1850

1850. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1830(e)koa • 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa • 1870(e)koa
Urteak	1847  • 1848  • 1849 • 1850 • 1851 • 1852 • 1853
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1850 MDCCCL
Ab urbe condita	2603
Armeniar egutegia	1299 ԹՎ ՌՄՂԹ
Bahá'í egutegia	6 – 7
Bengaliar egutegia	1257
Berber egutegia	2800
Egutegi budista	2394
Myanmarko egutegia	1212
Bizantziar egutegia	7358 – 7359
Koptoen egutegia	1566 – 1567
Etiopiar egutegia	1842 – 1843
Hebrear egutegia	5610 – 5611
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1906 – 1907
Shaka Samvat	1772 – 1773
Kali Yuga	4951 – 4952
Iraniar egutegia	1228 – 1229
Islamiar egutegia	1266 – 1267
Japoniar egutegia	Kaei 3 (嘉永3年)
Korear egutegia	4183
Thailandiar eguzki egutegia	2393
Holozeniar egutegia	11850

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Urtarrilaren 1a – Espainian lehen aldiz zigilua erabiltzen da posta-zerbitzurako.
• Azaroaren 19a – Gasteizko Aurrezki Kutxa sortu zuten.

Arte eta kultura

• Urriaren 10a – La conquista di Granata, Emilio Arrieta nafar konposatzailearen musika eta Temistocle Soleraren libretoa duen opera estreinatu zen Madrilgo Erret-Jauregiaren Antzokian.

Jaiotzak

• Urtarrilaren 6a – Eduard Bernstein, alemaniar politikari sozialista (h. 1932).
• Urtarrilaren 14a – Pierre Loti, Euskal Herrian bizitako frantziar marinel eta idazlea (h. 1923).
• Urtarrilaren 15a – Leonard Darwin, britainiar politikari, militar eta ekonomialaria, eugenesiaren defendatzailea (h. 1943).
• Urtarrilaren 15a – Mihai Eminescu, errumaniar idazlea (h. 1889).
• Urtarrilaren 15a – Sofia Kovalevskaya, errusiar matematikaria (h. 1891).
• Urtarrilaren 18a – Joxe Jabier Uresberueta, Donostiako traineru patroia (h. 1927).
• Urtarrilaren 24a – Hermann Ebbinghaus, alemaniar psikologoa (h. 1909).
• Urtarrilaren 27a – John Collier, ingeles idazle eta margolaria (h. 1934).
• Urtarrilaren 27a – Marie Fillunger, austriar soprano abeslaria eta ahots-irakaslea (h. 1930).
• Urtarrilaren 29a – Ebenezer Howard, lorategi-hirien mugimenduko Ingalaterrako sustatzailea (h. 1928).
• Otsailaren 8a – Kate Chopin, estatubatuar idazlea (h. 1904).
• Otsailaren 23a – César Ritz, suitzar ostalaria (h. 1918).
• Martxoaren 7a – Tomáš Masaryk, txekoslovakiar politikaria eta presidentea (h. 1937).
• Martxoaren 13a – Emilio Serrano Ruiz, arabar musikagilea (h. 1939).
• Martxoaren 31 – Charles Doolittle Walcott, estatubatuar paleontologo eta naturalista, Burgess Shale aztarnategiaren aurkitzailea (h. 1927).
• Apirilaren 16a – Auguste Deter, alemaniar etxekoandrea, dokumentatutako alzheimer gaixotasunaren lehen kasua (h. 1906).
• Apirilaren 16a – Sidney Gilchrist Thomas, britaniar ingeniari eta asmatzailea (h. 1885).
• Apirilaren 20a – Daniel Chester French, estatubatuar eskultorea (h. 1931).
• Apirilaren 20a – Jean-François Raffaëlli, frantziar margolaria (h. 1924).
• Apirilaren 21a – Pasquale Cinquegrana, napolierazko poeta eta abesti-idazle napolitarra (h. 1939).
• Maiatzaren 1a – Arturo, Connaughteko eta Strathearngo dukea, britainiar printzea, Kanadako gobernadore orokorra (h. 1942).
• Maiatzaren 8a – Miguel Astrain, nafar instrumentista, musikagile eta musika irakaslea (h. 1895).
• Maiatzaren 18a – Oliver Heaviside, ingeles fisikaria, ingeniari elektrikoa, irrati-telegrafista eta matematikaria (h. 1925).
• Maiatzaren 21a – Giuseppe Mercalli, italiar bulkanologoa, apaiza eta irakaslea (h. 1914).
• Maiatzaren 26a – Amélie Helga Lundahl, finlandiar margolaria (h. 1914).
• Ekainaren 5a – Pat Garrett, estatubatuar sheriffa, Billy Haurra hiltzeagatik ezaguna (h. 1908).
• Ekainaren 6a – Karl Ferdinand Braun, alemaniar fisikaria, 1909ko Fisikako Nobel Saria (h. 1918).
• Ekainaren 12a – Carl Skånberg, suediar margolaria (h. 1883).
• Ekainaren 21a – Enrico Cecchetti, italiar dantzaria eta ballet irakaslea (h. 1928).
• Ekainaren 24a – Horatio Herbert Kitchener, Kitchenerreko 1. kondea, ingeles militar eta politikaria (h. 1916).
• Ekainaren 27a – Ivan Vazov, bulgariar idazlea (h. 1921).
• Ekainaren 27a – Lafcadio Hearn (Yakumo Koizumi), Japoniako kultura ezagutzera eman zuen idazle nazioartekoa (h. 1904).
• Uztailaren 3a – Santu Casanova, korsikerazko idazlea (h. 1936).
• Abuztuaren 5a – Guy de Maupassant, frantziar idazlea (h. 1893).
• Abuztuaren 16a – Emilio Campuzano, bizkaitar ingeniaria (h. 1938).
• Abuztuaren 25a – Charles Richet, frantziar fisiologoa, immunologiaren aitzindaria eta 1913ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1935).
• Abuztuaren 27a – Augusto Righi, italiar fisikaria (h. 1920).
• Irailaren 1a – Pierre-Xavier Mugaburu, lapurtar misiolari katolikoa (h. 1910).
• Irailaren 2a – Woldemar Voigt, alemaniar fisikaria (h. 1919).
• Irailaren 4a – Luigi Cadorna, italiar jenerala, Caportetton jasotako italiar porrotarengatik ezaguna (h. 1928).
• Irailaren 18a – Miķelis Krogzemis, letoniar olerkaria, Letoniako poesia nazionalaren aitzindaria (h. 1879).
• Irailaren 24a – Fra' Galeas von Thun und Hohenstein, Maltako Ordenako 75. Printze eta Maisu Nagusia (h. 1931).
• Irailaren 29a – Migel Irigarai Gorria, nafar abokatu eta politikari karlista (h. 1903).
• Urriaren 3a – Francisco Goitia, gipuzkoar industrialaria eta enpresaburua (h. 1914).
• Urriaren 3a – Franciszek Rychnowski, poloniar kimikaria (h. 1929).
• Urriaren 12a – Serafín Basterra, bizkaitar eskultorea (h. 1927).
• Urriaren 18a – Pablo Iglesias Posse, espianiar politikaria, sozialismoaren figura nagusia (h. 1925).
• Urriaren 22a – Gustave Den Duyts, belgikar margolari, akuarelista, pastelista, grabatzaile eta artista grafikoa (h. 1897).
• Azaroaren 1a – Rosario de Acuña, espainiar idazle, pentsalari eta kazetaria (h. 1923).
• Azaroaren 9a – Ignacio Bolívar Urrutia, espainiar naturalista eta entomologoa, Espainian Natura Zientzien bultzatzaile nagusietako bat (h. 1944).
• Azaroaren 13a – Robert Louis Stevenson, eskoziar idazlea (h. 1894).
• Azaroaren 16a – Federico Errázuriz, Txileko presidentea (h. 1901).
• Abenduaren 16a – Theodor Linschmann, alemaniar apaiz protestantea eta euskal hizkuntzalaria (h. 1940).
• Abenduaren 21a – Lluís Domènech i Montaner, kataluniar arkitekto, politikari eta historialaria (h. 1923).
• Abenduaren 29a – Tomás Bretón, espainiar musikagile, orkestra zuzendari, biolinista eta musika irakaslea (h. 1923).
• Stana Kovačević, serbiar gudaria (h. ezezaguna).
• Baldomero Vega de Seoane, gipuzkoar militar eta politikaria (h. 1910).
• José María Martínez de las Rivas, Bizkaiko industrializazioaren bultzatzailea (h. 1913).
• Julian Arteaga, nafar arkitektoa (h. 1921).
• Vicente Cutanda, espainiar margolaria (h. 1925).

Heriotzak

• Urtarrilaren 22 – Gilen Josef Chaminade, frantziar apaiz katolikoa, Mariaren Lagundiaren eta Marianista Familiaren sortzailea (j. 1761).
• Urtarrilaren 27a – Johann Gottfried Schadow, alemaniar eskultorea (j. 1764).
• Otsailaren 26a – Daoguang, Txinako enperadorea (j. 1782).
• Martxoaren 31 – John C. Calhoun, AEBetako 7. presidenteordea (j. 1782).
• Apirilaren 9a – William Prout, britainiar kimikari eta sendagilea (j. 1785).
• Apirilaren 16a – Marie Tussaud, frantziar artista (j. 1761).
• Apirilaren 23a – William Wordsworth, ingelesezko poeta (j. 1770).
• Maiatzaren 9a – Louis Joseph Gay-Lussac, kimikari frantziarra (j. 1778).
• Uztailaren 2a – Robert Peel, britainiar politikari eta estatista (j. 1788).
• Uztailaren 9a – Siyyid Alí Muhammad, Báb, Babismoaren sortzaile eta Bahá'í Fedearen aitzindaria (j. 1819).
• Uztailaren 9a – Zachary Taylor, Ameriketako Estatu Batuetako 12. presidentea (j. 1784).
• Uztailaren 19a – Margaret Fuller, estatubatuar kazetari, kritikari eta emakumeen eskubideen defendatzailea (j. 1810).
• Uztailaren 21a – Jose Maria Orbe, El Manchuelo de Ermua, gipuzkoar karlista militarra (j. 1776).
• Abuztuaren 17a – Jose de San Martin, militar eta independentista argentinarra (j. 1778).
• Abuztuaren 18a – Honoré de Balzac, frantziar eleberrigilea eta antzerkigilea (j. 1799).
• Abuztuaren 26a – Luis Filipe Frantziakoa, Frantziako azken erregea (j. 1773).
• Irailaren 10a – Heinrich Anton Dähling, alemaniar margolaria (j. 1773).
• Irailaren 22a – Johan Heinrich von Thünen, alemaniar ekonomialaria (j. 1783).
• Urriaren 11 – Luisa Maria Orleanskoa, Belgikako erregina ezkontidea (j. 1812).
• Urriaren 17a – Login Geiden, Errusiar Itsas Armada Inperialeko nederlandar almirantea (j. 1773).
• Azaroaren 5a – Ana Gertrudis de Urrutia Garchitorena, espainiar margolaria (j. 1812).
• Azaroaren 19a – Richard Mentor Johnson, Ameriketako Estatu Batuetako 9. presidenteordea (j. 1780).
• Azaroaren 25a – Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau, britainiar itzultzailea eta aktibista (j. 1813).
• Abenduaren 12a – Germain Henri Ivanovitx Hess, suitzar-errusiar kimikaria, bere izena duen legearen proposatzailea (j. 1802).
• Abenduaren 24a – Frédéric Bastiat, Lapurdin jaiotako ekonomialari eta politikaria (j. 1801).
• Giovanni Antonio Speranza, italiar musikagilea (j. 1811).
• Patrizio Zearrote, nafar medikua, Bizkaian prestigio handiduna (j. 1780).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q7653
• Multimedia: 1850 / Q7653