Erriberabeitia

Erriberabeitia
Araba, Euskal Herria
Rivabellosa herria
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Araba
Eskualdea	Añanako Kuadrilla
Izen ofiziala	Ribera Baja / Erribera Beitia
Alkatea	Peio Ruiz Garcia
Posta kodea	01213
INE kodea	01047
Herritarra	erriberabeitiar
Kokapena
Koordenatuak	42° 44′ 23″ N, 2° 53′ 29″ W
Erriberabeitia Erriberabeitia (Araba)
Ikusi OpenStreetMapen
Azalera	27,74 km2
Garaiera	482 metro
Distantzia	30 km Gasteiza
Demografia
Biztanleria	1.492 biztanle (2016) ( -2)
% 54,38    % 45,62
Dentsitatea	53,79 biztanle/km²
Hazkundea (2003-2013)	% 55,84
Zahartze tasa	% 21,08
Ugalkortasun tasa	‰ 47,17
Ekonomia
Jarduera tasa	% 75,98 (2011)
Genero desoreka	% 7,85 (2011)
Langabezia erregistratua	% 9,94 (2013)
Kultura
Euskaldunak	% 25,87 (2010)
Euskararen erabilera	% 4,2 (2011)
Datu gehigarriak
Sorrera	1095. urtea
Webgunea	http://www.riberabaja.eus

Erriberabeitia (ofizialki Ribera Baja / Erribera Beitia) Arabako erdi-mendebaldeko udalerri bat da, Añanako kuadrillakoa. Herriburua, Ribabellosa, udalerriaren erdi-hego-mendebaldean dago, Gasteiztik 30 bat kilometro hego-mendebaldera.

Izena

Erriberabeitia izenaren amaierako –a artikulua da eta deklinatzean honela egin behar da: Erriberabeitia, Erriberabeitiarekin, Erriberabeitian...; baina Erriberabeitiko, Erriberabeititik, Erriberabeitira... Era berean, izen honek bere azken –a galtzen du ondoan beste determinatzaile bat edo adjektiboa daramanean; adibidez: Erriberabeiti maitea, Erriberabeiti osoan, Gure Erriberabeiti hau...

Geografia

Ingurune naturala

Mendi gutxiko erliebea du Erriberabeitiak. Baia ibaiak udalerriaren mendebaldeko muga zeharkatzen du; ekialdeko muga, aldiz, Zadorrak.

Udalerri mugakideak

• Iparraldean: Erriberagoitia.
• Hegoaldean: Armiñon eta Miranda Ebro (Burgos).
• Ekialdean: Armiñon, Berantevilla eta Trebiñu.
• Mendebaldean: Erriberagoitia eta Lantaron.

Ekonomia

Nekazaritza izan da udalerriaren ardatz ekonomiko tradizionala, gaur egun indarra galtzen ari bada ere.

Ribabellosan Arasur parke logistiko handia ireki zuten 2006ko urtarrilean. Oraindik ez da guztiz bukatu, baina 2008ko hasieran 70.000 m² industria-nabe zituen jada. Ribabellosan bertan fabrikatzen dira Talgo trenen bagoiak 1964tik.

Banaketa administratiboa

Sei herrik osatzen dute udalerria:

• Igaegi
• Melledes
• Quintanilla de la Ribera
• Rivaguda
• Rivabellosa (udalerriko herriburua)
• Manzanos

Demografia

XX. mendearen lehen erdian Erriberabeitiak biztanle gutxi batzuk irabazi zituen, baina nekazaritzari lotutako udalerria izanik, 1950eko hamarkadatik aurrera galera iritsi zen. 1990eko hamarkadan 1950ean zituen biztanleen herena edukitzera iritsi zen. XX. mendearen amaieran eta XXI. mendearen hasieran aldaketa demografiko garrantzitsua gertatu zen, eta biztanle kopurua laukoiztu egin zen, batez ere Miranda Ebro hiriaren hazkundearen ondorioz hango jende asko Erriberabeitira etorri zelako bizitzera.

Erriberabeitiko biztanleria
Datu-iturria: www.ine.es

Politika

2015eko udal hauteskundeetan Eusko Alderdi Jeltzaleak eskuratu zituen boto gehien eta lau zinegotzi. Horri esker, alderdi horretako Peio Ruiz izendatu zuten alkate. Aurreko alkate Pedro Montoyak sortutako AERBI independenteen taldeak hiru zinegotzi eskuratu zituen, PSE-EE taldeak bat eta PP taldeak beste bat.

2011ko udal hauteskundeetan PSE-EEk lortu zituen lau zinegotzi eta alkatetza, Pedro Montoyaren eskutik. Hala ere, 2014an Montoyak alderdia utzi zuen, urte hartako aurrekontuak onartzeko unean bere alderdiko bi zinegotzik aurkako botoa eman ondoren.

Erriberabeitiako udalbatza
Alderdia		2015eko maiatzaren 24a		2011ko maiatzaren 22
		Zinegotziak	Boto kopurua	Zinegotziak	Boto kopurua
	Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ)	4 / 9	238 (% 38,33)	3 / 9	217 (% 35,4)
	AERBI	3 / 9	172 (% 27,7)
	Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE))	1 / 9	108 (% 17,39)	4 / 9	230 (% 37,52)
	Alderdi Popularra (PP)	1 / 9	73 (% 11,76)	2 / 9	166 (% 27,08)
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.eus webgunean

Kultura

Jaiak

• Maiatzaren 15a, landa-herri guztietan bezala, San Isidro eguna.
• Abuztuaren azken astean, Rivabellosako festak.

Ondasun nabarmenak

• San Juan eta Magdalena baseliza xumea, Rivabellosan. XV. mende inguruko eraikina da, gutxienez.
• Saenz de Santamaria Jauregia, Rivabellosan. Apezetxea albo batera atxikia du.
• Baias ibaia Rivabellosa parean igarotzen duen zubia. Erdi Arokoa izan daiteke, jatorrizkoa erromatarren garaikoa ei zen.
• San Eztebe eliza, XVI. mendekoa.
• Salazar jauregia, XVII. mendekoa.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Erriberabeitia

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Herriko Wikiatlasa

• (Gaztelaniaz) Erriberabeitiari buruzko informazioa Añanako Kuadrillaren webgunean
• (Gaztelaniaz) «Ribera Baja / Erribera Beitia», Auñamendi Eusko Entziklopedia.
• (Gaztelaniaz) Arasur parke logistikoaren webgunea
• (Gaztelaniaz) Rivabellosako webgunea