Silvio Berlusconi

Silvio Berlusconi
	; Irudi gehiago
Italiako senataria
; Europarlamentaria
Italiako senataria
Garapen Ekonomikoko ministroa
Italiako Ministroen Kontseiluko Presidentea
; Italiako Errepublikako diputatua
; Europako Kontseiluko Batzar Parlamentarioko Ordezkaria
Italian Minister of Economy and Finance (en)
; Italiako Errepublikako diputatua
Osasun ministroa
Italiako Ministroen Kontseiluko Presidentea
Italian Minister of Economy and Finance (en)
; Europako Kontseiluko Presidentea
Atzerriko Arloetako ministroa
Italiako Ministroen Kontseiluko Presidentea
; Italiako Errepublikako diputatua
; Europarlamentaria
; Europako Kontseiluko Batzar Parlamentarioko Ordezkaria
; Italiako Errepublikako diputatua
Italiako Ministroen Kontseiluko Presidentea
; Italiako Errepublikako diputatua
Bizitza
Jaiotza	Milan, 1936ko irailaren 29a
Herrialdea	Italia
Bizilekua	Palazzo Grazioli (en) ; Villa San Martino (en)
Lehen hizkuntza	italiera
Heriotza	Milan eta San Raffaele Ospitalea, 2023ko ekainaren 12a (86 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: leuzemia monozitiko kronikoa
Familia
Aita	Luigi Berlusconi
Ama	Rosa Bossi
Ezkontidea(k)	Carla Dall'Oglio (en) (1965eko martxoaren 6a - 1985); Veronica Lario (1990 - 2014ko otsaila)
Bikotekidea(k)	ikusi Marta Fascina (en) ; Francesca Pascale (en) ;
Seme-alabak	ikusi Pier Silvio Berlusconi; Barbara Berlusconi; Marina Berlusconi; Luigi Berlusconi; Eleonora Berlusconi;
Anai-arrebak	ikusi Maria Antonietta Berlusconi; Paolo Berlusconi;
Hezkuntza
Heziketa	Milango Unibertsitatea 1961) laurea (en) : zuzenbide (jakintza)
Hizkuntzak	italiera; ingelesa; frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, ekintzailea, media proprietor (en) eta association football executive (en)
Ibilbidea
Lantokia(k)	Estrasburgo; Brusela eta Erroma
Enplegatzailea(k)	A.C. Milan (1986ko otsailaren 20a - 2017ko apirilaren 13a)
Jasotako sariak	ikusi Order of King Abdulaziz al Saud ; Order of Stara Planina ; Order of the Three Stars, 2nd Class (2005eko ekainaren 21a) ; Member of the National Order of Merit (2004ko urtarrilaren 20a) ; Grand Cross of Royal Norwegian Order of Merit ; Grand Cross of the Order of Merit of the Republic of Poland (2002ko otsailaren 25a) ; Grand Cross of the Order of the Star of Romania (2002) ; Knight Grand Cross of the Order of Pius IX‎ (2005eko uztailaren 11) ; Order of Merit for Labour ; Sacred Military Constantinian Order of Saint George ; International Emmy Directorate Award ; Grand Cross of the Order of the Sun of Peru‎ ; Grand Cross of the Order of Prince Henry (2005eko urtarrilaren 3a) ; Medal of the Oriental Republic of Uruguay (2003ko urriaren 9a) ;
Kidetza	Propaganda Due (en) ; Europako Kontseiluko Legebiltzarra; 12th Legislature of Italy (en) ; 13th Legislature of Italy (en) ; 14th Legislature of Italy (en) ; 15th Legislature of Italy (en) ; 16th Legislature of Italy (en) ; 17th Legislature of Italy (en) ; 19th Legislature of Italy (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
Alderdi politikoa	Forza Italia; Forza Italia (en) ; Askatasunaren Herria
	silvioberlusconi.it

Silvio Berlusconi (Milan, Italia, 1936ko irailaren 29a - ibidem, 2023ko ekainaren 12a)^[1], ezizenez Il Cavaliere ("Zalduna"), enpresaburu eta politikari italiarra izan zen. Italiako Errepublikako lehen ministroa hiru aldiz izan zen: 1994-1995, 2001-2006 eta 2008-2011.

1994tik 2008ra Forza Italia alderdiko buruzagia izan zen eta, handik aurrera, Il Popolo della Libertà ("Askatasunaren Populua") alderdikoa. Telebista kateen artean, Frantziako La Cinq eta Espainiako Telecinco barne hartzen dituen Mediaset enpresako nagusia izan zen, eta ETBrekin ere kontratuak izan zituen^[2]. Halaber, 1986tik AC Milan futbol taldearen jabea zen.^[3] 2012an, Forbes aldizkariaren arabera, munduko aberatsenen zerrendako 169.a zen.^[4]

Bizitza

Zuzenbidea ikasi zuen Milanen. Enpresa ugari sortu eta zuzendu zituen. 1994an, Fininvest haren holdingak enpresa hauek biltzen zituen, besteak beste: garrantzi handiko hiru telebista kate, bi egunkari, aldizkari asko, Mondadori argitaletxea, La Standa saltoki handiak, aseguru eta finantza etxeak eta AC Milan futbol taldea. 1994an Forza Italia alderdia sortu zuen eta hauteskunde orokorretara aurkeztu zen, martxoan, Iparraldeko Ligarekin eta Aliantza Nazionala alderdi neofaxistarekin batera. Forza Italiak botoen % 21 lortu zituen, eta haren aliatuek, berriz, % 23. Silvio Berlusconi lehen ministro izendatu zuten, baina handik gutxira, 1995eko urtarrilean, kargua utzi behar izan zuen, haren aurkako anitz ustelkeria salaketa zirela kausa. 1996ko urtarrilean, Berlusconiren kontrako epaiketa hasi zen, Milanen. Hiru hilabete geroago, hauteskundeak galdu zituen. 1997ko abenduan, urtebete eta lau hilabeteko kartzela zigorra ezarri zioten, baina 2000ean barkamena eman.^[5]

2001ean, bigarrenez lortu zuen lehen ministro izatea, Casa delle Libertà ("Askatasunen Etxea") zentro-eskuineko koalizioak hauteskundeak irabazi ostean. 2005eko apirileko udal hauteskundeetan zentro-eskuinak emaitza txarrak izan ondoren, Berlusconik dimititu zuen, baina bi egun geroago gobernu berria osatu zuen, berriz ere bera lehen ministro izanik. Zentro-ezkerra nagusitu zen 2006ko Parlamenturako hauteskundeetan; hala ere, Romano Prodik bi urte baino ez zuen agintean iraun.^[3] Alderdiaren izena hirugarrenez aldatuta, 2008ko apirileko hauteskundeak Il Popolo della Libertà koalizioarekin irabazi zituen Berlusconik. 2009tik aurrera, haren sexu eskandaluek oihartzun handia izan zuten. Azkenik, 2011ko azaroan, egoera ekonomiko larriak, diru merkatuen presioak eta legebiltzarraren babesa galdu izanak dimititzera behartu zuten.^[6]^[7]

Erreferentziak

↑ Egilegor, Jon Ordoñez Garmendia-Arantxa Elizegi. (2023-06-12). «Silvio Berlusconi hil da» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-06-12).
↑ (Gaztelaniaz) Beaumont, José F.. (1988-07-26). «Berlusconi penetra en la televisión española a través de los canales autonómicos» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2023-06-12).
↑ ^a ^b Jon FERNANDEZ: «Bufoi boteretsua»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Berria, 2011-11-13.
↑ (Ingelesez) «Silvio Berlusconi & family», Forbes.
↑ (Gaztelaniaz) «Berlusconi se beneficia de prescripción en caso de soborno a testigo», Euronews.
↑ «Berlusconik Italiako lehen ministro kargutik dimititu du»^{[Betiko hautsitako esteka]}, EITB.
↑ «Berlusconik kargua utziko duela iragarri du», Argia.

Kanpo estekak

«Biografia: Berlusconi, dagoeneko 'graziarik' egiten ez duen 'showmana'»^{[Betiko hautsitako esteka]}, EITB.
(Ingelesez) «Profile: Silvio Berlusconi, ex-Italian prime minister», BBC.

Datuak: Q11860
Multimedia: Silvio Berlusconi / Q11860

[1] Egilegor, Jon Ordoñez Garmendia-Arantxa Elizegi. (2023-06-12). «Silvio Berlusconi hil da» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-06-12).

[2] (Gaztelaniaz) Beaumont, José F.. (1988-07-26). «Berlusconi penetra en la televisión española a través de los canales autonómicos» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2023-06-12).

[berria-3] Jon FERNANDEZ: «Bufoi boteretsua»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Berria, 2011-11-13.

[4] (Ingelesez) «Silvio Berlusconi & family», Forbes.

[5] (Gaztelaniaz) «Berlusconi se beneficia de prescripción en caso de soborno a testigo», Euronews.

[6] «Berlusconik Italiako lehen ministro kargutik dimititu du»^{[Betiko hautsitako esteka]}, EITB.

[7] «Berlusconik kargua utziko duela iragarri du», Argia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]