José Echegaray

Wikipedia, Entziklopedia askea
José Echegaray
José Echegaray y Eizaguirre.jpg
Vocal of the Junta para Ampliación de Estudios e Investigaciones científicas (en) Itzuli

1907 -
Escudo de España (mazonado).svg
Ogasun Ministroa

1905eko uztailaren 20a - 1905eko martxoaren 12a
← Ángel Urzáiz y Cuesta (en) Itzuli
Q57771833 Itzuli

1901 - 1916
← Cipriano Segundo Montesino - Amós Salvador →
Escudo del Senado de España.svg
Espainiako senataria

1900 -
Escudo de España (mazonado).svg
Ogasun Ministroa

1874ko maiatzaren 1a - 1874ko maiatzaren 13a
Escudo de España (mazonado).svg
Ogasun Ministroa

1872ko abenduaren 21a - 1873ko otsailaren 24a
Escudo de España (mazonado).svg
Sustapen ministroa

1870eko urtarrilaren 12a - 1871ko urtarrilaren 5a
Escudo de España (mazonado).svg
Espainiako Diputatuen Kongresuko diputatua

1869ko otsailaren 16a - 1869ko otsailaren 27a
Barrutia: Murtzia
Hautetsia: 1869 Spanish general election (en) Itzuli
Bizitza
JaiotzaMadril, 1832ko apirilaren 19a
Herrialdea Espainia
BizilekuaMadril
Lehen hizkuntzagaztelania
HeriotzaMadril, 1916ko irailaren 14a (84 urte)
Hobiratze lekuaSan Isidroko hilerria
Familia
Ezkontidea(k)ezkongabea
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaEscuela Técnica Superior de Ingenieros de Caminos, Canales y Puertos (Universidad Politécnica de Madrid) (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakantzerkigilea, ingeniari zibila, politikaria, idazlea, ingeniaria, matematikaria, katedraduna eta ekonomialaria
Lantokia(k)Madril
Enplegatzailea(k)Unibertsitate Zentrala
Jasotako sariak
KidetzaReal Academia Española
Zientzia Zehatzen, Fisikoen eta Naturalen Errege Akademia
Espainiako Errege Elkarte Matematikoa
Madrilgo Ateneoa
Real Sociedad Española de Física y Química (en) Itzuli
Sociedad Abolicionista Española
spanish association for the progress of sciences (en) Itzuli
Genero artistikoadramaturgia
antzerkia
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoaAlderdi Liberal Fusionista
IMDB: nm0248378 IBDB: 6933
Find a Grave: 22299519 Edit the value on Wikidata
Firma de José Echegaray, Blanco y Negro, 07-01-1893.svg

José Echegaray y Eizaguirre (Madril, Espainia, 1832ko apirilaren 19a - Madril, Espainia, 1916ko irailaren 14a) ingeniari, matematikari, antzerkigile eta idazle espainiarra izan zen.

Arbaso euskaldunak zituen: Aita aragoiarra zuen bitartean, ama Manuela Melitona Eizagirre Txabea jaiotzez gipuzkoarra eta zehazki azkoitiarra zen.[1]

Murtzian igaro zituen haurtzaroko urteak, eta ondoren Madrilera itzuli zen ikastera.

1904an Literaturako Nobel Saria jaso zuen Frédéric Mistral idazlearekin batera.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Literatura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Literaturan eginiko bere lanik aipagarrienak.

  • La esposa del vengador (1874).
  • En el puño de la espada (1875).
  • Locura o santidad (1876).
  • El gran Galeoto (1881).
  • Mariana (1892).
  • El hijo de Don Juan (1892).
  • Mancha que limpia (1895).
  • El loco de Dios (1900).

Zientzia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zientzialaria eta irakaslea zenez, hainbat tesi eta entsegu kaleratu zituen. Horien artean aipagarrienak, hauek dira:

  • Cálculo de variaciones (1858)
  • Problemas de geometría plana (1865)
  • Problemas de geometría analítica (1865)
  • Teorías modernas de la física (1867)
  • Introducción a la geometría superior (1867)
  • Memoria sobre la teoría de los determinantes (1868)
  • Tratado elemental de termodinámica (1868)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ ARANBARRI ETXANIZ, Simon: Azkoiti. Musikalariak, idazleak, pentsalariak (Musikari, literaturari, politikari, filosofiari eta teologiari buruz azterketa saioa). Oiartzun: 1990. 397. orrian.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: José Echegaray Aldatu lotura Wikidatan

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925
Sully Prudhomme (1901) • Theodor Mommsen (1902) • Bjørnstjerne Bjørnson (1903) • Frédéric Mistral / José Echegaray (1904) • Henryk Sienkiewicz (1905) • Giosuè Carducci (1906) • Rudyard Kipling (1907) • Rudolf Eucken (1908) • Selma Lagerlöf (1909) • Paul Heyse (1910) • Maurice Maeterlinck (1911) • Gerhart Hauptmann (1912) • Rabindranath Tagore (1913) • Romain Rolland (1915) • Verner von Heidenstam (1916) • Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) • Carl Spitteler (1919) • Knut Hamsun (1920) • Anatole France (1921) • Jacinto Benavente (1922)• W. B. Yeats (1923) • Władysław Reymont (1924) • George Bernard Shaw (1925)
Nobel prize medal.svg
1926–1950
Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931) • John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938) • Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948) • William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975
Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955) • Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960) • Ivo Andritx (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965) • Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969) • Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973) • Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000
Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981) • Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987) • Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)• Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)• Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun
V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019) • Louise Glück (2020) • Abdulrazak Gurnah (2021) • Annie Ernaux (2022)
1: Ez zuten eman
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=José_Echegaray&oldid=9017191"(e)tik eskuratuta