Xabier Artola Zubillaga
| Xabier Artola Zubillaga | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Donostia, 1957ko maiatzaren 3a (61 urte) |
| Herrialdea |
 Gipuzkoa, Euskal Herria |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Euskal Herriko Unibertsitatea |
| Hizkuntzak |
euskara gaztelania ingelesa frantsesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | informatikaria, idazlea, argazkilaria eta unibertsitateko irakaslea |
| Enplegatzailea(k) |
Euskal Herriko Unibertsitatea Donostiako Informatika Fakultatea IRALE |
| Lan nabarmenak | Xuxen |
| Jasotako sariak |
ikusi
|
| Kidetza |
Udako Euskal Unibertsitatea Ixa taldea Euskaltzaindia |
| Literaturaren Zubitegiko fitxa | 863 |
| artzubi.eus eta ixa.si.ehu.es/node/33 | |
Xabier Artola Zubillaga (Donostia, 1957ko maiatzaren 3a - ) Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea da Informatika Fakultatean 1985etik, Lengoaia eta Sistema Informatikoak sailean. Euskaltzain urgazlea da 2006tik. Hainbat sari irabazi ditu ipuin-lehiaketetan; 2010eko Donostia Hiria, besteak beste, Deception Island narrazioarekin (Alberdania, 2010). 2011n, berriz, Argi-itzalen neurria (Elkar, 2011) ipuin bilduma argitaratu zuen. Literaturazalea ez ezik argazkizalea ere bada (artzubi), eta Ikiliko txondorra argazki-liburua argitaratu zuen 2010ean (Urmara Elkartea, 2010).
Hizkuntzaren prozesamenduaren arloan aritzen den Ixa ikertaldeko kidea da. Besteak beste, Unibertsitateko, Euskal Autonomia Erkidegoko, Hezkuntza eta Zientzia/Zientzia eta Teknologia Ministerioko hainbat ikerketa-proiektu zuzendu ditu eta horietan parte hartu du, eta ikerketaren arloko enpresekin eta zentroekin kontratuak ere izan ditu. Hainbat aplikazioren sorkuntzan parte hartu izan du, besteak beste, Xuxen zuzentzaile ortografikoa, EDBL Euskararen Datu-base lexikala, eta Eustagger lematizatzailea. Euskaltzaindiaren Lexikoaren Behatokiaren corpusa proiektuko partaidea da.[1][2]
Ingeniaritza Informatikoan doktorea da,[3] hiru doktorego-tesi zuzendu ditu eta 4 ikaslibururen egilekidea da. 100 baino gehiago dira informatikaren, adimen artifizialaren eta hizkuntzalaritza konputazionalaren arloetan egin dituen argitalpenak.[4][5] Udako Euskal Unibertsitateko Informatika Sailean ere aritu izan da irakasle gisa hainbat urtez, eta sailburua ere izan zen. Euskal komunitate zientifikoaren Inguma datu-basean, berak idatzitako 45 lan baino gehiago agertzen dira.[6]
Eduki-taula
Euskaltzain urgazlea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskaltzaindiak euskaltzain urgazle izendatu zuen 2006ko maiatzaren 26an.[7] Informazio eta Komunikazioaren teknologien batzordean aritu izan da 2007z geroztik eta Lexikoaren Behatokia egitasmoan 2008tik.[8][9]
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ipuinak edo ipuin bildumak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Argi-itzalen neurria 2011, Elkar
- Deception Island 2010, Alberdania, Donostia Hiria ipuin lehiaketa[10][11][12]
- Asif 2006, Julene Azpeitia Saria (bigarren saria)
- Bai, ni nauk 2004, Gabriel Aresti Saria (accesita)
- Tximeletaren irria 2004, Tene Mujika Narrazio laburren lehiaketa (lehen saria)
- Latitudea 1998, Julene Azpeitia Saria (lehen saria)
Itzulpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Samina (Marguerite Duras) 2014, Erein
- Arriskuen ebaluazio etikoa: jendearen ikusmoldea aintzat hartu beharra (Joseph R. Herkert)1997, Uztaro
- ADA lengoaia eta metodologia (David A. Watt, Brian A. Wichmann, William Findlay) 1996, UPV/EHU
- Informazioaren iraultza (Joel L. Swerdlow) 1996, Uztaro
Argazki-liburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bidaia-bloga[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Blogoetak:[15] 2016ko bi solstizioen artean Amerikako iparraldetik hego muturreraino egindako bidaiaren gogoetak, kontakizunak, aipuak, argazkiren bat edo beste, denetarik pixka bat…
Informatika[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Informatika hiztegia'. Iñaki Alegria Loinaz, Xabier Arregi Iparragirre, Olatz Arregi Uriarte, Agustin Arruabarrena Frutos, Xabier Artola Zubillaga, Lore Azkarate Villar, Pili Lizaso Murua, Miel Loinaz Beristain, Montse Maritxalar Anglada, Txelo Ruiz Vazquez, Kepa Sarasola Gabiola, Elena Zubelzu. UZEI. 1993., Beste hainbat egilerekin. 1993, UZEI
- Hiztsua: hiztegi-sistema urgazle adimendunaren eraikuntza eta sorkuntza/ SIAD: Conception et construction d´un système intelligent d´aide dictionnriale 1993, Euskal Herriko Unibertsitatea[3][16]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Lexikoaren Behatokia: Erabiltzen da hitz hau gaur egungo hedabideetan? Hizkuntza-teknologiak. Ixa Taldearen bloga http://www.unibertsitatea.net/blogak/ixa/2017/12/15/lexikoaren-behatokia-hitz-hau-erabiltzen-da-xxi-mendeko-hedabideetan/. Noiz kontsultatua: 2018-01-10.
- ↑ Xabier, Artola; Ezeiza, Nerea; Gurrutxaga, Antton; Sagarna, Andoni; Urkia, Miriam Lexikoaren Behatokia: leiho bat XXI. mendeko hedabideetako euskarari. Senez 48 . orrialdea http://www.eizie.eus/Argitalpenak/Senez/20171102/behatokia. Noiz kontsultatua: 2018-01-10.
- ↑ a b Xabier Artola Euskarazko doktorego-tesiak datu-basean
- ↑ Xabier Artolaren zientzi argitalpenak Ixa taldearen webgunean
- ↑ Xabier Artolaren argitalpenak DBLP datu-basean.
- ↑ Xabier Artola irakaslearen produkzioa Inguma datu-basearen arabera (>45 produktu)
- ↑ Xabier Artola Zubillaga. Euskaltzain urgazlea Euskaltzaindia https://www.euskaltzaindia.eus/euskaltzaindia/euskaltzainak/urgazleak/283-a/4705-xabier-artola-zubillaga. Noiz kontsultatua: 2018-10-09.
- ↑ Lexikoaren Behatokia Euskaltzaindia https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_content&view=article&id=806&Itemid=434&lang=eu. Noiz kontsultatua: 2018-10-09.
- ↑ «Lexikoaren Behatokia: leiho bat XXI. mendeko hedabideetako euskarari - IXA Taldea (Atal berezia: Besterena nuen neuregana) - EIZIE» www.eizie.eus http://www.eizie.eus/Argitalpenak/Senez/20171102/behatokia. Noiz kontsultatua: 2018-10-09.
- ↑ Azurmendi, Nerea «Publiko zabalarengana heltzeko behar hori ez dut inoiz sentitu». diariovasco.com Diario Vasco http://www.diariovasco.com/v/20100307/cultura/publiko-zabalarengana-heltzeko-behar-20100307.html. Noiz kontsultatua: 2018-01-10.
- ↑ Agirre, Lorea Xabier Artola: “Betidanik gustatu izan zait hizkuntzarekin jolastea” Oilategitik, Alkizako aldizkaria. http://www.oilategitik.net/18/elkarrizketak/xabier-artola-betidanik-gustatu-izan-zait-hizkuntzarekin-jolastea. Noiz kontsultatua: 2018-01-10.
- ↑ Lizarralde, Nerea “Jarraitzeko asmoa dut, baina ez naiz idazle diziplinatua” Irutxuloko Hitza http://irutxulo.hitza.eus/2011/09/13/%C2%ABjarraitzeko-asmoa-dut-baina-ez-naiz-idazle-diziplinatua%C2%BB/. Noiz kontsultatua: 2018-01-10.
- ↑ Ikiliko txondorra liburua ikusgai Artzubi argazki-gunean
- ↑ Ur Mara Elkartea Ikiliko txondorra liburuaren fitxa
- ↑ Blogoetak Terranovatik Usuaiarainoko bidaia-bloga
- ↑ (Gaztelaniaz) «Conception et construction d'un systeme intelligent d'aide dictionnariale (siad) // Hiztsua: hiztegi-sistema urgazle adimendunaren sorkuntza eta eraikuntza», Tesis doctorales: TESEO. Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. Gobierno de España., https://www.educacion.gob.es/teseo/mostrarRef.do?ref=118881. Noiz kontsultatua: 2018-04-13.
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Ixa taldea.
- HAP: Hizkuntzaren azterketa eta analisia master ofiziala.
- UPV/EHUko Informatika Fakultatea.
- Xabier Artola Zubillaga, Euskal Idazleen Elkartearen webgunean.
- Deception Island eta Argi-itzalen neurria liburuen kritikak, Armiarma webgunean.
- artzubi argazkiak webgunea.
- Argazki erakusketa // Exposición de fotografías (X. Artola, 2017-11-10...) DIFusio@ Informatika Fakultateko blogean.
- Xabier Artola Zubillaga artikulua, Auñamendi entziklopedian.
- Lexikoaren Behatokia proiektuari buruzko informazioa eta kontsultagunea .
- 1957ko jaiotzak
- Gizabanako biziak
- Euskal Herriko ingeniariak
- Euskal Herriko informatikariak
- Euskal Herriko Unibertsitateko irakasleak
- Udako Euskal Unibertsitatea
- Donostiarrak
- Informatika
- Hizkuntzalaritza konputazionala
- Euskal idazleak
- Euskarazko ipuingileak
- Alkizarrak
- Euskaltzain urgazleak
- Hizkuntzaren prozesamendua
