Inozibe lotsati

Wikipedia, Entziklopedia askea
Inozibe lotsatia
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaInocybaceae
GeneroaInocybe
Espeziea Inocybe whitei
Sacc., 1887

Inozibe lotsatia (Inocybe pudica edo Inocybe whitei) Inocybaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Toxikoa. Genero arriskutsu batean.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 2 eta 5 cm bitarteko diametrokoa, hemisferikotik koniko-kanpai itxurakora, azkenik lau-ganbila eta titi zabal batekin. Ertza kurbatutik-laura, izurtu-krenulatua eta kapelaren kolorekoa. Azala pixka bat likatsua denbora hezean, zeta-antzekoa, matea, zuntzak ditu erradialki, zuria, baina arin okrez zikindua, batez ere erdialderantz eta zahartzean gorritzeko joera du, baita ukitzean ere.

Orriak: Estu, subadnatak, tartekatuta orritxoak; hasieran beix zurbilak, gero okre-gorrixkak eta ertzak pixka bat flokonosak eta zurbilagoak.

Hanka: Kapelaren kolorekoa, 3 - 7 ( 8 ) x 0,4 - 0,8 ( 1 ) cm-koak, zilindrikoa, klabiformea, zuzenetik kurbatura, subbulbosoa, luzetara fibriladuna, pruinaduna eta gortina zuriaren hondarrak ditu goi aldean.

Haragia: Mehea, zurixka, ebakitzean tonu gorrixka arina hartzen du, usain esperpentikoa eta zapore astringentea du.[2]

Etimologia: Inocybe terminoa, muskulua, nerbioa, zuntza esan nahi duen "isbinós" hitzetik eta burua esan nahi duen "cybe" hitzetik dator; hau da, zuntzezko kapela. Pudica epitetoa latinetik dator, lotsatia esan nahi duen "pudicus" hitzetik. Gorritzen den kolore zuriagatik.

Toxikotasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Espezie toxikoa da.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Inocybe geophylla delakoarekin eta Inocybe godeyi espeziearekin hau okreagoa da eta ondo bereizitako erraboil baztertu bat du.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udaberrian eta udazkenean hazten da hostozabalen eta koniferoen basoetan.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipar Amerika, Europa eta Errusia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 356 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 203 or. ISBN 84-282-0541-X(T. 3). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  4. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 388 or. ISBN 84-87997-86-4..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 236 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]