François Mitterrand

Wikipedia, Entziklopedia askea
François Mitterrand

(1983)

Frantziako Errepublikako presidente

1981eko maiatzaren 21a - 1995eko maiatzaren 17a
Valéry Giscard d'Estaing - Jacques Chirac

Andorrako Printzekide Frantsesa

1981eko maiatzaren 21a - 1995eko maiatzaren 17a
Valéry Giscard d'Estaing - Jacques Chirac
député de la Nièvre (en) Itzuli

1978ko apirilaren 3a - 1981eko maiatzaren 22a
François Mitterrand
Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Itzuli
Hautetsia: 6th legislature of the Fifth French Republic (en) Itzuli
député de la Nièvre (en) Itzuli

1973ko apirilaren 2a - 1978ko apirilaren 2a
François Mitterrand - François Mitterrand
Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Itzuli
Hautetsia: 5th legislature of the Fifth French Republic (en) Itzuli
First Secretary of the French Socialist Party (en) Itzuli

1971ko ekainaren 16a - 1981eko urtarrilaren 24a
Alain Savary (en) Itzuli - Lionel Jospin

Frantziako Nazio Biltzarreko kidea

1968ko uztailaren 11 - 1973ko apirilaren 1a
François Mitterrand - François Mitterrand
Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Itzuli
Hautetsia: 4th legislature of the Fifth French Republic (en) Itzuli

Frantziako Nazio Biltzarreko kidea

1967ko apirilaren 3a - 1968ko maiatzaren 30a
François Mitterrand - François Mitterrand
Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Itzuli
Hautetsia: 3rd legislature of the Fifth French Republic (en) Itzuli

Nièvreko president of the general council (en) Itzuli

1964 - 1981 - Noël Berrier (en) Itzuli

Frantziako Nazio Biltzarreko kidea

1962ko abenduaren 6a - 1967ko apirilaren 2a
Jehan Faulquier (en) Itzuli - François Mitterrand
Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Itzuli
Hautetsia: 2nd legislature of the Fifth French Republic (en) Itzuli

Nièvreko Frantziako senatari

1959ko uztailaren 8a - 1961eko martxoaren 16a
Jean Doussot (en) Itzuli - Daniel Benoîst (en) Itzuli
Hautetsia: 1959 French Senate election (en) Itzuli
Mayor of Château-Chinon (Ville) (en) Itzuli

1959 - 1981 - René-Pierre Signé (en) Itzuli

Justizia Ministroa

1956ko otsailaren 1a - 1957ko ekainaren 13a
Robert Schuman - Édouard Corniglion-Molinier (en) Itzuli
député de la Nièvre (en) Itzuli

1956ko urtarrilaren 19a - 1958ko abenduaren 8a
Hautetsia: 3rd Legislature of the French Fourth Republic (en) Itzuli
Barne Arazoetako ministroa

1954ko ekainaren 19a - 1955eko otsailaren 23a
Léon Martinaud-Déplat (en) Itzuli - Maurice Bourgès-Maunoury
Minister of European Affairs of France (en) Itzuli

1953ko ekainaren 28a - 1953ko irailaren 4a
député de la Nièvre (en) Itzuli

1951ko uztailaren 5a - 1955eko abenduaren 1a
Hautetsia: 2nd Legislature of the French Fourth Republic (en) Itzuli
Minister for Overseas France (en) Itzuli

1951ko martxoaren 10a - 1951ko abuztuaren 11
Minister for Overseas France (en) Itzuli

1950eko uztailaren 12a - 1951ko martxoaren 10a
Minister of Veterans Affairs (en) Itzuli

1947ko azaroaren 24a - 1948ko uztailaren 6a
Justizia Ministroa

1947ko urtarrilaren 22a - 1947ko urriaren 22a
député de la Nièvre (en) Itzuli

1946ko azaroaren 28a - 1951ko uztailaren 4a
Hautetsia: 1st Legislature of the French Fourth Republic (en) Itzuli
Frantziako Erkidegoko senatari


conseiller général de la Nièvre (en) Itzuli


Barrutia: canton of Montsauche-les-Settons (en) Itzuli
Hautetsia: Q3586820 Itzuli, Q3586821 Itzuli, 1961 French cantonal elections (en) Itzuli, 1967 French cantonal elections (en) Itzuli, 1973 French cantonal elections (en) Itzuli, 1979 French cantonal elections (en) Itzuli
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakFrançois Marie Adrien Maurice Mitterrand
JaiotzaJarnac1916ko urriaren 26a
Herrialdea Frantzia
HeriotzaParisko 7. barrutia1996ko urtarrilaren 8a (79 urte)
Hobiratze lekuaJarnac
Heriotza moduaberezko heriotza: prostatako minbizia
Familia
AitaJoseph Mitterrand
AmaYvonne Lorrain
Ezkontidea(k)Danielle Mitterrand  (1944ko urriaren 28a -
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Anai-arrebak
LeinuaMitterrand family (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaParis Law Faculty (en) Itzuli
Parisko Ikasketa Politikoetako Institutua
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, abokatua eta kazetaria
Lantokia(k)Paris
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaAcademy of Morvan (en) Itzuli
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakAljeriako Independentzia Gerra
Bigarren Mundu Gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioaagnostizismoa
katolizismoa
Alderdi politikoaDemocratic and Socialist Union of the Resistance (en) Itzuli
Frantziako Alderdi Sozialista
Federation of the Democratic and Socialist Left (en) Itzuli
Convention of Republican Institutions (en) Itzuli

IMDB: nm0594137 Allocine: 36469 Allmovie: p242387 Metacritic: person/francois-mitterrand
Discogs: 923619 Find a Grave: 8094 Edit the value on Wikidata

François Maurice Adrien Marie Mitterrand (/fʁɑ̃'swa mɔ'ʁis ad'ʁjɛ̃ ma'ʁi mitɛ'ʁɑ̃/ ahoskatua; Jarnac, Charente, 1916ko urriaren 26a- Paris, 1996ko urtarrilaren 8a) Frantziako presidentea izan zen 1981 eta 1995 urteen bitartean eta Europar Batasunaren bultzatzaileetako bat izan zen. Frantziako Alderdi Sozialistaren buruzagi nagusia izan zen herrialdeko presidentea izan bitartean, partiduaren batasunari luzaroan eutsiz.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Frantziako Erresistentzian borrokatu zen Bigarren Mundu Gerran[1], eta Charles de Gaulleren gobernuan parte hartu zuen gerra amaitu ondoren (1944)[2]. IV. Errepublika finkaturik, 1953an UDSR alderdi sozialistaren lehendakari izendatu zuten[3]. Diputatu, senatari eta ministro izan zen behin baino gehiagotan. 1971n Frantziako alderdi sozialistaren idazkari nagusi aukeratu zuten[4].

1981ean, Frantziako lehendakaritzara iritsi zenean, V. Errepublikako lehen lehendakari ezkertiarra izan zen. Besteak beste, Ipar Euskal Herrirako departamendu baten proposamena egin zuen publikoki kanpainan zehar[5], nahiz eta lehendakari izan zen 14 urtean ez zuen halakorik gauzatu.

Minbiziak aspalditik jota, 1994an adierazi zuen ahalik eta luzaroan egongo zela lehendakaritzan. Haren agintaldiaren amaieran ezbehar larriak gertatu zitzaizkion: Alderdi Sozialistaren hondamena ikusi zuen; ustelkeriaz akusatuta, haren Lehen Ministro Pierre Bérégovoyk bere buruaz beste egin zuen[6], lankide François de Grosouvrek bezala; komunikabideak Mitterrandek nazien okupazioaren garaian izan zuen paper iluna ikertzen hasi ziren[7], eta ezkutuko alaba bat zuela argitara atera zuten. 1995eko hauteskundeetara ez zen aurkeztu eta Jacques Chirac iritsi zen lehendakaritzara, Alderdi Sozialistaren hautagai Lionel Jospini gailenduta. Jacques Chiraci boterea utzi ondoren, Mitterrand bizitza publikotik aldendu zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Giesbert, Franz-Olivier; Ferney, Frédéric. (1984). «Le roi Saul» De Sartre à Foucault (Hachette Education (programme ReLIRE)): 397. ISBN 978-2-01-010737-5. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
  2. Johanna., Védrine, Jean, 1914-2010. Barasz,. (2013). Dossier : les prisonniers de guerre, Vichy et la Résistance : 1940-1945. Fayard ISBN 978-2-213-66627-3. PMC 866572232. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
  3. Duhamel, Éric. (2007). L'UDSR ou La genèse de François Mitterrand. CNRS éd ISBN 978-2-271-06503-2. PMC 421878490. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
  4. (Frantsesez) Ina.fr, Institut National de l’Audiovisuel-. «Congrès du PS : François Mitterrand élu Premier secrétaire» Ina.fr (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
  5. «Euskal Departamendua: bi mende luzetan zapuzturiko eskaera historikoa» Argia (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
  6. (Frantsesez) «Suicide de Pierre Bérégovoy, vingt ans déjà» Le HuffPost 2013-05-01 (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
  7. Pierre., Péan,. (2011). Une jeunesse française : François Mitterrand, 1934-1947. Fayard ISBN 978-2-8185-0072-9. PMC 697594286. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]