Maurice Maeterlinck

Maurice Maeterlinck
	; Irudi gehiago
; PENeko lehendakari	; 1947 - 1949 ; ← Denis Saurat (en) , François Mauriac, Thornton Wilder, Hu Shih (en) - Benedetto Croce →
; PENeko lehendakari
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Maurice Polydore Marie Bernard Maeterlinck
Jaiotza	Gante, 1862ko abuztuaren 29a
Herrialdea	Belgika
Lehen hizkuntza	frantsesa
Heriotza	Niza, 1949ko maiatzaren 6a (86 urte)
Hobiratze lekua	Palais Maeterlinck (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Renée Dahon (en) (1919ko otsailaren 15a -
Bikotekidea(k)	ikusi Georgette Leblanc;
Haurrideak	ikusi Louis Maeterlinck (en) ; Marie Maeterlinck;
Hezkuntza
Heziketa	Ganteko Unibertsitatea ; Jesusen Konpainia ; Sint-Barbaracollege (en)
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, filosofoa, saiakeragilea, antzerkigilea, libretista eta itzultzailea
Enplegatzailea(k)	La Jeune Belgique (en)
Lan nabarmenak	ikusi Intruder (en) ; The Blind (en) ; Interior (en) ; The Blue Bird (en) ; Serres Chaudes (en) ; Pelléas and Mélisande (en) ; Princess Maleine (en) ; Q16655370 ; Q16303604 ; The Death of Tintagiles (en) ; Q16303559 ; The Treasure of the Humble (en) ; Q110160283 ; Monna Vanna (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Literaturako Nobel Saria (1911) ; Ohorezko Legioko komandantea (1925eko ekainaren 7a) ; Grand Officer of the Military Order of Saint James of the Sword ;
Kidetza	Academie Royale de Langue et de littérature Françaises (en) ; Académie des gastronomes (en) ; Académie des sciences, belles-lettres et arts de Rouen (en)
Mugimendua	sinbolismoa
Genero artistikoa	philosophical fable (en)

Maurice Maeterlinck (Gante, Belgika, 1862ko abuztuaren 29a - Niza, Frantzia, 1949ko maiatzaren 6a) frantsesezko olerkigile eta antzerkigile sinbolista izan zen. Frantsesez idazten zuen, eta frantses literaturako mugimenduetan oinarritu zen, batik bat, bere lanak idazteko.

Lehen lan nagusia Serres chaudes (1899, Negutegi beroak) izan zuen, sinbolismoaren moldeei egokitutako olerki-bilduma. Hala ere, entzuterik handiena Pelléas et Mélisande (1892) antzezlan poetikoak izan zuen, drama sinbolistaren maisulantzat, XIX. mendeko drama poetiko nagusitzat jotzen dena, eta Debussyren opera baten libretoa izan zena. Maeterlinckek beste antzezlan batzuk idatzi zituen: Monna Vanna (1902) drama historikoa, L´Oiseau bleu (1908, Txori urdina) eta Le Bourgmestre de Stilmonde (1918, Stilmondeko burgumaisua).

Pixkana sinbolismotik aldendu eta ingeles dramagintzara hurbildu zen, Shakespeare eta jakobinoenera, batez ere. Maeterlincken antzezlanak hizkuntza askotara itzuli dira, eta eragin bizia izan dute mundu osoan. Maeterlinck, bestalde, prosaz ere idazle aipagarria izan zen. Haren lanetan filosofia-ezkortasuna eta izadiarekiko zaletasuna elkarturik agertzen dira. Arimaren hilezintasuna, gizakiak zenbateraino diren beren bizitzetako zoritxarren errudun eta norbanakoen komunikazioa izan ziren Maeterlincken gai nagusietako batzuk. Gorabehera mistikoak islatu zituen Les Trésor des humbles (1896, Jende xumeen altxorra) eta La Sagesse et la destinée (1898, Zuhurtzia eta halabeharra) liburuetan. Bestalde, filosofia-lan nagusiak hauek ditu: La Vie des abeilles (1901, Erleen bizimodua) eta L´Intelligence des fleurs (1907, Loreen adimena). Ez dira zientzia-lan zorrotzak, fabulak eta parabolak baizik. Inurrien bizimoduaz ere idatzi zuen (Lizardik euskarara egokitu zuen lan hori; Jakintza 1933). 1911. urtean, Literaturako Nobel saria irabazi zuen.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Datuak: Q49747
Multimedia: Maurice Maeterlinck / Q49747

i e a Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925	Sully Prudhomme (1901) • Theodor Mommsen (1902) • Bjørnstjerne Bjørnson (1903) • Frédéric Mistral / José Echegaray (1904) • Henryk Sienkiewicz (1905) • Giosuè Carducci (1906) • Rudyard Kipling (1907) • Rudolf Eucken (1908) • Selma Lagerlöf (1909) • Paul Heyse (1910) • Maurice Maeterlinck (1911) • Gerhart Hauptmann (1912) • Rabindranath Tagore (1913) • Romain Rolland (1915) • Verner von Heidenstam (1916) • Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) • Carl Spitteler (1919) • Knut Hamsun (1920) • Anatole France (1921) • Jacinto Benavente (1922)• W. B. Yeats (1923) • Władysław Reymont (1924) • George Bernard Shaw (1925)
1926–1950	Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931) • John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938) • Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948) • William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975	Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955) • Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960) • Ivo Andritx (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965) • Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969) • Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973) • Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000	Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981) • Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987) • Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)• Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)• Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun	V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019) • Louise Glück (2020) • Abdulrazak Gurnah (2021) • Annie Ernaux (2022) • Jon Fosse (2023) • Han Kang (2024)
1: Ez zuten eman