Uztailaren 3

Uztailaren 3a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta laurogeita laugarren eguna da, 185.a bisurteetan. 181 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian Pello Salaburu Jaiotza: Arizkun, 1951 Josu Erkoreka Gervasio Jaiotza: Bermeo, 1960 Karmelo Etxegarai Jaiotza: Azpeitia, 1865 eta 1865 Heriotza: Gernika-Lumo, 1925eko azaroaren 4a Juan Antonio Larrañaga Jaiotza: Azpeitia, 1958 Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Munduan Franz Kafka Jaiotza: Praga, 1883 Heriotza: Kafka Sterbehaus (en) eta Kierling (en) , 1924ko ekainaren 3a Tom Cruise Jaiotza: Syracuse, 1962 Julian Assange Jaiotza: Townsville (en) , 1971 Leoš Janáček Jaiotza: Hukvaldy, 1854 Heriotza: Ostrava, 1928ko abuztuaren 12a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Uztailaren 3ko jaiotzak Tracey Emin • Walter Veltroni • Olivia Munn • Jean-Luc Marion • Wilhelmine of Prussia, Margravine of Brandenburg-Bayreuth • Ferdinand Sauerbruch • Eskuz gaurkotu Heriotzak Euskal Herrian Fernando Garcia de Kortazar Jaiotza: Bilbo, 1942ko irailaren 4a Heriotza: Madril, 2022 Koldo Agirre Jaiotza: Sondika, 1939ko apirilaren 27a Heriotza: Bilbo, 2019 Esteban Terreros Jaiotza: Turtzioz, 1707ko uztailaren 12a Heriotza: Forlì, 1782 Joaquín Planell Jaiotza: Gasteiz, 1891ko azaroaren 22a eta 1891ko irailaren 23a Heriotza: Madril, 1969 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Munduan Franz Kafka Jaiotza: Praga, 1883ko uztailaren 3a Heriotza: Kafka Sterbehaus (en) , 1924 Jim Morrison Jaiotza: Melbourne (Florida), 1943ko abenduaren 8a Heriotza: Paris, 1971 Theodor Herzl Jaiotza: Pest (hiria), 1860ko maiatzaren 2a Heriotza: Reichenau an der Rax (en) , 1904 Nasir al-Din al-Tusi Jaiotza: Tus, 1201eko otsailaren 18a eta 1201eko otsailaren 17a Heriotza: Kadhimiya (en) , 1274 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Uztailaren 3ko heriotzak Giuseppe Cesari • Andy Griffith • Paolo Villaggio • Reginald Marsh • Nikolay Pavlovich Ignatyev • Alexander Lernet-Holenia • Willem Visser 't Hooft • Joel Chandler Harris • Tadeusz Borowski • Rudy Vallée • Eskuz gaurkotu

Gertaerak Konstantino I.a Handia 324 - Konstantino I.a Handiak Lizinio garaitu zuen Adrianopolisko guduan. 2005 - Sexu berekoen arteko ezkontza legalizatu zuten Espainian. 2006 - Metro istripua Valentzian, tren bat errailetatik atera eta beste tren batek jo zuen. 43 hildako eta 47 zauritu gertatu ziren. + Gertaera gehiago... Egutegia << Uztaila >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2023 Aurreko eta hurrengo urteetan 2020: Ostirala 2021: Larunbata 2022: Igandea 2024: Asteazkena 2025: Osteguna 2026: Ostirala Izendegia Santutegia: Tomas apostolua, Leon II.a, Gurthiern Bretainiakoa, Dato Ravennakoa Seaska egutegia: Idoia eta Isaba/Izaba.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 2006 - Emakumeen aurkako indarkeria Basaurin, 21 urteko neska errumaniar bat erail zuen bere mutil lagun ohiak.

Mundua

• 987 - Hugues Capet koroatu zuten frankoen errege.
• 2001 - Hegazkin istripua Errusiako Irkutsken, Tupolev hegazkin bat pistatik atera eta 145 hildako izan ziren.
• 2006 - Metro istripua Valentzian, tren bat errailetatik atera eta beste tren batek jo zuen. 43 hildako eta 47 zauritu gertatu ziren.
• 2010 - Gutxienez 220 hildako eta 200 zauritu egon ziren Kongoko Errepublika Demokratikoan kamoi batek eztanda egitean.
• 2022 - Marmolada mendian izotz-jausi handi batek 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

Arte eta kultura

Mundua

• 1999 - Kinka Usher frantziar zinema zuzendariak zuzendu eta William H. Macy, Ben Stiller, Hank Azaria eta Geoffrey Rush aktoreek antzeztutako Mystery Men filma estreinatu zen.

Zientzia eta teknologia

Mundua

• 2020 - C/2020 F3 (NEOWISE) kometa periheliora iritsi zen.

Kirolak

Mundua

• 2010 - 97. Frantziako Tourra hasi zen Rotterdamen.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1682 - Pedro Ignazio Barrutia, euskal idazlea (h. 1759).
• 1845 - Apolinar Brull, nafar musikagilea, zarzuelatan aditua (h. 1905).
• 1865 - Karmelo Etxegarai, gipuzkoar idazle eta historialaria (h. 1925).
• 1884 - Inocencia Arangoa, gipuzkoar margolaria (h. 1935).
• 1889 - René Delzangles, lapurtar politikaria, Pirinio Atlantikoetako Kontseilari Nagusia (h. 1979).
• 1920 - Sergio Mendizabal, gipuzkoar aktorea (h. 2005).
• 1930 - Angel Aintziburu, nafar idazlea eta ohorezko euskaltzaina (h. 2019).
• 1933 - Pedro Aurtenetxe, bizkaitar enpresaburu eta Athletic Clubeko presidentea (h. 2016).
• 1934 -
  • José Ramón Arteta, bizkaitar musika klasiko konpositorea.
  • Espartaco Moscoso, bizkaitar haltera ohia.
• 1945 - Miguel Zestau, Zestau I.a, nafar pilotari ohia.
• 1951 - Pello Salaburu, Euskal Herriko Unibertsitateko errektore ohia, irakaslea, euskalaria eta idazlea.
• 1956 - Mikel Goikoetxea, Txapela, bizkaitar ETAkidea (1984an GALek eraila).
• 1958 - Juan Antonio Larrañaga, Errealeko futbolari ohia eta kirol esataria.
• 1959 - Esteban Garijo, UPNko nafar politikaria.
• 1960 - Josu Erkoreka, bizkaitar politikaria.
• 1968 - Juan Pedro Belza, arabar beisbol eta softbol jokalari ohia.
• 1969 -
  • Carlos García Crespo, Mondragon Unibertsitateko Mondragon Goi Eskola Politeknikoko zuzendaria.
  • Mari Karmen Garate, gipuzkoar panderojole eta trikitilaria.
• 1974 - Iñigo García, gipuzkoar atleta ohia.
• 1979 - Philippe Etxegarai, baxenafar errugbilari ohia.
• 1983 - Eneko Barberena, gipuzkoar idazlea.
• 1988 - Jon Urbieta, gipuzkoar abeslari, aktore eta telebista aurkezlea.
• 1992 -
  • Aitor Kortabitarte, bizkaitar futbolaria.
  • Alejandro Maestresalas, nafar futbolaria.
• 1995 -
  • Jon Bautista, gipuzkoar futbolaria, Balearretan.
  • Ander Santamaria, bizkaitar futbolaria.
  • Gorka Santamaría, bizkaitar futbolaria.
• 1996 - Jaime Santos Latasa, gipuzkoar xakelaria.
• 1997 - Enara López, bizkaitar txirrindularia.

Mundua

• 1423 - Luis XI.a Frantziakoa, Frantziako erregea (h. 1483).
• 1550 - Jacobus Gallus, esloveniar musikagilea (h. 1591).
• 1576 - Ana Prusiakoa, Prusiako dukesa (h. 1625).
• 1683 - Edward Young, ingeles idazle eta literatura-kritikaria (h. 1765).
• 1728 - Robert Adam, eskoziar arkitekto neoklasiko, etxe barruko eta altzari-diseinugilea (h. 1792).
• 1738 - John Singleton Copley, anglo-estatubatuar margolaria (h. 1815).
• 1767 - Jean-Joseph Dessolles, Frantziako lehen ministroa (h. 1828).
• 1778 - Carl Ludvig Engel, alemaniar arkitektoa (h. 1840).
• 1789 -
  • Johann Friedrich Overbeck, alemaniar margolaria (h. 1869).
  • Manuel Llauder, kataluniar noble eta militarra (h. 1851).
• 1850 - Santu Casanova, korsikar idazlea (h. 1936).
• 1854 - Leoš Janáček, txekiar konposatzailea (h. 1928).
• 1860 - Charlotte Perkins Gilman, estatubatuar feminista, soziologoa, eleberrigilea, poeta eta gizarte erreformarako irakurlea (h. 1935).
• 1866 - Ambroise Vollard, frantziar arte-saltzailea eta galerista (h. 1939).
• 1870 - Richard Bedford Bennett, Kanadako lehen ministroa (h. 1947).
• 1871 - William Henry Davies, ingelesez idatzi zuen galestar poeta (h. 1940).
• 1883 - Franz Kafka, txekiar idazlea (h. 1922).
• 1886 -
  • Francis Carco, frantziar idazlea (h. 1958).
  • Olga Rozanova, errusiar abangoardiako artista (h. 1918).
  • Elsie Maud Wakefield, ingeles naturalista, irakasle, mikologo eta fitopatologoa (h. 1972).
• 1888 - Ramón Gómez de la Serna, espainiar idazle, kazetari eta itzultzailea (h. 1963).
• 1897 - Jesse Douglas, estatubatuar matematikaria (h. 1965).
• 1906 - George Sanders, britainiar aktorea (h. 1972).
• 1910 - Luis Rodríguez de Miguel, espainiar legelari eta politikaria (h. 1982).
• 1912 - María Ruanova, argentinar dantzari, koreografo, irakasle eta baleteko maistra (h. 1976).
• 1913 - Anders Hald, daniar estatistikaria, estatistikaren historian egindako ikerketengatik ezaguna (h. 2007).
• 1922 - Guillaume Cornelis van Beverloo, Corneille, belgiar margolari eta grabatzailea (h. 2010).
• 1924 - Amalia Aguilar, kubatar dantzari, vedette, abeslari, aktore eta umorista (h. 2021).
• 1926 - Maria Lorenza Barrenetxe, euskal jatorrizko argentinarra, argentinako Lehen Dama (h. 2016).
• 1927 - Ken Russell, ingeles zinema zuzendaria (h. 2011).
• 1928 - Georges-Jean Arnaud, frantziar idazlea (h. 2020).
• 1930 - Carlos Kleiber, alemaniar-austriar orkestra-zuzendaria (h. 2004).
• 1932 - Enrique del Portal, espainiar tenorra eta aktorea , antzerki lirikoan nabarmendu zena (h. 2020).
• 1933 - Carmen Barbarà, kataluniar komikigilea eta ilustratzaiea.
• 1934 - Manfred Bieler, alemaniar idazlea (h. 2002).
• 1935 - Harrison Schmitt, estatubatuar geologo, astronauta eta senatari ohia.
• 1937 - Tom Stoppard, britainiar antzerkigile eta gidoi-idazlea.
• 1940 - Jerzy Buzek, Poloniako lehen ministroa eta Europako Parlamentuko lehendakaria.
• 1941 - Adoor Gopalakrishnan, indiar zinema-zuzendaria.
• 1942 - Eddy Mitchell, frantziar abeslari eta aktorea.
• 1947 - Rob Rensenbrink, herbeheretar futbolaria (h. 2020).
• 1948 - Marc Okrand, estatubatuar hizkuntzalaria, klingon fikziozko hizkuntzaren asmatzailea.
• 1949 -
  • Almudena Domínguez Arranz, arkeologoa da, Antzinaroko arkeologia eta numismatika ondarean aditua.
  • Luz Salgado, perutar kazetaria eta politikaria.
  • Bo Xilai, txinatar politikaria.
• 1951 - Jean-Claude Duvalier, Baby Doc, Haitiko presidentea (h. 2014).
• 1952 -
  • Laura Branigan, estatubatuar abeslari eta aktorea (h. 2004).
  • Andy Fraser, ingeles baxu jotzailea, Free taldeko kidea (h. 2015).
• 1953 - Nidia Morrell, argentinar astronomoa.
• 1958 - Ángel Acebes, Alderdi Popularreko espainiar politikaria.
• 1962 -
  • Kate Asabuki, japoniar aktorea eta glamour-modeloa.
  • Tom Cruise, estatubatuar aktorea eta ekoizlea.
• 1964 - Tom Curren, estatubatuar surflaria.
• 1965 - Connie Nielsen, daniar aktorea.
• 1966 - Daniel Plaza, kataluniar atleta ohia, ibilketan aditua.
• 1970 -
  • Lolita Bosch, kataluniar idazlea.
  • Serhiy Honchar, ukrainar txirrindulari ohia.
• 1971 - Julian Assange, australiar kazetaria, Interneteko ekintzailea eta programatzailea, WikiLeaks webguneko buruetako bat.
• 1973 -
  • Jorge Andrés Martínez Boero, argentinar motoziklista (h. 2012).
  • Patrick Wilson, estatubatuar aktorea.
• 1979 -
  • Berta Collado, espainiar aurkezlea, kazetaria eta komediantea.
  • Ludivine Sagnier, frantziar aktorea.
• 1981 - Inés Arrimadas, kataluniar politikari eta abokatua.
• 1984 -
  • Elisabet Benavent, komedia erromantikoko nobelen idazle espainiarra.
  • Nicolas Roche, irlandar txirrindularia.
• 1985 - Yulianna Avdeeva, errusiar piano-jotzailea.
• 1987 - Sebastian Vettel, 1 Formulako alemaniar pilotua.
• 1990 - Fabio Aru, italiar txirrindularia.
• 1991 -
  • Silma Lopez, espainiar aktorea.
  • Anastasia Pavliutxenkova, errusiar tenislaria.
• 1992 - Nathalia Ramos, espainiar-estatubatuar aktorea.
• 1995 - Heidi Crowter, pertsona desgaituen eskubideen aldeko aktibista ingelesa.
• 1997 - Narumi Miura, japoniar futbolaria.
• 2000 -
  • Nacho Castillo, espainiar futbolaria.
  • Maria Khoreva, errusiar ballet-dantzaria.
• 2003 - Pablo Marín, espainiar futbolaria.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1782 - Esteban Terreros, bizkaitar filologo eta lexikografoa, Forlìn (j. 1707).
• 1848 - Joaquín Julián Altzaa, gipuzkoar legelari eta militarra (j. 1798).
• 1963 - Jose Tomas Uruñuela, arabar musikagilea, musikologoa eta dantzako maisua (j. 1891).
• 1968 - Concha Catalá, euskal aktorea, Madrilen (j. 1881).
• 1969 - Joaquín Planell, arabar militar eta politikaria, Madrilen (j. 1891).
• 2019 -
  • Koldo Agirre, bizkaitar futbolari eta entrenatzailea (j. 1939).
  • Frantxiska Iragorri, gipuzkoar ekintzailea eta abertzalea (j. 1920).
  • Txomin Saratxaga, bizkaitar politikari jeltzalea.
• 2021 - Iñaki Larrañaga, gipuzkoar apaiza, soziologoa, soziolinguista eta SIADECO kooperatibaren nahiz Bizi-Hitza Fundazioaren sortzaileetako bat (j. 1933).
• 2022 - Fernando Garcia de Kortazar, euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua, Madrilen (j. 1942).

Mundua

• 1035 - Roberto I.a Normandiakoa, Normandiako dukea (j. 1000).
• 1642 - Maria Medici, Nafarroako eta Frantziako erregina (j. 1575).
• 1672 - Francis Willughby, britainiar ornitologo eta iktiologoa (j. 1635).
• 1863 - Bele Txiki, mdewakanton leinuko siux tribu indiarreko buruzagia (j. c. 1810).
• 1895 - Leopold Blaschka, alemaniar eskultorea, beiraz egindako itsas animaliengatik eta Harvard Unibertsitateko loreen beirazko eskulturengatik ezaguna (j. 1822).
• 1897 - Matilda Hays, ingeles idazlea, itzultzailea, kazetaria, editorea eta aktorea (j. 1820).
• 1903 - Harriet Rebecca Lane, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1830).
• 1904 -
  • Édouard Beaupré, Willow Buncheko erraldoia, akromegaliaren ondorioz 2,51 metro garai izatera heldu zen kanadarra (j. 1881).
  • Theodor Herzl, austriar-hungariar kazetari, idazle eta sionismoaren sortzailea (j. 1860).
• 1918 - Mehmed V.a, Otomandar Inperioko sultana (j. 1844).
• 1929 - Pascal Dagnan-Bouveret, frantziar margolaria (j. 1852).
• 1933 - Hipólito Yrigoyen, euskal jatorriko argentinar politikaria, Argentinako presidentea (j. 1852).
• 1935 - André Citroën, frantziar ingeniaria eta industrialaria, Citroën automobil fabrikatzailearen sortzailea (j. 1878).
• 1937 - May Sybil Leslie, Marie Curie eta Ernest Rutherfordekin lan egin zuen ingeles kimikaria (j. 1887).
• 1940 - Detlof von Winterfeldt, alemaniar jeneral eta agregatu militarra, Compiègneko Armistizioaren sinatzailetako bat izateagatik ezaguna (j. 1867).
• 1946 - Edoardo Bianchi, italiar enpresaburu eta asmatzailea, Bianchi bizikletak eta Autobianchi automobilak fabrikatzeko enpresen sortzailea (j. 1865).
• 1959 - Johan Bojer, norvegiar kontalari eta eleberrigilea (j. 1872).
• 1969 - Brian Jones, ingeles musikari eta gitarra-jotzailea, The Rolling Stones taldearen kide sortzailea (j. 1942).
• 1971 - Jim Morrison, estatubatuar idazle eta poeta eta The Doors taldeko abeslaria (j. 1943).
• 1977 - Hugh Le Caine, kanadar fisikaria, musikagilea eta musika tresnen egilea (j. 1914).
• 1984 - Raoul Salan, frantziar jenerala (j. 1899).
• 1991 - Ernst Witt, alemaniar matematikaria (j. 1911).
• 1992 -
  • Luigi Marchisio, italiar txirrindularia (j. 1909).
  • Kristin Tattar, estoniar disko golflaria.
• 1994 - Zelma Watson George, afro-amerikar opera-abeslari, musikologo eta diplomatikoa (j. 1903).
• 1995 - Pancho Gonzales, estatubatuar tenislaria (j. 1928).
• 1999 - Pelageya Polubarinova-Kotxina, sobietar matematikari eta zientzialaria (j. 1899).
• 2000 -
  • John Hejduk, estatubatuar arkitektoa (j. 1929).
  • Enric Miralles, kataluniar arkitektoa (j. 1955).
• 2001 - Mordecai Richler, quebectar idazlea (j. 1931).
• 2004 - Andrian Nikolaev, sobietar kosmonauta (j. 1929).
• 2005 -
  • Alberto Lattuada, italiar zinema zuzendaria (j. 1914).
  • Motosaburo Masuyama, japoniar estatistikaria (j. 1912).
• 2009 -
  • Jorge Enrique Adoum, ekuadortar idazlea (j. 1926).
  • María Asunción Català, kataluniar irakaslea, matematikaria eta astronomoa (j. 1925).
• 2012 - Sergio Pininfarina, italiar automobil-diseinatzailea (j. 1926).
• 2018 - Eva Serra, kataluniar historialari eta saiakeragilea (j. 1942).
• 2021 - Haunani-Kay Trask, hawaiiar idazlea, poeta eta unibertsitate irakaslea, Hawaiiko subiranotasun-mugimenduko burua (j. 1949).
• 2022 - Robert Curl, estatubatuar kimikaria, 1996ko Kimikako Nobel Saria (j. 1933).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Idoia eta Isaba/Izaba.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2699
• Multimedia: 3 July

Uztailaren 2 | Urteko egutegi | Uztailaren 4