Padiiseten estatua

Wikipedia, Entziklopedia askea
Padiiseten estatua
Jatorria
Aurkikuntza data1894
Ezaugarriak
Kokapena
LekuaWalters Art Museum (en) Itzuli

Padiiseten estatua edo Pateeseren estatua, Padiisetek usurpatutako bisir baten estatua gisa ere deskribatua, 1894an aurkitutako basaltozko estatua bat da, Egiptoko deltako [1][2] leku ezezagun batean aurkitua, Kanaan eta Antzinako Egipto arteko merkataritzari buruzko inskripzio bat duena Tarteko Hirugarren Arokoa (K.a. 1069–653 ).[3][4][2][5] Filistiaren egiptoar izena era aipatzen du: Peleset, eta aipamen horiengatik da garrantzitsua. Henry Waltersek erosi zuen 1928an, eta orain Baltimoren dagoen Walterseko Arte Museoan dago.

Kanaan hitza duen ezagutzen den antzinako egiptoar bigarren erreferentzia da; ezagutzen den aurreko inskripzio baino 300 urte zaharragoa. [6]

Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Estatua basalto beltzez egina dago, 30,5 x 10,25 x 11,5 cm da, eta Erdi Inperioan sortu zen gobernuaren bisir baten ospatzeko. Adituek uste dute, milurteko bat geroago, jatorrizko inskripzioa ezabatu eta ordeztu egin zela, "Pa-di-iset, Apyren semea" jartzeko aurrealdean eta atzean, eta Osiris, Horus eta Isis jainko-jainkosak gurtzeko.[7]

Inskripzioan irakur daitekeena:

Osiris-en Ka: Pa-di-iset, bermatua, Apyren semea.

Ezagutzen den bakarra, Kanaan Peleset lurralderako bidalitakoa/ordezkaria/ , Pa-di-iset, Apyren semea.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Chassinat, 1901, 98 or.: "Au commencement de 1894, on découvrit, dans une localité du Delta dont je n’ai pu savoir le nom, une statuette en basalte noir légèrement mutilée." [itzulpena: "1894 urtearen hasieran apur bat hondatuko basalto beltzezko estatu bat aurkitu omen zen Deltako herri batean, baina ezin izan dut jakin herri horren izena ..."]
  2. a b Steindorff, Georg (1939). "The Statuette of an Egyptian Commissioner in Syria", The Journal of Egyptian Archaeology, 25 lib., 1 zk. (Jun., 1939), 30-33 or.: " 1894 urtearen hasieran apur bat hondatuko basalto beltzezko estatu bat aurkitu omen zen Deltan ..."
  3. Lemche, Niels Peter (1999). The Canaanites and Their Land: The Tradition of the Canaanites, Sheffield Academic Press. 54 or.
  4. Padiisetek usurpatutako bisir baten estatua. Walters Art Museoan. Online bilduma
  5. The Philistines in Transition: A History from Ca. 1000-730 B.C.E., Carl S. Ehrlich, p65
  6. Drews 1998, 49a orr. .
  7. Brandl, Helmut (2008). Untersuchungen zur steinernen Privatplastik der Dritten Zwischenzeit: Typologie - Ikonographie -Stilistik, MBV-publishers, Berlin, 218-219 or.. 122, 180b, 186a (doc. U-1.1).

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]