Arraia-Maeztu: berrikuspenen arteko aldeak
t Autoritate kontrola jartzea |
t izen ofizialaren zuzenketa |
||
| 41. lerroa: | 41. lerroa: | ||
* [[Aletxa]] |
* [[Aletxa]] |
||
* [[Apinaiz]] |
* [[Apinaiz|Apilaiz]] |
||
* [[Areatza (Arraia-Maeztu)|Areatza]] |
* [[Areatza (Arraia-Maeztu)|Areatza]] |
||
* [[Atauri]] |
* [[Atauri]] |
||
11:59, 11 martxoa 2020ko berrikusketa
| Arraia-Maeztu | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Araba, Euskal Herria | |||||||||||
 Maeztuko kale nagusiaren ikuspegia. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Araba | ||||||||||
| Eskualdea | Mendialdeko kuadrilla | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Arraia-Maeztu | ||||||||||
| Alkatea | Angel Marcos Perez de Arrilucea Perez de Alday (EAJ) | ||||||||||
| Posta kodea | 01120 | ||||||||||
| INE kodea | 01037 | ||||||||||
| Herritarra | arraiar, maeztuar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 42°44′27″N 2°26′53″W / 42.7407°N 2.448°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 123,11 km2 | ||||||||||
| Garaiera | 658 - 1.156 metro | ||||||||||
| Distantzia | 26 km Gasteiza | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 812 (2023) 8 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 6,58 biztanle/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  -% 0,95 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 25,69 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 27,97 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 85,26 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 5,96 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 10,02 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 17,71 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera[3] | % 8.08 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Sorrera data | 1958 | ||||||||||
| Webgunea | http://www.arraia-maeztu.org/index.php | ||||||||||
_4.jpg)
Arraia-Maeztu Arabako ekialdeko udalerri bat da, Mendialdeko kuadrillakoa. Gasteiztik 26 bat kilometrora dago. 2006ko erroldan, 728 biztanle zituen. Maeztu da herriburua, eta udalerriaren erdigunean dago, mendiz inguraturik.
Geografia
Inguru naturala
Azazetako Ega eta Musituko Ega ibaien inguruko haranek osatzen dute udalerri handi hau, Arraiako eta Laminoriako haranek, alegia. Ikustekoa da Igoroin errekak sortzen duen ur-jauzia Erroitegitik gertu, 10 bat metroko garaiera duena.
Arraia-Maeztu Izkiko Natura Parkean sartuta dago (udalerriko Korres herria, zehazki). Halaber, Kodesko mendilerroa udalerritik gertu dago.
Udalerri mugakideak
- Iparraldean: Agurain, Dulantzi, Donemiliaga eta Iruraitz-Gauna.
- Hegoaldean: Bernedo.
- Ekialdean: Kanpezu, Harana eta Entzia-Iturrietako Partzuergoa.
- Mendebaldean: Bernedo.
Banaketa administratiboa
Arraia-Maeztu 16 herriz osatua dago,
- Aletxa
- Apilaiz
- Areatza
- Atauri
- Azazeta
- Birgarabarren
- Birgaragoien
- Elortza
- Erroeta
- Erroitegi
- Ibisate
- Korres
- Maeztu (udalerriko herriburua eta Arraia udalerri ohiko herriburua)
- Musitu
- Sabando
- Zekuiano (Laminoria udalerri ohiko herriburua)
Historia
Birgaragoienen Kanpanoste, Kanpanoste Goikoa eta Atxosteko aztarnategiak daude, historiaurrekoak. Kristo aurreko 10.500 - 1.500 urte bitarteko giza aztarnak aurkitu dira han.
Maeztuko herribilduak jaurerri titulua 1369an eskuratu zuen.
Arraia-Maeztu udalerria, ia gaur egun ezagutzen den bezala, 1958. urtean sortu zen, Apinaiz, Arraia eta Laminoria udalerriek bat egin zutenean. Korres, ordea, 1965ean pasa zen Arraia-Maeztuko udalerri berriaren zati izatera.
1958 eta 1987 artean udalerriak Maeztu izena izan zuen.
Ekonomia
Udalerriko lehengaiei dagokienez, asfalto naturala dago bertan, eta XX. mendean hainbat meatze egon ziren hura erauzteko. Nabarmenenak Ataurikoak eta Elortzakoak izan ziren.
Halaber, obrarako agregatuak erauzteko harrobi handi bat dago Laminorian, Echasa enpresak 1977an ireki zuena, eta gaur egun 236 ha-ko azalera duena.
Demografia
| Arraia-Maeztuko biztanleria |
|---|
 |
| Datu-iturria: www.ine.es |
Politika
Udal hauteskundeak
2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Arraia-Maeztuko alkatea Euzko Alderdi Jeltzaleko Angel Marcos Perez de Arrilucea da.
Arraia-Maeztuko udalbatza | |||||
Alderdia |
2011ko maiatzaren 22 | ||||
| Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
| Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 4 / 7 |
||||
| Bildu | 2 / 7 |
||||
| Alderdi Popularra (PP) | 1 / 7 |
||||
| Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE)) | 0 / 7 |
||||
| Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean | |||||
Alkateak
Hauek izan dira Arraia-Maeztuko azken alkateak:
| Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia |
| 1979 | 1983 | ||
| 1983 | 1987 | ||
| 1987 | 1991 | ||
| 1991 | 1995 | ||
| 1995 | 1999 | ||
| 1999 | 2003 | ||
| 2003 | 2007 | ||
| 2007 | 2011 | EAJ | |
| Ángel Marcos Pérez de Arrilucea Pérez de Alday | 2011 | 2015 | EAJ |
| Anartz Gorrotxategi Elorriaga | 2015 | 2019 | EAJ |
| Anartz Gorrotxategi Elorriaga[4] | 2019 | Jardunean | EAJ |
Kultura
Kirolak
Azazetako Ega ibaiaren ertzeko zelaigune zabal batean Zumaldeko igerilekuak eta aisialdiarekin erlazionatutako beste instalazio batzuk daude.
Jaiak
- Maiatzaren lehen asteburuan Gurutze zapidunaren jaia ospatzen da.
Arraiar-maeztuar ospetsuak
- Pedro Ruiz de Gaona (XV. mendea), Joan II.a Gaztelakoaren guarda izandakoa.
- Joan Batista Gamiz (1696 - 1773) euskal idazlea Sabandon jaio zen.
- Abdón González de Alaitza (1876 - 1926) euskarazko lehen komikiaren egilea Musitun jaio eta hil zen.
- Isaac Puente (1896 - 1936) mediku anarkistak urte luzeak eman zituen Maeztun.
- Gerardo Lopez de Gereñu (1904 - 1992) ikertzaile eta euskaltzainak harreman estua izan zuen Apinaizekin.
Erreferentziak
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Arraia-Maeztu» El Correo (Noiz kontsultatua: 23/06/2019).
Ikus, gainera
Kanpo Loturak
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Herriko Wikiatlasa |
- Arraia-Maeztuko webgune ofiziala
- Arabako Mendialdea Kuadrillaren webgune ofiziala
- (Gaztelaniaz) Arraia-Maeztu Auñamendi entziklopedian
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1369040
Multimedia: Arraia-Maeztu / Q1369040
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Arraia-Maeztu
| Arraia-Maeztuko herriak | ||
|---|---|---|
|
Aletxa • Apilaiz • Areatza • Atauri • Azazeta • Birgarabarren • Birgaragoien • Elortza • Erroeta • Erroitegi • Ibisate • Korres • Maeztu • Musitu • Sabando • Zekuiano | ||
Agurain • Aiara • Amurrio • Añana • Aramaio • Argantzon* • Armiñon • Arraia-Maeztu • Arratzua-Ubarrundia • Artziniega • Asparrena • Barrundia • Bastida • Berantevilla • Bernedo • Burgu • Donemiliaga • Dulantzi • Ekora • Eltziego • Elvillar • Erriberabeitia • Erriberagoitia • Gasteiz • Gaubea • Guardia • Harana • Iruña Oka • Iruraiz-Gauna • Kanpezu • Kripan • Kuartango • Lagran • Lantaron • Lantziego • Lapuebla de Labarca • Laudio • Legutio • Leza • Mañueta • Moreda • Navaridas • Oion • Okondo • Samaniego • Trebiñu* • Urizaharra • Urkabustaiz • Villabuena • Zalduondo • Zanbrana • Zigoitia • Zuia | |
*Administratiboki, Argantzun eta Trebiñu Gaztela eta Leongo autonomia erkidegoan daude |