Irisarri: berrikuspenen arteko aldeak
→Ekonomia: ahari merkaturik ez da gehiago irisarrin |
→Ekonomia: ez da gehiago ahari merkaturik |
||
| 52. lerroa: | 52. lerroa: | ||
== Ekonomia == |
== Ekonomia == |
||
Herriko ekonomia, [[nekazaritza|laborantzan]] dago oinarriturik<br /> |
Herriko ekonomia, [[nekazaritza|laborantzan]] dago oinarriturik<br /> |
||
Urtero herrian egiten |
Urtero herrian egiten zen ahari azokak ospe handia zuen.<ref>Philippe Veyrin, ''Les Basques'',Arthaud 1975. 44. orrialdea</ref> |
||
== Demografia == |
== Demografia == |
||
15:03, 8 martxoa 2021ko berrikusketa
| Irisarri | |||
|---|---|---|---|
 Nafarroa Beherea, Euskal Herria | |||
 | |||
| |||
 | |||
| Kokapena | |||
| Herrialdea |  Euskal Herria | ||
| Lurraldea | Nafarroa Beherea | ||
| Administrazioa | |||
| Estatua |  Frantzia | ||
| Eskualdea |  Akitania Berria | ||
| Departamendua |  Pirinio Atlantikoak | ||
| Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa | ||
| Barrutia | Baiona | ||
| Kantonamendua | Bidaxunerria, Amikuze eta Oztibarre | ||
| Izen ofiziala | Irissarry | ||
| Auzapeza | Xabier Lacoste (2008-2014) | ||
| Posta kodea | 64780 | ||
| INSEE kodea | 64273 | ||
| Herritarra | irisartar | ||
| Kokapena | |||
| Koordenatuak | 43°15′25″N 1°14′01″W / 43.2569°N 1.2336°W | ||
| Azalera | 26,39 km2 | ||
| Garaiera | 149 – 839 metro | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 597 (2018:  −8) | ||
| Dentsitatea | 32,82 biztanle/km² | ||
| Zahartzea[1] | % 20,25 | ||
| Ugalkortasuna[1] | ‰ 49,64 | ||
| Ekonomia | |||
| Jarduera[1] | % 80,19 (2011) | ||
| Desberdintasuna[1] | % 3,95 (2011) | ||
| Langabezia[1] | % 4,25 (2013) | ||
| Euskara | |||
| Euskaldunak | % 28,59 (2010) | ||
| Erabilera | % 5,18 (2011) | ||
| Datu gehigarriak | |||
| Sorrera | 1150 | ||
Irisarri[2] ([iʁ̞is̺aʁi]) Nafarroa Behereko erdialdeko udalerri bat da, Arberoa eskualdekoa.
Geografia
Ingurune naturala
Errobi ibaira isurtzen den Lakako erreka udalerritik igarotzen da. Baita azken honen ibaiadar batzuk ere: Elhurreko erreka, Oihanhandia erreka, Gatarriko erreka eta Larhaneko ura.
Udalerri mugakideak
Etxeak eta auzoak
- Baigura
- Pagotzona
- Basaburu
- Otsateheta
- Etxalgi
- Oihanhandi
- Plaza
Historia
Irisarriren jaiotza, enkomienda zen Ospitalearen eta bere otoizlekuaren eraikitzearekin gauzatu zen izan zen XII. mendean, 1150. urtearen inguruan. Hasieran Jerusalemeko enkomienda izanik, Ospitalea 1530. urtearen inguruan Maltako enkomienda bihurtu zen.
1350ean Irisarrin 23 etxe zeuden, denak bi izan ezik enkomiendaren menekoak ziren, zeinean jaunak egiten zituen agintari eta administratzaile lanak.
1607. urtean, Irisarriko jaunak, Martin de Larreak, Ospitalearen berreraikuntzari ekin zion, ospitalea Nafarroa Behereko eraikinik ederrenetarikoa bihurtuz. Otoizlekua ere berriztatua izan zen eta Donibane eliza bihurtu. Eliza sakonki eraldatua izan zen 1860an.
Ekonomia
Herriko ekonomia, laborantzan dago oinarriturik
Urtero herrian egiten zen ahari azokak ospe handia zuen.[3]
Demografia
| Irisarriko biztanleria |
|---|
 |
| Datuen iturburua: INSEE |
Kultura
Udalerria Errobiko bidean dago kokaturik, Donejakue Bidearen aldaera batean. Bide hau, erromesek Baionatik Nafarroako bidea hartzeko erabiltzen zuten, era honetan, Donibane Garazitik Pirinioak gurutzatzeko.
Ondasun nabarmenak
- Gazteluzaharrean kastro bat dago.
- Ospitalea XII. mendekoa da. Gaur egun, herriko eskola da
- Ospitalearen alboan (ipar-mendebaldean) kokaturiko gurutzea monumentu izendaturik dago.
- Bidegainea, Zaldunbidea eta Gazteluberria etxeak XVII. mendekoak dira.
- Iturraldea baserria XVIII. mendekoa da
- Donibane eliza, XV eta XVII. mendeetakoa da.
Argazki galeria
-
Irisarriko bista partziala -
Irisarriko paisaia, Iparlako mendilerroa atzean -
Irisarriko baserriak -
Irisarriko pilotalekua, atzean Donibane eliza duelarik -
Elizaren barrualdea -
Elizako organoa -
Elizako beirategia -
Ospitalea -
Irisarriko etxe bat -
Irisarriko herriko etxea -
Etxe baten atari gaineko harri landua -
Hilarria -
_Mairie.JPG)
Erreferentziak
- ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 122. arauaː Nafarroa Behereko herri izendegia. .
- ↑ Philippe Veyrin, Les Basques,Arthaud 1975. 44. orrialdea
Kanpo estekak
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Nafarroa |
- Joseba Aurkenerena: «Irisarriko kabalkada eta tobera: berritzearen indarra». [1][Betiko hautsitako esteka]
Datuak: Q843746
Multimedia: Irissarry / Q843746
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Irisarri