Sare marragorri

Wikipedia, Entziklopedia askea
Sare marragorria
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaCortinariaceae
GeneroaCortinarius
Espeziea Cortinarius armillatus
Fr., 1838

Sare marragorria (Cortinarius armillatus) Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Orellanina dauka, baina dosi hilgarrietara iritsi gabe. Ehun-tindagaietan erabilia.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 5 eta 10 cm bitarteko diametrokoa, hasieran ganbil-kanpai itxurakoa, eta gero lau-ganbila. Haritsua eta higrofano samarra da eta marroi-gaztaina kolorekoa edo marroi-gorrixka, ilunagoa erdian.

Orriak: Eskotatu-itsatsiak, nahiko zabal, hasieran zurbilak edo krema-gorrixkak eta gero kanela kolorekoak.

Orri Eskotatuak: Oinera Iritsi baino lehentxeago eskote txiki bat duten orriak.

Hanka: Luzanga, zilindrikoa, oinarrian zabaltxoagoa, lehoi-okre kolorekoa goialdean eta argiagoa behean. Oso fibrilosoa da, eta hiru edo lau besoko zeihar gorri-su kolorekoak darama, errezel orokorraren hondarrak.

Haragia: Okre-zurixka kolorekoa, usain eta zapore berezirik gabea.[2]

Etimologia: Cortinarius hitza, gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriengatik. Armillatus epitetoa latinetik dator, besokoa, eraztuna, esan nahi duen "armilla" hitzetik. Oinean dituen dekorazioengatik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pozoitsua dela uste da.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cortinarius bolaris eta Cortinarius rubellus delakoekin, hauek ez dute besokorik oinean eta pozoitsuak dira.

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean, taldeak osatuz, mendiko urkien basoetan, leku hezetsuetan, hala nola zohikaztegietan.[4]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, Ipar Amerika, Errusia, Japonia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 231 or. ISBN 84-505-1806-7..
  3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 213 or. ISBN 84-282-05430-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  4. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 220 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]