1970

1970. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1950(e)koa • 1960(e)koa • 1970(e)koa • 1980(e)koa • 1990(e)koa
Urteak	1967  • 1968  • 1969 • 1970 • 1971 • 1972 • 1973
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1970 MCMLXX
Ab urbe condita	2723
Armeniar egutegia	1419 ԹՎ ՌՆԺԹ
Bahá'í egutegia	126 – 127
Bengaliar egutegia	1377
Berber egutegia	2920
Egutegi budista	2514
Myanmarko egutegia	1332
Bizantziar egutegia	7478 – 7479
Koptoen egutegia	1686 – 1687
Etiopiar egutegia	1962 – 1963
Hebrear egutegia	5730 – 5731
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	2026 – 2027
Shaka Samvat	1892 – 1893
Kali Yuga	5071 – 5072
Iraniar egutegia	1348 – 1349
Islamiar egutegia	1389 – 1390
Japoniar egutegia	Shōwa 45 (昭和45年)
Korear egutegia	4303
Thailandiar eguzki egutegia	2513
Unix denbora	0 – 31535999
Holozeniar egutegia	11970

1970 beste egutegi batzuetan

Gregoriotar egutegia	1970 MCMLXX
Ab urbe condita	2723
Armeniar egutegia	1419 ԹՎ ՌՆԺԹ
Bahá'í egutegia	126 – 127
Bengaliar egutegia	1377
Berber egutegia	2920
Egutegi budista	2514
Myanmarko egutegia	1332
Bizantziar egutegia	7478 – 7479
Koptoen egutegia	1686 – 1687
Etiopiar egutegia	1962 – 1963
Hebrear egutegia	5730 – 5731
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	2026 – 2027
- Shaka Samvat	1892 – 1893
- Kali Yuga	5071 – 5072
Holozeniar egutegia	11970
Iraniar egutegia	1348 – 1349
Islamiar egutegia	1389 – 1390
Japoniar egutegia	Shōwa 45 (昭和45年)
Korear egutegia	4303
Thailandiar eguzki egutegia	2513
Unix denbora	0 – 31535999

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Apirilaren 3a - Urtain Europako txapeldun bilakatu zen.
• Abuztuaren 9a - 1970eko Urdulizko tren istripua: 33 pertsona hil ziren Urdulizen bi trenek elkar jotzean.
• Irailaren 18an - Joseba Elosegi euskal gudari jeltzaleak bere buruari su eman eta Francisco Francoren aurrean bota zuen protesta moduan.
• Urriaren 24a - Salvador Allende sozialista Txileko presidente izendatu zuten.

Arte eta kultura

• "Egan" euskal musika talde ospetsu eta beteranoa sortu zuten.

Zientzia eta teknologia

• Urtarrilaren 22a - Boeing 747 hegazkin batek lehenengo hegaldia egin zuen.
• Otsailaren 23a - Ernalketa artifiziala lehen aldiz erabili zuten Londresen.

Kirolak

• Apirilaren 3a - Urtain Europako txapeldun bilakatu zen.

Jaiotzak

• Urtarrilaren 13a - Marco Pantani, italiar txirrindularia, historiako igotzailerik onenetakoa (h. 2004).
• Martxoaren 28a - Joxemiel Bidador, euskal dantzaria, idazlea, ikertzailea, filologoa, irakaslea eta historialaria (h. 2010).
• Maiatzaren 21a - Unai Ziarreta, bizkaitar politikaria.
• Ekainaren 14a - Brad Will, estatubatuar dokumentalista independente eta militante anarkista (h. 2006).
• Abuztuaren 17a - Ophélie Koering, lapurtar aktorea.
• Irailaren 30a - Agustin Sagasti, euskal txirrindularia (h. 2009).
• Irailaren 30a - Izaskun Zubizarreta, gipuzkoar mendi-zeharkako eskiatzailea.
• Urriaren 4a - David de Jorge, hondarribiar sukaldaria.
• Urriaren 11a - Kirmen Uribe, euskal idazlea.
• Urriaren 29a - Edwin van der Sar, herbeheretar futbolaria.
• Azaroaren 25a - Eluana Englaro, auto istripu larri baten ondorioz hamazazpi urtez koman egon zen italiar emakumea (h. 2009).
• Abenduaren 14a - Anna Maria Jopek, poloniar abeslaria.
• Abenduaren 22a - Mutiu Adepoju, nigeriar futbolaria.
• Abenduaren 26a - Jon Odriozola, euskal txirrindulari ohia eta Euskaltel-Euskadiko kirol zuzendaria.
• Patrick Mixelena, Mixu, euskal abeslaria (h. 2009).
• Tolo Calafat, baleartar mendizalea (h. 2010).

Heriotzak

• Urtarrilaren 5a - Max Born, alemaniar fisikaria, 1954ko Fisikako Nobel Saria (j. 1882).
• Urtarrilaren 10a - Nicanor Narbarte, gipuzkoar kirolzale eta euskalzalea, euskal abizenei buruzko liburu baten idazlea (j. 1892).
• Urtarrilaren 10a - Charles Olson, abangoardiako estatubatuar olerkaria (j. 1910).
• Urtarrilaren 14a - William Feller, kroaziar-estatubatuar matematikaria, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena (j. 1906).
• Otsailaren 2a - Bertrand Russell, galestar idazle, filosofo eta matematikaria (j. 1872).
• Otsailaren 16a - Francis Peyton Rous, estatubatuar medikuntza-ikertzailea, 1966ko Medikuntzako Nobel saria (j. 1879).
• Otsailaren 17a - Shmuel Yosef Agnon, israeldar eleberrigilea, 1966ko Literaturako Nobel Saria (j. 1888).
• Otsailaren 25a - Mark Rothko, errusiar-estatubatuar margolaria (j. 1903).
• Martxoaren 8a - Hans Hansen, Faroe uharteetako margolaria (j. 1920).
• Martxoaren 8a - René Labat, lapurtar atleta (j. 1892).
• Martxoaren 11 - Erle Stanley Gardner, estatubatuar eleberrigilea (j. 1889).
• Martxoaren 15a - Arthur Adamov, armeniar-frantziar antzerkigile surrealista, absurduaren antzerkiaren bultzatzailea (j. 1908).
• Martxoaren 31 - Semion Timoxenko, sobietar mariskala (j. 1895).
• Apirilaren 5a - Manuel Egileor, bizkaitar politikari abertzale eta jeltzalea (j. 1884).
• Apirilaren 16a - Richard Neutra, austriar-estatubatuar arkitektoa (j. 1892).
• Apirilaren 18a - Michał Kalecki, poloniar ekonomialaria (j. 1899).
• Apirilaren 20a - Paul Celan, errumaniar jatorriko austriar poeta lirikoa (j. 1920).
• Maiatzaren 9a - Walter Reuther, estatubatuar sindikalista (j. 1907).
• Maiatzaren 12a - Nelly Leonie Sachs, alemaniar idazlea, 1966ko Literaturako Nobel Saria (j. 1891).
• Ekainaren 2a - Giuseppe Ungaretti, italiar olerkaria (j. 1888).
• Ekainaren 3a - Hjalmar Schacht, alemaniar politikaria eta finantzaria (j. 1877).
• Ekainaren 7a - Edward Morgan Forster, ingeles idazlea (j. 1879).
• Ekainaren 8a - Abraham Maslow, estatubatuar psikologo humanista, Maslow piramidearen asmatzailea (j. 1908).
• Ekainaren 11 - Joseph Campot, lapurtar arraunlaria (j. 1886).
• Ekainaren 11 - Aleksandr Kerenski, errusiar politikari sozialdemokrata iraultzailea (j. 1881).
• Ekainaren 21a - Sukarno, Indonesiako aurreneko presidentea (j. 1901).
• Ekainaren 26a - Veremunda Olasagarre, iruindar sozialista, UGTko burua (j. 1912).
• Ekainaren 27a - Pierre MacOrlan, frantziar idazlea (j. 1882).
• Uztailaren 10a - Félix Gaillard, Frantziako lehen ministroa (j. 1919).
• Uztailaren 15a - Luis Mariano, irundar tenorra (j. 1914).
• Uztailaren 27a - António de Oliveira Salazar, Portugaleko lehen ministro eta diktadorea (j. 1889).
• Uztailaren 28a - Dominique Soubelet, lapurtar apaiza eta euskal idazlea (j. 1897).
• Abuztuaren 1a - Otto Heinrich Warburg, alemaniar biokimikaria, 1931ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1883).
• Abuztuaren 22a - Vladimir Propp, errusiar ipuinen oinarrizko osagaiak analizatu zituen sobietar eruditua (j. 1895).
• Irailaren 1a - François Mauriac, frantziar idazlea, 1952ko Literaturako Nobel Saria (j. 1885).
• Irailaren 3a - Saturnino Legarda, nafar organista eta musikagilea (j. 1896).
• Irailaren 5a - Jochen Rindt, 1 Formulako austriar pilotua, munduko txapelketa hil ostean irabazi duen gidari bakarra (j. 1942).
• Irailaren 14a - Rudolf Carnap, alemaniar filosofoa, Vienako Zirkuluaren burutzat hartua (j. 1891).
• Irailaren 18a - Jimi Hendrix, estatubatuar musikaria (j. 1942).
• Irailaren 23a - Esteban Bilbao, euskal herritar politikari karlista eskuindarra (j. 1879).
• Irailaren 25a - Erich Maria Remarque, alemaniar eleberrigilea (j. 1898).
• Irailaren 28a - Gamal Abdel Nasser, Egiptoko presidentea eta bere garaiko arabiar buruzagirik garrantzitsuena (j. 1918).
• Irailaren 28a - John Dos Passos, estatubatuar idazle eta margolaria (j. 1896).
• Urriaren 8a edo 9a - Jean Giono, frantziar idazlea (j. 1895).
• Urriaren 10a - Édouard Daladier, Frantziako lehen ministroa (j. 1884).
• Urriaren 18a - Mairtin O Cadhain, gaelerazko irlandar idazlea (j. 1906).
• Urriaren 19a - Lázaro Cárdenas, Mexikoko presidentea (j. 1895).
• Azaroaren 2a - Abram Samoilovitx Besikovitx, errusiar matematikaria (j. 1891).
• Azaroaren 2a - Johannes Urzidil, alemanezko idazle, olerkari eta kazetari txekiarra (j. 1896).
• Azaroaren 9a - Charles de Gaulle, Frantziako presidentea (j. 1890).
• Azaroaren 11 - Víctor Zubizarreta, bizkaitar musikagile, organo-jole eta pedagogoa (j. 1899).
• Azaroaren 21a - Chandrasekhara Venkata Raman, indiar fisikaria, 1930eko Fisikako Nobel Saria (j. 1888).
• Antonio Valverde, gipuzkoar margolaria, grabatzailea, publizista, industrialaria eta euskal idazlea (j. 1915).
• Ceferino Yanguas, nafar argazkilaria (j. 1889).
• Etienne Durruti, trinketeko esku huskako pilotaria (j. 1907).
• Ignacio Errandonea, nafar elizgizona eta idazlea (j. 1886).
• Jose Irigoien, El león navarro, nafar pilotaria, bere garaiko erremonte-jokalari hoberenetakoa (j. 1893).
• Miguel Ángel Olano, gipuzkoar misiolari kaputxinoa (j. 1891).
• Pierre Ibarrondo, baxenafar euskaltzalea (j. 1905).
• Pilar Zubiaurre, gaztelaniazko idazle, feminista eta piano jotzaile bizkaitarra (j. 1884).
• Vicente Moriones, nafar anarkista (j. 1913).
• Zoilo Moso, zaraitzuar artzaina (j. 1902).

Nobel saridunak:

• Fisika: Hannes Olof Gösta Alfvén eta Louis Eugène Félix Néel.
• Kimika: Luis Federico Leloir
• Literatura: Aleksandr Solzhenitsin.
• Medikuntza: Sir Bernard Katz, Ulf von Euler eta Julius Axelrod.
• Ekonomia: Paul Samuelson.
• Bakea: Norman E. Borlaug.

---

Agintariak

[[File:Kanada|10x10px|1970|link=]]

[[File:Errusia|10x10px|1970|link=]]

[[File:Libia|10x10px|1970|link=|alt=Muammar al-Gaddafi]]

[[File:Espainia|10x10px|1970|link=|alt=Francisco Franco]]

Munduko agintariak 1970. urtean

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: 1970