Giza sexualitate

Giza sexualitatea esperientzia erotikoak sentitzeko eta sexualki adierazteko gaitasuna da. Horrek sentimendu eta portaera biologikoak, erotikoak, fisikoak, emozionalak, sozialak edo espiritualak inplikatzen ditu. Gizakiek hainbat helbururekin egiten dituzte sexu-jarduerak, ugalketarako, gizarte-loturak mantentzeko, edo norberaren nahiz bestearen gozamenerako eta atseginerako. Sexualitatearen alderdi biologikoak eta fisikoak, neurri handi batean, giza ugalketa-funtzioei dagozkie, giza sexu-erantzunaren zikloa barne.

OMEk, OPSek eta WAek (2000) honela definitzen dute sexualitatea:

... gizaki izatearen funtsezko dimentsioa da: sexuan oinarrituta, generoa, sexu- eta genero-identitateak, sexu-orientazioa, erotismoa, lotura afektiboa eta maitasuna, eta ugalketa barne hartzen ditu. Pentsamendu, fantasia, desira, sinesmen, jarrera, balio, jarduera, praktika, rol eta harreman modura esperimentatzen edo adierazten da. Sexualitatea faktore biologiko, psikologiko, sozio-ekonomiko, kultural, etiko eta erlijiosoen edo espiritualen elkarreraginaren emaitza da.

Pertsona baten sexu-orientazioa beste sexuarekiko edo sexu berarekiko sexu-intereseko patroia da. Sexualitatearen alderdi fisiko eta emozionalek sentimendu sakonen edo maitasun-, konfiantza- eta zaintza-adierazpen fisikoen bidez adierazten diren banakoen arteko loturak barne hartzen dituzte. Sexualitateak  bizitza kulturalean, politikoan, legalean, filosofikoan, moralean, etikoan eta erlijiosoan eragina du, eta hauek, sexualitatean ere badute eragina.

Giza akoplamenduari, ugalketari, ugalketa-estrategiei eta ikaskuntza sozialaren teoriari buruzko ikuspegi ebolutiboek sexualitateari buruzko ikuspuntu gehiago ematen dute. Sexualitatearen alderdi soziokulturalek gertaera historikoak eta sinesmen erlijiosoak barne hartzen dituzte. Kultura batzuk sexualitatearen errepresore gisa deskribatu dira. Sexualitatearen azterketak giza identitatea ere barne hartzen du talde sozialen barruan, baita sexu- eta ugalketa-osasuna ere.

Terminoak eta etimologia

Sexu hitza latinezko sexus hitzetik dator, sectus hitzetik, "Sekzioa", "Bereizketa", grezierazko genos hitzetik (hortik ere genitaltasuna eratorria), eta lehen aldiz Zizeronen De inventione I lanean erabilia agertzen da.

Orientazio eta indentiate sexuala

Sexu-orientazioaren definizioetan, tradizioz, beste sexuko pertsonenganako erakarpena (heterosexualitatea), sexu berarekiko erakarpena (homosexualitatea) eta bi sexuekiko erakarpena (bisexualitatea) sartzen dira; aldiz, asexualitatea sexu-orientazioko laugarren kategoriatzat hartzen dute ikertzaile batzuek eta ohiko sexu-orientazio eza gisa definitu da. Asexualek erakarpen gutxi edo batere ez dute beste pertsona batzuekiko. Hau, sexu-orientazio eza gisan har daiteke.

Ikerlariek oraindik ez dakite nola garatzen den sexu-orientazio espezifiko bat. Hainbat ikerketa egin dira genetikaren, ekintza hormonalaren, garapen-dinamiken eta eragin kultural eta sozialen eragina zehazteko. Ikerketa hauen emaitzek iradokitzen dute faktore biologiko eta ingurumenekoek eragin konplexua dutela formazioan. Sexu-orientazioa garatzeko arrazoi biologikoak adierazten dituzten ebidentzien kopurua kausa sozialen ebidentziena baino askoz handiagoa da, batez ere gizonezkoena.

Androfilia eta ginefilia (edo ginekofilia) sexu-orientazioa deskribatzeko erabiltzen diren terminoak dira, erakarpena sentitzen duen pertsonari sexu edo genero-identitate bat egotzi gabe. Hauek genero kontzeptualizazio bitar heterosexual eta homosexualaren alternatiba dira. Androfilia gizonekiko edo maskulinotasunarekiko erakarpen sexuala da, eta ginefilia, berriz, emakumeenganako erakarpen sexuala.

Sexu-identitateak gizabanako batek bere gorputzarekiko duen pertzepzioa adierazten du, bere ezaugarri fisiko edo biologikoei buruz egiten duen ebaluazioaren arabera. Sexu-identitatearen definizioan hainbat faktorek hartzen dute parte, besteak beste, psikologikoak, sozialak eta biologikoak, eta, azken honetan, gonadalak, kromosomikoak, genitalek eta hormonek.

Gehienetan, gizonak genital maskulinoekin eta XY kromosomekin jaiotzen dira; emakumeek, berriz, genital femeninoak eta bi X kromosoma dituzte. Baina badira faktore horiek sailkatu ezin dituzten pertsonak; izan ere, kromosomen, hormonen eta genitalen konbinazioak ez dituzte betetzen gizonarekin eta emakumearekin erlazionatu diren ohiko definizioak. Biztanleriaren maiztasuna jakitea zaildu egiten da intersexualitatea egoteari edo ez egoteari buruzko muga argi eta zehatzik ez dagoenean. Kalkuluen arabera, Ameriketako Estatu Batuetan 2000 haurretik 1 intersexualitate ikusgarriarekin jaiotzen da.

Kultura batzuek sexu-sistema ulertzeko modu desberdinak dituzte. AEBko hego-mendebaldeko Dine tradizionalek lau generoko espektroa aitortzen dute: emakumezko femeninoa, gizonezko maskulinoa, gizonezko femeninoa eta gizonezko maskulinoa. "Hirugarren genero" terminoa India eta Pakistango hijra (/jishra/), Samoako fa 'afafine', Hawaiiko mahu, Mexikoko muxe zapotekak, Thailandiako kathoey eta Balkanetako zinpeko Birjinak deskribatzeko erabili da.

Bikote ereduak

Heterosexuala eta monogamoa

Sexu-orientazio gisa, heterosexualitatea honako hau da: "Sexu desberdineko pertsonenganako erakarpen emozional, erromantiko eta/edo sexualen eredu iraunkorra"; era berean, "erakarpen horietan, lotutako portaeretan eta atrakzio horiek partekatzen dituzten pertsona-komunitate bateko kide izatean oinarritutako pertsona baten identitate-zentzuari egiten dio erreferentzia". Bisexualitatearekin eta homosexualitatearekin batera, heterosexualitatea sexu-orientazioaren hiru kategoria nagusietako bat da heterosexual-homosexual kontinuoaren barruan.

Kultura desberdinetan, pertsona gehienak heterosexualak dira. Zientzialariek ez dakite zergatik ematen den sexu-orientazioa, baina teorizatzen dute genetikak, hormonek eta inguruaren influentziak eragina dutela, eta ez dela, zentzu horretan, aukera aske bat.

Heterosexual edo heterosexualitate terminoa gizakiei aplikatu ohi zaie, baina jokabide heterosexuala ugaztun ia guztietan ikusten da, baita beste animalia batzuetan ere.

Monogamia, gizakien artean, gizonezkoa emakumezko batekin edo emakumezkoa gizonezko batekin baino gehiagorekin aldi berean ez ezkontzea defendatzen duen sistema soziala da. Bere jarraitzaileek monogamo dute izena.

Poligamoa

Poligamia bikote mota bat da, eta pertsona bati baimena ematen zaio aldi berean hainbat gizabanakorekin ezkonduta egoteko. Grekozko πολς-etik (polis) eta γάμος-etik (gámos) dator,  eta honen batuketak "ezkontza asko" esan nahi du.

Mendebaldeko zuzenbideak ez du poligamia onartzen. Ikuspegi antropologikotik begiratuta, familia poligamiko guztiek ez dituzte senar-emazte poligamoak; beraz, zentzu hertsian, nahiko gizarte poligamiko gutxi daude. Gizarte poligamikoen adibide batzuk nazio islamikoak dira, non eskubideak ezartzen baitu senar-emazte poligamoak bakarrik egon daitezkeela gizon baten emaztekideak onartzen badira.

Ez da jotzen poligamia dagoenik, harremanean lotura finkaturik ez dagoenean.

Iraultza sexuala

Maitasun libreak nolabaiteko eragina izan zuen beat belaunaldian, 1950eko hamarkadan, eta baita hippie mugimenduan eta azpikulturetan. Zirkulu batzuetan, maitasun askearen kontzeptua nagusiki hippiekin lotu zen, nahiz eta askoz lehenagotik existitu. Era berean, XIX. mendearen amaierako eta XX. mendearen hasierako feminismoak garatu zuen, eta mugimendu feministak hirurogeiko hamarkadan berrekin zion.

"Amodio askea" 1960ko eta 1970eko hamarkadetako mugimendu sozial eta kontrakultural berriek erabilitako esaldi nabarmen bihurtu zen  "egin maitasuna, ez gerra" leloa. Sexualitate neurrigabea arau berri bihurtu zen gazte-mugimendu horietako batzuetan, eta feministek 1960ko eta 1970eko hamarkadetako maitasun askea kritikatu zuten, gizonek emakumeei presio sexuala egiten baitzieten.

1980ko hamarkadan, HIESari eta sexu-transmisiozko beste gaixotasun batzuei buruzko kezkek 1970eko hamarkadako promiskuitatea arindu zuten, baina aurreko maitasun libreko mugimenduek sustatutako sexu-erreforma asko korronte nagusi bihurtu ziren: abortuaren legeztatzea, jaiotza-tasaren eta homosexualitatearen kontrola, maitasuna, sexua edo biak hautatzeko askatasuna, eta emakumeen eskubideak oro har. Ezkontzako kastitateak, birjintasunak eta menpekotasunak askoz botere gutxiago zuten emakumeentzako ideal sozial gisa.

Amodio askea

L'Idée libre avril 1926

Amodio askea amodiozko harremanak ezkontza, erlijio, estatu nahiz ideologia orotik ezarritako erakunde guztietatik kanpo bizitzea aldezten duen jarrera eta gizarte-mugimendua da. Mugimenduaren hasierako helburua Estatua sexu-gaietatik bereiztea zen, hala nola ezkontza, jaiotza-tasaren kontrola eta adulterioa.

Maitasun askearen zati handi bat anarkismoaren adar bat da. Estatuaren erregulazioaren askatasuna eta Elizak harreman pertsonaletan duen interferentzia bilatzen duen filosofia zibil libertarioa islatzen du. Kontzeptu honen arabera, helduen harreman askeak harreman legitimoak dira, alde guztiek errespetatu behar dituztenak harreman emozional edo sexualetan daudenean. Gainera, maitasun libreko zenbait idatzik argudiatu dute bai gizonek bai emakumeek plazer sexualerako eskubidea dutela.

XIX. mendean, jende askok uste zuen ezkontza bizitzako alderdi garrantzitsu bat zela, "Giza zoriontasuna betetzeko beharrezkoa.” Pentsamolde horrek genero-rolei buruzko ikuspegi oso zehatza sortu zuen, eta, ondorioz, maitasun librearen mugimendua sustatu zen.

Maitasun librearen mugimenduarentzat interes berezia duten legeen artean sartzen dira ezkonduta ez dagoen bikote baten bizikidetza eragozten dutenak, adulterioa eta dibortzioa arautzen dutenak, bai eta sexu-baimena emateko adina, jaiotza-tasaren kontrola, homosexualitatea, abortua eta, batzuetan baita prostituzioa ere, nahiz eta maitasun librearen defendatzaile guztiak ez dauden ados gai horietan. Ezkontzako eskubide indibidualen urraduraz ere arduratzen dira; adibidez, jurisdikzio batzuek ez dute onartzen ezkontza-bortxaketa, edo seriotasun gutxiagorekin tratatzen dute ezkontzaz kanpoko bortxaketa baino. XIX. mendetik aurrera, sexualitatea publikoki eztabaidatzeko eskubidea defendatu du maitasun libreko mugimenduak, eta lizunkeria legeei aurre egin dio.

Maitasun asea, politika eta feminismoa

Maitasun librearen historia feminismoaren historiarekin lotzen da. XVIII. mendearen amaieratik, feministarik garrantzitsuenek, Mary Wollstonecraftek kasu, desafiatu egin zuten ezkontzaren erakundea, eta askok abolitzearen alde egin zuten. Wollstonecraft bere literatur lanekin maitasun librearen mugimenduan lagundu zuen lehen emakumeetako bat izan zen. Bere eleberriek ezkontzaren eraikuntza soziala eta emakumeengan dituen eraginak kritikatu zituzten. Bere lehen eleberrian,  “Mary: or, The Wrongs of Woman”, eroia maitasunik gabeko ezkontza batera behartua dago, arrazoi ekonomikoengatik. Maitasuna aurkitzen du beste gizon eta emakume baten harremanean. Maryk ezkontzatik kanpo beste preso batekin abentura bat aurkitzen du. Mary: or, The Wrongs of Woman eleberria 1798an idatzi zen, baina inoiz ez zen argitaratu. Egileak argi utzi zuen emakumeak "desira sexual gogorrak" zituela eta "iraingarria eta immorala" zela beste zerbait nahi izatea.

1855ean, Mary Gove Nichols maitasun askearen defendatzaileak, ezkontza, "Emakumearen deuseztatzea" zela esan zuen, emakumeak, gizonen jabetzatzat hartzen zirela azalduz. Adibidez, legeak baimena ematen zion senarrari bere emaztea fisikoki diziplinatzeko. Nicholsen moduko maitasun askearen defendatzaileek, haur asko, maitasunik gabeko ezkontzetan beharturik jaiotzen zirela argudiatzen zuten, eta haur hauek hautapenaren eta maitasunaren emaitza izan behar zutela.

Maitasun askearen defendatzaileentzat, sexua ez da ugalketarako bakarrik. Jaiotzaren kontrola emakumearen independentziarako baliabidetzat hartzen zen, eta Margaret Sanger gisako jaiotzaren kontroleko ekintzaile batzuek ere maitasun askea babestu zuten.

Francis Barry ere XIX. mendearen erdialdeko eta amaierako maitasun askearen defendatzaile nabarmena izan zen. Ados egon zen ezkontzak emakume bat gizonarekin lotzen zuela sozialki, eta emakumeek aske izan behar zutela. Mugimendu honetan, neurri handi batean emakumeak ukitzen zituen arren, antolatzaile nagusiak gizonezkoak izan ziren. Horrek ideologia maskulinoa sustatzen lagundu zuen.

Sexu-erradikalak emakumeak bere gorputza kontrolatzeko duen eskubidea defendatzeko eta antikontzepzioa, senar-emazteen sexu-abusua (emozionala eta fisikoa) eta sexu-hezkuntza askatasunez eztabaidatzeko ahaleginean oinarritu zen. Emakumeen sexualitateari buruz hitz egiteak emakumeak ahalduntzen lagun zezakeela uste zuten. Helburu horiek lortzeko, liburuak, liburuxkak eta aldizkako argitalpenak idaztean oinarritu ziren.

Ezagutzen diren genero eta orientazio sexualak

Harrotasunaren bandera

Lesbiana: emakume homosexuala, hau da, emakumeak gustatzen zaizkion emakumea (cis edo trans).

Gay: gizonezko homosexuala, hau da, gizonak gustatzen zaizkion gizona (cis edo trans).

Transexuala: beste sexuko pertsonen ezaugarri fisikoak, tratamendu hormonal edo kirurgikoaren bidez, bere gorputzean izatea lortzen duen pertsona.

Bisexuala: genero/sexu bat baino gehiagoko pertsonek erakarpen erromantikoa, afektiboa eta/edo sexuala sentitzen duten pertsonak, ez nahitaez aldi berean, ez modu berean eta ez nahitaez maila berean ez eta intentsitate berarekin.

Polisexuala: pertsona polisexual batek bi genero eta/edo sexu baino gehiagoko pertsonak gustatzen zaizkio, baina ez nahitaez sexu eta/edo genero guztiak.

Pansexuala: bere nortasuna edota orientazioa alde batera utzita, pertsona bera gustatzen zaizkion pertsona.

Omnisexuala: genero eta sexu guztiak erakartzen duten pertsona.

Skoliosexuala: modu bitarrean identifikatzen ez diren pertsonak gustatzen zaizkion pertsona, hau da, cisgenero ez diren pertsonak.

Demisexuala: sexu-erakarpena aldez aurretik emozio-lotura sendoak, egonkorrak edo iraupen jakin batekoak garatu dituenekin bakarrik sentitzen duen pertsona.

Grisexuala: pertsona grisexualak asexualitatetik oso gertu daude, baina hala ere ez dira gauza bera. Hauek sexu-erakarpena izan dezakete, baina egoera mugatuetan edo asexualek baino maila txikiagoan.

Asexuala: besteekiko sexu-erakarpenik edo sexu-harremanekiko interesik ez duen pertsona. Sexu-orientaziorik eza ere asexualitatetzat hartzen da.

Poliamoreduna: aldi berean, pertsona bat baino gehiagorekin harreman bat baino gehiago duen pertsona, tartean diren maitasun guztien erabateko onespenarekin eta ezagutzarekin.

Intersexuala: sexu-anatomiarekin edo ugalketa-anatomiarekin jaiotzen den edozein pertsona, "gizon" edo "emakume" hitzekin bat ez datorrena da.

Ageneroa: genero bitarren (maskulinoa eta femeninoa) espektroen barruan sartzen ez den pertsona, cisnoragarritasunetik kanpo dagoena, bere identitatea genero bitarretatik urrun dagoen genero sorta gisa ager daitekeena.

Genero jariakorra: genero identitate bakarrarekin identifikatzen ez diren pertsonak. Hauek genero batzuen artean ibiltzen dira.

Bigenarioa: bi generotan (emakumezkoak eta gizonezkoak) definitu edo aurki daitekeen pertsona. Genero neutro eta erdi-femeninoaren, maskulinoaren eta neutroaren artean ere egon daiteke.

Trigeneroa: Bigenarioaren antzera, baina hiru generorekin. Genero femeninoaren eta maskulinoaren parte sentitzeaz gain, beste genero bat ere hautematen dute, nulua edo hiruren arteko konbinazio bat izan daitekeena.

Pangeneroa: edozein genero, edo denak batera, senti daitezkeen pertsonak dira.

Androginoa: Bere identitatea emakume eta gizonen arteko nahasketa da.

Intergeneroa: pertsona intersexuala, bi generoren arteko puntu ertainean dagoena da, normalean bitarren artean. Identitate hau pertsona intersexualei dagokie soilik.

Sexu generorik ez duen pertsona: genero-etiketa bitarrekin identifikatzen ez den pertsona.

Homorromantikoa: sexu edo genero bereko pertsonekiko erromantikoki erakartzen den pertsona (hau da, modu ez-sexualean).

Birerromantikoa: genero bat baino gehiagoko pertsonenganako erakarpen erromantikoa, hau da, modu ez-sexualean sentitzen duen pertsona.

Panerromantikoa: sexuagatik edo generoagatik mugatu gabe, erromantikoki beste batzuenganako erakarpena sentitzen  duen pertsona.

Arromantikoa: beste inorekiko erakarpen erromantikorik ez duen pertsona.

Antrosexuala: pertsona antrosexualak ez du sexu-orientazio zehatzik.

Sexu-portaeraren adierazpenak eta garapena

Onartuta dauden sexu-jokabideen moduen mugan sexu-portaeraren adierazpenak daude; adibidez, masturbazioa eta homosexualitatea, orain dela gutxi arte parafiliatzat edo degeneratutako edo moralki degradatutako pertsonen perbertsiotzat hartzen zena, hein handi batean, gizartean erlijioak duen eraginagatik. Usadio eta ohituren bilakaeraren eta tolerantzia-marjinaren zabaltzearen ondorioz, jokabide horiek baliozkotzat hartu dira sexualitate askerako eskubideen esparruan.

Gizabanakoak berak bere joerekin ondoeza edo gatazka duen kasuetan, edo  osotasun fisiko eta morala arriskuan jartzen den kasuetan bakarrik hitz egin daiteke sexu-nahasmenduez, eta kasu horietan tratamendu psikoterapeutiko eta farmakologikoen beharra dago.

Kultura gehienek sexualitateari buruzko arau sozialak dituzte. Adibidez, kultura askok sexualitate gisa definitzen dute sexu-ekintza, gizon baten eta emakume ezkondu baten arteko sexu-ekintzak besterik ez baitira. Tabu sozial edo erlijiosoek sexualitate osasuntsuaren garapena nabarmen baldintzatu dezakete ikuspuntu psikologikotik.

Aspektu soziokulturalak

Giza sexualitatea gizakien bizitza sozialaren zati gisa uler daiteke, portaera arau inplikatuek eta estatus quoek arautzen dutena.  Gizartearen testuinguru sozio-kulturala, politikaren eta komunikabideen eraginak barne, arau sozialak eratzen ditu. Historian zehar, arau sozialak aldatzen joan dira eta aldatzen jarraitzen dute, hala nola sexu iraultza eta feminismoaren gorakada bezalako mugimenduen ondorioz.

Sexu heziketa

Sexu-hezkuntza prozesu bat da eta aurrera doa umeen garapen mailarekin batera, beraz, ematen den informazioa era batekoa edo bestekoa izango da haurren adinaren arabera. Txikitatik sexualitateari buruzko informazioa eskura dago, horrenbestez, hobe da sexu hezkuntza on bat izateko, kontrolatzea eta ondo bideratzea umeek ikasten dutena. Familia, eskola eta gizartea dira umeen hezkuntzan parte hartzen duten agenteak, beraz, sexu-hezkuntza osasuntsua lortzeko hiru esparru hauetatik bultza behar da, adin bakoitzari egokituz

Sexu-hezkuntza ondo bideratzeko, ume bakoitza, bere sexualitatearen ikerketari dagokionez, zein mailatan dagoen jakitea eta esateko era moldatzea, bere zalantza guztiak argitu ahal izateko, ezinbestekoa da.

Herrialde eta kultura kontserbadoreetan, sexu heziketa programa gehienek abstentzioa bultzatzen dute, norberaren jarduera sexuala gelditzeko. Sexu heziketa integralak ordez ikaslea bere sexualitatea zaintzera bultzatu eta sexu segurua, osasuntsua eta atseginean oinarritzen dira.

Abstinentzia hezkuntzak uste du sexu heziketa integralak sexu praktikak izatera eramango duela biztanleria. Sexu heziketa integralaren aldekoek nerabe askok sexua izan dezaketela argudiatzen dute eta sexu arduratsua izateko ezagutza izan beharko luketela esaten dute. Gazteen Inkestaren luzera nazionalaren datuen arabera, abstinentzia izateko asmoa duten nerabe askok ez dute horrelakorik egiten, eta nerabe hauek sexua izaten dutenean, askok ez dituzte sexu praktika seguruak erabiltzen.

Atum jainkoa

Sexualitatea historian

Sexualitatea gizakiaren existentziaren zati garrantzitsua izan da historian zehar. Zibilizazio guztiek sexualitatea estandar, irudikapen eta portaeren bidez kudeatu dute.

Nekazaritza sortu aurretik, ehiztariak, bilatzaileak eta nomadak bizi ziren munduan. Talde horien barruan gizonezkoak ziren taldearen nagusi, baina emakumeak sexualitatean parte-hartzaile aktiboak zirela adierazten zuten seinaleak daude. Ehiztari eta bilatzaile horiek sexu-arau murriztaile gutxiago zituzten eta plazer eta gozamen sexuala nabarmentzen zen. Ehiztari eta biltzaile talde hauek  sexu sinbolismo mota jakin batzuk zeuzkaten erreferente moduan. Honen adibide Egiptoko sorreraren mitoa da. Atum eguzki jainkoa uretan masturbatzen da Nilo ibaia sortuz. Sumeriako mitoan ordez, jainkoen espermak Tigrisa bete zuen.

Nekazaritza gizarteak sortu zirenean, mende askotan iraun zuen sexu eskema aldatu zen Asia, Afrika, Europa eta Ameriketako leku askotan. Gizarte horientzat ezaugarri berri bat nagusitu zen, urbanizazioak sexu portaerak kontzentratu zituen eta biztanleriaren dentsitatearen hazkundea gauzatu zen. Seme-alabak sarritan gurasoak sexu-harremanetan ikusten zituzten familia askok lo-gune berdinak partekatzen zituztelako.

Lur-jabetasuna zela eta, haurren aitatasuna zehaztea garrantzitsua bilakatu zen eta ondorioz, gizartea eta familia bizitza patriarkala bihurtu ziren.

Ideologia sexualaren aldaketak emakumezkoen sexualitatea kontrolatzeko eta generoaren arabera bereizteko erabili ziren. Ideologia horiekin, sexu positibotasuna eta jeloskortasuna handitzen joan ziren.

Animaliak etxekotzearekin batera zoofilia praktikak areagotu ziren, gizonezkoen artean batez ere eta gizarte askok arau irmoak hartu zituzten honen aurka. Ekintza horiek gizaki-erdi, animalia-erdi izaki mitikoen irudikapena sortu zuen.

Lehenagoko zibilizazioen aurrekariak mantenduz, zibilizazio klasiko bakoitzak generoari, sexu edertasunari buruzko adierazpen artistikoei eta homosexualitateari buruzko jokabideei buruzko ikuspegi bereizgarria ezarri zuen. Bereizketa horietako batzuk sexu eskuliburuetan agertzen dira, Txinan, Grezian, Erroman, Persian eta Indian zibilizazioen artean ere ohikoak zirenak; bakoitzak bere historia sexuala du.

Erdi Aroaren hasieran eliza kristauak ez zuen homosexualitatea zigortu. XII. mendetik aurrera homosexualitatearekiko etsaitasuna erakunde erlijioso eta laikoetan hedatzen hasi zen. Mendearen amaieran, patologia gisa ikusia izan zen.

XVIII eta XIX. mendeetako iraultza industrialaren hasieran, sexu arauetan aldaketa ugari gertatu ziren. Jaiotza kontrolatzeko gailu artifizial berriak sortu ziren, esaterako, kondoia eta diafragma. Medikuek sexu gaietan rol berria aldarrikatzen hasi ziren, beren aholkuak funtsezkoak omen zirelako moraltasun sexualari eta osasunari buruz. Industria pornografikoaren hasiera eta Japoniak homosexualitatearekiko aurkako lehen legeak onartuak izan ziren garai honetan ere. Nerabezaroaren adina aurreratu egin zen eta nerabezaroan arreta berria sortu zen. Ezkontzaren xedearekiko ikuspegi berria sortu zen, maitasuna kontuan hartzen hasi zen ekonomia eta ugalketa helburuen gainetik.

Havelock Ellis-ek eta Sigmund Freud-ek homosexualitatearekiko jarrera berriak hartu zituzten; Ellis-ek esan zuen homosexualitatea jaiotzazkoa zela eta, beraz, ez dela immorala, ez dela gaixotasuna, eta homosexual askok gizartean ekarpen garrantzitsuak egin zituztela. Freud-ek idatzi zuen gizaki guztiak heterosexualak edo homosexualak izateko gai direla, pertsona baten orientazioa Edipo konplexuaren ebazpenaren araberakoa zela (ama baztertu eta aitarenganako maitasuna garatzea).  

Alfred Kinseyk sexu ikerketaren aro modernoa hasi zuen. Indianako Unibertsitateko ikasleei emandako galdetegietako datuak bildu zituen eta ondoren, sexu portaerei buruzko elkarrizketa pertsonaletara jo zuen. Kinseyk eta bere lankideek 5.300 gizonei eta 5.940 emakumezkoei egin zieten galdeketa. Jende gehienek masturbazioa praktikatu zutela, sexu orala praktikatzen zutela, emakumeak orgasmo anitz izateko gai zirela, eta gizon askok erlazio homosexual motaren bat izan zutela bizitzan zehar aitortu zuten.

The Diagnostic and Statistical Manual American Psychiatric Associationek homosexualitatea buruko gaixotasun gisa sailkatu zuen, eta zehatzago esanda, "nortasun asaldura soziopatia" zela esan zuten. Definizio hau 1973 arte mantendu zen, American Psychiatric Associationek homosexualitatea buruko nahasteen diagnostikoen zerrendatik kendu zuen arte.

Gizon heterosexualen eta homosexualen inguruan egindako ikerketaren bidez, Evelyn Hookerrek agerian utzi zuen ez zegoela inolako korrelaziorik homosexualitatearen eta tratu txar psikologikoaren artean  eta bere aurkikuntzek funtsezko rola jokatu zuten komunitate zientifikoan.

Sexualitatea, kolonizazioa eta arraza

Amerikako tribuetan bi izpirituetako pertsonak zeudela erregistratu zen,  gutxienez 155 pertsona, baina  kopurua dokumentatuta dagoena baino handiagoa dela uste da. Bi izpirituko pertsonak Mendebaldeko genero estandar kategorien barruan  sartzen ez diren kideak izan dira. Genero sistema honek bi sexuen arteko harremana, sexua eta generoa berdina direla baieztatzen du. Gizonen eta emakumeen ohiko rolekin bat egin beharrean, bi izpirituek beren komunitateetako nitxo berezia betetzen dute.

Historikoki, europar kolonizatzaileek bi izpirituetako pertsonak homosexual gisa ikusten zituzten, beraz, bertakoak moralki gutxiago  balira moduan ikusten zituzten. Kolonizatzaileek beren erlijio- eta gizarte-arauak ezartzen hasi ziren komunitate indigenei, bi izpirituetako pertsonen kopurua gutxituz.

1880ko Erlijio Krimenaren Kodeak esplizituki esaten du "sexu eta ezkontza praktikak indarkeriarekin eraso". Kolonizatzaileen helburua natiboak moral kode europarra berengan onartzea zen.

Sexu-esanahien eta arraza-ideologien arteko lotura aztertu zuen Joane Nagel-en arabera, sexu esanahiak arraza-etnia-nazio mugak mantentzeko eraikitzen dira, beste batzuk salatu eta taldeko portaera sexualak arautzeko. Onartutako portaerekiko atxikimendua eta desbideratzea, arraza, etnia eta nazionalismoen erregimenak definitzen eta indartzen dituzte.

Ugalketa eta sexu-eskubideak

Eskubideen helburua da pertsona orori, emakume zein gizon, giza garapenerako oinarrizkoak diren bi alderdi nagusiri, hots, sexualitateari eta ugalketari dagokienez gozamena, erabakitzeko gaitasuna, errespetua eta duintasuna bermatzea. Eskubide horiek aitortzeak harreman zuzena du genero-berdintasunarekin eta emakumeak ahalmentzearekin. Historian zehar, emakumeen sexu- eta ugalketa-eskubideak mugatuta egon dira etengabe, eta emakumeek ez dute aukerarik izan eskubide horiez gozatzeko. Sexu eta ugalketa eskubideek, besteak beste, seme eta alaba kopuruaren inguruko mehatxurik gabe erabakiak hartu ahal izateko gizakien eskubideari; eta informazioaren, hezkuntzaren eta hori lortzeko baliabideen eskuragarritasunari egiten diete erreferentzia. Beijingeko Emakumeen Mundu Batzarrean (1975) gaiak aurrera egin zuen eta emakumeek sexu inguruko gaietan dituzten eskubideak finkatu ziren.  Adibidez, emakumeek bazterketa, mehatxu eta indarkeriarik gabeko baldintzetan euren sexualitatea erabiltzeko eskubidea dutela onartu zen.

Erastun antisorgailua

Antisorgailuen estigma

Aspalditik ezagunak eta erabiliak izan dira hainbat metodo emakumeak haurdun ez gelditzeko. Horien artean batzuk oinarri gutxikoak, eta beste batzuk ez oso fidagarriak. Antisorgailu pilularen asmakuntza, emakumeentzako urrats garrantzitsua izan zen, aukera ematen baitzien euren amatasunaren jabe izateko. Eta pilula horren sorrerarako biologo eta ginekologo baten lana ezinbestekoa izan bazen ere, bi emakumeri esker asmatu zen pilula antisorgailua: Margaret Sanger eta Katherine McCormick.

Ameriketako Estatu Batuetan 1981. urtean, medikuek HIESaren lehen kasuak diagnostikatu zituzten. Gaixotasunak modu desproportzionalean eragiten zuen gizon gay eta bisexualen artean, batez ere gizon beltz eta latinoengan. Epidemiak erlijio eraginen ondorioz estigmatizatua izan zen. Adibidez, Krol kardinalak HIESari buruz "homosexualitatearen bekatuaren aurkako mendekua" zela esan zuen, "HIESaren iturri moralaren aipamena".

HIESaren krisialdian aktibismoak sexu praktika seguruak sustatzera bideratu zuen, gaixotasuna prebenitu zitekeela sentsibilizatzeko. "Safe Sex is Hot Sex" kanpainaren helburua, kondoien erabilera sustatzea zen.  AEBko gobernuaren kanpainak, ordea, beldurraren kanpaina egitean oinarritu zen. 1987an, Kongresuak, jarduera homosexualak sustatzen zituzten sentsibilizazio kanpainetatik ere finantzaketa federalak ukatu zituen.

Estigma eta aktibismoa HIES-epidemian

Estigma eta aktibismoa hies-epidemian HIESa ezagutu zen unetik bertatik izan dira tabu eta estigma. Gaitzak gizarteak baztertutako taldeei eragiten zien bereziki (gayak, heroinazaleak) eta gorputzeko isurien bidez kutsatzen zen eta ez zegoen sendabiderik. Horiek ziren hasiera hartan zabaldu ziren mezuak, eta, geroztik, denbora horretan izugarri aurreratu bada ere, ikerketan eta tratamenduan, estigma ez da guztiz desagertu.

Egoera asko aldatzen da leku batetik bestera, baina, industrializatutako herrialdeetan, odolean giza immunoeskasiaren birusa (GIB) izatea jada ez da HIES gaitza izatearen sinonimo. Are gehiago: tratamendua hartzen duten pertsonek birus-maila detektaezina dute odolean eta ez dute birusa kutsatzen.

Gakoa diagnostiko goiztiarra da. Tabuaren eta beldurraren eraginez, ordea, arrisku-praktikak izan dituzten zenbait pertsona ez dira diagnostiko-proba egitera joaten berehala, eta horrek bi ondorio ditu: batetik, tratamendua atzeratu eta pronostikoa okertu egiten dira; eta, bestetik, beste pertsona batzuk kutsatzeko arriskua dago. Horregatik da hain garrantzitsua antirretrobiralen arrakasta nabarmentzea, estigma behingoz desegin dadin.

Alde horretatik, aipatzekoa da berriki argitaratutako ikerketa bat. Partner2 izena du, eta Europako 14 herrialdek parte hartu dute. Bi urtez, 782 bikote gayri jarraipena egin diete. Bikote guztietan, kideetako batek ez zuen birusik, eta besteak antirretrobiralak hartzen zituen. Guztiek, babesik gabeko sexu-harremanak izan dituzte (ikerketan sarketa-kopurua ere zehazten dute: 76.000), eta, bikoteen barruan, ez da infekzio bakar bat bera ere izan (15 infekzio berri diagnostikatu zituzten, baina denetan bikoteaz kanpoko beste pertsona batek kutsatuta).

2016an Partner1 ikerketak emandako emaitzak berretsi ditu ikerketa horrek. Partner1-ean preserbatiborik gabeko 58.000 sarketen ondorioak aztertu zituzten, eta orduan ere ez zuten infekziorik detektatu, baina gizonen arteko harremanak ez ziren esanguratsuak estatistikoki. Hortaz, sarketa baginala segurua zela frogatu bazuten ere, gizonekin berariaz beste ikerketa bat egin behar zela ondorioztatu zuten.

Erlijioa

Erlijio batzuetan, portaera sexuala espiritualtzat hartzen da nagusiki. Beste batzuetan, batez ere fisikoa da. Erlijio batzuetan ez dago fisikoaren eta espiritualaren arteko bereizketarik, eta beste erlijio batzuetan, berriz, giza sexualitatea espiritualaren eta fisikoaren arteko aldea osatzeko modu gisa ikusten da.

Kontserbadore erlijioso askok, batez ere erlijio abrahamikoek eta kristautasunak, sexualitatea portaera-terminoetan ikusteko joera dute (adibidez, homosexualitatea edo heterosexualitatea da norbaitek egiten duena), eta bisexualitatea erako sexualitate batzuek ezikusiarena egiteko joera dute horren ondorioz. Kontserbadore horiek homosexualentzako zelibatua sustatzeko joera dute, eta sexualitatea konbertsio-terapiaren edo otoitzaren bidez alda daitekeela eta gay ohi bihurtu daitekeela sinesten dute. Homosexualitatea gaixotasun mental mota moduan ere ikusten dute, kriminalizatu behar den zerbait, aitatasun ez-eraginkorrak eragindako abominazio immoral bat, eta sexu bereko ezkontza gizartearentzako mehatxu moduan ikusten dute.

Bestalde, liberal erlijioso gehienek sexualitatearekin lotutako etiketak definitzen dituzte, erakarpen sexualari eta auto-identifikazioari dagokienez. Era berean, sexu beraren jarduera moralki neutroa dela ikus dezakete, eta legez onargarria dela kontrako sexuaren jarduera gisa, buruko gaitzarekin loturarik izan gabe, genetikoki edo ingurumenaren aldetik sortua (baina ez hezkuntza txarraren ondorioz), eta finkoa. Sexu bereko ezkontzaren alde ere egiten dute.

Kristautasuna

Eliza Katoliko Erromatarra

Eliza Katoliko Erromatarrak sexualitatea "noblea eta duina" dela irakasten du, baina lege naturalaren arabera erabili behar dela. Hori dela eta, sexu-jarduera oro gizon baten eta emakume baten arteko ezkontzaren testuinguruan gertatu behar da, eta ez da kontzepzioaren posibilitatetik dibortziatua izan behar. Sexu-forma gehienak, sortzeko aukerarik gabe, berez desordenatutzat eta bekatuzkotzat jotzen dira, hala nola antisorgailuen erabilera, masturbazioa eta ekintza homosexualak.

Anglikanismoa

Eliza Anglikanoak erakusten du giza sexualitatea maitasunezko Jainko baten oparia dela, gizon baten eta emakume baten artean egoteko diseinatua, ezkontzaren bizitza osorako batasun monogamoan. Kristok eskainitako zelibatua ere ikusten du. Dioenez, erakarpen sexual bera duten pertsonak Jainkoak maite ditu eta Kristoren Gorputzeko kide oso gisa hartzen dituzte; Elizaren zuzendaritzak, berriz, ikuspuntu ugari ditu homosexualen adierazpen eta antolamenduari dagokionez. Sexualitatearen zenbait adierazpen bekatuzkotzat hartzen dira, hala nola "promiskuitatea, prostituzioa, intzestua, pornografia, pedofilia, sexu-portaera harraparia eta sadomasokismoa (heterosexuala eta homosexuala izan daitekeena), adulterioa, emazteen aurkako indarkeria eta emakumeen zirkunzisioa". Eliza kezkatuta dago gazteei sexualki parte hartzeko presioa egiten dielako, eta abstinentzia sustatzen du.

Ebanjelikalismoa

Sexualitateari dagokionez, Eliza ebanjeliko batzuek birjintasun-konpromisoa sustatzen dute ebanjelioko kristau gazteen artean, eta gonbidatu egiten dituzte zeremonia publiko batean sexu-abstinentziara konprometitzera, kristau ezkondu arte. Promesa hau, askotan, purutasun eraztun batek sinbolizatzen du.

Eliza ebanjelikoak, heldu gazteak eta bikote ezkongabeak goiz ezkontzera animatzen dituzte, Jainkoaren borondatearen araberako sexualitatea bizitzeko.

Eliza batzuk gai honen inguruan diskretuak diren arren, AEBko eta Suitzako beste eliza ebanjeliko batzuek sexualitate gogobetegarriaz hitz egiten dute, Jainkoaren opari bat bezala eta ezkontza kristau harmoniatsu baten osagai gisa, gurtza edo hitzaldi zerbitzuetan emandako mezuetan. Liburu ebanjeliko eta webgune asko gaian espezializatuta daude.

Eliza ebanjelikoetan homosexualitatearen pertzepzioak askotarikoak dira. Liberal izatetik kontserbadore izatera doaz.

Islama

Islamaren arabera, sexu-desira berezko inpultsoa da, eta ez da ezabatu behar, nahiz eta ez den onartzen sexu askearen kontzeptua; inpultso horiek arduraz bete behar dira. Ezkontza ekintza ontzat jotzen da; ez du ibilera espirituala oztopatzen. Koranaren barruan ezkontzarako erabiltzen den hitza nikah da, literalki sexu-harremanak esan nahi dituena. Sexualitate islamikoa jurisprudentzia sexual islamikoaren bidez mugatzen bada ere, ezkontzaren barruan plazer sexuala nabarmentzen du. Onargarria da gizon batek emazte bat baino gehiago izatea, baina emazte horiek zaindu behar ditu fisikoki, mentalki, emozionalki, finantzarioki eta espiritualki. Musulmanek uste dute sexu-harremana behar emozionalak eta fisikoak asetzen dituen adorazio-ekintza bat dela, eta haurrak sortzea gizakiek Jainkoa sortzen lagun dezaketen modu bat dela, eta Islamak zelibatua adoregabetzen du behin pertsona bat ezkonduta dagoenean.

Hala ere, homosexualitatea erabat debekatuta dago Islamean, eta abokatu musulman batzuek homosexualak hil egin behar direla iradokitzen dute. Bestalde, batzuek argudiatzen dute Islamak sexuaren ikuspegi irekia eta ludikoa duela ezkontzaren barruan dagoen bitartean, lizunkeriarik, gotorlekurik eta adulteriorik gabe.

Musulman askorentzat, Koranari erreferentzia egiten dion sexuak adierazten du senarraren eta emaztearen arteko ezkontza-kontratuarekin bat egiten duen musulmanen ezkontza-etxe batek, ezkontza-etxearen pribatutasunaren barruan, sexu-ekintza heterosexualez gozatu behar duela, ezkontza monogamo edo poligamo baten barruan.

Judaismoa

Judaismoaren arabera, ezkontza barruan gizonaren eta emakumearen arteko sexua sakratua da eta gozatu egin behar da; zelibatua bekatuzkotzat hartzen da.

Hinduismoa

Hinduismoak sexua senar-emazteen artean bakarrik dela egokia nabarmentzen du, non sexu-bulkadak sexu-plazeraren bidez asetzea ezkontzaren betebehar garrantzitsua den. Ezkondu aurreko edozein sexuk garapen intelektuala oztopatzen duela uste da, batez ere jaiotzaren eta 25 urtekoen artean, brahmazharya dela esaten baita, eta hori saihestu egin behar da. Kama Sutra (plazer sentsualak) bizitzako lau purushartha edo objektiboetako bat da (dharma, artha, kama eta moksha). Kama Sutra indiarrak partzialki tratatzen ditu sexu-harremanak; ez da lan sexuala edo erlijiosoa soilik.

Shikismoa

Sikhismoak kastitatea garrantzitsutzat hartzen du, sikhek, Wahegururen txinparta jainkotiarra, banako bakoitzaren gorputzaren barnean dagoela uste baitute, eta, beraz, norberak garbi mantentzea garrantzitsua da. Sexu-jarduera bikote ezkonduetara mugatzen da, eta ezkontzaz kanpoko sexua debekatuta dago. Ezkontza Wahegururekin hartutako konpromiso gisa ikusten da, eta konpainia espiritualaren parte ikusi behar da. Monogamia sikhismoan sakonki nabarmentzen da. Bizitzeko beste edozein modu adoregabetzen da, zelibatua eta homosexualitatea barne. Hala ere, beste erlijio batzuekin alderatuta, sikhismoaren sexualitatearen auzia ez da funtsezko garrantzitzat hartzen.

Kultura

Taoismoa

Antzinako Txinan sexua gizakiaren oinarrizko behartzat eta naturarekiko interakzio kosmikotzat hartzen zen. Osasuna hobetzeko eta plazera areagotzeko erabiltzen zuten txinatarrek, “bizitza elikagarriaren arteetan” edo Yangshengan gomendatutako sexu-garapeneko teknikak sortuz. Txinako Medikuntza Tradizionalean budismoak, konfuzionismoak eta taoismoak eragina izan zuten, eta azken hau izan zen garrantzitsuena. Energia kontserbatzeko eta gizakiak bere ingurunearekin harreman harmoniatsua izateko interesa zuten taoistek. Hauek hainbat modu aztertu zituzten Tao eta sexualitatea elkarrekin lotzeko. Metodo baliotsua zen osasuna, bizitza eta errealizazio espirituala lortzeko, eta errespetuz praktikatzen zen, sendagai gisa hartzen baitzen. Sexu-ekintzan Energia sexualarekin (Ching Qi) elkarreragiten dela da estimazio horren arrazoia ; Qi mota oso ahaltsua da, eta esperman eta obarioetan gordetzen da. Sexu-praktika taoista honetan emakumeek beren sexu-jariakinak xurgatzen dituzte berriro, eta gizonek eiakulazioa ekiditen dute, energia hori gorde eta aipatutako onura guztiak lortzeko.

Praktika sexual taoistak (literalki, "Logelako arte txinatarra" esan nahi duena) antzinako Txinan garatutako praktika zaharrak dira, literarioki "energiaren batasuna" edo "esentzien batasuna" eran aipatzen direnak. Praktikanteek, arte sexualen teknika jakin batzuk erabiliz, osasun ona eta bizitza luzeagoa izan zezaketela uste zuten.

Historia

Dinastia garaian, sekta taoista batzuek, ariketa izpiritualen moduko harreman sexualak zituzten, "energia batasuna" deituak. Bizirik iraun duten lehen testuak Mawangdui hilobietan daudenak dira. Garai horretan taoismoa filosofia bezala erabat garatu ez zen arren, testu hauek, Tang dinastiako testu berantiarragoekin antzekotasun nabarmenak dituzte.  Beharbada, arte sexualek mugarri bat lortu zuten Han dinastiaren amaieraren eta Tang dinastiaren amaieraren artean. K.a. 1000. urtearen ondoren, puritanismo konfuziarra gero eta indartsuago bihurtzen hasi zen, eta, beraz, Qing dinastiaren agerpenean, sexua gai tabu bat zen bizitza publikoan. Konfuziarren doktrinak argudiatzen zuenez, bi mila urte lehenagotik zegoen sexuen arteko banaketa gizarte jardueretan, eta honek arte sexualak baztertu zituen. Sexua inguratzen zuen tabuaren ondorioz, zentsura handia egon zen Qing dinastiako literaturan, eta arte sexualak bizitza publikotik desagertu ziren. Honen ondorioz, testu batzuk Japonian bakarrik biziraun zuten, eta intelektual askok ez zuten jakin Txina goiztiarrean horrelako sexu kontzeptu ezberdin bat egon zenik.

Antzinaroko eta Erdi Arko praktikak

"Qi" (气), bizi indarra; eta "jing" (精), bizi esentzia

Pentsamendu taoistaren sistema osoaren oinarrian dago "Qi" delakoa, existitzen den guztiaren parte dena. Medikuntza tradizional txinatarraren arabera, "Qi" giza gorputzean dagoen beste substantzia energetiko batekin lotuta dago, "Jing" moduan ezagutzen dena, eta hau guztia xahutu ondoren, gorputza hil egiten da. Pentsamendu korronte honek "Jing"a modu askotan gal daitekeela, baina batez ere gorputzeko jariakinen galeraren bidez galtzen dela dio. Horregatik erabiltzen zituzten taoistek beren gorputzeko jariakinak ahalik eta gehien suspertzeko, areagotzeko eta kontserbatzeko praktikak. Jing gehiena zuen jariakina semena zen. Beraz, pentsamendu taoistak uste du komenigarria dela eiakulazioaren maiztasuna murriztea, edo, are gehiago, erabat saihestea, "Bizi-esentzia" kontserbatzeko.

Eiakulazioaren kontrol maskulinoa

Praktikante taoista askok eiakulazio-fluidoen galera bizi-indarraren galerarekin lotzen zuten: gehiegizko jariakin-galerak zahartze goiztiarra, gaixotasunak eta neke orokorra eragiten zituztela zioten. Taoista batzuek diote inoiz ez litzakeela eiakulatu behar; beste batzuek, berriz, berariazko formula bat ematen zuten, osasuna zaintzeko eiakulazio kopuru maximoa zehazteko.

Ideia orokorra jariakinen galera ahalik eta gehien mugatzea zen nahi zen sexu-jardunaren mailan. Praktika sexual horiek mendeetan zehar transmititu ahala, zenbait medikuk garrantzi gutxiago eman zioten eiakulazioa mugatzeari. Hala ere, semenaren atxikipena sexu-praktika taoistaren funtsezko printzipioetako bat zen.

Bi metodo daude taoistek agindutako eiakulazioa kontrolatzeko. Eiakulazioa saihesteko, gizonak zakila estimulatzeari utz diezaioke orgasmoa baino lehen. Metodo hori Joseph Needham (1900-1995) historialari britainiarrak proposatu zuen. Bigarren metodo bat zakilaren oinarrian presioa aplikatzea da. Teknika horrek eiakulazio atzerakoia eragiten du, non taoistek uste dute Jing-a burura doala eta «garuna elikatzen» duela.

"Jing" (精)-aren kontzeptua

"Esentzien batasunaren" beste kontzeptu garrantzitsu bat zen gizon baten eta emakume baten batasunak "Jing" bat sortzea ekarriko zuela, energia sexual mota bat. Ekintza sexualaren unean, "Jing" a sortuko litzateke, eta gizonak "Jing" horren zati bat "Qi" bihur lezake, bere bizi-indarra berrezartzeko. Ahalik eta sexu gehien izanda, gizonek gero eta "Jing" gehiago eraldatzeko aukera izango lukete, eta, ondorioz, osasunerako onura asko lortuko lituzkete.

Yin eta Yan

"Yin" (阴) eta "Yang" (阳)-aren kontzeptua

Yin eta yang kontzeptua garrantzitsua da taoismoan, eta, beraz, sexuan ere garrantzi berezia du. "Yang" -a maskulinoa da, eta "Yin" a, berriz, femeninoa. Gizona eta emakumea Zeruaren eta Lurraren baliokideak ziren, baina deskonektatuak. Beraz, Zerua eta Lurra betierekoak diren bitartean, gizona eta emakumea bizitza hilgarriaren menpe daude. "Yin" eta "Yang" -en arteko elkarrekintza bakoitzak garrantzia zuen. Ikuskera horren ondorioz, sexu-ekintzako jarrera eta jarduera bakoitzak esanahia zuen. Testu taoistek gaixotasunak sendatzeko edo prebenitzeko balioko luketen jarrera sexual berezi asko deskribatzen dituzte.

Emakumearen eginkizuna

Taoisten ustez, sexuak ez zuen soilik gizonaren gustukoa izan behar. Emakumea ere estimulatu eta ase egin behar zen, sexu-ekintzaz baliatzeko. Sexu-ekintza bi aldeek nahi izanez gero bakarrik gertatu beharko litzateke. Sexua horrela eginez, emakumeak "Jing" gehiago sortuko lituzke, eta gizonari errazagoa izango litzaioke "Jing" a xurgatzea bere "Qi" propioa handitzeko. Emakumeei ere leku nabarmena ematen zitzaien Ishinpōan, tutorea emakumea izanik. Koitoaren ondoren sexu-indarra ez galtzea zen emakumeek indar handia zutela uste zen arrazoietako bat. Emakumeak bizia emateko ahalmena zuen, eta ez zuen arduratu behar eiakulazioaz edo aldi errefraktarioaz.

Emakumeei, askotan, sexu-praktikan gutxiagotasun-jarrera eman zitzaien. Testu askok sexua ikuspuntu maskulinotik lantzen dute, sexuak emakumeei nola mesede egin liezaiekeen eztabaidatzea saihestuz. Gizonak emakume bakar batengana ez mugatzera bultzatzen zituzten, seme-alabarik izan ez zuten emakume ederrekin bakarrik sexu harremanak izatea gomendatuz. Gizonak emakumeari sexualki atsegin eman behar bazion ere, emakumeak helburu bakarra izaten jarraitzen zuen. Ming dinastiaren ondorengo testu sexualetan, emakumeei buruzko erreferentziek, giza aurpegiaren zantzu guztiak galdu zituzten, eta "bestea", "Arragoa" edo "sukaldaritza" bezala adierazten ziren, bizitasuna lantzeko. Emakumeari atsegin ematearen garrantzia ere murriztu egin zen ondorengo testuetan.

Emakumeak ere gizonen bizitza-luzera handitzeko bitarteko gisa hartu ziren. Antzinako testu asko, gizon batek bere bizitza zabaltzeko sexua nola erabil zezakeen azaltzen aritu ziren. Hala ere, bizitza luzeagoa izateko, emakumearen bizi-energiak xurgatu behar ziren ("Jing" eta "Qi"). Taoista batzuek "lapurretaren eta indartzearen borroka" deitzen zioten sexu-ekintzari. Metodo sexual hauek, metodo militar taoistekin korrelazioan egon zitezkeen: etsaiaren ateak zuzenean eraso beharrean, guduaren estrategia eta etsaiaren erresistentzia ahulduko zuen maniobra fin batzuetan zetzan.

Denbora eta lekua

Logelaren Osasunerako Onurak ("Fangzhong buyi") testuan, une jakin batzuk koitorako beste batzuk baino hobeak zirela adierazten da. Pertsona batek ez luke sexu-harremanik izan behar ilargi beteetan edo geletan, ezta haize bortitzak, euria, lainoa, hotza edo beroa, trumoiak, tximistak, zeru eta lurraren gaineko iluntasuna, eguzki edo ilargi eklipseak, ostadarra eta lurrikarak izango liratekeen egunetan ere. Garai hauetan sexu-harremanak izateak gizon baten izpiritua kaltetuko luke eta emakumeak gaixotu egingo lirateke. Garai hauetan sortutako haurrak eroak, ergelak, gaiztoak edo inozoak izango lirateke; mutuak, gorrak, herrenak edo itsuak, erruki gabeak eta bortitzak.

Garrantzitsua zen, halaber, koitorako egun egokia aukeratzea, pertsona batek seme-alabak izan nahi bazituen. Emakume baten hilerokoaren ondoren, lehen, hirugarren eta bosgarren egunak ziren onenak. Egun hauetan gizonak gauerdia jo ondoren eiakulatzen bazuen, haurra ziurrenik gizonezkoa izango zen. Neskato bat nahi izanez gero, gizonak eiakulatu egin beharko luke emakumeak denboraldia amaitu eta bigarren, laugarren edo seigarren egunean. Sexu-ekintzaren lekua ere garrantzitsua zen. Maitaleek saihestu egin beharko lukete eguzkiaren, ilargiaren edo izar baten distira, tenpluen barnealdea, tenplu, putzu eta komunen hurbiltasuna, berogailuak, eta hilobi edo hilkutxen hurbiltasuna. Arau horiei jarraituz, familiaren ondorengoak onak, jakintsuak eta bertutetsuak izango zirela suposatzen zen. Aitzitik, aginduak betetzen ez baziren, ondorengoak gaiztoak izango ziren, eta azkenean familia iraungi egingo zen.

Luzarotasuna eta hilezkortasuna

Ming dinastiako sekta taoista batzuek, gizakiek, bizitza luzea lor zezaketen modu bat, birjinekin harreman sexualak izatea zela uste zuten, bereziki birjina gazteak. Sexu-liburu taoistak, hala nola Hsuan Wei Hshin ("Sexu-tekniken misterio eta sotiltasunen irudi mentalak") eta San Feng Tan Cheueh ("alkimia fisiologikoko Zhang Sanfengen jarraibideak"), Zhao Liangpik eta Zhang Sanfengek idatziak, hurrenez hurren (Zhang Sanfengekin nahastu behar ez dena). Zhao Liangpik ondorioztatu zuen ding ideala 14 urte baino gutxiagoko birjina premenartikoa zela eta 18 urtetik gorako emakumeak saihestu egin beharko liratekeela. Eta kategoriarik altuena 14 urteko birjina premenarkikoei zegokien.

Ge Hong laugarren mendeko kimikari taoistaren arabera, hilezkortasuna bilatzen dutenek funtsezko elementu absolutuak hobetu behar dituzte. Hau, "Jing" -a bildu, "Qi" -a zirkularazi eta botika handia kontsumitzean datza. Sexu-arteek garrantzi berezia dute lehen aginduagatik," Jing "-a gordetzea, neurri batean, "Jing" a aurrezteak hau garunera bidaltzea suposatzen zuelako. "Jing" -a garunera bidaltzeko, gizonak ez zuen eiakulaziorik egin behar sexu-ekintzan. Taoistetako batzuen arabera, hori egiten bazen, "Jing"ak bizkarrezurrean bidaiatuko zuen eta garuna elikatuko zuen, gorputza ahultzen utzi beharrean. Hala ere, Ge Hongek zioen erokeria dela pentsatzea arte sexualen gauzatze soila aski dela hilezkortasunera iristeko, eta arte sexualei buruzko mito zahar batzuk gaizki ulertu eta gehiegikeriaz ulertu zirela. Izan ere, arte sexualak alkimiarekin batera praktikatu behar ziren bizitza luzeagoa lortzeko. Era berean, Ge Hongek ohartarazi zuen praktika horiek arriskutsuak izan zitezkeela behar ez bezala egiten baziren.

Tantra

Tantra edo tantrismoa teknika tradizional bat da, diziplina jakin batean zentratuta aritzeko.

Aldaera hinduista, budista, jainista eta bon ditu. Tantra munduko leku askotan existitzen da: Bhutan, Korea, Txina, Tibet, India, Indonesia, Japonia, Mongolia eta Nepalen.

Tantra hinduismoan

Tantra hinduismo garaikidearen joeretako bat da eta Tibeteko budismoko eskola guztietan praktika nagusia da.

Shiva jainkosa

Hinduismoan bi Tantra daude: eskuineko eskuko bidexka (dakshina marjina) eta ezkerrekoa (vama marga).  Azken horrek sexu-ekintzaren bidez meditatzeko eta erritualizatzeko teknikak ditu. Horien bidez integratzen dira emakumeen eta gizonen energiak. Eskuineko eskuko bidexkaren jarraitzaileek diote beren metodoa «altuagoa» dela.

Hinduismoan, sarritan, Shivá jainkoak maisu eta dizipulu rolak betetzen dituen elkarrizketa gisa idatzita egoten dira. Tradizio horretan, lau ataletan egituratuta egon ohi dira:

jñana (“ezagutza”).

yoga (“praktika”).

kriya (“ekintza”).

charya (“jokaera”, kultua).

Tantraren helburua gizabanakoa kontzientzia nagusi hutsean berrintegratzea da (hinduismoan Shivá izango litzateke jatorrizko iturria). Helburu hori lortzeko, beharrezkoa da manifestazioaren bidezidorra kontrako noranzkoan joatea. Eta tradizio horretan bertan, energia, norbanakoaren kontzientzia puruarekin edo jainkotasunarekin lotzeko bidea da. Itzulerako bidearen amaierari "super-kontzientzia" deitzen zaio.

Tantra budismoan

Budismo tantrikoan, beheko tantrek (sarmapa artean) eta kanpokoek (ñingmapa artean) sexu-ekintza baztertzen dute. Goiko eta barruko tantrek  ez dute sexu-ekintza baztertzen, are gehiago, tradizio horiek diote sexu-ekintzarik gabe ezinezkoa dela gauzatzea.

Budismoan, tantrismoa "bide azkarra" izenarekin ezagutzen da, tantraren praktikante batek hitz egiten, sentitzen eta gidatzen ikasten baitu, argiztapena lortu zuen Buda balitz bezala. Ikuspegi hori erabat desberdina da yogaren gainerako bideetatik.

Tantraren irakaspenak jasotzen dituzten testuak (Tantras izenekoak) klabe sinbolikoz idatzita daude, poema moduan, eta horrek zaildu egiten du horiek ulertzea.

Neotantra

Neotantra, XX. mendearen amaiera aldera, idazle berriek garaturiko seudofilia bat da, mimetismoz, tantraren jatorrizko kontzeptua India, Txina eta Tibeten ezagutzen den moduan ordezkatu duena. Masaje tantriko eta yoga sexual lez ere ezagutzen da. Soilik mendebaldeko fenomenoa da, espiritualtasun ez errepresibo berri batera bideratua, gizakiaren alderdi genitaletan oinarritua.

Ezin da erlijio edo filosofia gisa definitu, eta ez da mugimendu izatera iristen. Ez dago gidari, maisu edo hasiberri baten eskutik egindako entrenamendu-zutabeetan oinarrituta, ezta jatorrizko tantraren azpian dauden oinarrizko kontzeptuetan ere, eta metafisikarekin eta pentsamendu magikoren batekin lotutako sexu-praktiken multzo batera mugatzen da.

Filosofia tantrikoa bere sinboloetan

Filosofia tantrikoa, besteak beste, erabiltzen duen sinbologiagatik bereizten da. Zentzu horretan, maitale bikote batek jatorrizko batasunaren banaketa edo sakabanaketa irudikatzen du. Sexu-ekintzak banakoen batasuna edo birxurgatzea adierazten du. Prozesu hau unibertsoan gertatzen denaren antzekoa da: big bang-a dispertsioaren unea da; big crunch-a, berriz, birxurgapenaren unea da.

Kali jainkosa

Filosofia tantrikoaren beste kontzeptu bat askapen espirituala bultzatzeko txandakako bideak onartzean datza.

Energia femeninoa, Kali jainkosa

Filosofia tantrikoaren beste ezaugarri bereizgarri bat emakumeen energian duen kontzentrazioa da. Kali jainkosa Shivaren pasibotasun isolatuaren aurrean sortzaile eta suntsitzailea da. Shakti edo energia bezala ezagutzen da, eta jainkoaren, ekoizlearen eta amaren energia sortzailea irudikatzen du. Baina sorkuntza orok suntsipena eta heriotza dakar, jaiotzen den orok hil egin behar du, eta amak, bizitza ematean, heriotza ere ematen digu.

Shivari buruzko dantza pasibotasunaren amaiera da, eta kaosa, berriz, guztiaren hasiera; mugimendua berritzea da.

Sexua eta erotismoa

Tantra testuek eta praktika tantrikoek gai sorta zabalak hartzen dituzte barne, batez ere gai espiritualetan bideratuak, eta ez izaera sexualekoak. Hala ere, Gavin Floodek dioenez, tantrismoa ezagunagoa da mendebaldean bere elementu antinomiakoengatik, estereotipikoki, erotismo esoterikoa eta erlijioaren izenean erritualizatutako sexua den praktika moduan irudikatua, alkoholez eta jainko basatiei haragia eskainita. Irudikapen hau ez da mendebaldeko irudimenera mugatzen, ordea. Jayanta Bhatta, Indiako filosofiaren Nyaya eskolako IX. mendeko jakintsua eta Tantra literaturari buruz hitz egin zuena, ideia tantrikoak eta praktika espiritualak gehienbat ondo kokatuta daudela adierazi zuen, baina "irakaskuntza ez-moralak" ere baditu, "Nilambara" sektan esaterako, bertan praktikatzaileek "jantzi urdin bat besterik ez dute erabiltzen, eta gero talde praktiko gisa parte hartzen dute.

Sexualitatea praktika tantrikoen parte izan da, fluido sexualak "botere substantzia" moduan ikusi dira eta erritualki erabili dira. Muturreko testu batzuk, dio Floodek, harago doaz, Candamaharosana-tantra testu budisten antzera, zeinak gorputz-hondakinak "botere-substantzia" gisa kontsumitzearen alde egiten baitu, hondakinak irakastea "buda guztiek kontsumitutako" dieta gisa kontsumitu behar da, nahigabe handirik gabe. Hala ere, praktika esoteriko horiek apartekoak eta muturrekoak dira, ez daude literatura edo praktika tantriko budista eta hinduen zati handi batean. Kaula tradizioan eta fluido sexualak botere eta sexu erritualeko substantzia gisa aipatzen diren beste batzuetan, adituak ez daude ados beren itzulpenetan, interpretazioetan eta esanahi praktikoan.

Douglas Renfrew Brooksek, adibidez, substantzia intoxikatzaileen erabilera eta sexua bezalako elementu antinomikoak animistak ez zirela dio, baizik eta hauek kaula tradizio batzuetan "Brahmanen azken errealitatearen eta mundu fisiko eta mundutarraren arteko bereizketak" hausteari uko egiteko erabiltzen zirela kaula jainkotiar bati. Teknika erotikoak eta aszetikoak konbinatzean, Brooks estatuak, Tantrikoak, gizarte eta barne suposizio guztiak hautsi zituen, Shiva bihurtu zen. Cachemira Shaivismen, dio David Grayk, antinomien aurkako ideia urratzaileak barneratu egin ziren, meditazio eta hausnarketarako, eta "subjektibotasun transzendente bat egiteko" bitarteko gisa.

Tantra hinduaren eta budistaren testu gehienetan, erritualismo sexualaren muturreko formak falta dira. Jainen testu tantrikoan, hau ez dago. Hala ere, emozioak, erotismoa eta sexua literatura tantrikoan naturaltzat, desiragarritzat, hartzen dira unibertsalki, barne jainkoaren eraldaketarako bitarteko gisa, "Shiva eta Shaktiren zoriona islatzeko eta laburbiltzeko". Kama eta sexua bizitzaren beste alderdi bat da eta "unibertsoaren sustraia", ikuspegi tantrikoan, zeinaren helburua ugaltzetik haratago hedatzen da eta beste bitarteko bat da. Ideia hau, kama artea, tenplu hinduaren arteetan sartzearekin loratzen da, baita tenpluaren arkitektura eta diseinu eskuliburu ezberdinekin ere, Ramachandra Kulacara jakintsu hinduak eginiko Shilpa-prakasha kasu.

Sexu tantrikoa

Sexu tantrikoa mitoz inguratutako praktika da, eta honen helburua munduaren plazerak gurtzean datza osotasun espirituala lortzeko.

Sexu tantrikoa filosofia horren zati bat baino ez da, eta ez die sexu-organoei bakarrik erreparatzen, gorputzeko atal guztiei baizik. Norbanakoaren sexu-energiari begira dago, estasia lortzeko. Sexu batek ez da bestearen gainetik nagusitzen, eta ez dira bereizten ederra eta itsusia edo ongia eta gaizkia.

Tantrak dio, bizitzaz ahalik eta gehien gozatzeko, norbera den moduan eta besteak diren bezala onartu behar dela. Sexuan gauza bera gertatzen da. Bakoitza bere bertuteen eta akatsen jakitun izan behar da. Bost zentzumenak jarri behar dira bertan, bestela ezin da plazerik handiena lortu. Beste gako bat bi pertsonen arteko oreka eta harmonia da.

Hori esanda, gogoratu behar da sexu tantrikoaren helburua ez dela eiakulazioa edo orgasmoa, baizik eta zentzumenak bultzatzea musu, laztan eta begiraden bidez, energia sexuala jariatzeko, tabuak eta, batez ere, presak atzean utzita. Hasteko, giroak egokia izan behar du.

Legedia

Sexu-baimena izateko adina, helburu kriminaletarako, sexu-harremanetan indarkeria legez agertzeko adina da, edozein indarkeria erreal dagoela ere. Heldu batek sexu-harremanak baldin baditu oraindik sexu-baimena izateko adinera iristen ez den adin txikiko batekin, bortxaketatzat hartuko da ekintza, adingabearen adinaren eta herrialdearen arabera.

Sexu-grina

Teorikoek eta ikertzaileek, oro har, bi esparru desberdin erabili dituzte giza sexu-desira ulertzeko:

Lehena esparru biologiko bat da,  desira sexuala "instintu, pultsio, behar, bulkada, egarri edo gogo" motibazio batetik datorrena. Sexu-bultzada hori oso lotuta dago "egoera kromosomikoa eta hormonala, nutrizio-egoera, adina eta osasun orokorra" gisako faktore biologikoekin. Bigarrena teoria soziokulturala da eta desira faktore gisa kontzeptualizatzen da testuinguru askoz zabalago batean. Esparru soziokulturalean, desira sexualak berez adierazten du jarduera sexualerako irrika, ez gozamenerako eta norberaren gogobetetasunerako edo tentsio sexual jakin bat askatzeko soilik ez den beste edozein helbururekin. Sexu-desioa eta -jarduera beste baliabide batzuk lortzen laguntzeko edo sexu-jatorrikoak ez diren beste sari batzuk lortzeko ere gerta litezke, hala nola bikoteen arteko hurbiltasun eta atxikimendu handiagoa.

Sexu-desira espontaneoa edo erantzunkorra izan daiteke. Dinamikoa ere bada, positiboa edo negatiboa izan daiteke, eta intentsitatean alda daiteke, desio den objektuaren/pertsonaren arabera. Sexu-desiraren espektroa honela deskribatzen du Stephen B. Levinek: abertsioa → gogorik eza → axolagabekeria → interesa → beharra → pasioa.

Erakarpena

Erakarpen sexuala desira sexuala edo interes hori pizteko nolakotasuna da. Pertsona baten erakargarritasun sexuala neurri subjektibo bat da hein handi batean, beste pertsona baten interesaren, pertzepzioaren eta orientazio sexualaren araberakoa. Pertsona baten itxura fisikoak eragin kritikoa du haren sexu-erakargarritasunean, baina beste faktore batzuek ere eragiten dute, hala nola haren ahotsak eta usainak.

Pertsonen arteko erakarpenak hainbat faktore hartzen ditu barne, hala nola antzekotasun fisikoa edo psikologikoa, ezaugarri komun edo familiarren etxekotasuna edo nagusitasuna, antzekotasuna, osagarritasuna, elkarrekiko gustua eta errefortzua.

Praktika sexualak

Masturbazioa

Masturbazioa

Masturbazioa gozamen sexuala edo orgasmoa lortzeko sexu-organoak kitzikatzea da, normalean sarketatik kanpo edo horren aurrekari bezala. Estimulazioa lortzeko erabili daitezke eskuak, behatzak, eguneroko objektuak, sexu-jostailuak (adibidez, dildo bat) edo horien arteko konbinazio bat. Masturbazioa norbere organoak kitzikatzea izan ohi da gehienetan, nahiz eta bikote barruan batak bestearenak kitzikatzea ere izan daitekeen.

Koitoa

Sarpena, sarketa, penetrazioa edo koitoa sexu harreman batean zehar gorputzeko atal bat edo objektu bat (arrunki, zakila) gorputz zulo batean (hala nola: baginan, uzkian, ahoan…) sartzea da. Giza sexualitatean, sarpen mota ohikoena da, bikote heterosexualetan, gizonaren zakila emakumearen baginan sartzea, baina uzkian (uzki-koitoa) edo ahoan (felazioa) ere egin daiteke. Koitoa pertsonen arteko lotura fisikoaz gainera, sexu harremana burutzen duen ekintza da, eta pertsonen arteko amodioaren adierazgarri izaten da. Pertsona batek beste pertsona bati egindako ekintza mingarria ere izan daiteke: gizon batek emakume bat bortxatu duenean, kasu.

Sexu orala

Sexu orala

Sexu orala pertsona batek edo gehiagok beste pertsona baten organo sexualak ezpainekin edota mingainarekin ere bizitu egiten duten praktika da. Cunnilingus deitua, bulban egiten denean; felazioa, zakilean egiten denean; eta anilingus, uzkian egiten denean.

Sexu anala

Sexu anala zakila edota jostailu sexualak uzkian sartzearen praktika sexuala da. Beste termino sinonimo batzuk «sodomia», «uzki-koito» eta «pedikazio» dira.

Frot eta tribadismoa

Frota gizonen artean penetrazio gabeko praktika sexuala da, bakoitzaren zakilak bestearen zakilaren kontra marruskatzen dira, eta elkarrekin masturbatzen dira zakilen kontaktuagatik.

Tribadismoan, penetrazio gabeko praktika sexualean, emakumeak euren bulbak batak bestearen kontra sakatu eta igurtzi egiten dute, klitoria eta beste atal erogeno batzuk pizten, orgasmora heldu arte.

Sexu tantrikoa

Sexu tantrikoa, sexua hedapen eta espiritualtasunaren esplorazio modura ikusten duten irakaskuntza budista eta hindua da.

Slow Sex

The New York Timesek Daedone erretratatu zuen Slow Sex mugimenduaren ikono gisa. Mugimendu horrek "emakumeen plazera besterik ez du lehenesten - non maitasuna, maitasun-harremana eta sedukzioa ere ez diren beharrezkoak. Daedonek Slow Sexen eta Slow Food mugimenduaren (janari motela) artean paralelotasuna aurkitzen du.  Sexualitatearekin, janariarekin gertatzen den bezala, jendeak abusatu egin dezake elikatu gabe.

San Franciscoko 7x7 aldizkariarekin egindako elkarrizketa batean, Daedonek dio, oro har,  Slow Sexek meditazioa eta sexualitate orgasmiko kontzientea barne hartzen dituela.  Esan zuenez, hiru osagai hauek ditu:

• Benetan dagoenarekiko arretaren kalitatea, helburu batean finkatu ordez;
• Sinpletasuna, beharrezkoak ez diren elementuak kenduz sentsazio hutsaren mesedetan;
• Desira arakatzea, ezagutzen eta adierazten ikasiz.

2011n, Daedonek Slow Sex: The Art And Craft Of The Female Orgasm argitaratu zuen, eta honela deskribatzen da: "Emakumezkoen orgasmoa praktika erlijioso eta espiritual batera igotzen da. Liburuak Slow Sex-aren ezaugarriei buruzko ariketa praktikoak, pasadizoak eta azalpen zehatzagoak biltzen ditu. Aurreko hiru puntuetan egindako definizioaren deskribapen zehatzaz gain, liburuak Slow Sexen ezaugarri bereizgarri batzuk nabarmentzen ditu; izan ere, Slow Sexek ongizatea itxuratik haratago baloratzen du, desira betebeharretik haratago, sentsazioari fantasietatik harantzago erreparatzea, eta kontzentrazioagatik sentsazioa handitzea presioagatik edo abiaduragatik baino gehiago.

Liburuaren hasieran, honako hau esaten da: "emakume bakoitza orgasmikoa da", "gorputzak plazera jasotzeko eta horri erantzuteko gaitasuna du" eta "gorputza botere-iturri bat da, behar den energia atera nor den eta nola bizi nahi nuen jakiteko. Bibragailuak, fantasiak eta rol-jokoak ez dira agertzen Slow Sexen. Praktika honek ariketa kronometratuen hamar eguneko serie bat aurkezten du. Ariketa horiek, funtsean, 15 minutuko OM saioez osatuta daude, eta bakoitzak gai bat du, esperientziak partekatzeko: bi bazkideen sentsazio-uneak. Liburuak dioenez, Slow Sexen praktika ez da ez arazo bati irtenbidea emateko, ez eta libidoa gutxitzeko edo orgasmoa lortzeko ezintasunerako konponbide gisa ere. "Sexua ez da arazoa... Justuaren/faltsuaren paradigma faltsua da, sexua arte-mota bat baita.

Hainbat ikerketak ondorioztatu dutenez, "Daedoneren filosofia ohiko pornografiaren aurkako kontrapuntu freskagarria da.

Kama Sutra

Kama-sutra antzinako testu hindua da, gizakiaren sexu-portaerari buruzkoa.

Etimologia: 'Sexualitateari buruzko aforismoak': "Plazer sexuala" eta "haria, esaldi laburra".

Literatura sanskritoko maitasunari buruzko oinarrizko lantzat hartua, Vatsiaianak idatzi zuen. Izenburu osoa "sexualitateari buruzko aforismoak, Vatsiaiana" da. Kronologikoki, egilea, Gupta aroan kokatzen da (K. a. 240 eta K. a. 550 artean garatu zena).

Denboran zehar hainbat bertsio argitaratu dira. Jatorrian, ilustraziodun edozein bertsio (liburuaren barruan edo azalean) eskuz marraztu zen; gaur egun, argazki errealak dituzten bertsioak daude, baita bideo erotiko hezitzaileak dituztenak ere.

Kapituluak

Kama-Sutrak 36 kapitulu ditu, 7 gai desberdinei buruzkoak, eta horietako bakoitza arlo horretan aditua den batek idatzi zuen. Hauek dira gaiak:

1. "Sarrera" (4 kapitulu): sexuari buruz oro har, gizon baten bizitzan duen lekuari buruz, eta emakumeen sailkapen bati buruz hitz egiten du.
2. "Sexu-ekintzari buruz": musuei buruzko eztabaida sakona egiten du, sexu-ekintzaren aurreko hainbat sexu-joko mota, orgasmoak, sexu-jarreren zerrenda bat, ahozko sexua, tabuak eta hirukoteak.
3. "Emaztearen aukeraketari buruz" (5 kapitulu): segizioa eta ezkontza.
4. "Emazteari buruz" (2 kapitulu): emazte baten jokabide egokia.
5. "Besteen emazteei buruz" (6 kapitulu): batez ere sedukzioari buruz.
6. "Gorteei buruz" (6 kapitulu).
7. "Beste pertsona batzuk erakartzeari buruz" (2 kapitulu).

Maitasuna egiteko posturas eta moduak

Vatsyayanak maitasuna egiteko oinarrizko 12 modu eta 8 posizio nagusi daudela uste zuen. Kama Sutrak 64 "arte" ditu guztira, eta izen hori ematen dio egileak maitasuna posizio batekin egiteko modu baten konbinazioari. Askotariko arteak zerrendatzen dituen kapitulua da ezagunena, eta oso errore arrunta da hau Kama Sutrarekin nahastea, benetan, bere zati bat baino ez denean. Aipatu behar da maitasuna egitea bata bestearekin jolasteko artea dela, bikotearen punturik sentikorrenak zein diren aurkitzea, plazera senti dezan eta bien arteko aldea zein den kontuan har dezan.

Plazera

Liburuaren gainerako zatietan herritar ona izateko aholkuak ematen dira eta gizonen eta emakumeen arteko harremanei buruzko zenbait ideia azaltzen dira. Kama Sutrak sexua "batasun jainkotiar" gisa definitzen du. Vatsyayanak uste zuen sexua berez ez zela "txarra", baina modu friboloan praktikatzea bekatua zen. Kama Sutrak pertsona askori sexuaz maila sakonagoan gozatzen lagundu die, eta gozamen sexualerako gida teknikotzat har daiteke, baita garai horretan Indiako praktika sexualen zirriborrotzat ere.

Sexologia

Sexologia giza sexualitatearen eta hari dagozkion gaien azterketa sistematikoa da. Sexualitatearen adar guztiak hartzen ditu.

Kinsey informea

1930eko hamarkadatik aurrera, sexu-fenomenoen ikerketa sistematikoa egiten hasi zen. Ondoren, sexologiak, biologiarekin eta soziologiarekin zerikusia duen psikologiaren diziplina arteko adarrak, gorakada handia izan zuen, kasu batzuetan gizartearen beraren babesa lortu baitzuen, 1960ko hamarkadaren amaierako eta 1970eko hamarkadaren hasierako sexu-askapeneko mugimenduek sustatuta.

Kinsey txostenari dagozkio sexu-portaerari buruzko lehen azterketa zientifikoak.

Alfred C. Kinseyk eta haren laguntzaileek Estatu Batuetako sexu-portaeraren ereduak islatzen zituzten datu estatistikoen bilduma aurkeztu zuten, 1938tik 1952ra. Bere lana galdeketa zuzeneko elkarrizketen bidez egin zen, eta gizakien sexu-erantzuna ikertzeko ateak zabaldu zituen, beranduago, William Mastersek eta Virginia Johnsonek egin zituztenak. Kinseyren lana ikerketa soziologikokoa zen, eta ez zuen interpretatzen sexu-estimulazioaren erantzun fisiologiko edo psikologikoa.

Kinsey txostenean desberdintasun handiak hauteman ziren sozialki eskatzen zen portaera desiragarriaren eta benetako portaeraren artean. Halaber, ikusi zen portaera heterosexualaren eta homosexualaren artean ez dagoela bereizketa argirik; izan ere, garai hartako inkesten arabera, emakumeen % 10ek eta gizonen % 28k onartzen zuten portaera homosexualak izatea, eta gizonen % 37k homosexualitatean interesa izatea.

Masters eta Johnson

1960ko hamarkadan, William Masters eta Virginia Johnson doktoreek sexualitatearen prozesu biologikoak ikertu zituzten lehen aldiz laborategi batean, eta «gizakien sexu-erantzun»ari buruzko ikerketa egin zuten. Haren helburua zen oinarrizko informazio zientifiko baten funtsak ezartzea, gizakien sexu-portaeraren arazo multi-fazetikoei erantzun ahal izateko. Beraien interesa zen jakitea zer erreakzio fisiko gertatzen den gizonak eta emakumeak sexu-estimulazio eraginkor bati erantzuten diotenean, eta nola jokatzen duten bakoitzak haren aurrean. Horretarako, zuzeneko behaketaren teknika erabili zuten. Zenbait gizon eta emakume helduk onartu zuten ugalketako biologiaren laborategian aztertzea, Washingtongo Unibertsitateko Medikuntza Eskolako Ginekologia eta Obstetrizia Sailean, lehenik eta, geroago, Reproductive Biology Research Foundation-en babespean. Hamar urtez egindako ohar horietatik eta ondorengo galdeketa psikosexualetik atera ziren ondorioak azkenean argitaratu ziren. The Human Sexual Response izeneko liburuan argitaratu zituzten beren ikasketak.

Aspektu psikologikoak

Sexu-adierazpenaren alderdi psikologikoak aztertuak daude, afekzio emozionalaren, genero-identitatearen, subjektiboen arteko intimitatearen eta Darwinen ugalketa-eraginkortasunaren testuinguruan. Gizakion sexualitateak erantzun emozional eta psikologiko sakonak sortzen ditu. Teorialari batzuek diote sexualitatea giza nortasunaren iturri nagusia dela. Sexualitatearen azterketa psikologikoak sexu-portaerari eta esperientziei eragiten dieten eragin psikologikoetan oinarritzen dira. Lehen azterketa psikologikoak Sigmund Freudek egin zituen, eta honek ikuspegi psikoanalitikoan sinesten zuen. Garapen psikosexualaren eta Edipo konplexuaren kontzeptuak ere proposatu zituen, besteak beste.

Genero-identitatea norberaren generoko pertsona baten zentzua da, dela gizonezkoa, dela emakumezkoa, dela ez-bitarra. Genero-identitatea jaiotzean esleitutako sexuarekin erlazionatu daiteke, edo jaiotzetik desberdina izan daiteke. Gizarte guztiek genero-kategorien multzo bat dute, pertsona batek gizarteko beste kide batzuekin duen gizarte-identitatea eratzeko oinarri izan daitekeena. Sexu-portaerak eta barne-harremanek eragin handia dute pertsona baten sexu-orientazioan.

Orientazio sexuala eredu iraunkorra da, kontrako sexuko, sexu bereko edo bi sexuetako pertsonenganako erakarpen erromantikoa edo sexuala (edo horien konbinazioa) eragiten duena. Pertsona heterosexualak maitasunez/sexualki erakarriak sentitzen dira aurkako sexuko kideekiko. Pertsona homosexualak berriz  erakarriak sentitzen dira sexu bereko pertsonekiko modu erromantikoan/sexualean. Bisexualak direnak, erakarriak sentitzen dira bi sexuekiko, modu erromantikoan edo/eta sexualean.

Ugaltzeko beharraz gain, beste arrazoi asko daude jendeak sexua izateko. Unibertsitateko ikasleengan egindako ikerketa baten arabera (Meston & Buss, 2007), sexu-jardueretarako lau arrazoi nagusiak hauek dira: erakarpen fisikoa, helburu bat lortu nahia, lotura emozionala areagotzea eta segurtasunik eza arintzea.

Erreferentziak

Wikiliburuetan liburu bat dago honi buruz: Euskal Sexu Hiztegia