Azido kapriko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azido kapriko
Formula kimikoaC10H20O2
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno eta karbono
Base konjokatuadecanoate (en) Itzuli
Motamedium-chain fatty acid (en) Itzuli eta straight chain fatty acids (en) Itzuli
Ezaugarriak
Fusio-puntua31 °C
31,99 °C
Irakite-puntua268,75 °C (101,325 kPa)
Masa molekularra172,146 Da
Erabilera
ElkarrekintzaG protein-coupled receptor 84 (en) Itzuli
RolaAntifungiko
Arriskuak
NFPA 704
1
2
0
Identifikatzaileak
InChlKeyGHVNFZFCNZKVNT-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia334-48-5
ChemSpider2863
PubChem2969
Reaxys1754556
Gmelin30813
ChEBI69184
ChEMBLCHEMBL107498
RTECS zenbakiaHD9100000
ZVG493011
DSSTox zenbakiaHD9100000
EC zenbakia206-376-4
ECHA100.005.798
CosIng74803
MeSHC031071
RxNorm22380
Human Metabolome DatabaseHMDB0000511
KNApSAcKC00001213
UNII4G9EDB6V73
KEGGC01571
PDB LigandDKA

Azido kaprikoa edo azido dekanoikoa kate ertaineko gantz-azido ase bat da, formula duena. Hamar karbono ditu (10:0).

Azido kaprikoak ahuntzen usaina gogorarazten du, hortik bere izena, latinez "ahuntza" caper edo capra da[1].

Koko olioaren %10-a osatzen du eta palma almendra olioaren %4-a[2]. Ugaztunen esnetan ere aurkitzen da[3]. Ahuntzaren izenetik beste bi azido ere izendatu dira, azido kaproikoa eta azido kaprilikoa. Hiruren artean ahuntz esnearen lipidoen %15a osatzen dute.

Ekoizpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dekanol monoalkohola oxidatuz ekoizten da kromo trioxidoa erabiliz. Aziko kaprikoaren triglizeridoak sodio hidroxidoarekin saponifikatuz ere lortzen da.

Erabilerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kaprato sodikoa xaboiak egiteko erabiltzen da[4].

Farmazia industrian ere erabiltzen da hainbat botika lipofilizatzeko eta horrela gantz ehunean sartzeko.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «capri-, capr- - Word Information» wordinfo.info (Noiz kontsultatua: 2018-11-18).
  2. (Ingelesez) Anneken, David J.; Both, Sabine; Christoph, Ralf; Fieg, Georg; Steinberner, Udo; Westfechtel, Alfred. (2006-12-15). Fatty Acids. Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA  doi:10.1002/14356007.a10_245.pub2. ISBN 3527306730. (Noiz kontsultatua: 2018-11-18).
  3. (Ingelesez) Beare-Rogers, J. L.; Dieffenbacher, A.; Holm, J. V.. (2001-01-01). «Lexicon of lipid nutrition (IUPAC Technical Report)» Pure and Applied Chemistry 73 (4): 685–744.  doi:10.1351/pac200173040685. ISSN 1365-3075. (Noiz kontsultatua: 2018-11-18).
  4. «CAPRIC ACID (n-DECANOIC ACID)» www.chemicalland21.com (Noiz kontsultatua: 2018-11-18).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]