Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa

Artikulu hau "Kalitatezko 2.000 artikulu 12-16 urteko ikasleentzat" proiektuaren parte da
Wikipedia, Entziklopedia askea
Unicef» orritik birbideratua)

Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa
Unite for children
Datuak
Izen laburraUNICEF
MotaNazio Batuek ezarritako erakundea
Jarduera sektoreainternational governmental or non-governmental organizations (en) Itzuli
Jarduera
KidetzaUnited Nations Sustainable Development Group (en) Itzuli eta Digital Public Goods Alliance (en) Itzuli
Honen parteNazio Batuen sistema
Eskumendekoak
Agintea
LehendakariaCatherine M. Russell
Egoitza nagusi
Osatuta
JabeaNazio Batuen Batzar Nagusia eta Nazio Batuen Erakundea
Zeren jabe
Historia
Sorrera1946ko abenduaren 11
Sortzailea
Jasotako sariak
webgune ofiziala
Facebook: unicef Twitter: UNICEF Instagram: unicef Youtube: UCZceliiH71OLw4t4HcvKKjw TikTok: unicef GitHub: unicef Edit the value on Wikidata

Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa (ingelesez United Nations International Children's Emergency Fund, UNICEF) Nazio Batuen Erakundeko Batzar Nagusiak sortu zuen 1950an, Bigarren Mundu Gerraren ondoren Europako haurrei laguntzeko. 1953an organismo iraunkor bilakatu zen Nazio Batuen barnean.

Gaur egun UNICEFek muturreko pobrezia dagoen tokietan egiten du lan, Afrikan eta beste toki batzuetan. Hauek dira bere 5 lehentasunak:

  • Haurtzaroaren biziraupena eta garapena.
  • Oinarrizko hezkuntza eta sexu berdintasuna.
  • Haurrak indarkeria, esplotazioa eta gehiegikeriatik babestea.
  • HIESa eta haurrak.
  • Haurren eskubideen zaintza politikak.

1965ean Bakearen Nobel Saria irabazi zuen.

Unicefen beste zeregin nagusi batzuk dira larrialdi egoeretan jardutea bizitzak salbatzeko, sufrimendua arintzeko eta haurren eskubideak babesteko. Horretarako, hornidurak eskuratzeko kanpainak egiten ditu, garapen-programetarako zein larrialdi-egoeretan jarduteko.

UNICEFek gizabanakoen, enpresen, fundazioen eta gobernuen borondatezko ekarpenek finantzatzen dute bere osotasunean. 1965ean Bakearen Nobel Saria jaso zuen eta 2006an Concordiako Asturiasko Printzea Saria.

2015ean, Unicefek 2.700 milioi euro eskatu zituen, Siriako gerragatik, ebolagatik, Nigeriako egoeragatik eta Ukrainako gerragatik[1]. Gatazken edo gaixotasunen ondorioz, 62 milioi haur egoera larrian zeuden Unicefen ustez[2].

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurren premiek arreta handiagoa jaso zuten 1959an, Nazio Batuek Haurren Eskubideen Adierazpena onartu zutenean. Espero zen dokumentuak interesa sortuko zuela haurren arazoetan, eta hori konpontzen lagunduko zuela, publikoaren babesa sustatuz, bai ekonomikoki, bai beste modu batzuetan.

Hala ere, "Hogei urte geroago, 1980an, Collier-en Year Book-en arabera, eskubide horiek, batez ere nutrizioari, osasunari eta ongizate materialari dagozkionak, oso urrun zeuden errealitate izatetik munduko mila eta bostehun milioi haurretatik askorentzat". Horregatik, haurtzaroko arazoak konpontzeko beharra zegoela aitortzeko, eta adierazitako helburuekin bat etorriz, Nazio Batuek Haurren Nazioarteko Urtea izendatu zuten 1979. Mundu osoko gobernu, zibil, erlijioso eta karitatezko taldeek azkar erreakzionatu zuten konponbide bila

Kronologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • UNICEF 1946an sortu zen, Nazio Batuen Batzar Nagusiaren lehen bilkurak aho batez hartutako erabakiaren bidez, Bigarren Mundu Gerraren biktima izan ziren gerraosteko, Ekialde Ertaineko eta Txinako milioika haurri larrialdiko sorospena emateko.
  • 1953an, Unicef Nazio Batuen Sistemaren erakunde iraunkor bihurtu zen, haurren beharrei erantzuteko eta haien eskubideak babesteko aginduarekin.
  • 1959an, Nazio Batuen Batzar Nagusian Haurren Eskubideei buruzko Adierazpena onartu zen, Haurren Eskubideei buruzko egungo Konbentzioaren aitzindaria.
  • 1960an, Unicefek laguntza humanitarioko erakundearen estatusa aldatu zuen, garapenerako lankidetzako nazioarteko eragilearen estatusarekin. Hezkuntza pobreziaren aurka borrokatzeko tresnarik onena izan zen.
  • 1965ean Bakearen Nobel Saria jaso zuen eta 1979an Nazio Batuen Erakundeko sistemaren agentzia buru izendatu zuten.
  • 1987an, "Giza aurpegiarekin doitzea" azterlana argitaratu zuen, eta eztabaida global handia sortu zuen haurrak eta emakumeak doikuntza eta erreforma ekonomikoen ondorio negatiboetatik babesteko moduari buruz.
  • 1989an Haurren Eskubideei buruzko Konbentzioa onartu zen.
  • 1990. eta 2000. urteen artean, Haurren aldeko Munduko Gailurrean oinarrituta, Munduko Ekintza Plan bat egin zen, eta, haren bidez, herrialdeek konpromisoa hartu zuten haurren aldeko zazpi helburu nagusi eta beste 20 laguntza-helburu lortzeko.
  • 2000. urtean, New Yorkeko Milurtekoaren Goi Bileran, 200 estatuburu eta gobernuburuk Milurtekoko Adierazpena sinatu zuten, non zortzi helburu ezarri ziren 2015erako munduko pobrezia desagerrarazteko.
  • 2006an, bere 60. urteurrenean, Concordiaren Asturiasko Printzea saria jaso zuen.
  • 2018ko abenduan, Unicefek haur batek dronek bidalitako txerto bat historian lehen aldiz jaso izana babestu zuen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «2.700», Berria, 2015-01-30
  2. Araitz Muguruza, «Beharrak gora egin du», Berria, 2015-01-31

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]