Ekora: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: war:Yécora |
|||
41. lerroa: | 41. lerroa: | ||
== Kultura == |
== Kultura == |
||
=== Hizkuntza === |
=== Hizkuntza === |
||
Gaur egun [[gaztelania]] da nagusi. Ezin dugu zehaztu bertako jatorrizko [[euskara]] |
Gaur egun [[gaztelania]] da nagusi. Ezin dugu zehaztu bertako jatorrizko [[euskara]] galdu zen garaia. Hala ere, Ekorako euskararen galtzea nonbait [[IX. mendea|IX.]] eta [[XVI. mendea|XVI. mendeen]] artean kokatzen da. |
||
== Demografia == |
== Demografia == |
20:46, 31 urria 2010ko berrikusketa
Ekora | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Araba, Euskal Herria | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Araba | ||||||||||
Eskualdea | Arabako Errioxa | ||||||||||
Izen ofiziala | Yécora/Iekora | ||||||||||
Alkatea | Iñaki Ibáñez Fernández (PP) | ||||||||||
Posta kodea | 01322 | ||||||||||
INE kodea | 01060 | ||||||||||
Herritarra | ekorar | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 42°34′04″N 2°28′13″W / 42.5678°N 2.4704°W | ||||||||||
Azalera | 18,80 km2 | ||||||||||
Garaiera | 694 metro | ||||||||||
Distantzia | 49 km Gasteiza | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 249 (2023) 2 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | ERROREA: ezin izan da automatikoki kalkulatu, arazoa konpontzeko egin klik hemen biztanle/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | % 3,92 | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 18,54 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 37,74 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 88,89 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 1,24 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 6,57 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 18,28 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera[3] | % 1.95 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera data | 1669 | ||||||||||
Webgunea | http://www.yecora.org/ Ekorako udalaren webgunea |
Ekora[4] (ofizialki Yécora / Iekora) Arabako hego-ekialdeko udalerria da, Arabar Errioxako Kuadrillakoa. Gasteiztik 50 bat kilometrora dago. Herria udalerriaren iparraldean dago.
Etimologia
Udalerriaren izen ofiziala Yécora/Iekora bada ere, euskal era arautua Ekora da. Euskaltzaindiaren erabaki hori arrazoitzen duten agiriak daude, Donemiliaga Kukulakoak hain zuzen ere, XI. mendean jada Equora eta Ecora deiturak jasotzen zituztenak.
Geografia
Udalerri mugakideak
- Iparraldean: Lapoblacion (Nafarroa).
- Hegoaldean: Oion.
- Ekialdean: Oion (Gorrebusto) eta Nafarroako Lapoblacion.
- Mendebaldean: Lantziego.
Historia
Guardiaren menpeko herrixka bat izan zen 1669rarte, Karlos II.a Espainiakoak hiri-titulua eman zion arte, alegia.
Kultura
Hizkuntza
Gaur egun gaztelania da nagusi. Ezin dugu zehaztu bertako jatorrizko euskara galdu zen garaia. Hala ere, Ekorako euskararen galtzea nonbait IX. eta XVI. mendeen artean kokatzen da.
Demografia
1897 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2006 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
473 | 493 | 549 | 561 | 591 | 528 | 521 | 466 | 315 | 214 | 243 | 260 | 286 |
Jaiak eta ospakizunak
- Maiatzean Santo Domingoren eguna ospatzen da, prozesio bat egiten dela.
- Abuztuaren bukaeran Esker Oneko eguna ospatzen da, erromeria bat egiten dela.
Ikustekoak
- San Joan Bataiatzailearen eliza, estilo gotikoa eta errenazentista uztartzen dituena. XIV. mendeko kanpaidorre karratua du.
- Berzijanako Andre Mariren baseliza, XIII-XIV. mende bitartekoa, herrigunetik kilometro batera dagoena. 1984an zaharberritu zuten.
- Iturri zaharra, Erdi Arokoa omen dena.
Ekorar ezagunak
- Fidel Fuidio Rodriguez (1880-1936), elizgizon eta arkeologoa.
- Joseba Urkijo Borde (1958-), politikaria. LABeko zuzendaria izan zen 1981ean, baita Herri Batasunako mahaikidea 1988an. José Amedo komisario ohiaren isilmandataria izatea leporatu zioten[5].
Erreferentziak
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ Ekora euskal era arautua euskaltzaindiaren webgunean
- ↑ (Gaztelaniaz) Deia: ETA le exigió a "Kinito" una autocrítica para que pudiera ser admitido en el colectivo de presos
Kanpo loturak
- Ekora euskadi.net webgunean
- (Gaztelaniaz) Ekorako udalaren webgunea
- (Gaztelaniaz) Ekora Auñamendi entziklopedian
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |