1832

1832. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1810(e)koa • 1820(e)koa • 1830(e)koa • 1840(e)koa • 1850(e)koa
Urteak	1829 • 1830 • 1831 • 1832 • 1833 • 1834 • 1835
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1832 ; MDCCCXXXII
Ab urbe condita	2585
Armeniar egutegia	1281 ; ԹՎ ՌՄՁԱ
Bahá'í egutegia	-12 – -11
Bengaliar egutegia	1239
Berber egutegia	2782
Egutegi budista	2376
Myanmarko egutegia	1194
Bizantziar egutegia	7340 – 7341
Koptoen egutegia	1548 – 1549
Etiopiar egutegia	1824 – 1825
Hebrear egutegia	5592 – 5593
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1888 – 1889
Shaka Samvat	1754 – 1755
Kali Yuga	4933 – 4934
Iraniar egutegia	1210 – 1211
Islamiar egutegia	1247 – 1248
Japoniar egutegia	Tenpō 3; (天保3年)
Korear egutegia	4165
Thailandiar eguzki egutegia	2375
Holozeniar egutegia	11832

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekainaren 5a – Jean Maximilien Lamarqueren hileta-elizkizunaren ondoren, Parisen Ekaineko Matxinada hasi zen.

Arte eta kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Maiatzaren 12a – Maitasunaren elixirra (italieraz: L'elisir d'amore), Gaetano Donizettiren musika eta Felice Romaniren libretoa duen opera bufo estreinatu zen Milango Teatro della Canobbianan.

Zientzia eta teknologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kirolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jaiotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtarrilaren 6a – Gustave Doré, frantziar marrazkigilea (h. 1883).
Urtarrilaren 19a – Sebastian Urra Jordan, nafar apaiz eta politikari karlista (h. 1897).
Urtarrilaren 23a – Édouard Manet, frantziar margolaria (h. 1883).
Urtarrilaren 25a – Ivan Xixkin, errusiar margolaria (h. 1898).
Urtarrilaren 27a – Lewis Carroll, ingeles idazle, matematikari eta argazkilaria (h. 1898).
Urtarrilaren 30a – Luisa Fernanda Borboikoa, Espainiako infanta eta Montpensierko dukesa ezkontidea (h. 1897).
Otsailaren 12a – Mariano Mendigatxa, Bidankozeko nekazaria, Bonaparteren eta Azkueren berriemailea (h. 1916).
Martxoaren 4a – Samuel Colman, estatubatuar margolaria, Hudson Ibaiaren Eskolako kidea (h. 1920).
Martxoaren 18a – Jean León Bastres, Belokeko monasterio beneditarren sortzailea (h. 1904).
Apirilaren 5a – Jules Ferry, frantziar politikaria (h. 1893).
Apirilaren 17a – Enriqueta González Rubín, asturiar idazle eta kazetaria (h. 1877).
Apirilaren 17a – Aniceto Lagarde, nafar margolari eta ingeniaria (h. 1909).
Apirilaren 19a – José Echegaray, espainiar ingeniari, matematikari, antzerkigile eta idazlea (h. 1916).
Apirilaren 19a – Lucretia Rudolph Garfield, AEBtako lehen dama (h. 1918).
Maiatzaren 20a – Garretson W. Gibson, Liberiako presidentea (h. 1910).
Ekainaren 10a – Nikolaus Otto, alemaniar ingeniaria, barne-errekuntzako motorraren sortzaileetako bat (h. 1891).
Ekainaren 11 – Jules Vallès, frantziar idazlea eta kazetaria (h. 1885).
Ekainaren 17a – William Crookes, ingeles kimikari eta fisikaria (h. 1919).
Uztailaren 6a – Maximiliano I.a Mexikokoa, Austriako artxidukea eta Mexikoko enperadorea (h. 1867).
Uztailaren 17a – Fermin Lasala Collado, gipuzkoar politikaria eta historialaria (h. 1918).
Uztailaren 27a – Đura Jakšić, serbiar idazlea (h. 1878).
Abuztuaren 4a – Gaspar Núñez de Arce, espainiar poeta eta politikaria (h. 1903).
Abuztuaren 8a – Jurgi Saxoniakoa, Saxoniako erregea (h. 1904).
Abuztuaren 16a – Wilhelm Wundt, alemaniar fisiologo, filosofo eta Psikologiaren aitzindaria (h. 1920).
Irailaren 1a – Arthur Xavier Ducellier, frantziar apaiz katolikoa, Baionako apezpikua izandakoa (h. 1893).
Irailaren 7a – Emilio Castelar, espainiar politikari eta idazlea (h. 1899).
Irailaren 17a – Sergei Botkin, errusiar mediku, terapeuta eta ekintzailea (h. 1889).
Irailaren 18a – Marie Léonide Charvin, frantziar antzerki-aktorea, XIX. mendearen amaierako famatuenetako bat (h. 1891).
Irailaren 21a – Louis Paul Cailletet, frantziar fisikaria eta asmatzailea (h. 1913).
Irailaren 30a – Frantzisko Laphitz, apaiz katolikoa eta euskal idazlea (h. 1905).
Irailaren 30a – Frederick Sleigh Roberts, ingeles mariskala (h. 1914).
Urriaren 1a – Caroline Lavinia Scott Harrison, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (h. 1892).
Urriaren 2a – Edward Burnett Tylor, ingeles antropologoa (h. 1917).
Urriaren 3a - Lina Sandell, suediar poeta eta gospel himnoen egilea (h. 1903).
Urriaren 31a – Juan Bautista Belaunzaran, Patxi Bakallo, gipuzkoar bertsolaria (h. 1896).
Azaroaren 8a – Hyacinthe de Charencey, frantziar hizkuntzalaria (h. 1916).
Azaroaren 9a – Émile Gaboriau, frantziar eleberrigile eta kazetaria, detektibe-eleberrien aitzindaria (h. 1873).
Azaroaren 11 – Philippe Jolyet, frantziar margolaria (h. 1908).
Azaroaren 14 – Mathilda Beasley, estatubatuar moja eta irakaslea (h. 1903).
Azaroaren 18a – Adolf Erik Nordenskiöld, suediar jatorriko finlandiar esploratzailea eta naturalista (h. 1901).
Azaroaren 26a – Mary Edwards Walker, estatubatuar feminista, abolitzailea, ustezko espioia, gerrako gatibua eta zirujaua (h. 1919).
Azaroaren 28a – Leslie Stephen, ingeles idazle, kritikari, historialari, biografo eta mendizalea (h. 1904).
Azaroaren 29a – Louisa May Alcott, estatubatuar eleberrigile, ipuin idazle eta poeta (h. 1888).
Azaroaren 29a – Joaquín Jamar, nafar ekonomialari, enpresaburu eta politikaria (h. 1887).
Abenduaren 8a – Bjørnstjerne Bjørnson, norvegiar politikari eta idazlea, 1903 ko Literaturako Nobel saria (h. 1910).
Abenduaren 14a – Ana Betancourt, kubatar abertzalea eta emakumeen eskubideen bultzatzailea (h. 1901).
Abenduaren 15a – Gustave Eiffel, frantziar arkitekto eta ingeniaria (h.1923).
Fermin Lasala, gipuzkoar politikaria eta historialaria (h. 1918).
Paul Ratier Josse, frantziar-kantabriar margolaria (h. 1896).

Heriotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtarrilaren 8a – José Fernando Etxabe, gipuzkoar politikaria.
Otsailaren 3a – George Crabbe, ingeles olerkari, zirujau eta apaiza (j. 1754).
Martxoaren 4a – Jean-François Champollion, frantziar Egiptologoa (j. 1790).
Martxoaren 22a – Johann Wolfgang von Goethe, alemaniar idazlea (j. 1749).
Apirilaren 3a – Jean-Baptiste Gaye de Martignac, Frantziako lehen ministroa (j. 1778).
Apirilaren 6a – Giustina Renier Michiel, italiar idazlea (j. 1755).
Maiatzaren 13a – Georges Cuvier, frantziar naturalista eta zoologoa (j. 1769).
Maiatzaren 15a – Carl Friedrich Zelter, alemaniar musikagilea (j. 1758).
Maiatzaren 16a – Casimir Perier, Frantziako lehen ministroa (j. 1777).
Maiatzaren 31 – Évariste Galois, frantziar matematikaria (j. 1811).
Ekainaren 6a – Jeremy Bentham, ingeles filosofo eta epailea, utilitarismoaren fundatzailea (j. 1748).
Uztailaren 5a – Arnaud-Michel Abbadia-Ürrüstoi, zuberotar notarioa eta militarra (j. 1772).
Uztailaren 22a – Napoleon II.a Frantziakoa, Napoleon Bonaparteren semea eta oinordekoa (j. 1811).
Uztailaren 24a – Thomas Etxeberri, Baigorriko alkate, bake epaile eta abokatua (j. 1774).
Abuztuaren 11 – Claude Antoine Prieur-Duvernois, frantziar politikari iraultzailea (j. 1763).
Abuztuaren 13a – Juan Diaz de Espada, arabar elizgizona eta ongilea (j. 1756).
Abuztuaren 24 – Nicolas Léonard Sadi Carnot, frantziar zientzialari eta ingeniaria (j. 1796).
Irailaren 21a – Walter Scott, ingelesez aritu zen Eskoziako eleberrigile historiko eta olerkaria (j. 1771).
Irailaren 27a – Karl Christian Friedrich Krause, alemaniar filosofoa (j. 1781).
Azaroaren 8a – Marie-Jeanne de Lalande, frantziar matematikaria eta astronomoa (j. 1768).
Azaroaren 14a – Wilhelm Bendz, daniar margolaria (j. 1804).
Azaroaren 14a – Rasmus Kristian Rask, daniar hizkuntzalaria, gramatika konparatuaren aitzindaria (j. 1787).
Azaroaren 15a – Jean-Baptiste Say, frantziar ekonomialaria (j. 1767).
Abenduaren 18a – Philip Freneau, estatubatuar olerkaria eta kazetaria (j. 1752).
Pablo Mendibil, arabar idazle, irakasle eta kazetari liberala (j. 1788).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q7584
Multimedia: 1832 / Q7584