Gordexola: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t bandera |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Bizkaiko udalerri infotaula |
{{Bizkaiko udalerri infotaula |
||
| izena = Gordexola |
| izena = Gordexola |
||
| bandera = |
| bandera = Gordexolako_udal_ikurrina.svg |
||
| armarria = Escudo de Gordexola.svg |
| armarria = Escudo de Gordexola.svg |
||
| nongo = Gordexolako |
| nongo = Gordexolako |
||
01:43, 5 urtarrila 2011ko berrikusketa
| Gordexola | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bizkaia, Euskal Herria | |||||||||||
 Gordexolako eliza. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
| Eskualdea | Enkarterriak | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Gordexola | ||||||||||
| Alkatea | Iñaki Aretxederra Zurimendi (EAJ) | ||||||||||
| Posta kodea | 48192 | ||||||||||
| INE kodea | 48042 | ||||||||||
| Herritarra | gordexolar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°10′53″N 3°04′22″W / 43.181388888889°N 3.0727777777778°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 41,5 km² | ||||||||||
| Garaiera | 122 metro | ||||||||||
| Distantzia | 20 km Bilbora | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 1.678 (2023) −33 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 40,05 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  % 12 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 16,82 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 39,58 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 85,85 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 11,3 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 10,32 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 23,04 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera [3] | % 10.1 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Webgunea | http://www.gordexola.net/udala/euskara/ayuntamiento/saludo.php www.gordexola.net | ||||||||||
Gordexola Bizkaiko mendebaldean dagoen herria da, Enkarterri eskualdean kokatuta dagoena.
Mugakideak
Mugakideak hauexek ditu: Ekialdean Okondo (Araba), hego-ekialdean Lantenoko harana (Araba), hegoaldean Artziniega (Araba), hego-mendebaldean Mena Harana (Burgos), eta iparraldean Zalla eta Gueñes (Bizkaia).
Auzoak
- Iratzagorria
- Sandamendi (udaletxea)
- Urarte
- Zaldu
- Zubieta
Inguru naturala
Herrerias/Ibaizabal ibaiak Gordexolako ibarra zeharkatzen du eta Kadaguako ibaiadarra da. Bestalde, udalerria Idubaltza, Pando, Aranbaltza eta Errigadas mendiek inguratzen dute.
Demografia
| 1897 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2006 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1.681 | 1.713 | 1.734 | 1.807 | 1.760 | 1.924 | 1.845 | 1.842 | 1.888 | 1.703 | 1.524 | 1.511 | 1.589 |
Elkarteak
- A.DE.BU.EN.: Enkarterriko Astoa Defendatzeko Elkartea, 1996tik lanean.
- Argizka Emakumeen Elkartea: 1999tik martxan dagoena.
- Beraskola Kirol Kultur Elkartea: Mendizaleen taldea, batez ere.
- Club Cicloturista Gordexola: Txirrindularien elkartea. Gerardo Ibarguen da presidentea.
- Club Deportivo Gordexola: Batik bat futbol taldearen taldea.
- Gordexola Aurrera: Gazte kristauen herriko elkartea.
- Gordexola Saskibaloi Taldea: 1993an sortua.
- Gurasoak: Eduardo Eskartzaga LHIko Ikasleen Gurasoen Elkartea.
- Hodoibaltza: Euskaldunen elkartea, 2003an "Euskaldunon Egunkaria"ren itxiera dela-eta abiatua.
- Ibalzibar Jubilatuen Elkartea: 1988an sortua.
- Isasiko Ama Abesbatza: 1977an jaioa.
- Ligorria: Athletic-zaleen taldea.
- Muxarra Taldea: Gordexolako gaztetxoen aisialdi elkartea.
Gordexolar ezagunak
- Ignacio Allende: Domingo Allende, aita, Mexikora joan zen beste hainbat gordexolar bezala. Bertan jaio zen orduan Ignacio Allende, militarra izan zena eta denborarekin Mexikoren independentziaren alde borrokatzen amaitu zuena (XVIII. mendearen bueltan).
- Castor Andetxaga Toral: (1801-1874). Militar karlista. Carlos VII.a Erregeak "Andetxagako Kontea" titulua eman zion.
- Frantzisko Beraskola Saez de Castañiza: (1564-1598) Frantziskotarra. Florida aldean (gaur egungo Ameriketako Estatu Batuetan) ibili zen misiolari, martirioan hil zuten arte.
- Juan Kastañiza Larrea: (1710-1770) Mexikon ibili zen kapitain. Karlos III.a Espainiakoa eErregeak "Kastañizako Markesa" titulua eman zion. Gordexolako apaizgaitegia sortu zuen.
- Eduardo Leopoldo Eskartzaga Solaun: (1884-1954). Gordexolako apaizgaitegian ikasi zuen. Elizan, postu aipagarrietara iritsi zen mundu osoan: kronolgikoki, Segovian, Portugaleten, Gasteizen, Parisen, Habanan eta Areetan.
- Juan Gordexola Palacio: Lope Sanchezen leinukoa, 1540. urte inguruan jaio zen. Tenerifera joan zen, bertan Medina Sidonia Dukearen administratzailea izan zen eta irlako erregidorea izatera ere iritsi zen. Bi komentu sortu zituen uharte kanariar hartan.
- Antonio Lanzagorta Urtusaustegi: 1695ean jaioa. Espainiako Errege-armadako kapitaina izan zen Mexikon bai eta Calatrava ordenako zalduna ere.
- Lope Sánchez Gordexola: Salcedoko V. Jaunaren eta Aiarako IV. Jaunaren iloba izan zen. XIV. mendearen hasieran Gordexola udalerria sortu zuen eta bertako lehen jauna izan zen.
- Nicanor Zurikaldai Sierralta Salcedo: 1845ean jaioa, olerkari handia izan zen. Lan nabarmenenen artean hauexek daude: "Musika ikasgaia" eta "Pedro Erregearen Hamabostaldia".
Kanpo loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gordexola |
- Gordexolako Udala
- (Gaztelaniaz) EA Gordexolako Zinegotzia
| Enkarterriko udalerriak | ||
|---|---|---|
|
Alonsotegi · Artzentales · Balmaseda · Galdames · Gordexola · Gueñes · Karrantza · Lanestosa · Sopuerta · Turtzioz · Zalla | ||
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).