Frédéric Mistral

Wikipedia, Entziklopedia askea
Jump to navigation Jump to search
Frédéric Mistral
Portrait frederic mistral.jpg
Capoulié du Félibrige (en) Itzuli

1876 - 1888 - Joseph Roumanille (en) Itzuli →
Bizitza
Jaiotza Maillane, 1830eko irailaren 8a
Herrialdea  Frantzia
Talde etnikoa Frantziarra
Lehen hizkuntza Proventzera
frantsesa
Heriotza Maillane, 1914ko martxoaren 25a (83 urte)
Familia
Ezkontidea(k) Marie Mistral (en) Itzuli
Hezkuntza
Heziketa Aix-Marseillako Unibertsitatea
Hizkuntzak Proventzera
frantsesa
okzitaniera
Jarduerak
Jarduerak idazlea, hizkuntzalaria, poeta eta hiztegigilea
Lan nabarmenak Mirèio (en) Itzuli
Lou Tresor dóu Felibrige (en) Itzuli
Jasotako sariak
Nominazioak
Kidetza Félibrige (en) Itzuli
Ligue de la Patrie Française‏ (en) Itzuli
Q28659929 Itzuli
Mugimendua Félibrige (en) Itzuli
Genero artistikoa olerkigintza

Frédéric Mistral (Maillane, Bouches-du-Rhône, 1830eko irailaren 8a — ibidem, 1914ko martxoaren 25a) poeta frantziarra izan zen, okzitanierazko kulturaren pizkundean ikur nagusietakoa izan zena. 1904an Literaturako Nobel Saria eskuratu zuen José Echegaray idazlearekin batera. Haren omenez, Lucila Godoy Alcayaga poeta txiletarrak bere abizena hartu zuen ezizentzat, Gabriela Mistral alegia.

Haurtzaroa nekazari giroan eman ondoren Avignonera joan zen bizitzera, eta bertan Roumanilleren ikasle izan zen. Zuzenbidea ikasi zuen Aix-en-Provencen; zuzenean parte hartu zuen okzitanierazko literaturaren berpizkundearen aldeko higikundean, eta Félibrige eskola sortu zuen 1854an. Mistralek berak itzuli zituen bere lan gehienak frantsesera. Haren literaturgintzaren oinarriak folklorea, ohiturak eta bere jaioterriko paisaia dira. Okzitanieraz idatzitako poesiaren berritzailerik garrantzizkoenetakoa izan zen. Mistralenak dira: Mireille (1859, Mireio, Orixek euskaratua), Calendau (1867), Nerto (1884), Lou Pouèmo dou Rose (1897, Larrosaren poema), Lis Oulivados (1912).  v  1905ean, Literaturako Nobel saria irabazi zuen, José Echegaray-rekin batera.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskaratutako zenbait lan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Mireio. Euskaratzailea, Orixe. Argitaletxea, Verdes-Atxirika. Bilbon, 1930

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Frédéric Mistral Aldatu lotura Wikidatan
Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925Nobel prize medal.svg
1926–1950
Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931)
John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938)
Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948)
William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975
Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955)
Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960)
Ivo Andrić (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965)
Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969)
Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973)
Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000
Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981)
Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987)
Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)
Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)
Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun
V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019)
1: Ez zuten eman
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Frédéric_Mistral&oldid=7866744"(e)tik eskuratuta