Lezaun
| Lezaun | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |||||||||||
 | |||||||||||
| |||||||||||
 | |||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Herrialdea |  Euskal Herria | ||||||||||
| Lurraldea | Nafarroa Garaia | ||||||||||
| Merindadea |  Lizarra | ||||||||||
| Eskualdea | Deierri | ||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua |  Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Nafarroa | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Lezáun <> Lezaun | ||||||||||
| Alkatea | Carmen López Salanueva (Oihantxiki[1]) | ||||||||||
| Posta kodea | 31177 | ||||||||||
| INE kodea | 31154 | ||||||||||
| Herritarra | lezaundar | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 42°46′49″N 1°59′39″W / 42.780277777778°N 1.9941666666667°W | ||||||||||
| Azalera | 19 km² | ||||||||||
| Garaiera | 800 metro | ||||||||||
| Distantzia | 41 km (Iruñetik) | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 244 (2023:  −3) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 12,79 biztanle/km² | ||||||||||
| Zahartzea[2] | % 43,4 | ||||||||||
| Ugalkortasuna[2] | ‰ 22,73 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera[2] | % 81,82 (2011) | ||||||||||
| Desberdintasuna[2] | % 0 (2011) | ||||||||||
| Langabezia[2] | % 6,88 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[2][3] | % 14,00 (2018:  %6,28) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Webgunea | http://www.lezaun.es/ | ||||||||||
Lezaun[4] ([les̻a.un]) Nafarroako udalerria da. Lizarrako merindadeko herri honek 263 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera. Nafarroako hiriburutik 41 kilometrora eta Lizarratik 16 kilometrora dago.
Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Inguru naturala eta kokapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Herria, Nafarroa erdialde-iparraldean kokatzen da, N-120 errepidea Etxarri-Aranatz-Lizarra norabidean, Lizarragako mendatearen lehen maldak igotzen hasi baino lehen.
Lezaunek Urbasako mendizerrarekin egiten du muga iparraldean, Gesalatzko ibarrarekin ekialdean, eta Deierrirekin hegoaldean.
Klima eta landaredia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Klima atlantiarra da oro har, nahiz eta udalerriaren hegoaldean ezaugarri azpimediterraneoak izan (prezipitazioak urriagoak dira). Urteko batez besteko tenperatura 10 gradukoa da eta prezipitazioak 800 eta 1.800mm bitartekoak, zenbat eta iparralderago, euri gehiago, batez ere erliebea menditsuagoa delako. Urteroko egun euritsuak 100 eta 160 izaten dira kokagunea zein den.
Pagadiek 754 hektarea hartzen dituzte, artadiek 192, eta harizti eta bestelako zuhaitzek 135 hektarea.
Estazio meteorologikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Lezaunen, itsasoaren mailatik 817 metrora, Nafarroako gobernuak 1981ean jarritako estazio meteorologikoa dago.[5]
Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.
Ikusi edo aldatu datu gordinak.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Lezaungo udalerria 1951ean sortu zen, izatez, ordura arte Deierriko udalerriaren barruan baitzegoen. Lezaun, artzainen herri bat izan da, batetik, basoz eta larrez inguratuta dagoelako, eta bestetik, tradizioak horrela adierazten duelako.[6]
Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Lezaungo biztanleria |
|---|
 |
1850eko hamarkadatik 1950eko hamarkadara bitartean, Lezaun, Deierriko kontzeju bat izan zen.
2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko bi etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %0,74 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).
Politika[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udal hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Lezaungo alkatea Oihantxiki herri ekimeneko Carmen López Salanueva da 2007ko udal hauteskundeez geroztik, bere taldeak udaleko zazpi zinegotziak lortu zituen, eta hortaz gehiengo osoa. Baliogabeko botoak hiru izan ziren (emandako boto guztien %2,34) eta boto zuriak hamazortzi izan ziren (%14,40). Abstentzioa %47,97ekoa izan zen.
| Alderdia | Botoak | Zinegotziak |
| Oihantxiki Hautesle Taldea | 107 | 7 |
2011n ez zen zerrendarik aurkeztu eta López Salanuevak jarduneko alkate segitu zuen[7].
Udaletxea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- HELBIDEA: Plaza Nagusia, 1
Alkateen zerrenda[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| 2007-2011 | Carmen López Salanueva | Oihantxiki |
| 2011-2015 | Carmen López Salanueva | Oihantxiki |
| 2015- | Goreti Otxandorena Núñez | Jardunean |
Azpiegitura eta garraioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
La Estellesaren Donostia eta Logroño bitarteko lineak (NA-10 zenbakiko emakida) geltokia dauka herrian. Lineak honako ibilbidea egiten du:
- Irun - Donostia - Tolosa - Etxarri Aranatz - Lezaun - Abartzuza - Bearin - Legarda - Obanos - Gares - Zirauki - Lizarra - Aiegi - Los Arcos - El Busto - Santsol - Bargota - Viana eta Logroño
Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jaiak eta ospakizunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Herriko jai nagusiak San Pedro jaiak dira, ekainaren 29an ospatzen direnak. Horrez gain, Lezaunen uztailaren 25a jaieguna da, Santiago eguna.
Urtean zehar hainbat erromeria antolatzen dira:
- Santa Barbara: abenduak 4. Garai horietan lezaungo jai txikiak ospatzen dira, Santa Barbara herriko zaindariaren omenez.
- San Kristobal: Iraileko hirugarren igandean ospatzen da.
- Mendigaineko amabirjina (Azkona): maiatzak 15ean.
- Trinitatea: trinitatearen hurrengo astelehenean.
Euskara[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nafarroako gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera Lezaun eremu mistoko udalerria da.[8] 2001eko erroldaren arabera, herritarren %7,66k zekien euskaraz hitz egiten.
Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- San Pedro eliza, antzinako eliza erromaniko bat eta ondoren XVI. mendean eraikitako elizak osatzen duten multzoa da.
- San Cristobal baseliza, XIII. mendekoa.
- Santa Barbara baseliza.
- Nuestra Señora de las Nieves baseliza.
Lezaundar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Apolonia Lizarraga, Apolonia Sakramentu Santukoa (1867-1936), moja karmeldarra.
- Juan José López Azpilikueta (1968-), aizkolaria.
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Ohiantxiki idazkera erabili zuten. 2011tik jarduneko alkatea da.
- ↑ a b c d e f Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 50-55 or..
- ↑ Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
- ↑ Nafarroako Meteorologi Agentziaren webgunea.
- ↑ Lezaungo udaletxea. (Noiz kontsultatua: 2017-07-25).
- ↑ Lezaun 2011n[Betiko hautsitako esteka] Nafarroako Udal eta Kontzejuen Federazioaren webgunean.
- ↑ «Euskararen egoera 2008an» (PDF) Eurarabidea (Noiz kontsultatua: 2017-7-25).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Lezaungo udalaren webgunea.
- (Gaztelaniaz) Lezauni buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.
- Lezaungo Kale nagusiaren ikuspegia Google Street View-n.
- "Nafar Away" saioan (11TB).
Datuak: Q1773001
Multimedia: Lezáun / Q1773001
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Lezaun
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |