Saladinen arranoa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Saladinen arranoa
Saia

Saladinen arranoa (arabieraz: نسر صلاح الدين‎), Egipton egiptoar arrano (arabieraz: نسر صلاح الدين‎) bezala ezaguna, 1952ko estatu-kolpetik, arranoa Egiptoren eta arabiar nazionalismoaren ikur ikonikoa izan da, batez ere hasieratik inperialismoaren aurkako aldaketa politikoa jasan zuten estatu arabiarretan. Lehen, Arabiar Errepublika Batuaren, Iparraldeko Yemenen, Hegoaldeko Yemenen eta Libiako Arabiar Errepublikaren ikur nazionala zen.

Arranoaren jatorria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Saladinen patroi pertsonalaren berreraikuntza, arrano eta guzti.

Arranoaren ikurra kultura ezberdinetan dago, historiaren hasieratik. Izan ere, arranoei lotutako ezaugarriak, balioa, ausardia, munduko kezka guztiak bereiztea, etab. Arranoen aurpegi belikoa beste motibazio bat izan da gizakiek beren enblematika militar eta politikorako arranoa har dezaten hainbat alditan, faraoien garaiko tenplu egiptoarretan irudikatutako arrano zaharretik hasi eta erromatar aquila arte, bizantziar arranoak eta buru biko arranoak, Egiptoko lehen Sultaneraino. Saladin estatuak bere arranoa eramaten zuen bandera hori batean. Saladinek bere pertsonal estandarte gisa hartu zuen arranoa, bere inperioko banderan zuen itxurarekin. Kairoko gotorlekuak, Saladinen erregealdian eraikiak, arrano handi bat du mendebaldeko horman, eta Saladinen ikurra dela uste da. Evliya Çelebi Otomandar esploratzaileak jatorriz buru biko arranoa izateagatik espekulatuta, Ziudadelako hormako arranoa bururik gabea da gaur egun. Arrabolan dauden ikastaroko lerroak ez datoz bat paretakoekin. Hori dela eta, Saladinen erregelaren ondoren, Muhammad Aliren erregelan, hormaren goiko aldea berreraiki zenean, nabarmen aldatu zen egungo kokalekura. Buru bikoitzeko arranoaren sinboloa al-Adil I.aren txanponetan erabili zen, Saladinen anaia, sultan gisa.[1]

Historia modernoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1952ko Egiptoko Iraultzaren nazionalismo egiptoarraren berrespen sakonaren ezaugarria izan zen, eta geroago Gamal Abdel Nasser-en gobernupean zegoen nazionalismo arabiar erregionala, azken hori bereziki arabiar-israeldarren arteko gatazkan. Gatazka horren eta Gurutzaden artean zuzeneko paralelismoak ezarriz, Egiptoko iraultzako buruzagiek beren esfortzuak lotu zituzten Erdi Aroko Saladinekoekin, zeinak, Egiptoko sultanak bezala, indar arabiarrak batu baitzituen Palestinako gurutzaden aurka. Aldi berean, Egiptoko gobernu iraultzaileak, Muhammad Naguib eta Gamal Abdel Nasser Palestinako gerrako beteranoek, Arabiar Askapenerako Bandera sartu zuen, kolore gorri, zuri, beltz eta berdearekin, Egiptoko Rasidar kalifaldiarekin, Damaskoko Omeiatar Kalifadarekin, alegia. Banderaren erdian, Saladinen arranoa jarri zuten, urrez. Hemendik aurrera, Saladinen arranoa eta arabiar askapenerako bandera Egipto errepublikanoarekin eta nazionalismo arabiarraren kausarik zabalenarekin lotutako sinbolo bihurtu zen.

Egipto 1958an Siriarekin elkartu zenean Arabiar Errepublika Batua osatzeko, Saladinen Arranoa estatu berriaren armarri bihurtu zen, eta arabiar askapenerako bandera hartu zen banderaren oinarri.

Palestinako Estatua izan zen Saladinen Arranoa adoptatu zuen Estaturik berriena, eta hori 1988an egin zuen estatu-deklarazioa egin ondoren.

Erabilerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Banderetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Saladinen arranoa erabiltzen duten egungo ikur nazionalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Ebers, Georg. (1878). «Egypt: Descriptive, Historical, and Picturesque, Volume I» Ebers, Georg. "Egypt: Descriptive, Historical, and Picturesque." Volume 1. Cassell & Company, Limited: New York, 1878. P 242 (New York: Cassell & Company LTD): 242..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]