Edukira joan

May-Britt Moser

Wikipedia, Entziklopedia askea
May-Britt Moser

(2015)
katedradun

Bizitza
JaiotzaFosnavåg (en) Itzuli, 1963ko urtarrilaren 4a (62 urte)
Herrialdea Norvegia
BizilekuaTrondheim
Familia
Ezkontidea(k)Edvard Moser  (1985 -  2016)
Hezkuntza
HeziketaEdinburgheko Unibertsitatea
Osloko Unibertsitatea 1995) doktoretza
Hezkuntza-mailaCandidate of Psychology (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
norvegiera
Irakaslea(k)John O'Keefe
Jarduerak
Jarduerakkatedraduna, neurozientzialaria, psikologoa eta ikertzailea
Enplegatzailea(k)Norwegian University of Science and Technology (en) Itzuli
Osloko Unibertsitatea
Jasotako sariak
KidetzaNorvegiako Zientzia eta Letren Akademia
Norwegian Academy of Technological Sciences (en) Itzuli
[[Academia Europaea [The Academy of Europe]|Academia Europaea [The Academy of Europe]]]
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Royal Norwegian Society of Sciences and Letters (en) Itzuli
Amerikako Sozietate Filosofikoa
Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia
IMDB: nm4716273 Twitter: MayBrittMoser Edit the value on Wikidata

May-Britt Moser (Fosnavåg, Norvegia, 1963ko urtarrilaren 4a) psikologo eta neurozientzialari norvegiarra da, Norvegiako Zientzia eta Teknologia Unibertsitateko (NZTU) Psikologia eta Neurozientzia irakaslea da.[1] Bere garaiko senarrarekin batera, Edvard Moser, 2014 Fisiologia edo Medikuntza Nobel Saria irabazi zuen,[2][3] kortex entorrinaleko sare zelulekin erlazionaturiko lanagatik, zirkuitu berean garunaren posizio sistema osatzen duten zelula espazio adierazleez gain.[4][5]

May-Britt Moser eta Edvard Moser senar-emazteek Nobel saria, kasu horretan Medikuntzako Nobel saria, jasotzen zuten bosgarren kasua izan zen historian.[6] Medikuntzako Nobel saria jaso zuen hamaikagarren emakumea izan zen. Hiru zientzialariek garunaren ikerketan egiten dute lan, eta, horri esker, espazioan orientatzeko aukera ematen duen "barne-GPSa" aurkitu ahal izan zuten.[7]

Bizitza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Psikologia ikasi zuen Osloko Unibertsitatean, eta neurofisiologiako doktoretza lortu zuen 1995ean. Edinburgoko Unibertsitatean eta University College Londonen ikasi ondoren, bera eta unibertsitatean ezagutu zuen Edvard Moser, Norvegiako Zientzia eta Teknologia Unibertsitatera joan ziren bizitzera Trondheim-en. Neurozientziako irakaslea eta unibertsitateko Konputazio Neuraleko Zentroko zuzendaria da. May-Britt eta Edvard 1985ean ezkondu ziren. Ailin eta Isabel bi alaben gurasoak izan ziren. 2016an dibortziatu ziren.[7]

Lan zientifikoa: hipokanpoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2005ean, May-Britt Moser-ek eta Edvard I. Moser-ek hipokanpotik gertu dagoen kokapena zehazteko garrantzitsua den zelula mota bat aurkitu zuten, garunaren erdian dagoen eremu bat. Arratoi bat espazioan hexagono-lauki batean kokatutako puntu batzuetatik igarotzen zenean, nabigaziorako koordenatu-sistema moduko bat osatzen duten nerbio-zelulak aktibatzen zirela ikusi zuten. Gero, zelula mota ezberdin horiek elkarrekin nola lan egiten duten erakustera pasatu ziren.[8]

Argitalpenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Brun, ik.H, Otnæss, M.K., Molden, S., Steffenach, H.-A., Witter, M.P., Moser, M.-B., Moser, E.I. KAPITULUA (2002). Place cells and place representation maintained by direct entorhinal-hippocampal circuitry. Science, 296, 2089-2284.
  • Fyhn, M., Molden, S., Witter, M.P., Moser, E.I. and Moser, M.-B. (2004). Spatial representation in the entorhinal cortex.Science, 305, 1258-1264 artxibatua .
  • Leutgeb, S., Leutgeb, J.K., Treves, A., Moser, M.-B. and Moser, E.I. KAPITULUA (2004). Distinct ensemble codes in hippocampal areas CA3 and CA1. Science, 305, 1295-1298.
  • Leutgeb, S., Leutgeb, J.K., Barnes, C.A., Moser, E.I., McNaughton, B.L, and Moser.-B (2005). Independent codes for spatial and episodic memory in the hippocampus. Science, 309, 619-623 artxibatua .
  • Hafting, T., Fyhn, M., Molden, S., Moser, M.-B., and Moser, E.I. KAPITULUA (2005). Spatial map baten mikroegitura kortex tornuan.Nature, 436, 801-806.
  • Sargolini F., Fyhn, M., Hafting, T., McNaughton, B.L, Witter, M.P., Moser, M.-B., and Moser, E.I. KAPITULUA (2006). Conjunctive representation of position, direction and velocity in entorhinal cortex (Posizioaren, direkzioaren eta abiaduraren irudikapena kortex torneoan). Science, 312, 754-758.
  • Leutgeb, J.K., Leutgeb, S., Moser, M.-B., and Moser, E.I. KAPITULUA (2007). Pattern separation in dentate gyrus and CA3 of the hippocampus. Science, 315, 961-966.
  • Fyhn, M., Hafting, T., Treves, A., Moser, M.-B. and Moser, E.I. KAPITULUA (2007). Hippocampal remapping and grid realignment in entorhinal cortex. Nature, 446, 190-194.
  • Hafting, T., Fyhn, M., Bonnevie, T., Moser, M.-B. and Moser, E.I. KAPITULUA (2008). Hippocampus-independent phase precession in entorhinal grid cells. Nature 453, 1248-1252.
  • Kjelstrup, K.B, Solstad, T., Brun, V.H, Hafting, T., Leutgeb, S., Witter, M.P., Moser, E.I. and Moser, M.-B. (2008). Finite spatial presentation in the hippocampus. Science 321, 140-143.
  • Solstad, T., Boccara, C.N., Kropff, E., Moser, M.-B. and Moser, E.I. KAPITULUA (2008). Representation of geometric borders in the entorhinal cortex (Kortex torneoko ertz geometrikoen irudikapena). Science, 322, 1865-1868.
  • Moser, E.9. I., Moser, M-B. (2011). Crystals of the brain. EMBO Mol. Med., 3, 1-4.
  • Moser, E.9. I., Moser, M-B. (2011). Seeing into the future. Nature, 469, 303-4
  • Jezek, K., Henriksen, EJ., Treves, A., Moser, E.I. and Moser, M-B. (2011). Theta-paced flickering between place-cell maps in the hippocampus. Nature, 478, 246-249.
  • Giocomo, LM., Moser, E.9. I., Moser, M-B. (2011) Grid cells use HCN1 channels for spatial scaling. Cell, 147, 1159-1170.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «Entre Científicas - May Britt Moser» fseneca.es (kontsulta data: 2025-02-03).
  2. ↑ «Prof. PhD May-Britt Moser - AcademiaNet» www.academia-net.org (kontsulta data: 2020-04-05).
  3. ↑ (Ingelesez) «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2014» NobelPrize.org (kontsulta data: 2020-04-05).
  4. ↑ (Ingelesez) Fenton, André A.. (2015-06). «Coordinating with the “Inner GPS”: Coordinating with the “Inner GPS”» Hippocampus 25 (6): 763–769.  doi:10.1002/hipo.22451. (kontsulta data: 2020-04-05).
  5. ↑ (Ingelesez) «May-Britt Moser | Nobel Prize-Winning Neuroscientist | Britannica» www.britannica.com 2025-01-01 (kontsulta data: 2025-02-03).
  6. ↑ El País. (6 de octubre de 2014). Matrimonios de Nobel. .
  7. ↑ a b «Biografía de May-Britt Moser (Su vida, historia, bio resumida)» www.buscabiografias.com (kontsulta data: 2025-02-03).
  8. ↑ «May-Britt Moser» Bing (kontsulta data: 2025-02-03).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=May-Britt_Moser&oldid=10048102"(e)tik eskuratuta