Berriatua
| Berriatua | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bizkaia, Euskal Herria | |||||||||||
 Berriatuko eliza. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
| Eskualdea | Lea-Artibai | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Berriatua | ||||||||||
| Alkatea | Jon Arriola Espilla (EH Bildu) | ||||||||||
| Posta kodea | 48710 | ||||||||||
| INE kodea | 48018 | ||||||||||
| Herritarra | berriatuar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°18′35″N 2°28′02″W / 43.309722222222°N 2.4672222222222°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 20,23 km² | ||||||||||
| Garaiera | 68 metro | ||||||||||
| Distantzia | 53 km Bilbora | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 1.216 (2023) −4 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 60,11 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  % 22,09 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 21,22 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 40,98 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 82,42 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 6,24 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 7,65 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 87,98 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera [3] | % 71.43 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
Berriatua[4] Bizkaiko ipar-ekialdean dagoen kostaldeko udalerria da. Lea-Artibai eskualdean dago kokaturik. 2016. urtean 1.216 biztanle zituen.
Izena
Gogoratu behar da Berriatua izenaren bukaerako –a artikulua dela. Hortaz, herriaren izen osoa erabiltzean honakoa da bidea: Berriatua, Berriatuarekin, Berriatuan..., baina Berriatuko, Berriatutik, Berriatura...[4]
Era berean, izen honek bere azken –a galtzen du ondoan beste determinatzaile bat edo adjektiboa daramanean; adibidez: Berriatu maitea, Berriatu osoan, Gure Berriatu hau...[4]
Udalerriari Berritxu esaten zaio askotan, bereziki ahoz.
Geografia
Mugakideak
Iparraldean Kantauri itsasoa, hegoaldean Markina-Xemein, mendebaldean Mendexa eta Amoroto eta ekialdean Ondarroa eta Mutriku mugakide ditu.
Auzoak
Herria honako auzoek osatzen dute: Asterrika, Erribera, Magdalena eta Merelludi
Historia
Atxurra, Armiña, Lamiña II eta Goikolauko haitzuloetan daude Berriatuko gizakiaren lehen aztarnak. Azken kobazulo honetan gainera, “Goikolauko lepokoa” deritzona aurkitu zuten. Kolore berdeko koilare hau Kristo aurreko 2000. urtekoa da eta Bilboko Arkeologia Museoan dago gordeta.
Berriatuaren gaineko aurreneko idatziak XIV. mendekoak dira. 1327an esaterako, Berriatuko elizatearen barruan Ondarroako hiribildua sortu zen. XV. Mendetik aurrera historia iskanbilatsua bizi izan zuen herriak, armategi bat baino gehiago baitzeuden bertako lurretan. Historikoki Gernikako juntetxeko 24. eserlekua dagokio Berriatuari.
1974an eta herritarren nahiaren aurka, Ondarroaren auzo bilakatu zen Berriatua. Derrigorrezko lotura horrek 1983ra arte iraun zuen. Urte horretako azaroan Bizkaiko Batzar Nagusiek desanexioari baietza eman zioten eta orduz geroztik udalerri propioa osatzen du Berriatuak.
Demografia
| Berriatuko biztanleria |
|---|
 |
Politika
2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetan Berriatua Bizi herri kandidaturak 548 boto (8 zinegotzi) lortu zituen eta EAJk 89 botu (zinegotzi 1). 2011ko ekainaren 11n Imanol Mugartegi Berriatuko alkate izendatu zuten.
2015eko udal hauteskundeetan EH Bilduko hautagaitzak irabazi zuen, Jon Arriola Espilla hautatua izan zela.
2015eko udal hauteskundeak
Berriatuako udalbatza | |||||
Alderdia |
2015eko maiatzaren 24 |
2011ko maiatzaren 22 | |||
| Zinegotziak | Boto kopurua | Zinegotziak | Boto kopurua | ||
| EH Bildu | 6 / 9 |
||||
| Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 3 / 9 |
1 / 9 |
|||
| Berriatua Bizi | 8 / 9 |
||||
| Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE)) | 0 / 9 |
||||
| Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean | |||||
Kultura
Euskara
Mendebaleko euskara edo bizkaiera bertako euskalkia da eta herritarren %93tik gora euskaldunak ditugu. UEMA elkartean sartuta dago Berriatua.
Ondasun nabarmenak
- Etxepintxoa, fatxada margotua duen eraikina.
- Arantzibia dorretxea, gaur egungo eraikina XVI. mendekoa da.
- Lekoia-Bekoa baserria
Berriatuar ospetsuak
- Juan Mugartegi (1933-), bertsolaria.
- Jon Azpillaga (1935-), bertsolaria.
- Mikel Anjel Lertxundi (1951-), eskultorea.
- Felix Espilla (1962-), zesta punta jokalaria.
- Jagoba Arrasate (1978-), futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Ion Ansotegi (1982-), futbolaria.
Erreferentziak
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ a b c Euskaltzaindia: 145. araua: Bizkaiko herri izendegia.
Ikus, gainera
Kanpo loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Berriatua  |
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
- Berriatua Bizi Webgunea
- (Gaztelaniaz)Berriatuaz Lea-Artibaiko Amankomunazgoaren webgunean
- Herriko albisteak "11 Barri"n
|
Lea-Artibaiko udalerri aurkibidea |
|
|---|---|---|
|
Amoroto • Aulesti • Berriatua • Etxebarria • Gizaburuaga • Ispaster • Lekeitio • Markina-Xemein • Mendexa • Munitibar • Ondarroa • Ziortza-Bolibar | ||