Edukira joan

Karotenoide

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azenarioari kolorea ematen diote karotenoideek.
Tomatearen kolorea likopeno karotenoideari zor zaio.
Udazkeneko hostoen kolore horia xantofilak ematen die.
Gorringoan hainbat xantofila daude: kriptoxantina, luteina, zeaxantina...

Karotenoideak terpenoen taldeko pigmentu organiko batzuk dira, oso ugariak naturan.

Guztiz hedatuta daude landareen artean, algetan, zenbait onddotan eta bakterioetan. Landareei kolorea ematen diete, kolore horia, laranja, gorria edo morea. Animaliek ezin dituzte sintetizatu eta dietan hartu behar dituzte.

Azenarioetan (Daucus carota) ugariak dira eta kolore laranja ematen diete. Hortik datorkie izena.

Egitura kimikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tetraterpenoak dira, zortzi isoprenoz osatuta eta 40 karbono dituzte. Bi erdi simetrikotan banatzen dira. Erabat hidrofoboak dira: lipodisolbagarriak dira, beraz.

Landareetako loreetan, fruituetan eta sustraietan daude. Pigmentuak dira eta fotosintesian hartzen dute parte. Animalietan egitura anitzen osagai izaten dira, eta egitura horien kolorea haiek emana da, hala nola gorringoarena eta krustazeo askoren oskolena.

700 karotenoide deskribatu dira, gutxi gorabehera. Bi multzo nagusitan sailkatzen dira:

Karotenoak

α-Karotenoa

β-Karotenoa

γ-Karotenoa

δ-Karotenoa

ε-Karotenoa

ζ-Karotenoa

Likopenoa
Xantofilak

Anteraxantina

Astaxantina

Biolaxantina

Fukoxantina

Kantaxantina

Kriptoxantina

Errodoxantina

Luteina

Neoxantina

Zeaxantina

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]