Baiasis

Baiasis, edo Baiosis euskal mitologiako Pirineo aldeko jainkoa izan zen Akitania erromatarraren garaian .

Berari buruzko inskripzoak azaldu dira, Bazus-Aure herrian Pirinio Garaiak eta Gourdan-Polignanen, Garona Garaian. Bertan Garona ibaia Neste ibaiarekin elkartzen da. Aladarea azaldutako tokia Erge eta Leheren jainkoen santutegietatik erdi bidean dago, Riviéreko lautadan. Ez dugu bere inguruko ezaugarrien berririk. Begira Etimologian.

Etimologia

"Ibaia"rekiko lotura nahiko argia ematen du. Hau dela eta, baliteke Baiasis ibai baten dibinitatea izatea. Hala ere euskal toponimian ikusten dugu batzuetan ibai hitza tamaina ertaineko errekei eman zaiela ere, ez bakarrik ibai handiei. Argia azltzen da dena den Baiosi eta Garona eta Neste ibaien arteko lotura.

Euskal toponimian gogoratu beharko genituzke Baias ibaia Araban, Baiakua Irunberrin edo Arbaiuneko arrolia Nafarroan, Baia Arroitzen, Baiartza y Kakueta Ameskoetan, Baibe, Imotz, Oltza eta Larraunen, Baibes Deierrin... Ahaztu gabe Baigorri toponimoa (begira Behigorri).

Inskripzioak

"Baiosi Deo Ce Niria USLM"

Bibliografia

• Jose Miguel de Barandiaran, obras completas. Egilea, Jose Miguel de Barandiaran. Argitaletxea, Editorial la gran enciclopedia vasca, Bilbao 1976.
• José Miguel Barandiarán, Dictionnaire Illustré de Mythologie Basque, traduit et annoté par Michel Duvert, Donostia, éditions Elkar, 1994. ISBN 2-913156-36-3
• Enciclopedia General Ilustrada del Pais Vasco, Historia General de Euskal Herria. Argitaletxea, Auñamendi, Zarautz 1978.
• Julien Sacazeren lanak:

• Les Anciens dieux des Pyrénées, nomenclature et distribution géographique. Extrait de la Revue de Comminges (Saint-Gaudens), 28p., 1885.
• Inscriptions antiques des Pyrénées. Hitzaurrea M. Albert Lebèguek eginda. Tolosa, XII-576p. (Bibliothèque méridionale. 2e série,1892. ; 2). Berrargitalpena fakzimilean, Tolosa, ESPER, 1990.
• Inscriptions antiques du Couserans. Tolosa, 28p., 1892. Berrargitalpena fakzimilean, Nîmes, C. Lacour, 2001.

Kanpo estekak

• Datuak: Q12254676