Ezko herdozuri

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezko herdozuria
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaHygrophoraceae
GeneroaHygrophorus
Espeziea Hygrophorus cossus
Fr., 1838

Ezko herdozuria (Hygrophorus cossus) Hygrophoraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez da erabiltzen sukaldean. Koko olio zaharraren usaina du; gainera zapore mikatza.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 3 eta 6 (10) cm bitarteko diametrokoa, ganbila edo lau-ganbila, titi pixka batekin, hasieran zuria, ondoren krema antzeko kolorekoa, gainazala likatsua du.

Orriak: Dekurrenteak, zuriak, lodiak.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: 6 - 10 x 0,5 - 1,5 cm-koa, berehala lehorra; zuria, liraina, pikortsua goian.

Haragia: Lactarius volemus-aren antzeko usaina du. Oinaren oinarriak ez du erreakzionatzen KOH (potasa) erreaktiboarekin.[2]

Etimologia: Hygrophorus hitza grekotik dator, heze eta ekarri beharreko, "phoréo"-tik, hau da, hezetasuna bildu eta kontserbatzen duenetik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sukaldaritzarako interesik gabea.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hygrophorus eburneus delakoarekin, honek usain aromatikoagoa eta gogorragoa du; oinaren oinarriak kolore horia hartzen du KOH erreaktiboarekin; orriak lehortzen direnean okre antzeko kolorekoak bihurtzen dira; pagadietakoa da. Hygrophorus chrysaspis espeziearekin ere bai, honek usain aromatiko leuna du eta oinaren oinarria arre-laranja bihurtzen da KOH-rekin.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udazkenean; hostozabalen azpian edo baso mistoetan.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ameriketako Estatu Batuak, Kanada, Europa eta Magreb.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 103 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 184 or. ISBN 84-87997-86-4..
  4. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 343. or. ISBN 84-505-1806-7..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 114 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]