Arabinosa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Arabinosa
Formula kimikoaC5H10O5
Motaaldopentose (en) Itzuli
Identifikatzaileak
Gmelin22599
Arabiako goma, pusketak eta hautsa.

Arabinosa formula duen monosakaridoa da, aldehido taldea (CHO) lehenengo karbonoan duena. Bost karbono dituenez pentosa bat da.

Etimologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pentosa honen izena landare-goma natural batetik dator, arabiar gomatik. Goma mota horrek arabinosa ugari du[1].

Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arabinosa, besteak beste, pektina eta hemizelulosaren osagaia da[2], horregatik pektinosa izena ere ematen zaio.

Muturrean karbonilo taldea du eta ondoren hiru karbono asimetriko ditu. Gainerako gluzidoen antzera, arabinosak bi isomero optiko ditu: D eta L (dextrogiroa eta lebogiroa). Naturan L-arabinosa da nagusi, hau salbuespena da gluzidoen artean, D isomero optikoa naturan ugariagoa baita.

Erabilerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arabinosaren operoia garrantzi handikoa da bioteknologian eta biologia molekularrean, Escherichia coli bakterioak glukosarik ez eta arabinosa aurkitzen duenean honen katabolismoa abiatzeko gaitasuna baitu[3].

Elikagai industrian edulkoratzaile gisa komertzializatzen da. Arabinosa sakarasa entzimaren inhibitzailea da. Sakarasak sakarosa hidrolizatzen du glukosa eta fruktosa lortuz. Arabinosak hau inhibitzen duenez gluzemia indizea jeisten laguntzen du[4].

Artifizialki sintetizatzeko glukosa hartu eta Wohl degradazio metodoa erabiliz lortzen da. Lortzen den arabinosa D enantiomeroa izaten da eta furano zein pirano itxurak har ditzake[5].

D-Arabinosa
Alpha-D-Arabinofuranose.svg
α-D-Arabinofuranosa
Beta-D-Arabinofuranose.svg
β-D-Arabinofuranosa
Alpha-D-Arabinopyranose.svg
α-D-Arabinopiranosa
Beta-D-Arabinopyranose.svg
β-D-Arabinopiranosa

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) «Definition of ARABINOSE» www.merriam-webster.com (Noiz kontsultatua: 2018-11-02).
  2. (Ingelesez) HEMICELLULOSES. 2003-01-01, 3060–3071 or. doi:10.1016/B0-12-227055-X/00589-7. (Noiz kontsultatua: 2018-11-02).
  3. (Ingelesez) Guzman, L. M.; Belin, D.; Carson, M. J.; Beckwith, J.. (1995-07-01). «Tight regulation, modulation, and high-level expression by vectors containing the arabinose PBAD promoter.» Journal of Bacteriology 177 (14): 4121–4130. doi:10.1128/jb.177.14.4121-4130.1995. ISSN 0021-9193. PMID 7608087. (Noiz kontsultatua: 2018-11-02).
  4. (Ingelesez) Krog-Mikkelsen, Inger; Hels, Ole; Tetens, Inge; Holst, Jens Juul; Andersen, Jens Rikardt; Bukhave, Klaus. (2011-06-15). «The effects of l-arabinose on intestinal sucrase activity: dose-response studies in vitro and in humans» The American Journal of Clinical Nutrition 94 (2): 472–478. doi:10.3945/ajcn.111.014225. ISSN 0002-9165. (Noiz kontsultatua: 2018-11-02).
  5. (Ingelesez) «http://www.orgsyn.org/demo.aspx?prep=CV3P0101» www.orgsyn.org (Noiz kontsultatua: 2018-11-02).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]