Belar (kontsumorako)
Belarrak, zentzu zabalean, giza-kontsumorako erabiltzen diren landare mota zenbait dira (ez berez zelai bateko belarra), elikagai, sendagai, edo lurrin gisa prozesatu eta kontsumitzen direnak. Zurezko enborrik garatzen ez duten zurtoinak izateak batzen ditu morfologikoki, baina era askotakoak izan daitezke. Makronutrienteengatik kontsumitzen ditugun beste landare batzuk eta barazkiak ez dira kategoria honetan sartzen ohikoan.[1][2][3]
Hauen artean batzuei, kalitatez hobeak kontsideratzen direnei, belar on esaten zaie.
Belar-zerrendak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Marko Gavio Apiziok, De re coquinaria Erromako klasikoko lanean, gaur egungo sukaldaritza mediterraneoan ohikotzat jo daitezkeen zenbait belar proposatzen ditu: baratxuria, anisa, ezamihilua, apioa, kaparrondoa, kardamomoa, kipula, tipulatxa, tipulina, azafraia, kuminoa, mihilua, ereinotza, jengibrea, menda, albaka, oreganoa, perrexila, ziapea, ezkaia...
- Capitulare de villis vel curtis imperialibus izeneko frankoen VIII. mendeko dokumentuan beste zerrenda klasiko bat agertzen da, eta han aipatuak dira: Iris germanica (lirioa), zitoria, Rosa canina (basa-arrosa), ailorbea, erruda, Saussurea costus, Tanacetum balsamita, txarpoila, Polygonum bistorta, binagrera, txikoria, usagaria, lapa-belarra, txortaloa, mendi-apioa, mendabeltza, mota-belarra, katu-belarra, lo-belarra, malba zuria eta arrunta, txiribia, baratze-kardua, apoperrexila, tartikua, Sempervivum tectorum, Salvia sclarea...
- Beste bilduma batzuetan kontuan aipatzen direnak: esne-belarra, martorria, salbia, iturri-belarra, erromeroa, azitraia, getozka, sesamoa, kardabera..