Lankide:Demonocrazy/Proba orria/Euskara eta ingurune digitalak
Mugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1980[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1984 - Computer Shock Vasconia, Año 2001 liburua argitaratzen du Federico Krutwigek.
- 1988 - IXA taldearen sorrera.
1990[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1994 - Buber’s Basque Page sortzen da, lehen aldiz euskarazko edukia interneten.[1]
- 1994 – Xuxen zuzentzaile ortografikoaren lehen bertsioa.
- 1994 - Ezagutu Gipuzkoa lehen CD-ROMa euskaraz.
- 1995 - AhoLab ikerketa-taldea abiatzen da.
- 1996 - Lehen posta zerrendak: lehenik EuskaraZ sortu zen, gaur egun desagertua. Ondoren Eibartarrak posta zerrendaren sorrera, gaur egun oraindik bizirik.
- 1996 - Windows 95 euskaraz. UZEI eta Elhuyarrek egindako itzulpena, lehen aldiz Microsoft Windows sistema eragilea euskaraz.
- 1996 - EDBL datu-base lexikala.[2]
- 1997 - Kaixo.com - en sorrera. Lehen euskal atari eta bilatzailea, elebitan zegoena.[3]kaixo.com
- 1998 - Euskara eta Internet jardunaldiak (IEB).
- 1998 - Etxepare porno liburua argitaratzen du Luistxo Fernandez-ek, euskara eta interneten errepasoa egiten da bertan.[4]
- 1999 - Internet kategoria sortzen da Argia Sarietan.
2000[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2001 - Google euskaraz: lehen bertsioa bilatzaileko interfazeetan “Baietz lehenengoan” esaldiarekin.
- 2001 - Sustaturen sorrera, euskarazko lehen weblog edo agerkari digitala. 2007an 4.500 blog inguru zeuden euskaraz, horietako 2.475 aktiboak.[5]
- 2001 - Euskarazko Wikipedia sortzen da. Gaur egun 431.676 artikulu ditu.
- 2001 - Arrosa Irrati Sarea sortzen da.
- 2002 - Linux Mandrake euskaraz . Lehen aldiz Linux distribuzio bat euskaraz itzulita osorik. Elhuyarren itzulpena Eusko Jaurlaritzaren aginduz, Euskal Linux komunitatearekin lankidetzan.
- 2002 - Euskal Herriko Ahotsak sortzen da.
- 2002 - XX. mendeko euskararen corpus estatistikoa (aurrez EDBL) abiatzen da.
- 2003 - Librezaleren sorrera eta Mozilla Firefox nabigatzailearen itzulpena.
- 2003 - Euskal Encodings P2P komunitatea.
- 2005 - Lehenengo blog plataformak: Blogari.net, Blogak.com eta Mundua.com.
- 2005 - Tropela jaiotzen da: txirrindularitza euskaraz lantzen duen ataria.
- 2005 - Txantxangorriaren karaokea, Gabi de la Mazak sortutako kanala.
- 2005 - Teketen, euskarazko lehen podcast-a abiatzen du Gorka Juliok.
- 2005 - Moodle euskaraz taldea sortzen da plataforma euskaratzeko auzolana koordinatzeko.[6]
- 2006 - Euskalbar sortzen da.
- 2006 - OpenTrad euskararen lehen itzultzaile automatiko librea aurkezten dute IXA Taldeak eta Elhuyarrek.
- 2006 - Twitter: lehenengo euskarazko txioak, interfazea 2012an heldu zen.
- 2006 - AhoTTS euskarazko ahotsaren sintesia.
- 2006 - HPSk IKT inbentarioa abiatu zuen.[7]
- 2007 - Elebila sortu zen, euskarazko lehenengo bilatzailea.[8]
- 2007 - Lexikoaren Behatokia Corpusa hedabideetako testuekin sortutako corpus monitorea abiatzen da.
- 2008 - Facebook euskaraz.
- 2008 - Azpitituluak.eus.
- 2009 - Badok.eus: euskal musikaren ataria.
- 2009 - Posta zerbitzu zentralizatu nagusiak euskaraz erabiltzeko aukera ireki zen. Hotmail urte hortako apirilean eta Gmail maiatzean.[9]
- 2009 - Azkue fundazioa aurkezten da, euskara sarean josten leloarekin.[10]
2010[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2010 - Grebaorokorra.info webguneak lehen aldiz batu zuen gertakari baten inguruko sareko jardun dena.[11]
- 2011 - Euskarazko edukiak telebista edukiak sarean ikusteko EITB Nahieran-en abiatzea.[12]
- 2011 - Goenkale telesaileko corpus-a sarean jartzen da.[13]
- 2012 - Durangoko Azokak Kabi@ espazioa sortzen du, kultura digitalaren eredu berrien bueltan elkar ezagutu, esperimentatu eta ezagutarazteko.[14]
- 2012 - Euskarabildua jardunaldiak abiatzen dira.[15]
- 2013 - Euskaltzaindiak “a bildua” izena adosten du @-rentzat.
- 2013 - Android euskaraz.
- 2014 - Game Erauntsiaren sorrera
- 2014 - Euskal hizkuntza eta kulturaren .eus domeinua abiatzen da.
- 2014 - Telegram mezularitza programa euskaratu zen.[16]
- 2014 - Hobelex euskarazko lehen lexiko-zuzentzailea sortzen da.
- 2016 - Txoministak, euskarazko lehen websaila sortzen du Hiru Damatxok.
- 2016 - Euskarazko Interneten eguna ospatu zen lehen aldiz, eta Sarean.eus: Internet eta Teknologia agerkaria jarri zen martxan PuntuEUSen gidaritzapean.[17]
- 2016 - IKTak Euskal Herrian: ikerketa, ezagutza eta ekintzarako abiapuntu berriak ikastaroa.[18]
- 2016 - Euskarazko IKTak: gomendioak herri-aginteentzat dokumentua aurkeztu zuen Eusko Jaurlaritzak.
- 2017 - Euskarazko youtuberrak ugaltzen dira: SuperTxope, Aiora Probatxoa…
- 2017 - Lehen hitza Euskaraz kanpaina.
- 2017 - Hezkuntzan Librezale taldea.
- 2018 - Txikipedia sortzen da.[19]
- 2018 - Modela, euskarazko lehen itzultzaile neuronala. Ondoren Itzuli, Batua.eus, Elia…
- 2019 - Egunean Behin abiatzen da.
- 2019 - Fedibertsoa ideia sortzen da, Mastodon eta Lemmyren euskal instantziak abiatzen dituzte Abaraska taldekoek. Aurrerago gehituko dira PeerTube, PixelFeed eta Paperjale (Bookwyrmen). [20]
- 2019 - ZUT gazteentzako aldizkari-digitala aurkezten da.[21]
2020[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2021 - Eitb Podkast jaiotzen da.
- 2021 - TEKS, teknologia libreak ekonomia sozialaren ikuspegitik sortu, sustatu eta saretzeko elkartea sortzen da.[22]
- 2021 - Euskal Herria Digitala manifestua aurkezten da.[23]
- 2022 - Twitch euskaraz eta Pantailak euskaraz taldeak abiatzen dira.
- 2022 - Ikusgela, euskarazko ikus-entzunezko pedagogiko libreen ataria sortzen dute Euskal Wikilarien Kultura Elkarteak eta Hiru Damatxok.[24]
- 2022 - Lehen aldiz Korrikaren 24 orduko zuzenekoa eskaini zen sarean.
- 2022 - Badalab hizkuntza berrikuntza laborategia abian jartzen da.[25]
- 2023 - Primeran euska edukien streaming plataforma aurkezten du EITBk.[26]
- 2023 - Gaitu kanpaina abiatzen da, euskarazko Common Voice sustatzeko.[27]
- 2024 - Latxa euskarazko hizkuntza eredu irekien sorrera.
- 2024 - Makusi sortzen da, haurrentzako EITBko plataforma.
- 2024 - Guau sortzen da, EITBko audio ekoizpenak batzen dituen plataforma.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Waliño, Josu. (2016-05-27). «Gailurra beti dago gorago» Sarean .eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «EDBL - Euskararen Datu-Base Lexikala Interneten» ixa2.si.ehu.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «'kaixo.com' bilatzailearen 20. urteurreneko dokumentalaren aurkezpena» opendata.euskadi.eus 2017-12-01 (Noiz kontsultatua: 2024-04-29).
- ↑ Etxepare porno – Alberdania. (Noiz kontsultatua: 2024-04-09).
- ↑ Aranzabal, Joxe. (2007-06-28). «Zenbat blog daude euskaraz?» Faroa (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ Camacho, Abel. (2007). «Moodle Euskaraz: hizkuntza handien pare» Euskal Herriko Unibertsitatea (Moodlemoot Euskadi 07).
- ↑ «Euskarazko informazioaren eta komunikazioaren teknologien inbentarioa» www.euskadi.eus 2007-02-07 (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «Elebila, euskarazko bilatzailea» Argia (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «Hotmail eta Gmail euskaraz jartzeko instrukzioak» sustatu.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «Azkue, euskara sarean josten» Argia (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «Argia Sariak 2010 - Internet: grebaorokorra.info» Argia (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «'EITB Nahieran' aurkeztu dute, sarean azken edukiak eta artxiboa jasoz» Argia (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «Goenkale Corpusa - UPV/EHU» www.ehu.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «DA! - Historia: Kabi@» durangokoazoka.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «Euskarabildua» Euskarabildua (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «@euskaltelegram: Telegram euskaraz» Argia (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «Euskarazko Interneten Eguna ospatu dute lehenengo aldiz» Berria 2016-05-18 (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ “Paradigma sozioteknikoa aldatu den heinean euskaldunok gure galdera, anbizio eta helburuak ere birplanteatu behar ditugu” – UEU365. (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «Haurrentzako Wikipedia jaio da» Argia (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «Abaraska taldearen eskaera: kolaboratu Fedibertso euskalduna osatzen» sustatu.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
- ↑ «'Zut' aldizkari digitala aurkeztu dute Durangoko Azokan - Debagoiena» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «TEKS burujabetza teknologikoa sustatzeko elkartea» www.euskadi.eus 2022-02-19 (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ Manifestua – Euskal Herria Digitala. (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ ««Ikusgela hutsune bat betetzera dator»» Berria 2022-05-26 (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «Badalab hizkuntza berrikuntzako laborategiak proiektua aurkeztu du gaur Errenterian» gipuzkoa (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ «PRIMERAN euskarazko eta euskal edukien streaming plataforma berria aurkeztu dute jendartean» EITB 2023-09-21 (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).
- ↑ (Gaztelaniaz) GAITU - Adimen artifizialak euskaraz egin dezan. (Noiz kontsultatua: 2024-04-05).