Katuen kafetegi
Katuen kafetegia katuentzako kafetegi tematikoak dira, ikusteko eta jolasteko erabiltzen diren katuak erakartzen dituena. Bezeroek prezio bat ordaintzen dute, oro har ordu batetarako. Katuen alokairu gisa ikus daitekeen kafetegi berritzaile bat. 2015eko abuztuan, Cat café terminoak Oxford Dictionary of English-en onespen ofiziala jaso du.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Katuen lehen kafetegia Taiwanen jaio zen 1998an, txinatarrei felinoekin denbora pasatzeko leku eroso eta lasai bat eskaintzeko asmoarekin, herrialdeko gobernuak oztopo ugari jartzen baititu pisu edo apartamentu txiki batean maskota bat izateko. Taipei 's Cat Flower Garden inguruko biztanleentzako kafetegi berezi bat izaten hasi zen, baina denborarekin bere bezeroak handitu egin ziren, lokal eta atzerritarrek bisitatutako toki turistiko bihurtu arte. Gaur egun, establezimenduak 15 katu ditu lokalean zehar askatasunez paseatzen eta tokiko aulkietan lo egiten. Negozio-eredu horrek joera nabarmena izan du, eta mundu osoan zehar hedatu da, 2011. urtearen hasieran Europara iritsiz.[1]
Gaur egun, Cat Café (katuen kafetegia) bat Madrilen, Bartzelonan, Parisen, Londresen edo Budapesten aurkitu daitezke, eta gehienek harrera etxe gisa funtzionatzen dute. Sarreraren prezioa 3 eta 5 euro artekoa izan ohi da. Barruan, jateko edota zerbait hartzeko guneak daude, baina baita felinoekin dibertitzeko guneak eta jostailuak ere. [2]Establezimendu hauen asmoa jendea katuen mundura hurbiltzea da, katakumeak ezagutzera eta harremanak sustatzera gonbidatuz, onuragarria delako. Cat Café askok, edari eta janari karta bat eskaintzeaz gain, beste karta bat ere badute, non bertako biztanle iletsuak aurkezten dituzten, euren adopzioa sustatzeko. Cat Café batean bizi diren katuek ez dute familiarik izaten, egoera zailetatik iristen direlako. Kafetegi mota hauetan bizileku eroso eta lasai batean egoteko aukera ematen zaie, behin betiko etxe bat aurkitzeko aukeraren zain dauden bitartean.[3][4]
Arauak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Frantzia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Frantzian, gaur egun ez dago legedi espezifikorik jarduera honetarako. Hala ere, jendeari irekitako leku bat denez, elikagaien saltokia eta katuak bizi diren haztegi bat konbinatzen dituenez, leku bakoitzak gutxienez ezaugarri hauek izan behar ditu: segurtasun ate bat sarreran, katuek errepide publikora sartzerik izan ez dezaten; gela bereizi bat, katuek atseden har dezaten eta bezeroekin harreman beharturik izan ez dezaten; katuentzat eskuragarri ez dagoen sukalde itxi bat; lokalerako garbitu daitezkeen materialak, hormak, solairuak eta sabaiak (beraz, saihestu egin behar dira: alfonbrak eta sofak); osasuna kontrolatzeko plan bat, premia dietetikoetara egokitua, eta albaitaritzako baldintzak betetzen dituena; kutsadura gurutzatuko lekuen eta ezarritako ekintza zuzentzaileen azterketa zehatza; bisitariari informazioa emateko politika bat, katuen bakea eta segurtasuna errespeta daitezen (eskuak garbitzea, katuak ez hartzea edo molestatzea, etab.).
Japonia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Animalien ongizatea bermatzeko katu kafetegiek lizentzia bat lortu behar dute. Horrez gain animaliak babesteko arauak bete behar dituzte. Katuak ezin dira gogaitu lo dauden bitartean ezta ukitu ere. Kafetegiaren bezeroek beraien gauzak sarreran utzi behar dituzte eta eskuak garbitu, garbitasuna bermatzeko. Japoniako agintariek animalien babesa indartzeko legeria berri bat ezarri zuten 2012an. Etxeratze-agindua ezarri da katu taberna guztietan. Izan ere, katuak egun osoan daude bezeroen eskura. Gaueko zortziretatik aurrera, katu eta txakurren erakusketa publikoa debekatu dago. Horrek, tabernetako jabeei eragiten die zuzenean. 2012an, Japonian katuentzako kafetegi batean katua hartzearen prezioa 1000 yen/ordu ingurukoa da eta 150 yen 15 minutu.
Asia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Taiwan[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Taiwanen katuak oso animalia ezagunak dira, eta katuen populazioak azkar egin zuen gora azken urteotan. Munduko katuentzako lehen kafetegiak, "Cat Flower Garden" deituak, 1998an ireki zituen ateak Taipein, non "Cathy Hotel" luxuzko kafetegi bat ere badagoen, bereziki katuentzat. Taiwandarraren kontzeptua Japoniara hedatu zen gero, eta geroago munduko beste herrialde gehienetara.
Japonia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Katuentzako kafeak oso ezagunak dira Japonian; izan ere, Tokion 58 kafetegi sortu ziren katuentzat 2015etik aurrera. Lehendabizikoa Norimasa Hanadaren Cat 's Store izan zen, 2005ean ateak ireki zituena. Japoniako katuentzako kafetegien ospea etxeko animaliak debekatzen dituzten apartamentu askori eragozten die. Katuentzat hiri-bizitza estresagarria eta bakartia izan daitekeelako sortu ziren. Animaliak alokatzeko beste modu batzuk ere sortu ziren, untxien kafetegiak adibidez, oso ohikoak dira Japonian.[5][6]
Hainbat kafetegi mota daude Japonian. Batzuek katu kategoria bereziak dituzte, hala nola katu beltzak, katu lodiak, arraza arraroetako katuak edo galdutako katuak. Askok katuen ongizate-arazoei buruzko kontzientzia sortzea ere bilatzen dute, hala nola katu abandonatuek eta kaletarrek.[7]
Singapur[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Singapurreko lehen kafetegia Neko no Niwa da. Gaur egun, gutxienez katuentzako bost kafe daude hirian; The Cat Cafés, The Company of Cats, Meomi Cat Café eta Cuddles Cat Café dira. Neko no Niwa, The Company of Cats eta The Cat Café dira erreskatatutako katuak erabiltzen dituzten bakarrak.
Avak arautzen eta baimentzen ditu, eta guztiak daude "jokabide-kode" baten mende. Beren katuen premiei buruzko galderak dituzten pertsonek bat egin dezakete CAT Ongizate Elkartearekin, zeinak mediku-ordainsariekin, esterilizazio-kostuekin edo katuen adopzioarekin laguntzen baitie. CAT kafetegiek, oro har, beren etxe espezifikoak dituzte.
Cuddles Cat Cafe Singapurreko (Ava) Nekazaritzako Elikagaien eta Albaitarien Agintaritzak ikertu zuen 2014ko abenduan.
Thailandia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Thailandiak hainbat kafetegi ditu katuentzat, gehienak Bangkoken. Cat Cafe by Dome, Cat Up Cafe, Caturday, Cataholic Cafe, The Coffee Cat, Mohu Mohu Cafe eta Purr Cat Cafe Club daude Bangkoken. Bakoitzak produktu desberdinak zerbitzatzen ditu, plater nagusiak menu txiki batekin, kafea eta tea. Askok prezio bereziak dituzte katu jakin bat laztantzeko. Prezioak kafe gehienetan baino altuagoak izaten dira. Denek katuekiko portaerari buruzko arauak dituzte eta sarritan arraza garbiko katuak dituzte. Catmosphere Cat Cafe eta Maewmoth kafetegiak Txiang Main daude.
Hego Korea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hego Koreak ere hainbat kafe ditu katuentzat, gehienak Seulen, Hego Koreako hiriburuan. Kafetegi hauek arrakasta handia izan dute bai bertakoen artean eta baita Hego Koreako turisten artean ere. Bezeroek katu bakar bat har dezakete nahiz eta talde bat izan.
Europa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Austria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bertako elezaharraren arabera, munduko katuentzako lehen kafetegia 1912ko udan ireki zen Vienan eta bi urte geroago funtzionatzeari utzi zion. Esaten denez, Vladimir Lenin ohikoa izan zen 1913an, bere erbestealdian kontsolamendua aurkitu zuen tokia. Lehen Mundu Gerra hasi eta gutxira funtzionatzeari utzi ziola ezagutzen da. Itxiera, bere jabeak gerrarako larruz forratutako botak egiten dituen lantegi bati eman zion kafetegia. Aurrerago, 2012an Cat Café Neko ireki zen Vienan.
Errusia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Katuentzako lehen kafetegia Europan eta Errusian Cats Republic, San Petersburgoko erdigunean inauguratu zen 2011an. Bertan 25 katu bizi dira.
Belgika[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Le Chat Touille 2014an ireki zen Bruselan. DreamCATchersek Ganten ireki zuen 2017an. Katuak babeslekuetatik erreskatatu eta, beharrezkoa bada, errehabilitatu egiten dituzte, boluntarioen eta katu-terapeuta baten laguntzarekin. Katu hauek bezeroek adoptatzen dituzte. Bezeroek kafetegian edo babesleen produktuetan gastatzen dituzten dohaintzekin eta diruarekin funtzionatzen du erabat.[8]
Italia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kafetegi Italiarra Turinen ireki zen 2014ko martxoan; hasieran sei katuen anfitrioi izan zen. Bere izena MiaGola Café da, italieraz hizkuntza jolas bat bezala interpreta daitekeena: literalki mia gola nire eztarrira itzul daiteke esan nahi du, miagolak, berriz, maullidoak esan nahi du.
Neko Cat Cafe 2014ko apirilaren 5ean ireki zen Turinen. Katu egoiliar guztiak animalien ongizaterako erakundeetatik adoptatzen dira.
Eslovakia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Eslovakian, Pradúce klbko 2015eko apirilean ireki zen Martinen. Hurrengoa Bratislavan ireki zen 2015eko maiatzean. Bigarrena Bratislavan, 2015eko urrian ireki zen. Presov-en 2017ko ekainean, ireki zen beste bat. Azkenik, 2018ko otsailean Cat Café Club bat ireki zen Popraden.
Herbehereak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kat Kopjes kafetegia Amsterdamen ireki zuten 2015eko apirilean. Groningen Kattencafen Op z 'n Kop 2016ko otsailean ireki zen eta Cat Poeslief 2016ko urrian. Cat Miespoes, Den Boschen ireki zuten 2016an, Cat cafe Katdeau Hengelon bezala. 2016ko abuztuan, Kattencafé Ditjes & Katjes Hagan ireki zen. Handik gutxira, Pebblesek ateak ireki zituen, Rotterdameko katuentzako lehen kafea bezala.
Polonia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kociarnia, Poloniako katuentzako lehen kafetegia, Krakovian ireki zuten 2015eko ekainean. Izena, polonierazko kocia (katu batena) eta kawiarnia (kafe batena) hitzen konbinazio bat da.
Katuentzako bigarren kafe batek, Miau Café, 2016ko urtarrilean ireki zituen ateak Varsovian. Kafe eta gozotegi hau etxerik gabeko katuentzako babesleku ere badira. Artikulu beganoak ditu giza menuan. Miau Café-k Poloniako wspieram.to plataforman egindako crowdfunding kanpainari esker bizi izan zen, non Varsoviako 1 700 biztanleek Varsoviako katuentzako lehen kafetegiaren ideia gauzatzeko finantza-baliabideak erabili zituzten.
2016an, katuentzako kafetegi bat ireki zen Lublinen. Egun bateko jardunaren ondoren, osasun-ikuskatzaileek itxi zuten. Eztabaida asko izan zituen tokiko hedabideetan. Azkenean, gatazka konpondu zen eta kafetegia irekita dago.
Espainia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gaur egun Madril eta Bartzelonako hiriburuetan hainbat kafetegi ari dira irekitzen. hauek ez daude zuzenean lotuta animalien adopzioekin baina oso ondo funtzionatzen dute.[9][10]
Erresuma Batua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ingalaterra[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Katuentzako lehen kafetegi britainiarra Totnesen ireki zen, Devonen, 2013ko ekainean. Hala ere, 2014ko maiatzean itxi zuten, langileen gaixotasunengatik eta jabearen osasuna babesteko beharragatik. 2018an berriz ireki zuen Newton Abbotten.[11]
2014an, Lady Dinahren Cat Emporiuma hedabideek arreta handia jarri zuten eta bi hilabeteko itxaron-zerrenda bat ireki zen. Newcastle upon Tyne Mogen egoitza da The Tyne Cat Café, Catpawcino eta Willow Cat Cafe filmetan. Nottinghamek katuentzako kafetegi bat du, Kitty Café izenekoa. 2015ean, Erresuma Batuko beste kafe batzuk plangintzan zeuden.[12]
The Bag of Nails en Bristol-eko katuentzako pub bat da, eta 24 katu ditu.[13]
2016ko uztailaren 30ean, beste kafetegi bat inauguratu zen Manchester iparraldean. Pause Cat Cafe-k Bournemouthen ireki ditu ateak, urte horretan, eta hegoaldeko kostaldean lehena izango da. Crowdfunding kanpaina baten ostean, Old Christchurch Road-eko kafetegiak 12 katu ditu bi solairutan banatuta. Felinoen erreskatea sustatzen dute.
Eskozia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Maison de Moggy sortu zen Eskozian 2015eko urtarrilean. Purple Cat Cafe Glasgowko katuentzako lehen kafetegia izan nahi du, eta 2017ko udan ireki behar izan zuten, baina atzeratu egin zen, denbora luzez funtzionatu zuelako, azkenean urte amaiera aldera izan zen arte. 2017 hasieran Cats Meow Kittea Café izeneko beste kafetegi bat ireki zen Stirlingen.
Ipar Amerika[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Katuentzako kafetegiak Ipar Amerikan hedatu dira 2014tik. Ipar Amerikan, oro har, helburua da katuak adoptatuak izan daitezen laguntzea, tokiko katuen erreskateekin egiten dute lan.
Kanada[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanadan katuentzako ireki zen lehen kafea Le Café des Chats/Cat Café Montreal izan zen, Montrealen (Quebec, Kanada), eta 2014ko abuztuan ireki zituen ateak. Le Café des Chats 2014ko abuztuan; Café Chat L 'Heureux 2014ko irailean ireki zen bertako aterpetxeetatik hartutako 8 katurekin.
Siberian Cat Cafék 2015ean ireki zituen ateak Chelsean. Katuentzako kafe honek katu siberiarrak baino ez ditu, beraz, katu hipoalergenikoentzako munduko lehen kafetegia da.
Estatu Batuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Estatu Batuetan, osasun departamentu gehienek pauso bereziak eman behar dituzte kafearen eremua, katuak dauden eremutik bereizteko. Zaila izan daiteke arauzko onarpena lortzea, San Frantziskoko Kittearekin bezala. Prozesua 2013ko azaroan hasi zen, eta KitTearen diseinua 2014ko abuztuan onartu zen, San Frantziskoko Osasun Sailarekin negoziazio luzea egin ondoren. [14]
Oaklandeko Cat Town izan zen katuentzako lehen kafetegia, bezeroei ateak ireki zizkiena, 2014ko uztailean errentamendu-kontratu bat sinatu zuena eta hilabete batzuk beranduagoireki zuen. Japoniako katuentzako kafetegiak ez bezala, AEBetakoak adopzioetan zentratzen dira. Ireki eta zazpi hilabeteren buruan, Cat Townek honako hau jakinarazi zuen: "Eutanasia tasa %41etik %21era jaitsi da, eta 184 katuk egin dute kafetegiaren katu eremutik etxe iraunkorretarako trantsizioa". Era berean, The Cat Cafe taldeak 250 katu baino gehiago adoptatu ditu San Diegon eta KitTea San Franciscok 203 adoptatu ditu.
2015eko ekainean, Crumbs and Whiskersek katuentzako bere lehen kafea ireki zuen Washington DCn, non Humane Societyren tokiko kapituluarekin lotu zen; kafetegi honek 15-25 katu inguru hartzeko gune bat eskaintzen du. Guztiak Animalien Babeserako Elkarteak ematen ditu eta adopziorako prest daude. Aurrerago, Crumbs and Whiskersek bigarren kafetegia ireki zuen Los Angelesen, Kalifornian, 2016ko irailean.
2015eko irailean, beste bat ireki zuten New Yorken, Koneko izenekoa. Anjellicle Cats Rescueko felinoen alde egin zuten. 2015eko urrian, Blue Cat Cafe taldeak Austinen (Texas) ireki zituen ateak, Austin Humane Societyrekin batera, kafetegia eta adopzio zentro gisa. Zuzeneko musika dauka. Urte honetatik aurrera gero eta gehiago sortzen hasi ziren.
Arazo legalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Katuentzako kafetegiaren forma komertziala animalien "esposizioa" denez, animalien manipulazio-negozioa erregistratu behar da Animaliak Babesteko eta Erabiltzeko Legearen arabera (Animaliak Babesteko Legea). Higieneari dagokionez, beharrezkoa da bere jurisdikziopeko osasun publikoko zentroari kontsulta egitea eta orientazioa bilatzea.
Jatetxe gisa, katuentzako kafeek denda arruntek baino funtzionamendu-kostu baxuagoan funtziona dezakete, menu sinplifikatuen ondorioz, baina, bestalde, katuaren osasuna kudeatzeko langileak behar dira, baita jatetxea itxita dagoenean edo jaiegun erregularretan ere. Horrez gain, katuek lo hartzeko eta aire girotuaren tenperatura doitzeko behar dira. Toki osasuntzi bat izateko, dendara sartzen diren bezeroen kopurua gauerdian mugatzen da. Denda asko idolo gisa saltzen ari dira euren katuak eta bideo guneetan argitaratuz.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) «Love cats? This new trend across the UK is for you» The Independent 2015-03-20 (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Kosuga, Tomo. (2010-02-03). «Meow Meow Meow» Vice (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ «Qué es y cómo funciona un Neko Cafe (Cafetería de gatos)» guiadejapon.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «A Brief History of the Cat Café» www.mentalfloss.com 2014-06-04 (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Tokyo's cat cafes» The World from PRX (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Galloway, Lindsey. «Feline fun in Japan’s cat cafes» www.bbc.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Stucky, Nathalie-Kyoko. (2012-05-31). «Goodnight Kitty: Curfew Curtails Tokyo's Cat Cafés» The Atlantic (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ Benoit, Stephanie. «Meet The Founder Of Brussels' First Cat Cafe» Culture Trip (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Cafeterías con gatos, una nueva moda en auge» Wakyma 2017-12-06 (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Gaztelaniaz) Iñaki. (2013-09-12). «Gatoteca, primer Cat Cafe en España» bigotes de gato (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Cox, Tom. (2013-07-21). «Purrfect! Britain's first cat cafe opens in England's 'Narnia'» Express.co.uk (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Cat Café» LeftLion (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Gaztelaniaz) «⇨ Las cafeterías para gatos ¡Descubre como son!» PetSonic - Blog 2017-06-08 (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
- ↑ (Ingelesez) CNN, Ulrike Lemmin-Woolfrey and Stacey Lastoe. «'Cats' is a disaster, but cats aren't: The best cat cafes to show your solidarity with our beloved companions» CNN (Noiz kontsultatua: 2020-05-07).
