Pio X.a - Wikipedia, entziklopedia askea.

Txantiloi:Agintari infotaula San Pio X.a^[1] (latinez, Pius PP. X), jaiotzaz, Giuseppe Melchiorre Sarto (Riese, Lombardia-Veneto, gaur egungo Italia, 1835eko ekainaren 21a - Erroma 1914ko abuztuaren 20a), Eliza Katolikoko Aita Santu izan zen 1903ko abuztuaren 4tik bere heriotza egunera arte.

Familia eta ikasketak

Giovanni Battista Sarto postariaren eta Margarita Sanson jostunaren hamar seme-alabetatik bigarrena izan zen Giuseppe Melchiorre Sarto. Jaio eta hurrengo egunean bataiatu zuten. Familia apalekoa izan arren, bere gurasoak heziketa ona baloratzen zuten.

Bere lehen ikasketak herriko ikastetxean egin zituen. Egunero sei kilometro ibili behar zituen eskolara iristeko. Herriko parrokoarekin hasi zen latina ikasten. 1846an Venetoko Liceo Classicora bidali zuten. 1850ean Trevisoko gotzainak beka bat eman zion ikasketekin jarrai zezan.

1858an apaiztu zen. Tomboloko parroko izan ostean, kanonigo, seminarioko errektore eta bikario izendatu zuten besteak beste.

Gotzain eta kardinal

Leon XIII.ak Mantuako gotzain izendatu zuen 1884an. 1893an kardinal eta Veneziako patriarka izendatu zuen Aita Santuak.

Aita Santu

Leon XIII.a hil zenean konklabera deitutakoen artean izan zen. Lau egun behar izan zituzten Giuseppe Sarto Aita Santu izendatzeko.

Sendotasunez gidatu zuen Eliza Katolikoa sekularizazioa indartzen zihoan garaian. Modernismoa ere gero eta esanguratsuagoa zen, baita ikasketa biblikoen alorrean ere. Zentzu horretan modernismoa gaitzetsi zuen Pascendi Dominici gregis entziklikan (1907ko irailaren 8an).

Liturgian erreforma sakonak egin zituen, kristauek Eukaristian parte hartzea bultzatuz. Besteak beste haurrek lehen jaunartzea egin zezatela agindu zuen kristau ikasbidea behar beste ikasi ondoren. Zuzenbide kanonikoko kodea idatziz eta batuta argitaratzeko agindu zuen.

1904ko konstituzioaren bidez, estatu katolikoek Aita Santua aukeratzeko konklabeetan zuten beto eskubidea deuseztu zuen. Pio IX.aren Non Expedit entziklika leundu egin zuen, kristau italiarrei beraien estatuko politikan parte hartzeko eskubidea emanez.

Heriotza eta kanonizazioa

1914ko abuztuaren 20an hil zen Erroman. Vatikanoko Grutetan hilobiratu zuten, 1951n beatifikatu zuten arte; ordutik aurrera bere gorpua San Petri basilikan dago fededunek benera dezaten.

1951ko ekainaren 3an beatifikatu zuen Pio XII.ak, eta 1954ko irailaren 3an santu izendatu zuen. Bere jaieguna abuztuaren 21ean ospatzen da. Erromes gaixoen zaindaria da.

Erreferentziak

↑ Euskaltzaindia. 129. araua: Aita santuen izenak. .

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Pio X.a

i e a Erromatar Eliza Katolikoaren aita santuak
Petri · Lino • Kleto • Klemente I.a • Evaristo • Alexandro I.a • Sisto I.a • Telesforo • Higino • Pio I.a • Anizeto • Sotero • Eleuterio • Viktor I.a • Zeferino • Kalisto I.a • Urbano I.a • Pontziano • Antero • Fabian • Kornelio • Luzio I.a • Eztebe I.a • Sisto II.a • Dionisio • Felix I.a • Eutikiano • Kaio • Martzelino • Martzelo I.a • Eusebio • Melkiades • Silvestre I.a • Marko • Julio I.a • Liberio • Damaso I.a • Sirizio • Anastasio I.a • Inozentzio I.a • Zosimo • Bonifazio I.a • Zelestino I.a • Sisto III.a • Leon I.a • Hilario • Sinplizio • Felix III.a • Gelasio I.a • Anastasio II.a • Simako • Hormisdas • Joan I.a • Felix IV.a • Bonifazio II.a • Joan II.a • Agapeto I.a • Silverio • Vigilio • Pelagio I.a • Joan III.a • Benedikto I.a • Pelagio II.a • Gregorio I.a • Sabiniano • Bonifazio III.a • Bonifazio IV.a • Adeodato I.a • Bonifazio V.a • Honorio I.a • Severino • Joan IV.a • Teodoro I.a • Martin I.a • Eugenio I.a • Vitaliano • Adeodato II.a • Dono • Agaton • Leon II.a • Benedikto II.a • Joan V.a • Konon • Sergio I.a • Joan VI.a • Joan VII.a • Sisinio • Konstantino • Gregorio II.a • Gregorio III.a • Zakarias • Eztebe II.a • Paulo I.a • Eztebe III.a • Adrian I.a • Leon III.a • Eztebe IV.a • Paskoal I.a • Eugenio II.a • Valentin • Gregorio IV.a • Sergio II.a • Leon IV.a • Benedikto III.a • Nikolas I.a • Adrian II.a • Joan VIII.a • Marino I.a • Adrian III.a • Eztebe V.a • Formoso • Bonifazio VI.a • Eztebe VI.a • Erroman • Teodoro II.a • Joan IX.a • Benedikto IV.a • Leon V.a • Sergio III.a • Anastasio III.a • Lando • Joan X.a • Leon VI.a • Eztebe VII.a • Joan XI.a • Leon VII.a • Eztebe VIII.a • Marino II.a • Agapeto II.a • Joan XII.a • Leon VIII.a • Benedikto V.a • Joan XIII.a • Benedikto VI.a • Benedikto VII.a • Joan XIV.a • Joan XV.a • Gregorio V.a • Silvestre II.a • Joan XVII.a • Joan XVIII.a • Sergio IV.a • Benedikto VIII.a • Joan XIX.a • Benedikto IX.a • Silvestre III.a • Benedikto IX.a • Gregorio VI.a • Klemente II.a • Benedikto IX.a • Damaso II.a • Leon IX.a • Viktor II.a • Eztebe IX.a • Nikolas II.a • Alexandro II.a • Gregorio VII.a • Viktor III.a • Urbano II.a • Paskoal II.a • Gelasio II.a • Kalisto II.a • Honorio II.a • Inozentzio II.a • Zelestino II.a • Luzio II.a • Eugenio III.a • Anastasio IV.a • Adrian IV.a • Alexandro III.a • Luzio III.a • Urbano III.a • Gregorio VIII.a • Klemente III.a • Zelestino III.a • Inozentzio III.a • Honorio III.a • Gregorio IX.a • Zelestino IV.a • Inozentzio IV.a • Alexandro IV.a • Urbano IV.a • Klemente IV.a • Gregorio X.a • Inozentzio V.a • Adrian V.a • Joan XXI.a • Nikolas III.a • Martin IV.a • Honorio IV.a • Nikolas IV.a • Zelestino V.a • Bonifazio VIII.a • Benedikto XI.a • Klemente V.a • Joan XXII.a • Benedikto XII.a • Klemente VI.a • Inozentzio VI.a • Urbano V.a • Gregorio XI.a • Urbano VI.a • Bonifazio IX.a • Inozentzio VII.a • Gregorio XII.a • Martin V.a • Eugenio IV.a • Nikolas V.a • Kalisto III.a • Pio II.a • Paulo II.a • Sisto IV.a • Inozentzio VIII.a • Alexandro VI.a • Pio III.a • Julio II.a • Leon X.a • Adrian VI.a • Klemente VII.a • Paulo III.a • Julio III.a • Martzelo II.a • Paulo IV.a • Pio IV.a • Pio V.a • Gregorio XIII.a • Sisto V.a • Urbano VII.a • Gregorio XIV.a • Inozentzio IX.a • Klemente VIII.a • Leon XI.a • Paulo V.a • Gregorio XV.a • Urbano VIII.a • Inozentzio X.a • Alexandro VII.a • Klemente IX.a • Klemente X.a • Inozentzio XI.a • Alexandro VIII.a • Inozentzio XII.a • Klemente XI.a • Inozentzio XIII.a • Benedikto XIII.a • Klemente XII.a • Benedikto XIV.a • Klemente XIII.a • Klemente XIV.a • Pio VI.a • Pio VII.a • Leon XII.a • Pio VIII.a • Gregorio XVI.a • Pio IX.a • Leon XIII.a • Pio X.a • Benedikto XV.a • Pio XI.a • Pio XII.a • Joan XXIII.a • Paulo VI.a • Joan Paulo I.a • Joan Paulo II.a • Benedikto XVI.a Oraingoa: Frantzisko