Kixmi - Wikipedia, entziklopedia askea.

Kixmi
Euskal Herriko mitologia

Ezaugarriak
Sexua	gizonezkoa
Baliokideak	Jesus Nazaretekoa

Kixmi jentilek Jesukristori ematen zioten izena da, zimino esan nahi zuena. Jentilak Kixmiren jaiotzaz ohartu zirenean, beren aroaren amaiera heldu zela ulertu zuten. Haietako asko, orduan, Jentilarriaren azpian sartu ziren.

Hala ere, hitza tximu-deabru bezala irakurtzen zen erdi aroan.

Jatorria

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Kixmiren jaiotza eta Olentzeroren jatorria»

Kixmiren jaiotza eta Olentzeroren jatorria euskal mitologiako kondaira garrantzitsuenetako bat da. Bertan jentilek, Kixmik eta Olentzerok hartzen dute parte. Kondaira honek Olentzeroren jatorria azaltzen digu, baita euskal paganismoaren amaieraren hasiera eta kristautasunaren etorreraren berri eman ere.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q3197660

Euskal mitologiako izakiak

Mari • Sugaar • Amalur • Urtzi
Basajaun • Basandere • Lamina • Jentilak • Kixmi • Sorginak

Aari • Ardi • Adarbakar • Addar • Aiar • Adur • Aide-gaizto • Aidegaxto • Aide • Aideko • Aidetitako • Aitor • Aizpak • Aker • Akerbeltz • Alarabi • Alarabie • Amalur • Amilamia • Arruit • Asto • Atarrabi • Autzek • Axarko • Basajaun • Basandere • Behigorri • Belagile • Beleko • Berezko • Beste Mutilak • Damatxo • Deabru • Eate • Egoi • Egu • Eguen • Eguzki Amandre • Ehiztari beltza • Eki • Ele • Eluaso • Errezabalgo aztia • Errolan • Etxajaun • Etsai • Euzkibegi • Famerijelak • Frakazar • Gaizkina • Galtzagorri • Gauargi • Gaueko • Gerixeti • Gizotsoa euskal mitologian • Gorritxikiak • Harpeko Saindua • Heren • Herensuge • Herio • Idetargi • Iditu • Iduski-saindu • Ieltxu • Ihizi • Ilazki • Ilargi Amandre • Ilun • Inko • Inguma • Intxitxu • Ipotxak • Iratargi • Iratxo • Iraunsuge • Irel • Irelu • Ireltxu • Iretargi • Iruztargi • Ivilia • Jaun Zuria • Jentilak • Kaskarot • Kixmi • Kuusu • Lainaide • Lainogaixto • Laminak • Lehen • Latsariak • Lezekoandrea • Lur • Mari • Maide • Mairu • Maitagarriak • Maju • Makilakiski • Mamarro • Mamur • Mari • Martak • Martin Txiki • Markitos • Mateo Txistu • Done Mikel Aralarkoa • Mikelats • Mirokutana • Mozorroak • Numen • Ñañarri • Hodei • Olanoiko zakurra • Olentzero • Ostri • Otsoko • Patuak • Patxi Errementaria • Sorgin • Sugaar • Sugan • Sugoi • Sorsain • Tartalo • Torto • Traganarru• Txalgorri • Txorimalo • Yanagorri • Zaldi • Zezengorri • Zuzidun Txakurra

Beste hainbat izaki (zerrenda osoa)

i e a Euskal mitologia
Jainko-Jainkosak	Abelion • Aberri • Aceio • Aegassis • Aereda • Ageion • Agho • Aherbelste • Alar • Alardoss • Alardost • Algassis • Ande • Anderexo • Andosto • Aneto • Arardo • Arixo • Armasto • Arpeninus • Arteh • Arthae • Arsilunnus • Asto Iluno • Averanus • Axo • Baeserte • Baiase • Baiosis • Baikorrix • Barsa • Bascei-Andoss • Beisiris • Belgo • Belisama • Benzozia • Bocco Harauso • Boriennus • Carpentus • Dahus • Dunzio • Eberris • Edelate • Egeion • Elhe • Erda • Erditse • Erge • Erriape • Experceennius • Fagus .Gar • Harauso • Helasse • Herauscorritsehe • Horolat • Idiatte • Ilixon • Ivilia • Larrahe • Leheren • Lex • Lurgor • Kagiris • Kantas Niskas • Mari • Ortzi/Urtzi/Ostri • Sexarboris • Stoiocus • Vaxus • Xuban
Izakiak	Aari • Ardi • Adarbakar • Addar • Aiar • Adur • Aide-gaizto • Aidegaxto • Aide • Aideko • Aidetitako • Aitor • Aizpak • Aker • Akerbeltz • Alarabi • Alarabie • Amalur • Amilamia • Anxo • Arruit • Astoa euskal mitologian • Atarabi • Autzek • Axarko • Basajaun • Basandere • Behigorri • Belagile • Beleko • Berezko • Beste Mutilak • Damatxo • Deabru • Eate • Egoi • Egu • Eguen • Eguzki Amandre • Ehiztari beltza • Eki • Ele • Eluaso • Erio • Errezabalgo aztia • Errolan • Etxajaun • Etsai • Etsaiak • Euzkibegi • Famerijelak • Frakazar • Gaizkina • Galtxagorri • Gauargi • Gaueko • Gar • Gerixeti • Gizotsoa • Harpeko Saindua • Hartza • Gorritxikiak • Heren • Herensuge • Herio • Idetargi • Iditu • Iduski-saindu • Ieltxu • Ihizi • Ilazki • Ilargi Amandre • Ilun • Inko • Inguma • Intxitxu • Ipotxak • Iratargi • Iratxo • Iraunsuge • Irel • Irelu • Ireltxu • Iretargi • Iruztargi • Itsas laminak • Jaun Zuria • Jentilak • Kaskarot • Kixmi • Kuusu • Lainaide • Lainogaixto • Laminak • Latasariak • Lehen • Lezekoandrea • Lur • Lurgor • Mari • Maide • Mairu • Maitagarriak • Maju • Makilakixki • Mamarro • Mamur • Mari • Martak • Martin Txiki • Markitos • Mateo Txistu • Done Mikel Aralarkoa • Mikelats • Mirokutana • Mozorroak • Numen • Ñañarri • Hodei • Olanoiko zakurra • Olentzero • Ortzi • Ostri • Otsoko • Ost • Patuak • Patxi Errementaria • Sorgin • Sugaar • Sugan • Sugoi • Sorsain • Sorsain • Tartalo • Torto • Traganarru (mitologia)• Txalgorri • Txorimalo • Xaindia • Yanagorri • Zaldi • Zezengorri
Lekuak	Agamunda • Agerre • Aitzgaizto • Aitzpelarreta • Aizkomendi • Aizkorri • Aizkultzeta • Akelarre • Aketegi • Albi • Aloña • Alos dorrea • Amabirjina-harria • Anboto • Andredena Mariako iturri • Armorkora • Aralar • Sorginetxe • Askaata • Askoa • Ata harana • Auñamendi • Azalegi • Baltzola • Basajaun haitza • Done Mikel Aralarkoaren santutegia • Errolan Harria • Erronkariarren zubia • Gaztelu zahar • Gaztelugatxe • Ipestikoarri • Iratiko oihana • Iratiko San Salbatore baseliza • Iruñarri • Jentilarri • Jentilbaratza • Kanbelu • Kastrexanako zubia • Txindoki • Lezao haitzulo • Ligiko zubia • Mondarrain • Murumendi • Obantzungo leizea • Orhi • Salbatore kapera • Saltarri • Sarako lezeak • Semeola • Sorginaren Txabola • Txurrumurru • Urgeldi • Xorroxin ur-jauzia • Zugarramurdiko leizeak
Kondairak	Aizkorriko dama • Anbotoko dama • Aralarko dama • Aralarko Herensugea • Bargotako aztia • Baronatarren kondaira • Ehiztari beltzaren kondaira • Errezabalgo aztia • Gizotsoa euskal mitologian • Jaun Zuriaren kondaira • Kixmiren jaiotza eta Olentzeroren jatorria • Ligiko zubia • Martin Txiki eta Basajaunak • Mondarraingo dama • Murumendiko dama • Arrigorriagako gudua • Goñiko Teodosioaren kondaira • Hiru olatuak
Ipuinak	Makilakixki • Patxi Errementaria
Jaiak	Akelarre • Inauteriak • Lantzeko inauteria • Joaldunak • Miel Otxin • Momorrotxo • San Joan sua • Txatxo • Zaldiko • Zanpantzarrak • Ziripot • Bobo • Zuberoako maskarada • Zeledon
Bestelakoak	Aizkora (mitologia) • Amets • Argizaiola • Armorkora • Agotak • Eguzkilore • Hilarri • Idinarru • Kutxa • Kutunak • Mairu baratz • Makila • Mugarri • Lauburu • Trikuharri • Zutarri
Izaki mitologikoen zerrenda • Mitologiako lekuen zerrenda • Kondaira guztien zerrenda • Sorginkeria Euskal Herrian