Puerto Rico: berrikuspenen arteko aldeak
t r2.6.2) (robota Aldatua: kk:Пуэрто-Рико |
t r2.6.4) (robota Erantsia: pnb:پورٹو ریکو |
||
254. lerroa: | 254. lerroa: | ||
[[pap:Puerto Rico]] |
[[pap:Puerto Rico]] |
||
[[pl:Portoryko]] |
[[pl:Portoryko]] |
||
[[pnb:پورٹو ریکو]] |
|||
[[pt:Porto Rico]] |
[[pt:Porto Rico]] |
||
[[qu:Burinkin]] |
[[qu:Burinkin]] |
04:23, 11 abuztua 2011ko berrikusketa
Puerto Rico | |||
---|---|---|---|
La Borinqueña | |||
| |||
Geografia | |||
Hiriburua | San Juan 18°27′56″N 66°7′5″W | ||
Azalera | 9.104 km² Ura %35,7 | ||
Punturik altuena | Cerro de Punta (en) | ||
Punturik sakonena | Karibe itsasoa | ||
Kontinentea | Ipar Amerika | ||
Administrazioa | |||
Gobernu-sistema | Estatu Libre Elkartua | ||
Puerto Ricoko gobernadorea | Pedro Pierluisi (en) | ||
Legebiltzarra | Puerto Ricoko Legebiltzarra | ||
Epai autoritatea | Puerto Ricoko Epaitegi Gorena | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 3.285.874 (2020) 92.180 (2019) | ||
Dentsitatea | 360,93 bizt/km² | ||
Hizkuntza ofizialak | ikusi
| ||
Erabilitako hizkuntzak | ikusi
| ||
Ezkontzeko adina | genero guztiak: 21 | ||
Emankortasun-tasa | 1,47 (2014) | ||
Eskolaratu gabeko umeak | 112.386 (2014) | ||
Derrigorrezko eskolaratzea | -18 | ||
Bizi-itxaropena | 79,78832 (2016) | ||
Ekonomia | |||
BPG per capita | 30.518 $ (2016) 754 (2015) | ||
BPG erosketa botere paritarioa | 129.982.511.485 nazioarteko dolar (2017) −684.453.590 (2016) | ||
BPG per capita EAPn | 39.092,473 nazioarteko dolar (2017) 734,288 (2016) | ||
BPGaren hazkuntza erreala | −1,8 % (2016) | ||
Inflazioa | −0,2 % (2016) 0 (2015) | ||
Historia | |||
Sorrera data: 1898 | |||
Bestelako informazioa | |||
Aurrezenbakia | +1787 eta +1939 | ||
ISO 3166-1 alpha-2 | PR | ||
ISO 3166-1 alpha-3 | PRI | ||
Ordu eremua | ikusi
| ||
Elektrizitatea | 120 V. 60 Hz.NEMA 1-15 (en) eta NEMA 5-15 (en) | ||
Internet domeinua | .pr | ||
pr.gov |
Puerto Rico Ameriketako Estatu Batuei Elkartutako Estatu Librea da. Uhartedi bat da eta Karibe itsasoan kokatzen da. Autonomia osoa du, baina batzuek AEBetako 51. estatu bezala aldarrikatzen dute. Dominikar Errepublikaren ekialdean kokatzen da.
San Juan da hiriburua (434.374 biztanle 2000an).
Geografia
Puerto Rico estatua uhartedi bat da, uharte nagusi batek (Puerto Rico uharteak berak) eta beste hainbat uharte txikiagoek osatzen dutena. Horien artean garrantzitsuenak dira Vieques, Culebra, Mona, Desecheo eta Caja de Muertos. Bost hauetatik Culebra eta Vieques uharteek dituzte biztanle finkoak urte osoan, nahiz eta Mona uharteak turismo aldian bisitariak jaso[1].
Uharte nagusiak 170x60 km ditu. Gehiengoa eskualde menditsuek hartzen dute, nahiz eta hegoaldeko zein iparraldeko kostaldean zabaldiak izan. Mendilerro nagusia Cordillera Central du izena, non tontor garaiena aurkitzen den, Cerro de Punta (1.338 m[2]). Beste mendi garai bat El Yunque da (1.080 m), Karibeko Baso Nazionalean. San Juan hiriburua iparraldeko kostaldean dago.
Puerto Ricon 17 aintzira artifizial daude[3] eta 50 ibai baino gehiago, iturburua Cordillera Central mendilerroan dutenak. Iparraldeko ibaiak luzeagoak eta emari handiagokoak dira oro har, hegoaldekoen aldean.
Klima tropikala da, nahiko atsegina eta konstantea. Euri ugari egiten du urte osoan zehar eta urakan batzuk ere jasaten ditu.
Banaketa administratiboa
Puerto Rico 78 udalerritan banatua dago. Udalerri bakoitzen alkatea eta "udal legealdi" bat ("Legislatura Municipal") hautatzen da, lau urtean behin. Hiri nagusiak San Juan (hiriburua), Guaynabo, Bayamón, Carolina, Caguas, Mayagüez, Ponce, Cataño, Trujillo Alto eta Arecibo dira. Puerto Ricok bi udalerri-uharte ditu, Vieques eta Culebra, uharte nagusiaren ekialdean.
Hauek dira udalerriak:
Politika
Egun, uharteak lau alderdi politiko ditu onetsiak: Herri Alderdi Demokratikoa (PPD), Estatu Aske Elkartua aldezten duena; Alderdi Berri Aurrerakoia (PNP), Ameriketako Estatu Batuekin estatu federal gisa batzearen zalea; Puerto Ricoko Alderdi Independentista (PIP), independentzia bultzatzen duena; eta Puertorricarrak Puerto Ricoren Alde, uhartearen estatus politikoaz ezer esan ez duena.
Puertorricar ezagunak
Erreferentziak
- ↑ (Mona uharteko naturgunea)
- ↑ (Estatu Batuetako eta Puerto Ricoko tontor garaienakA (United States Geological Survey)
- ↑ Puerto Ricoko aintzirak (Puerto Ricoko Baliabide Natural eta Ingurumen Saila)
Kanpo loturak
- Gobernuaren webgune ofiziala (Gaztelaniaz)
- Jalgi.com atlasa datuak, mapak eta irudiak
- (Ingelesez) CIA - World Factbook Geografia, biztanleria, politika eta ekonomia datuak.