Egur-ziza ezkatatsu
| Egur-ziza ezkatatsua | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Strophariaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Pholiota | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Pholiota squarrosa P.Kumm., 1871 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Egur-ziza ezkatatsua (Pholiota squarrosa) Strophariaceae familiako onddo espezie bat da.[1]
Alkoholik edaten ez bada, gaztetan jan daiteke, baina ez da jateko gozoa.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kapela: 5 eta 12 cm bitarteko diametrokoa, hasieran ganbil-kanpai itxurakoa eta gero zabaldu egiten da, titi zabal batekin eta ertzak luzaroan biribilduta. Lehorra da eta ez da ikusgarria, horrek bereizten du aurivella eta adiposa espezietatik. Hondoko kolorea hori-arrosa da, eta ezkata marroiak ditu azalaren gainean. Ezkatak ugariagoak dira ertzetan erdigunean baino. Aurivella eta adiposa espezietan kontrakoa gertatzen da.
Orriak: Itsatsiak, estu, meheak, hori argi kolorekoak eta gero marroiak.
Hanka: Luzea eta oinarrira mehetua, zuri-horixka kolorekoa, kapelak dituen antzeko ezkatekin eta goialdean eraztun bat du. Ez da likatsua, adiposa espeziea berriz bai.
Haragia: Zaila, zuri-horixka kapelan eta ilunagoa oinean, usain eta zapore desatseginekoa, errefauarena.[2]
Etimologia: Pholiota terminoak, belarri ezkatatsua, kapela ezkatatsua esan nahi du. Squarrosa epitetoa latinetik dator, ezkata nahasiak, esan nahi duen "squarrosa" hitzetik. Kapela eta oinean ezkatak dituelako.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ez du sukaldaritzarako baliorik, astun samarra ere bada.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Pholiota subesquarrosa delakoa, squarrosa espeziearen forma bat da, honek kapela horiagoa du, ezkata gutxiago eta argiagoak izaten ditu, eta koniferoen enborretan hazten da. Armillaria ostoyae perretxikoarekin nahas daiteke.[4]
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udazkenean agertzen da, hostozabalen eta koniferoen zuhaitz bizietan edo hiletan, faszikuluak eratuz.[5]
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ipar Amerika, Erdialdeko Amerika, Europa, Errusia, Japonia, Australia.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 247 or. ISBN 84-505-1806-7..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 346 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). [. Guia de los hongos de Europa. ] Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 105 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. Jose Luis Añanos Echo Editorial Pirineo, 486 or. ISBN 84-87997-86-4..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q1574926
Multimedia: Pholiota squarrosa / Q1574926
Espezieak: Pholiota squarrosa