa da. Itsasartearen erdian, [[Diomedes uharteak]] daude: Diomedes Handia, Errusiakoa, eta Diomedes Txikia, Ameriketako Estatu Batuetakoa. |
|||
== Historia == |
|||
Itsasarteari [[Vitus Bering]]etik, [[Danimarka]]ko esploratzailea, datorkio izena, honek [[1728]]an bai itsasartea bai [[Beringia]] izeneko eskualdea igaro zituen. |
|||
[[Vitus Bering]]ek, [[Errusia]]ko armadaren zerbitzuko [[daniar]] esploratzaileak, aurkitu zuen [[1728]]an, eta [[Beringia]] izeneko eskualdea zeharkatu zuen. [[James Cook]]ek esploratu zuen [[1778]]an. [[Robert McClure]]k [[Ipar-mendebaldeko Pasaia]] aurkitu zuen 1850ean, eta [[Adolf Erik Nordenskiöld]]ek [[Ipar-ekialdeko Pasaia]] itsastatu zuen [[1879]]an. [[Gerra Hotz]]ean ([[1945]]-[[1989]]), Bering itsasartea, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuen]] eta [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunaren]] arteko muga, erabat itxia egon zen.<ref>Hawksley, Humphrey, [http://www.bbc.com/mundo/noticias/2015/09/150831_rusia_eeuu_telon_hielo_estrecho_bering_lv ''La cortina de hielo que aún divide a familias de EE.UU. y Rusia tras el fin de la Guerra Fría''], bbc.com</ref> |
|||
== Erreferentziak == |
|||
[[Fitxategi:US_NOAA_nautical_chart_of_Bering_Strait.png|right|thumb|240px|Beringi buruzko mapa nautikoa]] |
|||
{{lur | data=2018-01-21}} |
|||
Itsasartearen erdian, [[Diomedes uharteak]] daude: Diomedes Handia [[Errusia]]koa eta Diomedes Txikia [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetakoa]] izanik. |
|||
[[Gerra Hotza|Gerra Hotzean]] ([[1945]]-[[1989]]), Bering itsasartea, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]] eta [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunaren]] arteko muga, espientzako pasabide nagusienatako bat izan zen. |
|||
== Erreferentzia == |
|||
{{erreferentzia_zerrenda}} |
{{erreferentzia_zerrenda}} |
||
{{commonskat}} |
|||
{{koord|66|0|0|N|169|0|0|W|display=title|type:waterbody}} |
|||
{{commons|Bering Strait}} |
|||
{{Itsasoen_aurkibidea}} |
{{Itsasoen_aurkibidea}} |
||
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako geografia]] |
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako geografia]] |
||
[[Kategoria:Errusiako geografia]] |
[[Kategoria:Errusiako geografia]] |
||
19:30, 21 urtarrila 2018ko berrikusketa
| Bering itsasartea | |
|---|---|
  Bering itsasartea Bering itsasartea (Ozeano Barea) | |
 | |
| Ozeanoa | Ozeano Artikoa Ozeano Barea |
| Kontinentea | Asia Ipar Amerika |
| Koordenatuak | 66°N 169°W / 66°N 169°W |
| Zabalera | 82 kilometro |
| Sakonera | 30-50 metro |
Bering[1] (errusieraz: Берингов пролив, Beringov proliv; yupikeraz: Imakpik) Ozeano Barea eta Ozeano Artikoa lotzen dituen itsasartea da. Siberia eta Alaskaren artean kokaturik dago. Eskualdea esploratu zuen Vitus Bering daniar itsasgizonaren omenezkoa da izena.
Geografia
Bering itsasarteak Alaska (AEB, Ipar Amerika) eta Siberiako ipar-ekialdea (Errusia, Asia) banatu, eta Ozeano Artikoa (Txuktxien itsasoa) eta Ozeano Barea (Bering itsasoa) lotzen ditu. 82 kilometroko zabalera du gunerik estuenean, eta batez besteko sakonera 30-50 metro artekoa da. Itsasartearen erdian, Diomedes uharteak daude: Diomedes Handia, Errusiakoa, eta Diomedes Txikia, Ameriketako Estatu Batuetakoa.
Historia
Vitus Beringek, Errusiako armadaren zerbitzuko daniar esploratzaileak, aurkitu zuen 1728an, eta Beringia izeneko eskualdea zeharkatu zuen. James Cookek esploratu zuen 1778an. Robert McClurek Ipar-mendebaldeko Pasaia aurkitu zuen 1850ean, eta Adolf Erik Nordenskiöldek Ipar-ekialdeko Pasaia itsastatu zuen 1879an. Gerra Hotzean (1945-1989), Bering itsasartea, Estatu Batuen eta Sobietar Batasunaren arteko muga, erabat itxia egon zen.[2]
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018-01-21 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .
- ↑ Hawksley, Humphrey, La cortina de hielo que aún divide a familias de EE.UU. y Rusia tras el fin de la Guerra Fría, bbc.com
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Bering itsasartea  |