Galipentzuko gaztelua

Galipentzuko gaztelua
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Galipentzu
Koordenatuak	42°31′28″N 1°24′42″W

Galipentzuko gaztelua Nafarroa Garaiko Galipentzu udalerrian kokatutako gaztelu bat da. Herria menderatuz, Erdi Aroan gaztelu bat egon zen, Aragoiren aurreko mugako defentsa-lerroaren zati zena. 1470ean, Gaston III.a Foix-Biarnokoak gaztelua eraisteko agindua eman zuten, eta lanak hiribilduko bizilagunen esku utzi zituzten. Agindua ezinbestean bete zen.

Historia

1277an, Joana I.a Nafarroakoa erreginari omenaldia egin zion Kontzalu Peritz zaldunak. Algibea edo zisterna 1291n konpontzen zen. Urte batzuk geroago, 1300ean, Piarres Martinitz Iruzozkikoa alkaidea zen, eta 1305ean bi dorreetako eskailerak berregiteko agindu zuen, handiagoa eta txikiagoa. 1328an, Piarres Xil Ablitakoa guardiak 8 liberako atxikipena zuen, dirutan, eta 40 kahitze gari.

Karlos II.a Nafarroakoa Eneko Lopitz Urizkoaren esku utzi zuen gaztelua 1351n, 4 libera eta 20 kahitzekin. 1370ean Pere Arnaldo Urizkoa alkaidea okupatu zuen. Bestalde, Karlos III.a Nafarroakoak 1393an Antso Gartzia Etxaguekoa izendatu zuen posturako, eta 1422an Martin Zantzi Uretakoa. Alkaide honek konponketa eta gotorleku lan garrantzitsuak hasi zituen, Soriako Andreo maisuak gainbegiratuta. 1426an lanean jarraitzen zen, zehazki Martin Gartzia eta Ihenego Olazkoa harginak. Joan II.ak, 1430ean, Leonel Maulekoa izendatu zuen alkaide, eta lau urte geroago egokitze-lan berriak egin zituen. Gotorlekuaren ardura izan zuen 1451. urtera arte. Mosen Joan Ezpeletakoa izan zuen oinordeko, merino nagusia, goarnizioa handitu zuena. 1456an, erregeak 33 libera eman zizkion Migel Ealegiri, Nafarroako Kontuen Ganberaren entzuleari, Ezpeletaren ardurapean zegoen gaztelua konpontzeko.

1470ean, Gaston III.a Foix-Biarnokoak eta Ines Nafarroakoak, Nafarroako Erresumako ordezkariek, gaztelua eraisteko agindua eman zuten, eta lanak hiribilduko bizilagunen esku utzi zituzten.

Erreferentziak

• Nafarroako Entziklopedia Handia | GILEPENTZU. (Noiz kontsultatua: 2022-01-09).

Ikus, gainera

• Galipentzu
• Nafarroako Erresuma

Kanpo estekak

• Datuak: Q111590196