Edukira joan

Europako hizkuntzak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Europako hizkuntza handienen mapa

Europako hizkuntzak europar geografian eta kulturan kokatuta dauden komunitate ezberdinek egunero hitz egiten dituzten hizkuntzak dira.

Arlo hauen ikerketa, euren garapen historikoa, baldintza soziolinguistikoak eta beste ezaugarri batzuek eurohizkuntzalaritza izeneko ikerketa-alorra osatzen dute.

Europako hizkuntza gehienek arbaso berak dituzte eta indoeuropar hizkuntzen familia osatzen dute.

Europako Kontseiluak, Bielorrusia izan ezik Europako beste estatu guztiek parte hartzen duten erakundeak, Europako hizkuntza guztiak bultzatzen ditu, batez ere eskualdeetako hizkuntzak eta hizkuntza txikiak, Hizkuntza Gutxituen Europako Gutuna nazioarteko itunaren bidez. Bertan sinatu duten estatuek hizkuntza txikiak babestu behar dituzte, zein gradutan babesten dituzten adieraziz.

Europako hizkuntza nazionaletan erabilitako alfabetoa:      alfabeto grekoa      alfabeto grekoa & alfabeto latinoa      alfabeto latinoa      alfabeto latinoa & alfabeto zirilikoa      alfabeto zirilikoa      alfabeto georgiarra      alfabeto armeniarra
1900 inguruan, Europako ohiko alfabetoak:      alfabeto latinoa: Fraktur aldaera      alfabeto latinoa: Antiqua aldaera      alfabeto zirilikoa      alfabeto grekoa      alfabeto arabiarra      Kalmykalfabeto mongoliarra

Europako hizkuntza familiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europan hizkuntza famili ugari daude. Batzuk indoeuropar hizkuntzak dira eta besteak indoeuroparrak ez direnak[1]:

Indoeuropar hizkuntzak

Indoeuroparrak ez diren hizkuntzak

Europako hizkuntzen hiztun kopurua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hizkuntza Hiztunak Estatus ofiziala herrialdean Estatus ofiziala eskualdean
Adigera 128,000-300,000  Adigea
Albaniera 7,400,000  Albania,  Kosovo
Aragoiera 10,000  Aragoi
Armeniera 5,902,970  Armenia  Nagorno-Karabakh
Arumaniera 250,000
Avarera 760,000  Dagestan
Azerbaijanera 7,324,060  Azerbaijan  Dagestan
Frankoproventzera 140,000
Asturiera 500,000  Asturias
Baxkirera 1,200,000  Bashkortostan
Euskara 720,000  Euskal Herria
Bielorrusiera 9,000,000  Bielorrusia
Bosniera 3,000,000  Bosnia-Herzegovina Sandžak
Bretainiera 210,000
Bulgariera 10,000,000  Bulgaria
Katalana 9,000,000  Andorra  Balear Uharteak,  Katalunia,  Valentziako Erkidegoa
Txetxenera 1,400,000  Txetxenia  Dagestan
Txuvaxera 1,600,000  Txuvaxia
Kornubiera 2,000
Korsikera 230,000
Krimeako tatarera 480,000  Krimea,  Sebastopol
Kroaziera 5,500,000  Kroazia  Burgenland,  Bosnia-Herzegovina,  Voivodina
Txekiera 10,000,000  Txekia
Daniera 5,600,000  Danimarka  Faroe uharteak
Nederlandera 23,000,000  Belgika,  Herbehereak
Ingelesa 67,000,000  Irlanda,  Malta,  Erresuma Batua
Estoniera 1,100,000  Estonia
Erziera 430,000  Mordovia
Faroera 66,000  Faroe uharteak
Finlandiera 5,500,000  Finlandia
Frantsesa 80,000,000  Belgika,  Frantzia,  Luxenburgo,  Suitza  Aostako Harana[2]
Frisiera 480,000  Frisia
Gagauzera 170,000  Gagauzia
Galiziera 3,000,000  Galizia
Galoa 28,000
Georgiera 4,200,000  Georgia
Alemana 90,000,000  Austria,  Belgika,  Alemania,  Liechtenstein,  Luxenburgo,  Suitza  Hego Tirol[3]
Greziera 11,000,000  Zipre,  Grezia
Hungariera 14,000,000  Hungaria  Burgenland,  Voivodina
Islandiera 330,000  Islandia
Ingriera 120
Irlandera 1,800,000  Irlanda  Ipar Irlanda
Italiera 60,000,000  Italia,  San Marino,  Suitza,  Vatikano Hiria  Kroazia Istria
Kabardera 1,600,000  Kabardino-Balkaria,  Karatxai-Txerkesia
Kaxubiera 106,000
Kazakhera 1,000,000 (Europako Kazakhstan)  Kazakhstan
Ladinoa 20,000
Latina 30,000  Vatikano Hiria
Letoniera 1,900,000  Letonia
Lazera 20,000
Livoniera 300
Lituaniera 3,200,000  Lituania
Luxenburgera 400,000  Luxenburgo
Mazedoniera 2,000,000  Mazedonia
Maltera 400,000  Malta
Manxera 300  Man
Mariera 400,000  Mari El
Mingreliera 400,000
Mirandes 15,000
Montenegroera 300,000  Montenegro
Norvegiera 5,000,000  Norvegia
Okzitaniera 300,000  Katalunia
Osetiera 580,000  Hego Osetia
Pikardiera 700,000
Poloniera 40,000,000  Polonia
Portugesa 11,000,000  Portugal
Erromaniera 3,000,000
Errumaniera 28,000,000  Moldavia,  Errumania  Voivodina
Erretorromaniera 60,000  Suitza
Errusiera 82,000,000 (Europako Errusian)
95,000,000 (Europa guztian)
 Bielorrusia,  Kazakhstan,  Errusia
Samiera 20,000
Sardiniera 1,000,000  Sardinia
Eskoziera 1,540,000  Eskozia,  Ulster,  Ingalaterra
Eskoziako gaelera 58,000  Eskozia
Serbiera 9,700,000  Serbia  Bosnia-Herzegovina
Silesiera 510,000
Eslovakiera 5,000,000  Txekia,  Eslovakia  Voivodina
Esloveniera 2,500,000  Eslovenia
Sorbiera 50,000
Gaztelera 51,000,000  Espainia
Svanera 27,000
Suediera 8,700,000  Finlandia,  Suedia
Tabasaranera 130,000  Dagestan
Tatarera 5,400,000  Tatarstan
Turkiera 10,000,000 (Europako Turkian)
19,000,000 (Europa guztian)
 Zipre,  Ipar Zipre,  Turkia  Kosovo
Ukrainera 37,000,000  Ukraina
Vepera 3,500
Wymysorys 70  Polonia ama hizkuntza Wilamowicen
Võro 75,000
Valoniera 600,000  Valonia
Galesa 720,000  Gales

Hizkuntzak eta Europar batasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]