A-15
- Artikulu hau Nafarroako eta Gipuzkoako autobia buruzkoa da; Nafarroako autobideari buruzkoa beste hau da: «AP-15».
| Nafarroako autobia Leitzarango autobia Urumeako autobia | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
 | ||||||||
 | ||||||||
| ||||||||
| Kokapena | ||||||||
| Hasiera | Medinaceli | |||||||
| Amaiera | Astigarraga | |||||||
| Hiri nagusiak | Soria • Agreda • Tutera • Iruña Lekunberri • Leitza • Donostia | |||||||
| Deskribapena | ||||||||
| Luzera | 320 km[1] | |||||||
| Erreiak | 2x2 / 3x2 / 2x3 / 3x3 / 4x4 | |||||||
| Jabea | Nafarroako Gobernua Gipuzkoako Foru Aldundia Espainiako Sustapen Ministerioa | |||||||
| Bide-murrizketak |      | |||||||
| Seinalea | ||||||||
 | ||||||||
Nafarroako autobia, Leitzarango autobia edo Urumeako autobia Nafarroa, Gipuzkoa eta Espainiako autobia bat da, Soriako Medinaceli eta Gipuzkoako Astigarraga lotzen dituena eta, bitartean, Soria, Tutera, Iruña, Irurtzun eta Leitzan zehar igarotzen dena. Tuteratik Irurtzunera, AP-15 autobidea tartekatzen da, bidesariduna.
Irurtzundik Leitzarainoko tartea Nafarroako Gobernuak eraiki zuen 1991 eta 1995 urteen artean N-130 errepidearen trazadura zaharraren gainean, eta Gipuzkoako Foru Aldundiak Andoain artekoa. Bere izenak Nafarroatik, Nafarroako Leitzaran ibarretik eta Nafarroa eta Gipuzkoako Urumea ibaitik jasotzen du. A-15 du identifikatzailea.
1988tik 1992ra, ezagun egin zen Leitzaran ibarreko trazatu planari buruzko gatazka piztu zenean. Hasierako trazatuaren kontrako posizioak (Autobidearen Aurkako Koordinakundea, ondoren Lurraldea bihurturik) aurrez aurre izan zituen Gipuzkoako Foru Aldundia eta alderdi politiko gehienak, tentsioa areagotuz ETAk esku hartu zuenean. Egungo Gipuzkoako tartea Lurraldea koordinakundeak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak negoziatu zuten 1992an.
Izena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
A-15 autobiak hainbat izen jasotzen ditu bere zatien arabera:
- Nafarroako autobia: Medinaceli eta Tutera artean, Espainiako Sustapen ministerioaren kontura
- Mendebaldeko ingurubidea: Noain eta Berriozar artean, Nafarroako Gobernuaren kontura
- Leitzarango autobia: Irurtzun eta Andoain artean, Nafarroako Gobernua eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren kontura
- Urumeako autobia: Andoain eta Donostia artean, Gipuzkoako Foru Aldundiaren kontura
Tutera eta Noain arteko zatiak eta Berriozar eta Irurtzun artekoak Nafarroako autobideari dagozkio, AP-15 deitua, ordainlekua baita.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mendebaldeko ingurubidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1991n Mendebaldeko ingurubidea edo Iruñeko mendebaldeko ingurubidea izeneko zatia ireki zuen. Noain eta Berriozar artean doa, AP-15 autobideari jarraipena emanez, baina A-15 da bere izena, Iruñeko ingurubideen osatzen duenez, ordainsaririk gabekoa baita. Ibilbide hori ireki zenean, hiria inguratzen duen trafikoak NA-20 errepidea zeharkatzeari utzi zion.
Leitzarango autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1995eko maiatzaren 5ean ireki zutenean, sei urte behar zituzten egiteko. Hasieratik proiektuak ingurumen arazoak zituen. Izan ere, alde batetik, Biaizpe izeneko haitzak desegiteko asmoa zuen; eta, bestetik, Leitzaran ibaian (biotopo babestua dena) triskantza sortuko zuela egotzi zitzaion.
Hasieran ingurumenari baizik lotuta ez zegoen gatazka hura, gero gizarte arlokoa eta azkenean politika arlokoa ere bihurtu zen. Lurraldea koordinadora izan zen mugimenduaren bultzatzaile nagusia 1985etik, horren buru Jonan Fernandez izan zelarik. Erakunde publikoekin izandako negoziazio luzeei esker, ikuspuntu ekologikoari jarraituz autobideak eduki zezaketen ibilbiderik egokiena adostu ahal izan zuten azkenean.
Bestela, Euskadi Ta Askatasunak bere aldetik lanak geldiarazi nahi zituenez, sabotajeak egiteaz gain lanekin lotura zuten lau pertsona hil zituen.
Azkenik, Nafarroako tartean egindako lanak ustelkeriak jo zituen,[2] eta orduko segurtasun zuzendari Luis Roldan kondenatua izan zen.[3]
Urumeako autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gipuzkoako Foru Aldundiak 2010ean Donostiako Bigarren Saihesbidea (gaur egungo AP-1 edo AP-8 ) ireki zela eta errepide-sarea berrantolatu ondoren, Andoain eta Donostia artean autobia bat eraikitzea erabaki zen, GI-131 errepideko zirkulazio-arazoak zirela eta. Urumeako autobia deituko litzaioke, izen bereko ibaiaren ibarretik igarotzen baita. 2011n Andoaingo saihesbidea inauguratu zen, eraikuntza berria amaitu zen azken zatia, eta 2013an Hernaniko saihesbidea bitan banatu zen, autobia osoa amaituz. Azken zati hori 2002an egin zen errepide arrunt gisa, eta 2011 eta 2013 artean bitan banatu zen, autobidea alternatiba gisa osatzeko.
Nafarroako autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Autobia Madril eta Iruñaren arteko komunikazio-ardatz berria da, eta A-15 autobiaren jarraipena da Espainian. Bere izena, Nafarroako autobia, AP-15 autobidetik hartzen da (Nafarroako autobidea), nahiz eta bidesaria ez izan, izen hori jasotzen duen. Lehenengo zatia, Almazan eta Cubo de la Solana artekoa, 2008an ireki zuten. 2009an beste bi tarte izan zituen, 2010ean beste bat eta 2015ean azken biak. Horrela osatzen zen Soriako probintziatik igaroko zen lehen autobia. Zehazki, Soria eta A-2 lotzen zituen Medinacelin, Zaragoza eta Madrilekin loturak ahalbidetuz.
Hala ere, 2007koa den Agredako saihesbidea izan ezik, Soria eta Euskal Herriarekiko mugaren arteko gainerako autobidea, Espainian beste asko bezala, ez zeuden ezta aztertzen ere, finantzazio edo akordio politiko faltagatik. Ondorioz, Nafarroako Gobernuak ezin zuen bere zatia egin, Mendikute eta Tutera artean. Azkenik, 2010eko hamarkadaren amaieran, Espainiako Gobernuak lanak esleitu zituen, eta 2020an gainerako zati guztiak lanen lizitazioaren zain zeuden.
Tarteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nafarroako autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Errepidea | Zenbakia | Tartea | Luzera | Egoera |
|---|---|---|---|---|
| A-15 | I | Hegoaldeko Medinaceli ↔ Iparraldeko Medinaceli | 0,5 km | Zerbitzuan; 2015[4] |
| A-15 | II | Iparraldeko Medinaceli ↔ Radona | 12,5 km | Zerbitzuan; 2015[5] |
| A-15 | III | Radona ↔ Sauquillo del Campo | 14,0 km | Zerbitzuan; 2010[6] |
| A-15 | IV | Sauquillo del Campo ↔ Hegoaldeko Almazan | 11,5 km | Zerbitzuan; 2013[7] |
| A-15 | V | Hegoaldeko Almazan ↔ Iparraldeko Almazan | 4,6 km | Zerbitzuan; 2013[8] |
| A-15 | VI | Iparraldeko Almazan ↔ Cubo de la Solana | 13,4 km | Zerbitzuan; 2008[9] |
| A-15 | VII | Cubo de la Solana ↔ Los Rábanos | 8,5 km | Zerbitzuan; 2009[10] |
| SO-20 | VIII | Los Rábanos ↔ Soria | 7,3 km | Zerbitzuan; 2009[11] |
| A-15 | IX | Los Rábanos ↔ Fuensauco | 16,6 km | Onartutako proiektua; lanen lizitazioaren zain[12] |
| A-15 | X | Fuensauco ↔ Villar del Campo | 15,5 km | Onartutako proiektua; lanen lizitazioaren zain[13] |
| A-15 | XI | Villar del Campo ↔ Mendebaldeko Agreda | 18,7 km | Onartutako proiektua; lanen lizitazioaren zain[13] |
| A-15 | XII | Mendebaldeko Agreda ↔ Ekialdeko Agreda | 8,9 km | Zerbitzuan; 2007[14] |
| A-15 | XIII | Ekialdeko Agreda ↔ Mendikute | 16,7 km | Onartutako proiektua; lanen lizitazioaren zain[15][16] |
| A-15 | XIV | Mendikute ↔ Tutera | 18,3 km | Onartutako proiektua; lanen lizitazioaren zain[15][16] |
Mendebaldeko ingurubidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Errepidea | Zenbakia | Tartea | Luzera | Egoera |
|---|---|---|---|---|
| A-15 | I | Noain ↔ Berriozar | 9,3 km | Zerbitzuan; 1991[17] |
Leitzarango autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Errepidea | Zenbakia | Tartea | Luzera | Egoera |
|---|---|---|---|---|
| A-15 | I | Irurtzun ↔ Latasa | 4,2 km | Zerbitzuan; 1995[18][19] |
| A-15 | II | Latasa ↔ Hegoaldeko Lekunberri | 6,6 km | Zerbitzuan; 1995[18][19] |
| A-15 | III | Hegoaldeko Lekunberri ↔ Iparraldeko Lekunberri | 3,5 km | Zerbitzuan; 1991[18][19] |
| A-15 | IV | Iparraldeko Lekunberri ↔ Azpirotz | 4,8 km | Zerbitzuan; 1995[18][19] |
| A-15 | V | Azpirotz ↔ Leitza | 8,1 km | Zerbitzuan; 1995[18][19] |
| A-15 | VI | Leitza ↔ Hegoaldeko Andoain | 16,7 km | Zerbitzuan; 1995[18] |
Urumeako autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Errepidea | Zenbakia | Tartea | Luzera | Egoera |
|---|---|---|---|---|
| A-15 | I | Hegoaldeko Andoain ↔ Iparraldeko Andoain (2x2) Hegoaldeko Andoain ↔ Iparraldeko Andoain (4x4) |
3,9 km | Zerbitzuan; 1977[20] |
| Onartutako proiektua; lanen lizitazioaren zain[21] | ||||
| A-15 | II | Iparraldeko Andoain ↔ Urnieta | 2,2 km | Zerbitzuan; 2011[22] |
| A-15 | III | Urnieta ↔ Hernani | 3,1 km | Zerbitzuan; 2009[23] |
| A-15 | IV | Hernani ↔ Astigarraga | 2,4 km | Zerbitzuan; 2013[24] |
| A-15 | V | Astigarraga ↔ Donostia | 3,2 km | Zerbitzuan; 2006[25] |
Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nafarroako autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
![40x40px[Betiko hautsitako esteka]](https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:Limite_velocidad_100_autovia.png)
![50x50px[Betiko hautsitako esteka]](https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:Spain_traffic_signal_s11a.svg)
.svg){kind=small}
Mendebaldeko ingurubidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Leitzarango autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Urumeako autobia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Abiadura | Eskema | Irteera | Erreiak | Iruñeko zuzendaritza | Donostiako zuzendaritza | Erreiak | Oharrak |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
![50x50px[Betiko hautsitako esteka]](https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:Fin_Autovia_enlace_Autov%C3%ADa_2.png)
|
 159
|
|
 Andoaingo errepide lotunea
|
|
Tutera Soria jarraitu A-15 Iruña | |
 AndoainA-15 Iruña N-I Tolosa Lasarte-Oria GI-11 Donostia E-5 E-70 E-80 AP-1 AP-8 Bilbo Gasteiz | |||||||
|
|
|
 160
|
|
GI-3722  Aranaztegi Ergoien Andoain |
|
||
|
|
|
162
|
|
GI-3722 Erratzu Urnieta |
Urnieta |
|
|
|
|
|
164
|
|
GI-2132 Hernani GI-3722 Urnieta |
|
||
|
|
|
166
|
|
Hernani industrialdea 1-2 GI-3410 Goizueta |
|
||
|
|
|
167
|
|
Hernani industrialdea 1 Martindegi Astigarraga |
|
||
|
|
|
167
|
|
Astigarragako errepide lotunea
|
|
Bordele Tolosa Okzitania jarraitu AP-8 Baiona | |
| E-5 E-70 E-80 AP-1 AP-8 Errenteria Pasaia Irun Baiona |
|||||||
|
|
|
168
|
|
Astigarragako errepide lotunea
|
|
Zarautz Eibar jarraitu AP-8 Bilbo | |
| A-15 Astigarraga E-5 E-70 E-80 AP-1 AP-8 Bilbo Gasteiz |
Astigarraga E-5 E-70 E-80 AP-1 AP-8 Bilbo Gasteiz Baiona | ||||||
|
|
|
GI-41 Donostia |
|
|||
Zirkulazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Autobia honek ez du saturazio-zantzurik. Izan ere, zirkulazioa arina izaten da beti, noizean behin ezusteko txikiren bat izan ezik. Hori gertatzen da, neurri handi batean, hiri batekin zuzenean konektatzen ez duelako, eta, beraz, auto-ilarak izateko arriskua oso txikia da.
errepide lotuneak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Autobia hamaika errepide lotunetatik igarotzen da:
- Medinaceliko errepide lotunea ( A-2 aren konexioa, 0. irteera)
- Los Rabanosko etorkizuneko errepide lotunea ( SO-20 aren konexioa, 68. irteera)
- Corellako etorkizuneko errepide lotunea ( AP-15 eta AP-68 aren konexioa, 0. irteera)
- Noaingo errepide lotunea ( A-21 eta N-121 earen konexioa, 80. irteetik 82. irteera)
- Kordobilako errepide lotunea ( PA-30 eta PA-31 ren konexioa, 83. irteerak)
- Etxabakoizko errepide lotunea ( A-12 aren konexioa, 88. irteera)
- Aitzoaingo errepide lotunea ( PA-34 eta N-240-A ren konexioa, 97. irteera)
- Irurtzungo errepide lotunea ( A-1 earen konexioa, 113. irteera)
- Billabonako errepide lotunea ( N-I ren konexioa, 159. irteera)
- Andoaingo errepide lotunea ( N-I ren konexioa, 159. irteera)
- Astigarragako errepide lotunea ( AP-1 eta AP-8 aren konexioa, 167. eta 168. irteerak)
Tarte sentikorrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Autobia horrek ez du "sentikortzat" kalifikatutako tarterik.[26]
Zerbitzuguneak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Autobiak zerbitzugune hauek ditu:[27]
- Pagozelaiko zerbitzugunea
Autobiak atsedengune hauek ditu:[28]
- Azpirozko atsendugunea
- Berastegiko atsendugunea
Begiratokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gaur egun, autobiak seinaleztatutako begiratokiri bat du.[29]
- Azpirozko begiratokia
Kamerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Autobiak kamera bat ditu puntu hauetan:
Radar finkoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gaur egun, bost radar finkoak instalatuta dago autobian:[34][35]
- 127,670 km, Gorriti eta Lekunberri artean, Iruñeko norakoan
- 148,000 km, Belabietako tunelan, Donostiako norakoan
- 149,700 km, Belabietako tunelan, Donostiako norakoan
- 151,980 km, Oindolarko tunelan, Donostiako norakoan
- 155,525 km, Billabonako errepide lotunean, Donostiako norakoan
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ http://www.navarra.es/NR/rdonlyres/F5BBE77D-BFEC-4840-ACA3-720FDFDEBE34/401385/catautov.pdf
- ↑ Nafarroako Legebiltzarraren txostena
- ↑ [1]
- ↑ «Ana Pastor Soriako A-15 errepidearen azken zatia martxan jartzen ari da, 100 milioi euro inbertituta» www.mitma.es (Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioa) (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ «Soria eta Madril arteko bidaiak beste hamar kilometro izango ditu astelehenetik aurrera» web.archive.org 2016-05-09 (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ (Gaztelaniaz) José Blancok A-15 autobideko Radona-Sauquillo del Campo (Soria) zatia jarri du martxan. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Sustapen ministroak A-15 autobidea martxan jarri du Sauquillo eta Almazan artean (Hegoaldea). .
- ↑ (Gaztelaniaz) Sustapen Ministerioak A-15 autobiaren Almazango saihesbidearen bikoizketa martxan jarri du. .
- ↑ «Sustapen Ministerioak A-15 errepideko Almazan-Solanako kuboa tartea jarri du martxan» www.soitu.es (soitu.es) (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ (Gaztelaniaz) Almazan eta Soria arteko autobia bidezko konexioa itxi du Sustapen Ministerioak. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Sustapen Ministerioak A-15 autobiaren Los Rábanos-Soria tartea jarri du martxan. .
- ↑ «BOE-B-2010-17200 dokumentua» www.boe.es (BOE) (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ a b «Sustapen Ministerioak Nafarroako A-15 autobiaren Fuensaúco-Ágreda (mendebaldea) tartea jendaurrean jartzeko espedientea onartu du» www.mitma.gob.es (Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioa) (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ (Gaztelaniaz) Nueva, Plaza. «Agredako saihesbidea hilaren amaieran jarriko da martxan» Plaza Nueva (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ a b «Nafarroako A-15 autobiaren Ágreda (ekialdea) eta Tutera arteko zatia jendaurrean jarriko du Sustapen Ministerioak, ingurumen-ebaluazioa egiteko.» www.mitma.es (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ a b «Mitmak A-15 Nafarroako autobiaren Ágreda-Tutera tartearen aldeko ingurumen-inpaktuaren adierazpena lortu du» www.mitma.es (Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioa) (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ (Gaztelaniaz) "Iruñeko mendebaldeko ingurubidea" lan-kontratuaren exekuzioari buruzko fiskalizazio-txostena 1992. .
- ↑ a b c d e f (Gaztelaniaz) Angulo, Cristina. (). «Leizarango autobia inauguratu dute, sei urtez eta itzalpean lanak egin ondoren» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ a b c d e (Gaztelaniaz) Irurtzun-Gipuzkoako muga autobiari buruzko fiskalizazioaren txostena. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Eraikuntzaren txostena, 1978ko martxoa: Andoain-Lasarte zatia. informesdelaconstruccion.revistas.csic.es.
- ↑ Press, Europa. (). «Gipuzkoako Foru Aldundiak 120 milioi euro inbertituko ditu A-15 eta Urumeako autobidearen arteko saihesbidea eraikitzeko» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ «Andoaingo saihesbidea inauguratu dute, Urumeako autobidea N-I errepidearekin lotzeko» web.archive.org 2017-04-02 (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ «Saihesbide berriak 20.000 ibilgailu libratzen ditu Urnietako hirigunera egunean» web.archive.org 2016-06-03 (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ «Hernaniko hegoaldeko saihesbidea inauguratu eta martxan jartzera joan gara» web.archive.org (Obras Especiales) 2016-03-04 (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ (Gaztelaniaz) El País. (). «Astigarragan Urumeako saihesbiderik garestiena ireki du Gipuzkoak» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-10-04).
- ↑ Errepideak - Nafarroako Gobernua (navarra.es)
- ↑ Autobideko seinaleak
- ↑ Nafarroako Errepideen Sareko Atsedenguneak - Nafarroako Gobernua
- ↑ Nafarroako Errepideen Sareko Begiratokiak - Nafarroako Gobernua
- ↑ Irurtzungo kamara - Nafarroako Gobernua
- ↑ Lekunberriko kamara - Nafarroako Gobernua
- ↑ Pagozelaiko kamara - Nafarroako Gobernua
- ↑ Leitzako kamara - Nafarroako Gobernua
- ↑ «Nafarroa» www.dgt.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-02).
- ↑ Trafikoa - Eusko Jaurlaritza
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Nafarroako Errepideen Sareko Nafarroako Gobernuko webgunea
- Nafarroako Errepideen Sareko gorabeherako mapa
Datuak: Q789254
Multimedia: A-15 highway
| |||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
