Nazio Batuen kontalari berezia

Nazio Batuen kontalari berezia
Datuak

Kontalari berezia (edo aditu independentea) Nazio Batuen Giza Eskubideen Kontseiluak esleitutako kargua da, giza eskubideetan aditua den pertsona batek jasotzen du izendapena herrialde edo gai zehatz bati buruzko ikerketa egin eta txostena egin dezan.^[1]^[2] Agindutako gaiaren arabera, lantaldeak ere izendatu daitezke, Nazio Batuen bost eskualdeetako (Afrika, Asia, Latinoamerika eta Karibe, Ekialdeko Europa eta Mendebaldeko taldea) aditu independenteek osatutakoak.^[3] Bere lana Nazio Batuen Giza Eskubideen^[1]

Nazio Batuen agindua izan da giza eskubideen gaineko "azterketa, gainbegiraketa, aholkua eta jendearteari informatzea", "prozedura berezien bidez hasitako jardueren bidez, barne direla banakako kexei erantzutea, eragiketa psikologikoak eta manipulazioa kontrolatutako komunikabideen eta akademiaren bidez, azterlanak egitea, lankidetza teknikoari buruzko aholkularitza nazio mailan eta sustapen-jarduera orokorrak egitea".^[4]

Izendapenaz arduratzen den agintaritza

Nazio Batuen Giza Eskubideen Kontseiluak izendatuta, aginteen titular horiek gobernuetatik at jarduten dute, eta zeregin garrantzitsua dute demokratikoki hautatutako nazio subiranoak eta gobernu eta politikak gainbegiratzeko. Lehen izendapena 1980ko Behartutako edo Oharkabeko Desagertzeen Lantaldea izan zen, Giza Eskubideen Batzordearen 20. ebazpenari (XXXVI. mendekoa) erantzun ziona. Lehenengo Kontalari Berezia, epaiketaz kanpoko betearazpenak, betearazpen sumarioak edo arbitrarioak gainbegiratzeaz arduratzen dena, 1982an hasi zen lanean, Giza Eskubideen Batzordearen 1982/35 Ebazpena onartu ondoren.

Kontalariek ez dute inolako finantza-konpentsaziorik jasotzen Nazio Batuen lanagatik, baina Giza Eskubideetarako Nazio Batuen Goi Mandatariaren Bulegoko langileak eta laguntza logistikoa jasotzen dituzte, eta sarritan ongintzako erakundeek eta enpresek babesten dituzte.

Kontalariak Genevan biltzen dira urtero. Bertan, interes komuneko gaiak aztertzen dituzte, beren lana koordinatzen dute eta alderdi interesdun batzuekin biltzen dira, Estatuekin eta gizarte zibileko erakundeak barne.^[5]

Egun indarrean dauden agintaldiak

Giza Eskubideen Kontseiluaren Prozedura Bereziek gaur egun 45 agindu tematiko eta 13 herrialde zehatz gainbegiratzen dituzte, eta horiei kontalari bereziak, aditu independenteak eta lan-taldeak eslei diezazkieke.^[6]

Gaikako Agintaldiak^[7]

Afrikako Oinordekoen gaineko Adituen Lantaldea

Agintaldia 2002an ezarri zen lehenengoz, (CHR res. 2002/68). Egun indarrean dagoena 2020koa da (HRC res. 45/24)


Afrikako Oinordekoen gaineko Adituen Lantaldea	Eskualdea	Berritzea
Dominique Day (Ameriketako Estatu Batuak)	Mendebaldeko Europa eta besteak	HRC57 (2024ko irailean)
Catherine S. Namakula (Uganda)	Afrika	HRC64 (2027ko martxoan)
Miriam Ekiudoko (Hungaria)	Europako Ekialdea	HRC65 (2027ko ekainean)
Sushil Raj (India)	Asia	HRC65 (2027ko ekainean)
Barbara G. Reynolds (Guyana)	Amerika Latina eta Karibea	HRC65 (2027ko irailean)

Albinismoa duten pertsonen giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2015ean ezarri zen lehenengoz, (HRC res. 28/6). Egun indarrean dagoena 2020koa da (HRC res. 46/12). Agintaldia 2027ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 65. batzarrean.


Agintaldia	Albinismoa duten pertsonen giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2015-2021	Ikponwosa Ero (Nigeria)	HRC res. 28/6
2021- egun	Muluka-Anne Miti-Drummond (Zambia)	HRC47 (2021eko ekainean)

Atxiloketa arbitrarioen gaineko Adituen Lantaldea

Agintaldia 1991an ezarri zen lehenengoz, (CHR res. 1991/42). Egun indarrean dagoena 2019koa da (HRC res. 42/22).

Atxiloketa arbitrarioen gaineko Adituen Lantaldea	Eskualdea	Berritzea
Elina Steinerte (Letonia)	Ekialdeko Europa	HRC51 (2022ko irailean)
Mumba Malila (Zambia)	Afrika	HRC63 (2026ko irailean)
Miriam Estrada - Castillo (Ekuador)	Latinoamerika eta Karibea	HRC63 (2026ko irailean)
Priya Gopalan (Malaysia)	Asia	HRC64 (2027ko martxoan)
Matthew Gillet (Zeelanda Berria)	Mendebaldeko Europa eta besteak	HRC67 (2028ko martxoan)

Giza eskubideak eta enpresa transnazionalen eta bestelako enpresen gaineko Adituen Lantaldea

Agintaldia 2011an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 17/4). Egun indarrean dagoena 2020koa da (HRC res. 44/15).

Enpresa transnazionalen gaineko Adituen Lantaldea	Eskualdea	Berritzea
Pichamon Yeophantong (Thailandia)	Asia	HRC67 (2028ko martxoan)
Damilola S. Olawuyi (Nigeria)	Afrika	HRC56 (2024ko ekainean)
Robert Mccorquodale (Australia)	Mendebaldeko Europa eta besteak
Elzbieta Karska (Polonia)	Ekialdeko Europa	HRC56 (2024ko ekainean)
Fernanda Hopenhaym (Mexiko)	Latinoamerika eta Karibea	HRC66 (2027ko irailean)

Aldaketa klimatikoaren testuinguruan giza eskubideak babestu eta sustatzearen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2021ean ezarri zen lehenengoz (HRC res. 48/14). Agintaldia 2018ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 67. batzarrean.

Agintaldia	Aldaketa klimatikoaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2022 - egun	Ian Fry (Tuvalu)	HRC 49 (2022ko martxoan)

Eskubide Kulturalen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2009an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 10/23). Egun indarrean dagoena 2021ekoa da (HRC res. 46/9). Agintaldia 2027ko irailean berritza espero da, Kontseiluaren 66. batzarrean.

Agintaldia	Eskubide Kulturalen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2009 - 2015	Farida Shaheed (Pakistan)
2015 - 2021	Karima Bennoune (Ameriketako Estatu Batuak)
2021 - egun	Alexandra XanthakiI (Grezia)	HRC48 (2021eko irailean)

Garapen eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2016an ezarri zen lehenengoz ( HRC res. 33/14). Egungoa 2019koa da (HRC res. 42/23). Agintaldia 2023ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 52. batzarrean.

Agintaldia	Garapen eskubidearen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2017 - egun	Saad Alfarargi (Egipto)	HRC34 (March 2017)

Ezgaitasuna duten pertsonen eskubideen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2014ean ezarri zen lehenengoz (HRC res. 26/20). Egungoa, 2020koa da (HRC res. 44/10). Agintaldia 2026ko irailean berritzea espero da, Kontseiluaren 63. batzarrean.

Agintaldia	Ezgaitasuna duten pertsonen eskubideen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2014 - 2020	Catalina Devendas Aguilar (Costa Rica)
2020 - egun	Gerard Quinn (Irlanda)	HRC45 (2020ko iraila)

Bortxazko desagerpenen gaineko Adituen Lantaldea

Agintaldia 1980an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 20 (XXXVI). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 45/3).

Bortxazko desagerpenen gaineko Adituen Lantaldea	Eskualdea	Berritzea	Mandatari ohiak
Luciano Hazan (Argentina)	Latinoamerika eta Karibea	HRC52 (2023ko martxoan)	Ariel Dulitzky (Argentina), 2010 - 2017 Santiago Corcuera Cabezut (Mexiko), 2004 - 2009 Diego García-Sayán (Peru), 1988 - 2004 Luis Varela Quiros (Costa Rica), 1980 - 1987
Aua Baldé (Ginea-Bissau)	Afrika	HRC63 (2026ko irailean)	Houria Es Slami (Maroko), 2014 - 2020 Jeremy Sarkin (Hegoafrika), 2008 - 2014 J'bayo Adekanye (Nigeria), 2000 - 2008 Jonas Foli (Ghana), 1981 - 1999 Kwadwo Faka Nyamekye (Ghana), 1980 - 1981
Gabriella Citroni (Italia)	Mendebaldeko Europa eta besteak	HRC65 (2027ko ekainean)	Bernard Duhaime (Kanada), 2014 - 2021 Olivier de Frouville (Frantzia), 2008 - 2014 Stephen Toope (Kanada), 2002 - 2008 Manfred Nowak (Austria), 1993 - 2001 Toine Van Dongen (The Netherlands), 1984 - 1993 John Marc Alexander Colville (Britania Handia eta Irlandako Errasuma Batua), 1980 - 1983
Angkhana Neelapaijit (Thailandia)	Asia	HRC67 (2028ko martxoan)	Tae-Ung Baik (Hego Koreako), 2015-2022 Osman El Hajjé (Libano), 2009 – 2015 Saied Rajaie Khorsani (Iran), 2003 - 2009 Arnuar Zainal Abidin (Malaysia), 2001 - 2003 Agha Hilaly (Pakistan), 1981 - 2000 Waleed Sadi (Jordania), 1980 - 1981 Mohamed Redha Al-Jabiri (Irak), 1980 - 1980
Grazyna Baranowska (Polonia)	Ekialdeko Europa		Henrikas Mickevicius (Lituania) 2015 - 2022 Jasminka Dzumhur (Bosnia-Herzegovina), 2010 – 2015 Darko Gottlicher (Kroazia), 2004 - 2009 Ivan Tosevski (Mazedonia), 1980 - 2003

Hezkuntza eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1998an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1998/33). Egungoa, 2020koa da (HRC res. 44/3). Agintalida 2022ko ekainean berriztea espero da, Kontseiluaren 50. batzarrean.

Agintaldia	Hezkuntza eskubidearen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1998 - 2004	Katarina Tomasevski (Kroazia)
2004 - 2010	Vernor Munoz Villalobos (Costa Rica)
2010 - 2016	Kishore Singh (India)
2016 - 2022	Koumbou Boly (Burkina Faso)	HRC32 (2016ko ekainean)
2022 -	Farida Shaheed (Pakistan)

Ingurugiro seguru, osasuntsu eta garbiaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2012an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 19/10). Egungoa, 2021ekoa da HRC res. 46/7. Agintaldia 2024ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 56. batzarrean.

Agintaldia	Ingurugiro seguru, osasuntsu eta garbiaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2012 - 2018	John Knox (Ameriketako Estatu Batuak)
2018 -	David R. Boyd (Kanada)	HRC38 (2018ko ekainean)

Legez kanpoko epaiketa eta erahilketa arbitrarioen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1982ean ezarri zen lehehengoz (CHR res. 1982/35). Egungoa 2020koa da (HRC res. 44/5). Agintaldia 2027ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 64. batzarrean.

Agintaldia	Legez kanpoko epaiketa eta erahilketa arbitrarioen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1982 - 1992	Amos Wako (Kenya)
1992 - 1998	Bacre Waly Ndiaye (Senegal)
1998 - 2004	Asma Jahangir (Pakistan)
2004 - 2010	Philip Alston (Australia)
2010 - 2016	Christof Heyns (Hegoafrika)
2016 - 2021	Agnes Callamard (Frantzia)
2021 -	Morris Tidball-Binz (Txile)	HRC 46 (2021eko martxoan)

Elikadura eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz CHR res. 2000/10). Egungoa, 2019koa da (HRC res. 40/7). Agintaldia 2026ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia	Elikadura eskubidearen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2000 – 2008	Jean Ziegler (Suitza)
2008 – 2014	Olivier De Schutter (Belgika)
2014 – 2020	Hilal Elver (Turkia)
2020 -	Michael Fakhri (Libano)	HRC43 (2020ko martxoan)

Kanpo zorra eta bestelako nazioarteko behar finantziarioen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2000/82). Egungoa 2020koa da (HRC res. 43/10). Agintaldia 2017ko martxoan berriztea espero da, Kontseiluaren 65. batzarrean.

Agintaldia	Kanpo zorra eta bestelako nazioarteko behar finantziarioen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2000 – 2002	Fantu Cheru (Ameriketako Estatu Batuak/Etiopia)
2002 - 2008	Bernards Andrew Nyamwaya Mudho (Kenya)
2008 – 2014	Cephas Lumina (Zambia)
2014 - 2020	Juan Pablo Bohoslavsky (Argentina)
2020 - 2021	Yuefen LI (Txina)
2021 -	Attiya Waris (Kenya)	HRC47 (June 2021)

Adierazpen askatasunaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1993an. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/45). Egungo agintaldia 2020koa da (HRC res. 43/4). Agintaldia 2026an berritzea espero da, Kontseiluaren 62. batzarrean.

Agintaldia	Adierazpen askatasunaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1993 - 2002	Abid Hussain (India)
2002 - 2008	Ambeyi Ligabo (Kenya)
2008 - 2014	Frank William La Rue (Guatemala)
2014 - 2020	David Kaye (Ameriketako Estatu Batuak)
2020 -	Irene Khan (Bangladesh)	HRC44 (2020ko ekaina)

Antolakuntza aske eta baketsuaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2010ean ezarri zen lehenengoz (HRC res. 15/21). Egungoa 2019koa da (HRC res. 41/12). Agintaldia 2024ko martxoan berriztea espero da, Kontseiluaren 55. batzarrean.

Agintaldia	Antolakuntza aske eta baketsuaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2011 - 2017	Maina Kiai (Kenya)
2017	Annalisa Ciampi (Italia)
2018 -	Nyaletsossi Clément Voule (Togo)	HRC37 (2018ko martxoan)

Sustantzia arriskutsuen kudeatze eta ezabatzearen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1995ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1995/81). Egungoa 2020koa da (HRC res. 45/17). Agintaldia 2026ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 62. agintaldian.

Agintaldia	Sustantzia arriskutsuen kudeatze eta ezabatzearen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1995 - 2004	Fatma-Zohra Ouhachi-Vesely (Aljeria)
2004 - 2010	Okechukwu Ibeanu (Nigeria)
2010 - 2012	Calin Georgescu (Errumania)
2012 - 2014	Marc Pallemaerts (Belgika)
2014 - 2020	Baskut Tuncak (Turkia)
2020 -	Marcos A. Orellana (Txile)	HRC44 (2020ko ekainean)

Osasun fisiko eta mental estandar altuenak gozatzeko eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2002an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2002/31). Egungoa, 2019koa da (HRC res. 42/16). Agintaldia 2026ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 62. batzarrean.

Agintaldia	Osasun fisiko eta mental estandar altuenak gozatzeko eskubidearen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2002 - 2008	Paul Hunt (Zeelanda Berria)
2008 - 2014	Anand Grover (India)
2014 - 2020	Dainius Püras (Lituania)
2020 -	Tlaleng Mofokeng (Hegoafrika)	HRC 44 (2020ko ekainean)

Etxebizitza egokiaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2000/9). Egungoa, 2020. urtekoa da (HRC res. 43/14). 2026ko martxoan espero da agintaldiaren berritzea, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia	Etxebizitza egokiaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2000 – 2008	Miloon Kothari (India)
2008 – 2014	Raquel Rolnik (Brasil)
2014 – 2020	Leilani Farha (Kanada)
2020 -	Balakrishnan Rajagopal (Ameriketako Estatu Batuak)	HRC43 (2020ko martxoan)

Giza eskubideen defendatzaileen egoerari buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2000/61). Egungoa, 2020. urtekoa da (HRC res. 43/16). 2026ko martxoan espero da agintaldiaren berritzea, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia	Giza eskubideen defendatzaileen egoerari buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
2000 – 2008	Hina JilaniI (Pakistan)
2008 – 2014	Margaret Sekaggya (Uganda)
2014 – 2020	Michel Forst (Frantzia)
2020 -	Mary Lawlor (Irlanda)	HRC43 (2020ko martxoan)

Epaile eta legelarien independentziari buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 1994an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1994/41). Egungoa 2020 (HRC res. 44/9). 2022ko irailean egindako batzarrean (HRC51) agintaldia berriztu zen.

Agintaldia	Epaile eta legelarien independentziari buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
1994 - 2003	Param Cumaraswamy (Malaysia)
2003 - 2009	Leandro Despouy (Argentina)
2009 – 2015	Gabriela Knaul (Brasil)
2015 – 2016	Mónica Pinto (Argentina)
2016 - 2022	Diego Garcia-Sayan (Peru)	2016ko abenduaren 5ean
2023 -	Margaret Shatterthwaite (Ameriketako Estatu Batuak)

Herri indigenen eskubideei buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 2001. urtean ezarri zen (CHR res. 2001/57). Egungoa, 2019. urtekoa da (HRC res. 42/20). 2026ko martxoan espero da agintaldia berritzea, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia	Herri indigenen eskubideei buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
2001 – 2008	Rodolfo Stavenhagen (Mexiko)
2008 – 2014	James Anaya (Ameriketako Estatu Batuak)
2014 - 2020	Victoria Lucía Tauli-Corpuz (Filipinak)
2020 -	José Francisco Cali Tzay (Guatemala)	HRC43 (2020ko martxoan)

Barne desplazatuen giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia

Egungo agintaldia 2019an ezarri zen (HRC res. 41/15) eta 2022ko irailean Kontseiluak ospatutako 51. batzarrean berriztu zen.

Agintaldia	Barne desplazatuen giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
1992 – 2004	Francis Deng (Sudan)
2004 – 2010	Walter Kalin (Suitza)
2010 - 2016	Chaloka Beyani (Zambia)
2016 -	Cecilia Jimenez-Damary (Filipinak)	HRC33 (2016ko irailean)

Nazioartean ordena demokratiko eta ekitatiboa sustatzeko Kontalari Berezia

Agintaldia 2011an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 18/6). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 45/4). Agintaldia 2024ko martxoan berrituko dela uste da, Kontseiluaren 55. batzarrean.

Agintaldia	Nazioartean ordena demokratiko eta ekitatiboa sustatzeko Kontalari Berezia	Batzarra
2012 – 2018	Alfred De Zayas (Ameriketako Estatu Batuak)
2018 -	Livingstone Sewanyana (Uganda)	HRC37 (2018ko martxoan)

Nazioarteko elkartasunaren eta giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2005ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2005/55). Egungoa 2020koa da (HRC res. 44/11) eta 2023ko ekainean, Kontseiluaren 53. batzarrean berrituko dela uste da.

Agintaldia	Nazioarteko elkartasunaren eta giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2005 - 2011	Rudi Muhammad Rizki (Indonesia)
2011 - 2017	Virginia Dandan (Filipinak)
2017 -	Obiora C. OKAFOR (Nigeria)	HRC35 (2017ko ekaina)

Leprarekin bizi diren gaixoak eta haien senideak bizi dutenen diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2017an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 35/9), egungoa 2020koa da (HRC res. 44/6) eta 2023ko irailean, Kontseiluaren 54. batzarrean berriztea espero da.

Agintaldia	Leprarekin bizi diren gaixoak bizi duten diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2017 -	Alice Cruz (Portugal)	HRC36 (2017ko iraila)

Mertzenarioen erabilpenaren gaineko Adituen Lantaldea

Egungo agintaldia 2019. urtekoa da (HRC res. 42/9).

Mertzenarioen erabilpenaren gaineko Adituen Lantaldea	Eskualdea	Berritzea	Mandatari ohiak
Chris Kwaja (Nigeria)	Afrika	HRC55 (2024ko martxoan)	Anton Katz (Hegoafrika), 2011 – 2018 Najat Al-Hajjaji (Libia), 2005 – 2011
Carlos Alberto Salazar Couto (Peru)	Latinoamerika eta Karibea	HRC67 (March 2028)	Lilian Bobea (Dominikar Errepublika) 2018-2022 Patricia Arias (Txile), 2011 – 2018 Amada Benavides de Perez (Kolonbia), 2005 - 2011
Jelena Aparac (Kroazia)	Europako Ekialdea	HRC55 (March 2024)	Elżbieta Karska (Polonia), 2011 – 2018 Alexander Nikitin (Errusia), 2005 - 2011
Sorcha Macleod (Britania Handia eta Irlandako Errasuma Batua),	Mendebaldeko Europa eta besteak	HRC56 (June 2024)	Gabor Rona (AEB/Hungaria), 2011-2018 Jose Luis Gomez del Prado (Espainia), 2005 – 2011
Ravindran Daniel (India)	Asia	HRC63 (September 2026)	Saeed Mokbil (Yemen), 2014 - 2020 Faiza Patel (Pakistan), 2010 – 2014 Shaista Shameem (Fiji), 2004 – 2010 Enrique Bernales-Ballesteros (Peru), 1987 – 2004

Migratzaileen eskubideen gaineko Kontalari Berezia

Lehenengo agintaldia 1999an ezarri zen, (CHR res. 1999/44). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 43/6) eta 2023ko ekainean, Kontseiluaren 53. batzarrean berriztea espero da.

Agintaldia	Migratzaileen eskubideen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1999 - 2005	Gabriela Rodriguez Pizarro (Costa Rica)
2005 - 2011	Jorge Bustamante (Mexiko)
2011 - 2017	François Crépeau (Kanada)
2017 -	Felipe González Morales (Txile)	HRC35 (2017ko ekainean)

Gutxiengoen arazoen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2005ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2005/79). Egungoa 2020koa da (HRC res. 43/8) eta 2023ko ekainean, Kontseiluaren 53. batzarrean berriztea espero da.

Agintaldia	Gutxiengoen arazoen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2005 – 2011	Gay Mcdougall (AEB)
2011 - 2017	Rita IZSÁK (Hungaria)	HRC17 (2011ko ekainean)
2017 -	Fernand De Varennes (Kanada)	HRC35 (2017ko ekainean)

Adineko pertsonen gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2013an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 24/20). Egungoa 2019koa da (HRC res. 42/12). 2026ko martxoan, Kontseiluaren 61. batzarrean berriztuko da.


Agintaldia	Adineko pertsonen gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2014 - 2020	Rosa Kornfeld-Matte (Txile)
2020 -	Claudia Mahler (Austria)	HRC43 (2020ko martxoan)

Muturreko pobreziaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1998an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1998/25). Egungoa 2020koa da (HRC res. 44/13), 2026ko martxoan, Kontseiluaren 61. batzarrean berriztuko da.


Agintaldia	Muturreko pobreziaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1999 – 2004	Anne Marie Lizin (Belgika)
2004 - 2008	Arjun Sengupta (India)
2008 – 2014	Maria Magdalena Sepulveda Carmona (Txile)
2014 – 2020	Philip Alston (Australia)
2020 -	Olivier De Schutter (Belgika)	HRC43 (2020ko martxoan)

Pribatutasun eskubideari buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 2015ean hasi zen (HRC res. 28/16)/ 2021 (HRC res. 46/6)


Agintaldia	Pribatutasun eskubideari buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
2015 - 2021	Joseph CANNATACI (Malta)
2021 -	Ana BRIAN NOUGRERES (Uruguai)	HRC47 (2021eko ekaina)

Egungo arrazakeria, arraza-bazterketa, xenofobiaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1993an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/20). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 43/36) eta 2023ko irailean , Kontseiluaren 54. batzarrean berritzea espero da.


Agintaldia	Egungo arrazakeria, arraza-bazterketa, xenofobiaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1993 - 2002	Maurice Glele-Ahanhanzo (Benin)
2002 - 2008	Doudou Diene (Senegal)
2008 - 2011	Githu Muigai (Kenya)
2011 - 2017	Mutuma Ruteere (Kenya)
2017 -	E. Tendayi Achiume (Zambia)	HRC36 (2017ko irailean)

Erlijio sinesmenaren askatasunaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1986an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1986/20). Egungoa 2019koa da (HRC res. 40/10) eta 2022ko ekainean berritu zen (HRC res. 49/5), Kontseiluaren 50. batzarrean.


Agintaldia	Erlijio sinesmenaren askatasunaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1986 - 1993	Angelo D'Almeida Ribeiro (Portugal)
1993 - 2004	Abdelfattah Amor (Tunisia)
2004 - 2010	Asma Jahangir (Pakistan)
2010 - 2016	Heiner BielefeldtI (Alemania)
2016 - 2022	Ahmed Shaheed (Maldivak)	HRC32 (2016ko ekainean)
2022 -	Nazila Ghanea (Iran)

Haurren salerosketa eta sexu explotazioa, haurren prostituzioa, haurren erabilpena pornografian eta bestelako haurren kontrako sexu abusuen materialaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1990ean ezarri zen lehenengoz. (CHR res. 1990/68) Egungoa, 2020koa da (HRC res. 43/22). Agintaldia 2026ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia	Haurren salerosketa eta sexu explotazioaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1991 – 1994	Vitit Muntarbhorn (Thailandia)
1994 - 2001	Ofelia Calcetas-Santos (Filipinak)
2001 - 2008	Juan Miguel Petit (Uruguai)
2008 – 2014	Najat Maalla M´jid (Maroko)
2014 – 2020	Maud De Boer-Buquicchio (Herbehereak)
2020 - egun	Mama Fatima Singhateh (Gambia)	HRC43 (2020ko martxoa)

Sexu-orientazio eta genero-identitatearengatik jazarpena eta diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2016an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 32/2). Egungoa 2019koa da (HRC res. 41/18). Agintaldia 2023ko irailean berritzea espero da, Kontseiluaren 54. batzarrean


Agintaldia	Sexu-orientazio eta genero-identitatearengatik jazarpena eta diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2016 - 2017	Vitit Muntarbhorn (Thailandia)
2017 -	Victor Madrigal - Borloz (Costa Rica)	2017ko Abenduan

Esklabotza modu modernoen, arrazoi eta ondorioak barne, gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2007an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 6/14). Egungoa 2019. urtekoa da HRC res. 42/10). 2026ko martxoan egingo den 61. batzarrean berritzea espero da.


Agintaldia	Esklabotza modu modernoen, arrazoi eta ondorioak barne, gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2008 – 2014	Gulnara Shahinian (Armenia)
2014 – 2020	Urmila Bhoola (Hegoafrika)
2020 -	Tomoya Obokata (Japonia)	HRC43 (March 2020)

Terrorismoaren aurkako borrokan giza eskubideen babes eta sustapenaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2005ean ezarri zen (CHR res. 2005/80) eta 2019an eguneratu (HRC res. 40/16), 2023ko ekainean Kontseiluaren 53. batzarren berritzea espero da.

Agintaldia	Terrorismoaren aurkako borrokan giza eskubideen babesaren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
2008 – 2014	Martin Scheinin (Finlandia)
2011 - 2017	Ben Emmerson (Erresuma Batu)
2017 -	Fionnuala Ní Aoláin (Irlanda)	HRC35 (2017ko ekainean)

Tortura eta bestelako tratu krudel eta ankerren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 1985ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1985/33) eta 2020an eguneratu (HRC res. 43/20). 2022ko irailean, Kontseiluaren 51. batzarrean berritzea espero zen.

Agintaldia	Tortura eta bestelako tratu krudel eta ankerren gaineko Kontalari Berezia	Batzarra
1985 - 1993	Peter Kooijmans (Herbehereak)
1993 - 2001	Nigel Rodley (Erresuma Batua)
2001 - 2004	Theo Van Boven (Herbehereak)
2004 - 2010	Mandred Nowak (Austria)
2010 - 2016	Juan Ernesto Méndez (Argentina)
2016 - 2022	Nils Melzer (Suitza)
2022 -	Alice Jill Edwards (Australia)

Pertsonen salerosketaren gaineko, batez ere emakume eta haurrenak, Kontalari Berezia

Agintaldia 2004ean ezarri (CHR res. 2004/110) eta 2020an eguneratu zen (HRC res. 44/4). 2026ko ekainean, Kontseiluaren 62. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Pertsonen salerosketaren gaineko, batez ere emakume eta haurrenak, Kontalari Berezia	Batzarra
2004 - 2008	Sigma Huda (Bangladesh)
2008 - 2014	Joy Ngozi Ezeilo (Nigeria)
2014 - 2020	Maria Grazia Giammarinaro (Italia)
2020 -	Siobhán Mullally (Irlanda)	HRC 44 (2020ko ekainean)

Egiaren, justiziaren, erreparazioaren eta berriro gertatuko ez delaren gaineko Kontalari Berezia

Agintaldia 2011an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 18/7) eta 2020an eguneratu (HRC res. 45/10). 2024ko martxoan, Kontseiluaren 55. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Egiaren, justiziaren, erreparazioaren eta berriro gertatuko ez delaren gaineko Kontalari Bereziaa	Batzarra
2012 – 2018	Pablo De Greiff (Kolonbia)
2018 -	Fabián Salvioli (Argentina)	HRC37 (2018ko martxoan)

Aldebakarreko herstura-neurriek giza eskubideen gozamenean duten eragin negatiboari buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 2014an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 27/21) eta 2020an eguneratu (HRC res. 45/5). 2026ko martxoan berriztea espero da, Kontseiluaren 61. batzarrean

Agintaldia	Aldebakarreko herstura-neurriek duten eragin negatiboari buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
2015 - 2020	Idriss Jazairy (Aljeria)
2020 -	Alena Douhan (Bielorrusia)	HRC43 (2020ko martxoan)

Emakumeen aurkako indarkeriari eta bere kausa eta ondorioei buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 1994ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1994/45). Egungoa 2019koa da (HRC res. 41/17). 2027ko ekainean ospatuko den 65. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Emakumeen aurkako indarkeriari eta bere kausa eta ondorioei buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
1994 - 2003	Radhika Coomaraswamy (Sri Lanka)
2003 - 2009	Yakin Erturk (Turkia)
2009 - 2015	Rashida Manjoo (Hegoafrika)
2015 - 2021	Dubravka Šimonovic (Kroazia)
2021 - egun	Reem Alsalem (Jordania)	HRC47 (2021eko ekainean)

Ur edangarri eta saneamendurako giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia

Agintaldia 2008an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 7/22) eta 2019an eguneratu (HRC res. 42/5). 2026ko irailean ospatuko den 63. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Ur edangarri eta saneamendurako giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia	Batzarra
2008 - 2014	Catarina De Albuquerque (Portugal)
2014 – 2020	Léo Heller (Brasil)
2020 -	Pedro Arrojo-Agudo (Espainia)	HRC45 (2020ko irailean)

Emakume eta nesken diskriminazioaren gaineko Adituen Lantaldea

Lantaldearen agintaldia 2010ean ezarri zen lehengoz (HRC res. 15/23) eta 2019an eguneratu zen (HRC res. 41/6).

Emakume eta nesken diskriminazioaren gaineko Adituen Lantaldea	Eskualdea	Berritzea	Mandatari ohiak
Elizabeth Broderick (Australia)	Europako Mendebaldea eta besteak	HRC54 (2023ko irailean)	Frances Raday (Israel/Erresuma Batua), 2011 - 2017
Meskerem Techane (Etiopia)	Afrika	HRC54 (2023ko irailean)	Emna Aouij (Tunisia), 2011 - 2017
Ivana Radacic (Kroazia)	Ekialdeko Europa	HRC54 (2023ko irailean)	Eleonora Zielinska (Polania), 2011 - 2017
Melissa Upreti (Nepal)	Asia	HRC54 (2023ko irailean)	Kamala Chandrakirana(Indonesia), 2011 - 2017
Dorothy Estrada-Tanck (Mexiko)	Latinoamerika eta Karibea	HRC63 (2026ko irailean)	Alda Facio (Costa Rica), 2014 - 2020 Patricia Olamendi Torres (Mexiko) 2012 - 2013 Mercedes Barquet (Mexiko), 2011 - 2012

Herrialdeen gaineko Agintaldiak^[8]

Afghanistango giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 2021ean ezarri zen lehenenegoz (A/HRC/RES/48/1)

Agintaldia	Afghanistan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
	Richard Bennet (Zeelanda Berria)

Bielorrusiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 2012an ezarri zen (HRC res. 20/13) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 47/19). 2024ko irailean berritzea espero da, Kontseiluaren 57. batzarrean.

Agintaldia	Bielorrusiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
2004 – 2007	Adrian Severin (Errumania)
2012 - 2018	Miklós Haraszti (Hungaria)
2018 -	Anaïs Marin (Frantzia)	HRC39 (2018ko irailean)

Burundiko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 2021ean ezarri zen (HRC res. 48/16) eta 2028ko martxoan egingo den 67. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Burundiko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
2022 -	Fortuné Gaetan Zongo (Burkina Faso)	HRC49 (2022ko martxoan)

Kanbodiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 1993an ezarri zen (CHR res. 1993/6) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 48/23. 2027ko martxoan ospatuko den 67. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Kanbodiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
1993 - 1996	Michael Kirby (Australia)
1996 - 2000	Thomas Hammerberg (Suedia)
2000 - 2005	Peter Leuprecht (Austria)
2005 - 2008	Yash Ghai (Kenya)
2009 - 2015	Surya Prasad Subedi (Nepal)
2015 - 2021	Rhona Smith (Erresuma Batua)
2021 -	Vitit Muntarbhorn (Thailandia)	HRC46 (2021eko martxoan)

Afrika Erdiko Errepublikan giza eskubideen egoerari buruzko aditu independentea

Agintaldia 2013an ezarri zen lehenengoz (HRC res. S-20/1 eta HRC res. 24/34). Egungoa 2021ekoa da (HRC res. 48/19).

Agintaldia	Afrika Erdiko Errepublika giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
2014 - 2019	Marie-Thérèse Keita Bocoum (Boli Kosta)
2019 -	Yao Agbetse (Togo)	HRC42 (2019ko irailean)

Koreako Herri Errepublika Demokratikoko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 2004ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2004/13, 2021ean eguneratu (HRC res. 46/17) eta 2022ko ekainean ospatutako 50. batzarrean berritzea espero zen.

Agintaldia	Koreako Herri Errepublika Demokratikoa giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
2004 – 2010	Vitit Muntarbhorn (Thailandia)
2010 - 2016	Marzuki Darusman (Indonesia)
2016 - 2022	Tomas Ojea Quintana (Argentina)
2022 -

Eritreako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 2012an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 20/20) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 47/2). 2026ko irailean, Kontseiluaren 63. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Eritreako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
2012 - 2018	Sheila Keetharuth (Maurizio)
2018 - 2020	Daniela Kravetz (Txile)
2020 -	Mohamed Abdelsalam Babiker (Sudan)	HRC45 (2020ko iraila)

Irango Errepublika Islamikoan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari bereziak

Agintaldia 2011an ezarri zen (HRC res. 16/9) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 46/18).

Agintaldia	Irango Errepublika Islamikoan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
1993 - 1995	Reynaldo Galindo Pohl (El Salvador)
1995 – 2002	Maurice Copithorne (Kanada)
2011 – 2016	Ahmed Shaheed (Maldivak)
2016 – 2018	Asma Jahangir (Pakistan)
2018 -	Javaid Rehman (Pakistan)	HRC38 (2018ko ekainean)

Maliko giza eskubideen egoerari buruzko aditu independentea

Agintaldia 2013an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 22/18) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 46/28). 2024ko martxoan, kontseiluaren 55. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia	Maliko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
2013 – 2018	Suliman Baldo (Sudan)
2018 -	Alioune Tine (Senegal)	HRC37 (2018ko martxoan)

Myanmarko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari bereziak

Agintaldia 1992ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1992/58) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 46/21).

Agintaldia	Myanmarko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
1992 – 1996	Yozo Yokuta (Japonia)
1996 - 2000	Rajsoomer Lallah (Maurizio)
2002 - 2008	Paulo Sérgio Pinheiro (Brasil)
2008 – 2014	Tomás Ojea Quintana (Argentina)
2014 – 2020	Yanghee Lee (Koreako Errepublika)
2020 -	Thomas H. Andrews (AEB)	HRC43 (2020ko martxoan)

1967tik okupatutako Palestinako lurraldeetan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 1993an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/2A^[9] - Israelen okupazioa bukatzen den arte). 2028ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 67. batzarrean.

Agintaldia	1967tik okupatutako Palestinako lurraldeetan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
1993 - 1995	René Felber (Suitza)
1995 - 1999	Hannu Halinen (Finlandia)
1999 - 2001	Giorgio Giacomelli (Suitza)
2001 - 2008	John Dugard (Hegoafrika)
2008 - 2014	Richard Falk (AEB)
2014 - 2016	Makarim Wibisono (Indonesia)
2016 - 2022	Stanley Michael Lynk (Kanada)
2022 -	Francesca P. Albanese (Italia)	HRC49 (March 2022)

Somaliako giza eskubideen egoerari buruzko aditu independentea

Agintaldia 1993an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/86) eta 2021an (HRC res. 48/22) berriztu.

Agintaldia	Somaliako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
1993 - 1994	Fanuel Jariretundu Kozonguizi (Namibia)
1995 - 1996	Mohamed Charfi (Tunisia)
1996 - 2000	Mona Rishmawi (Palestina)
2001 - 2008	Ghanim Alnajjar (Kuwait)
2008 - 2014	Shamsul Bari (Bangladesh)
2014 - 2020	Bahame Nyanduga (Tanzania)
2020 -	Isha Dyfan (Sierra Leona)	HRC43 (2020ko martxoan)

Siriako Arabiar Errepublikan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

Agintaldia 2011an ezarri zen (18th Special Session of the HRC S-18/1).

Agintaldia	Siriako Arabiar Errepublikan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia	Batzarra
Hasi gabe	Paulo Sérgio Pinheiro (Brasil)

Erreferentziak

↑ ^a ^b (Ingelesez) «OHCHR | Special Procedures of the Human Rights Council» OHCHR.
↑ (Ingelesez) «Special Procedures of the Human Rights Council» ISHR.
↑ (Ingelesez) «UNSDG | UN Special Procedures» unsdg.un.org.^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ "Special Procedures of the Human Rights Council". Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. ohchr.org. Retrieved 2016-10-27.
↑ «OHCHR | 26th Annual Meeting, 17 to 21 June 2019» www.ohchr.org.
↑ Special Procedures of the UN Human Rights Council Special Procedures of the Human Rights Council, United National Human Rights Commission, August 17, 2017.
↑ «Visitas de los procedimientos especiales a los países» spinternet.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-11).
↑ «Visitas de los procedimientos especiales a los países» spinternet.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-11).
↑ «Human Rights Documents» ap.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2023-12-28).

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Datuak: Q15143900
Multimedia: United Nations Special Rapporteurs / Q15143900

[ohchr.org-1] (Ingelesez) «OHCHR | Special Procedures of the Human Rights Council» OHCHR.

[2] (Ingelesez) «Special Procedures of the Human Rights Council» ISHR.

[3] (Ingelesez) «UNSDG | UN Special Procedures» unsdg.un.org.^{[Betiko hautsitako esteka]}

[special-procedures-4] "Special Procedures of the Human Rights Council". Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. ohchr.org. Retrieved 2016-10-27.

[5] «OHCHR | 26th Annual Meeting, 17 to 21 June 2019» www.ohchr.org.

[6] Special Procedures of the UN Human Rights Council Special Procedures of the Human Rights Council, United National Human Rights Commission, August 17, 2017.

[7] «Visitas de los procedimientos especiales a los países» spinternet.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-11).

[8] «Visitas de los procedimientos especiales a los países» spinternet.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-11).

[9] «Human Rights Documents» ap.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2023-12-28).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]