Santurtziko geltokia (Adif)
Koordenatuak: 43° 19′ 43″ N, 3° 01′ 47″ W / 43.328572°N,3.029677°W
 Santurtzi
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Lineak | ||||||||
|
| ||||||||
| Kokapena | ||||||||
| Helbidea | Santurtzi parkea, 8; 48980 | |||||||
| Udalerria |
Santurtzi,  Bizkaia | |||||||
| Geltokiaren datuak | ||||||||
| Kodea | 13405 | |||||||
| Gunea | 1. gunea | |||||||
| Irekiera | 2002ko urriaren 7a | |||||||
| Irisgarria |
 | |||||||
| Zerbitzuak |
     | |||||||
| Nasa kopurua | 2 | |||||||
| Trenbide kopurua | 4[1] | |||||||
| Jabea | ADIF | |||||||
| Eragilea(k) | Renfe Operadora | |||||||
| Garraio zerbitzuak | ||||||||
| Renfe Aldiriak | C-1 Bilbo-Abando - Santurtzi | |||||||
| Bizkaibus |
A2315 Santurtzi - Portugalete - EHU A3115 Bilbo - Santurtzi A3142 Santurtzi - Barakaldo - Errekaortu - Kareaga A3323 Portugalete - Galdames A3332 Trapagaran - Santurtzi A3333 Gallarta - Santurtzi A3335 Muskiz - Sestao | |||||||
Santurtzi ADIF enpresa publikoaren lurgaineko tren geltokia da, izen bereko udalerriko Santurtzi Zaharra auzoan kokatuta dagoena, parke zentralaren ondoan hain zuzen ere. Geltokia Renfe Operadora eragileak ustiatzen du, Bilboko Renfe Aldirien C-1 lineari dagokiola. Gaur egungo geltokiaren eraikina 2002ko urriaren 7an jarri zen martxan,[2] Renfeko Aldirien sareko 1 tarifa-guneari dagokio eta C-1 linearen geltoki-buru da.
Renfe Operadorak doako Wi-Fi zerbitzua eskaintzen du geltokian, Kubi Wireless sarearen bitartez.
Eduki-taula
Kokapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Trenbide kokapenari erreparatuz, geltokia, itsas mailatik 5 metrora, hurrengo trenbideen parte da:[3]
- Zabalera iberiarra duen 720 linea (Bilbo - Santurtzi trenbidea), 13,3. puntu kilometrikoa.
- Zabalera iberiarra duen 724 linea (Bilbao Mercancías - Santurtzi trenbidea), Bilboko portura doana eta zama-garraioko trenek baino ez erabiltzen dutena.
Kokapen geografikoari dagokionez, Santurtziko Parkea kalean zehar hedatzen da, Santurtzi udalerriko Santurtzi Zaharra auzoan.
Sarbideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Geltokiak sarbide bakarra du, parke zentral ondotik arrapalaz zein eskaileraz hornituta. Geltoki terminala izanik, nasa aldaketa bestibulutik zuzenean egiten da, igogailu edo eskailera beharrik gabe. Geltokia guztiz irisgarria den arren, nasa eta trenaren arteko tartea nabarmen handia da mugikortasun urriko pertsona talde batuzek laguntzarik gabe erabili ahal izateko.
Santurtziko parkea, 8
Irisgarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Geltokira sarbidea | Santurtziko parkea, 8 |
|
| Nasetara sarbidea | 1. trenbidea |
|
| 2. trenbidea |
| |
| 3. trenbidea |
| |
| Trenera sarbidea | 1. trenbidea | Ez |
| 2. trenbidea | Ez | |
| 3. trenbidea | Ez |
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1888ko irailaren 27an, Bilbo eta Ezkerraldea lotzen zituen trenbidean, Barakaldo eta Portugalete arteko tartea ireki zen, Bilbotik Portugaleterainoko Burdinbide Konpainiak eraikita.
1926ko abenduaren 21ean trenbidea Portugaletetik Santurtzira luzatu zen, bidaiarientzako tren zerbitzua Santurtzi udalerrira, eta zama-garraiorako trenak Bilboko portura helarazteko, eta hala, trenbide adar eta geltoki berri bat eraiki ziren Portugaleten, eta Santurtzin hiru geltoki berri ere jarri ziren martxan: Peñota, Santurtzi eta Santurce-Puerto (Santurtzi-Portua), hirurak bidaiarientzako zerbitzudunak.[4]
1941 urtean, Espainiako trenbideen nazionalizazioarekin batera, geltokia RENFE enpresaren esku gelditu zen.
1957an Santurtzi-Portua geltokian bidaiarientzako zerbitzuak eten ziren eta Santurtziko geltokia Bilbo-Santurtzi trenbidearen geltoki-buru izatera pasa zen.[5]
1991ko martxoaren 16an Bilbo-Santurtzi trenbidearen tentsioa korronte jarraiko 1.500 voltetik 3.000ra pasarazi zen, eta aldaketa horren ondorioz tren unitate berriak eta azkarragoak jarri ziren martxan linea honetan, gaur egun oraindik erabiltzen direnak, alegia, Renferen 446 seriekoak. Espainian trenbide zabaleko lineetan 1.500 volteko tentsiodun azkenekoa izan zen C-1 linea, C-2 linearekin batera.[6]
2003ko otsailan geltoki zaharra eraitsi zen, geltoki berria batengatik ordeztua. Geltoki berria, gaur egungoa, zaharra baino 150 bat metro aurrerago eraiki zen, Santurtziko parkea handitzeko asmoz.
2005eko urtarrilaren 1.an, Espainiako Trenbide Sektorearen Legeari jarraiki, trenbide azpiegituren kudeaketa eta trenen ustiapen zerbitzuak bereizi ondoren geltokia eta bestelako azpiegitura ADIFek bereganatu zuen, eta bere aldetik Renfe Operadorak aldirien zerbitzua eskaintzen du.
Geltoki berria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2003ko uztailaren 7an geltoki berria inauguratu zen, Bilbao Ría 2000 erakundeak finantziatuta eta Javier Cenicacelaya eta Iñigo Saloña arkitektoek diseinatuta.[7] Geltoki berria zaharretik 150 bat metrora eraiki zen, eta itsasontzi baten itxuran oinarritzen da. Harrizko plaka, beira eta metalezkoa da, estalki oker bat du eta honen gainetik hamazazpi masta nabarmentzen dira. Bi nasa ditu, bata albokoa eta beste zentrala, guztira lau trenbiderekin. Horietatik hiru geltokiak erabiltzen ditu aldirikoen zerbitzuetarako, eta laugarrena Bilboko portura doan adarrari dagokio, Bilbao Mercancías geltokira doana. Tren geltokiaz gain, eraikinak Santurtziko DYAren egoitza ere biltzen du.
Eraikinaren birkokapenari esker, geltoki zaharraren orubean parke zentralaren luzapena, lurpeko aparkalekua eta 12.000 m³ edukiera duen ekaitz-uren depositua eraiki ziren. Ur biltegiari esker Santurtziko parke zentralean uholdeak gertatzea saihesten da. Bestalde, pergola bidez lotutako bi eraikin txiki ere eraiki ziren, eraikin batek ekaitz-uren biltegiaren makineria gordetzen duena, eta besteak Gaztebox gazteentzako informazio bulegoa jasotzen duena.
Loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Geltokiaren kanpoaldean Bizkaibus zerbitzua hornitzen duen autobus geralekua dago. Hurrengo lineak geralekutik pasatzen dira:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bizkaibus | A3115 | BILBO Abandoko geltokia |
SANTURTZI Las Viñas | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bizkaibus | A3142 | BARAKALDO Max Center (N-634) |
SANTURTZI Las Viñas | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bizkaibus | A3332 | TRAPAGARAN Larreinetako funikularra |
Linearen helmuga | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bizkaibus | A3333 | ABANTO-ZIERBENA El Campillo industrialdea |
Linearen helmuga | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bizkaibus | A3335 | SESTAO Kueto (Galtzara Nagusia) |
SANTURTZI Gernika Parkea - Anbulatorioa - Kabiezes - Balparda - ORTUELLA Nocedal - ABANTO-ZIERBENA Las Postas - Sanfuentes 2 - Sanfuentes (Kotxetegiak) - Sanfuentes 70 - Los Heros - ZIERBENA San Roque - La Cuesta 82 - San Mamés - Atxiga - La Arena/Ondarra - MUSKIZ Pobeña - San Julián - Oyancas - Iturrizar - La Cendeja - El Crucero | MUSKIZ Geltokia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Argazki galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Geltokia Murrieta etorbidea eta Victoria erreginaren pasealekuaren arteko pasabidetik
Geltokiaren barrualdea
Geltoki ingurua
Geltokiaren gaueko ikuspegia
Geltokiko alboko bista
Erreferentzia eta oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Lau trenbide dauden arren, hiruk baino ez dute sarbide nasetara, laugarrena Bilboko portura sarbidea da.
- ↑ Bilbao aldizkaria, «Quince años día a día», http://www.bilbao.net/cs/BlobServer?blobtable=MungoBlobs&blobcol=urldata&blobheadervalue1=attachment%3B+filename%3Dbr14-15.pdf&blobheadervalue2=public&blobheadername1=Content-disposition&blobheadername2=pragma&blobheader=application%2Fpdf&blobwhere=1273794092176&blobkey=id. Noiz kontsultatua: 2014-07-06.
- ↑ Red ferroviaria española Sustapen Ministerioa
- ↑ Todo tren, «Miscelánea del BPT», http://www.todotren.com.ar/trenes/bpt_1.htm.
- ↑ (Gaztelaniaz) «EL FERROCARRIL LLEGÓ A SANTURTZI HACE 90 AÑOS», Santurtzi Historian zehar, 2016-12-20, https://garciadeiturrospe.wordpress.com/2016/12/20/el-ferrocarril-llego-a-santurtzi-hace-90-anos/. Noiz kontsultatua: 2017-10-09.
- ↑ (Gaztelaniaz) «EL FERROCARRIL LLEGÓ A SANTURTZI HACE 90 AÑOS», Santurtzi Historian zehar, 2016-12-20, https://garciadeiturrospe.wordpress.com/2016/12/20/el-ferrocarril-llego-a-santurtzi-hace-90-anos/. Noiz kontsultatua: 2017-10-09.
- ↑ Bilbao Ría 2000, «Evocación portuaria - Estación de Cercanías de Renfe en Santurtzi», http://www.bilbaoria2000.org/ria2000/doc/rev_03/10-19.pdf. Noiz kontsultatua: 2014-08-23.
